Οταν είσαι νέος, τα χρόνια αργούν να περάσουν, μα όταν φτάσεις τα ογδόντα, τότε αναθυμάσαι δεκαετίες πριν και νιώθεις σαν να πέρασαν λίγες ημέρες από κάποιο γεγονός.
Ετσι, μαθαίνοντας πως τα χιόνια απέκλεισαν τ’ Ασκύφου Σφακίων, μετρούσα πόσα χρόνια πριν συνέβηκαν αυτά που μου ήρθαν στη θύμηση και έφτασαν στα εξήντα. Απίστευτο, όμως πραγματικότητα.
Ηταν τον χειμώνα του 1955 με 56 όταν με τον αδελφικό φίλο για όλα αυτά τα χρόνια Τάκη Χουλιόπουλο θέλαμε να δοκιμάσουμε τα σκι που είχαμε αποκτήσει εκείνος με 400 δρχ. πολύ μεταχειρισμένα, από Αθηναίο σκιέρ κι εγώ με 100 δρχ. από Χανιώτη που τα είχαν αφήσει σπίτι του από την κατοχή Γερμανοί. Και τα δύο ζευγάρια σε κακή κατάσταση, χωρίς λάμες – γωνίες και με τα μπαστούνια της εποχής από καλάμι μπαμπού. Τότε δεν υπήρχε η τηλεόραση και στα χωριά ούτε είχαν ιδέα για την ύπαρξη των σκι, αλλά και στις πολιτείες λίγοι γνώριζαν, αλλά μόνο ακουστά τα ’χαν.
Για την ιστορία, την πρώτη δοκιμή πραγματοποιήσαμε στην τοποθεσία Γωνιά του Ομαλού, όπου είχαμε δέσει ένα σχοινί στον κορμό δέντρου και τραβούσαμε για να επιστρέψουμε ψηλά εν είδει πρωτόγονου σκι λιφτ.
Με αυτά τα πρωτόγονα μέσα, αλλά με απέραντη αγάπη για το σκι, για το χιόνι, πολλές φορές πεζοπορούσαμε και τρεις ως έξι ώρες να φτάσουμε σε κάποιο χιονάκι για να το απολαύσουμε. Ως τον Θυμόλακκα Κεραμειών, ως του Καταστρωμένου στο Νιάτο ή ως το Σπαθί της Μαδάρας.
Σήμερα υπάρχουν όλες οι ανέσεις για τους λάτρεις του σκι. Υπερσύγχρονα χιονοπέδιλα, προπονητές καθιερωμένοι, στολές και εξαρτήματα άρτια, χιονοδρομικά κέντρα προσιτά σε Ελλάδα και γειτονικές χώρες. Ζηλεύουμε στ’ αλήθεια, μα και χαιρόμαστε.
Τις πιο πολλές φορές φτάναμε ως τ’ Ασκύφου ή το πάνω από το χωριό οροπέδιο Ταύρης. Στο χωριό, μόλις φτάναμε μας υποδέχονταν τα παιδιά φωνάζοντας: «Ήρθανε τα… Σκιά». Στους δυο μας προστέθηκε και ο Θοδωρής Μασέλος και μετά ο αλησμόνητος Παύλος Πιπεράκης, εφοριακός.
Τότε μπορούσε να είναι αποκλεισμένα τ’ Ασκύφου και περισσότερες από δέκα ημέρες και ο Ομαλός από μήνα. Δεν άνοιγαν τους δρόμους και δεν υπήρχε αυτή η τρομολαγνεία για τους… αποκλεισμένους, ούτε διαμαρτύρονταν όπως σήμερα αν κάποιες ώρες καθυστερήσει το άνοιγμα. Σε μια περίπτωση, το 1961 έφτασα βαδίζοντας με τα σκι στο χιόνι, πάνω από τα βουνά της Κράπης, ως τις Καρές Ασκύφου.
Συνήθως εξορμούσαμε με κάποιο φιατάκι φίλου ή με τις εκδρομές του Ορειβατικού. Τότε δεν μας πανικόβαλαν τα υπάρχοντα Μ.Μ.Ε. ούτε αναφέρονταν για «επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα», έκτακτα δελτία καιρού, για… πολικές θερμοκρασίες μηδέν ή μείον 5 έως 6 βαθμούς, αν είναι δυνατόν. Ηταν κάτι συνηθισμένο και απαραίτητο για τον χειμώνα το χιόνι.
Το 1960 μάλιστα ιδρύθηκε και ο Ομιλος Χιονοδρόμων Χανίων που τα περισσότερα μέλη του διακρίνονται στη δημοσιευόμενη φωτογραφία στο οροπέδιο Ταύρης. Μάλιστα, την περίοδο εκείνη αποφασίσαμε να πραγματοποιήσουμε και τοπικό… αγώνισμα κάπου στα ορεινά του Αποκόρωνα, εμείς οι τρεις και ο αλησμόνητος αρχιτέκτονας Παύλος Κακούρης. Μας τα χάλασε όμως ο καιρός και δεν φτάσαμε ως εκεί. Ο ρεπόρτερ όμως, του τότε ιδιωτικού, ραδιοφωνικού σταθμού Χανίων στις βραδινές τοπικές ειδήσεις ανέφερε ότι:
«Με συμμετοχή αρκετών αθλητών και παρουσία… πλήθους θεατών πραγματοποιήθηκαν οι πρώτοι χιονοδρομικοί αγώνες…».
Σωστή ενημέρωση. Αλήθεια είναι ότι περάσανε χρόνια να αποκτήσουμε κάποιες γνώσεις και να σταθούμε στα πόδια μας, αφού δεν είχαμε εκπαιδευτή και κάναμε ό,τι μας κατέβαινε. Μάλιστα, καθιερώσαμε, κατά διεθνή πρωτοτυπία, στον Πετρέ Ασκύφου την κατάβαση με… επιβάτη ίσως και με δύο πίσω. Συνήθως κάποια κοπελιά από τον σύλλογο ή από σχολείο που είχε έλθει εκδρομή, πατούσε πίσω από τα δικά μας πόδια και μας κρατούσε σφιχτά από τη μέση και φυσικό είναι κάπου πιο κάτω να γινόμαστε… κουβάρι πέφτοντας…
Αλλο που δεν θέλαμε! Οι πρώτοι και μοναδικοί αγώνες πανελλήνιοι, που πραγματοποιήθηκαν στις κορυφές Γαλάτη και Αγκαθωτή Ομαλού, την 6.4.1975, όταν στην Ηπειρωτική Ελλάδα δεν υπήρχε χιόνι, ενώ εδώ ήταν ακόμη αρκετό, με αγώνισμα γιγαντιαίας τεχνικής κατάβασης. Ο Γάλλος προπονητής της Εθνικής Ομάδας Χιονοδρομίας, που συνόδευε τους αθλητές από Αθήνα, χιονοδρομούσε με το μπανιερό και εξέφραζε τον θαυμασμό και την έκπληξή του για τη μοναδική εμπειρία του να κάνει σκι άνοιξη και μετά από μισή ώρα να κολυμπά στα ζεστά γι’ αυτόν νερά του Λιβυκού στη Σούγια.
Στην αρχή μας κορόιδευαν ότι τα βουνά μας δεν κάνουν για τέτοια, αλλά αποδείχτηκε ότι τα Λευκά Ορη είναι ιδεώδης τόπος για χιονοδρομία και ιδίως για το ορειβατικό σκι, αφού πάρα πολλοί λάτρεις του, τα τελευταία χρόνια, τα διασχίζουν με αυτά και εκφράζονται με ενθουσιασμό.
Δυστυχώς, δεν έχουμε χιονοδρομικό κέντρο και δεν πρόβαλαν οι αρμόδιοι πέρα από τον Ορειβατικό, το ορειβατικό σκι, οπότε ίσως θα είχαμε και τον χειμώνα αυξημένη τουριστική κίνηση.
Μιας και ανοίξαμε το 1966 τον δρόμο γι’ αυτό το σπορ και στα Λευκά μας Ορη, τα τελευταία χρόνια νιώθουμε απέραντη χαρά και θαυμασμό για τις επιδόσεις και τα επιτεύγματα αθλητών ή απλών χιονοδρόμων, παιδιών ή και μεγαλύτερων, στη χιονοδρομία και ιδίως σε πανελλήνια αγωνίσματα. Τους στέλνουμε τα συγχαρητήριά μας και την αγάπη μας. Δεν ξεχνούμε όμως τους φίλους που έχουν φύγει από τη ζωή, κάποιους από τους πρωτοπόρους, που με συγκίνηση βλέπουμε, όταν κάποιες ώρες ονειρευόμαστε, να κατεβαίνουν τις μικρές πλαγιές της Ταύρης ή του Ομαλού και να μας γνέφουν με τον ορειβατικό χαιρετισμό.
