Κάθε Αύγουστο, ο νους μας τρέχει και στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι. Τα σημαντικότερα παραδείγματα που χρησιμοποιούμε όσες φορές θέλουμε να αναφερθούμε στις θηριωδίες των πολέμων.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερο κακό από τον πόλεμο για το ανθρωπολόι. Το ξέρουμε όλοι. Σαν αιμοδιψές και αχόρταγο θεριό, και ψυχές σκοτώνει, και σπίτια ερημώνει, και κοινωνίες διαλύει, και οικογένειες ξεκληρίζει, και παιδιά ορφανεύει και γονιούς ατεκνίζει.
Η αλαζονεία και η αρχομανία είναι οι πιο μεγάλες αιτίες των πολέμων. Αφορμές μπορούν να βρεθούν πολλές, εδαφικές ή οικονομικές ή πολιτικές διαφορές μεταξύ των εμπολέμων.
Στις μέρες μας, εξακολουθεί να είναι, σε διάφορα μέρη της γης, μεγάλος ο αριθμός των αθώων θυμάτων ενός πολέμου, τα οποία είτε χάνουν τη ζωή τους είτε ξεσπιτώνονται και γυρεύουν ως πρόσφυγες μακριά από τη γενέτειρά τους αλλού μια νέα εστία. Συχνά, ακούμε για επιθέσεις εναντίον σχολείων ή νοσοκομείων και πιάνεται η ψυχή μας καθώς συλλογιζόμαστε ότι όσο πιο σύγχρονα είναι τα οπλικά συστήματα που χρησιμοποιούν οι εμπόλεμοι τόσο πιο πολλά είναι τα θύματα των πολεμικών συρράξεων, στην πρώτη γραμμή του μετώπου και στα μετόπισθεν.
Υπάρχει τρόπος να λύνονται οι διαφορές των κρατών ή – εάν πρόκειται για εμφύλιο πόλεμο- των αντίπαλων παρατάξεων. Ασχετα αν αυτό που θα σας γράψω ίσως σας φανεί ουτοπικό λαμβάνοντας υπόψη την καθημερινή ζωή των ανθρώπων στις μέρες μας. Με αμοιβαίο σεβασμό, λοιπόν, με ελεύθερο διάλογο και δίχως παρωχημένες προκαταλήψεις ή νοσηρές ιδεοληψίες και χωρίς να επηρεάζονται από τα πρόσκαιρά τους συμφέροντα, οι “αντιμαχόμενοι” μπορούν να παραμερίσουν όλα όσα τους χωρίζουν και να προτάξουν καθετί που θα τους έφερνε πιο κοντά. Έτσι, θα μπορούσαν κατόπιν να βρουν μαζύ το μονοπάτι που θα έφερνε την πολυπόθητη παγκόσμια ειρήνη και την πανανθρώπινη ομοψυχία, οι οποίες είναι απαραίτητες στον αγώνα για την επίλυση των καθημερινών προβλημάτων των σχετικών με την υγεία, την εργασία, την παιδεία του παγκόσμιου πληθυσμού.
Ναι, αυτό είναι το μάθημα που μας προσφέρουν κάθε καλοκαίρι η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Με την ειρήνη, ο άνθρωπος προκόβει στο παρόν και ατενίζει αισιόδοξα προς το αύριο, μα με τον πόλεμο, χάνεται στα σκοτεινά μονοπάτια του ολέθρου ανεπιστρεπτί. Γιαυτό, ας πάψουν οι πολιτικοί ταγοί των κρατών να νοιάζονται μόνον για τους θώκους τους αλλά ας γίνουν πρωτοπόροι των λαϊκών αγώνων υπέρ της παγκόσμιας ειρήνης, εδώ και τώρα…