Συχνά θεωρείται ότι η ζωοφιλία αποτελεί µία καινοφανή τάση, µία µοντέρνα πρακτική εναρµονισµένη σε αυτά που γενικόλογα αποκαλούµε επιταγές µίας παγκοσµιοποιηµένης κοινωνίας ή – ακόµα χειρότερα – µία ελιτίστικη στάση ζωής κατά τα δυτικά πρότυπα που πλειοδοτεί ασύµµετρα υπέρ των δικαιωµάτων των ζώων και µεροληπτεί εις βάρος των ανθρωπίνων.
Ωστόσο άνθρωποι και ζώα εξ υπαρχής συνδέθηκαν µε δεσµούς αγάπης και αλληλοκατανόησης και συνύφαναν από παλαιοτάτων χρόνων σε πλείστες περιπτώσεις τη µοίρα τους και τη ζωή τους· δεν ήταν πάντοτε το ζώο ο αγόγγυστος υπηρέτης, το υποζύγιο, το υποχείριο και το υποτακτικό όργανο στη βουλή του «δεσπότη» µα πάµπολλες φορές ο πιστός του σύντροφος, ο συνοδοιπόρος, το απάγκιο της ταραγµένης του ψυχής, ο αποδέκτης (και ο αποστολέας) της αγάπης και της τρυφερότητάς του.
Είναι γνωστά, εξάλλου, τα παραδείγµατα αµοιβαίας φιλίας, αγάπης και αφοσίωσης µεταξύ ανθρώπου και ζώου, όπως αποτυπώνονται στις µυθικές ή και ιστορικές/ ιστορικοφανείς καταγραφές της αρχαίας ελληνικής και λατινικής γραµµατείας στις περιπτώσεις του οµηρικού Οδυσσέα και του Άργους, του Ξάνθιππου, πατέρα του Περικλή, και του σκύλου του που τον ακολούθησε κολυµπώντας απελπισµένα µέχρι τη Σαλαµίνα, του Αλεξάνδρου και του Βουκεφάλα, της κόρης του υπάτου Αιµιλίου Παύλου και του κουταβιού της Πέρση ή στο πλήθος των επιτύµβιων στηλών που εξεικονίζουν ανθρώπους µαζί µε τα αγαπηµένα τους ζώα –µιλώντας µόνο ενδεικτικά.
Ίσως η πλέον συγκινητική αλλά συνάµα εξόχως δηλωτική του βαθέως συναισθηµατισµού που αναπτύχθηκε µεταξύ των δύο συντροφικών µερών είναι αυτή που αποκαλύπτεται στην αναθηµατική επιτύµβια στήλη του Χοίρου της Έδεσσας που χρονολογείται τον 2ο ή 3ο αιώνα µ.Χ. και ήρθε στο φως το 1968 κατά τη διενέργεια αρχαιολογικής ανασκαφής. Σε αυτήν απεικονίζεται ανάγλυφα µία τετράτροχη άµαξα µε τον οδηγό της που σύρεται από τέσσερα µουλάρια, ένα γουρούνι κάτω από τα µπροστινά τους πόδια και ένα άλλο κάτω από την άµαξα.
Με εικαστική ευρηµατικότητα µοιάζει σαν να κινηµατογραφείται σε δύο «καρέ» – πριν και ακριβώς τη µοιραία στιγµή- το τροχαίο συµβάν που στοίχισε τη ζωή στο µικρό γουρούνι κατά τη διάρκεια του κοινού του ταξιδιού µε τον κηδεµόνα -αµαξηλάτη, ο οποίος προφανώς έθαψε το δύσµοιρο γουρουνάκι του και αφιέρωσε την επιτύµβια στήλη στη µνήµη του τετράποδου συνταξιδιώτη και φίλου του πλαισιώνοντάς την έµµετρα µε τα εξής λόγια (σε απόδοση στα νέα ελληνικά):
«Εγώ ο χοίρος, αγαπητός σε όλους,
τετράποδος νέος,
είµαι θαµµένος εδώ,
τα χώµατα της ∆αλµατίας
έχοντας αφήσει,
αφού προσφέρθηκα ως δώρο.
Πάτησα το ∆υρράχιο
και την Απολλωνία και πόθησα,
και γύρισα όλη τη γη
µε τα πόδια µου µόνος και χωρίς να µείνω πίσω.
Τώρα, όµως, από τη βία του τροχού,
απώλεσα το φως,
αν και ποθούσα την Ηµαθία
να δω και το άρµα της φαλλοφορίας,
και τώρα κείµαι εδώ
χωρίς να οφείλω πια τίποτα στον θάνατο».
