Ένα από τα πιο µακρινά βορειοδυτικά χωριά της πρώην επαρχίας Κυδωνίας Χανίων και σήµερα του ∆ήµου Πλατανιά, είναι και τα Νεριανά χτισµένα στην ανατολική πλευρά του Ταυρωνίτη ποταµού ο οποίος αποτελούσε και τα όρια των δύο πρώην επαρχιών Κυδωνίας και Κισσάµου.
Ηµιορεινό προς πεδινό χωριό της ενδοχώρας τα Νεριανά της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων απέχει από τα Χανιά 24 περίπου χιλιόµετρα και είναι χτισµένα σε υψόµετρο περίπου 90 µέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.. Πρόκειται για ένα παλιό χωριό που χρονολογείται κατά τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου και είναι πλούσιο σε παραγωγή ελαιολάδου, εσπεριδοειδών και σταφυλιών λόγω των πολλών νερών αλλά και της υγρασίας που δέχεται από τα νερά του ποταµού.
Όπως και πολλά άλλα χωριά έτσι και τα Νεριανά έχουν και αυτά τη δική τους νεότερη ιστορία στα χρόνια της Κατοχής καθόσον επειδή οι κάτοικοί του συµµετείχαν στις µάχες κατά των ναζί, στοχοποιήθηκε το χωριό βοµβαρδίζοντας το προκαλώντας του µεγάλες καταστροφές. Οι κάτοικοι του και κυρίως τα γυναικόπαιδα για να σωθούν κρυβόταν σε σπηλιές της περιοχής ενώ αρκετοί πήγαιναν και στο Ντερέ ένα άλλο χωριό που λειτουργούσε φυλάκιο Άγγλων. Οι πιο παλιές οικογένειες του χωριού φέρουν τα επώνυµα Καµπουράκη και Νικολακάκη.
Ο πληθυσµός και στα Νεριανά είχε διακυµάνσεις, χαρακτηριστικό άλλωστε όλων των χωριών της ενδοχώρας αλλά µπόρεσε όµως, όπως µας πληροφόρησε η νοικοκυρά ∆έσποινα Ευθυµίου – Νικολακάκη που συµµετέχει στην εκποµπή “Γεύσεις Κρήτης” των “Χανιώτικων νέων”, να µας πει ότι «το χωριό µας είχε αρκετούς µαθητές µέχρι και αρχές της δεκαετίας του 1980 που έκλεισε αφού οι κάτοικοι του σε µέσο όρο για όλα αυτά τα χρόνια ήταν πάνω από εκατό. Σήµερα µένουµε µόνιµα γύρω στους εβδοµήντα και δίνουµε τον δικό µας αγώνα για να κρατήσουµε “ζωντανό” τον τόπο. Τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει το χωριό µαζί και µε τη δική µας ταβέρνα µια αξιόλογη τουριστική υποδοµή σε καταλύµατα µε σύγχρονα και παραδοσιακά διαµερίσµατα. Σηµαντικό βέβαια γεγονός για το χωριό υπήρξε η εδώ και µια πενταετία καθιέρωση κάθε χρόνο της γιορτής αυθεντικής Κρήτης έχοντας σκοπό να προβάλει τη γευστική παράδοση των προϊόντων του χωριού και γίνεται στη µεγάλη µας πλατεία µε το παλιό ιστορικό µονοθέσιο σχολείο και το κτήριο του Πολιτιστικού Συλλόγου. Η εκδήλωση αυτή διοργανώθηκε αρχικά από τη νεοσύστατη κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση Crete Hinterland που δηµιούργησαν µαθητές και καθηγητές του εσπερινού ΕΠΑΛ του Πλατανιά υπό την αιγίδα του ∆ήµου».
Συνεχίζοντας η κυρία Ευθυµίου, αναφέρθηκε στις εκκλησίες του χωριού τονίζοντας τα εξής: «Κεντρική µας εκκλησία µέσα στο χωριό λίγο παραπάνω από την πλατεία είναι ο παλιός Ιερός Ναός του Αγίου Ιωάννη του Ριγολόγου που κάνουµε µεγάλο πανηγύρι κάθε χρόνο στις 29 Αυγούστου. Έχουµε και άλλες δύο εκκλησίες που είναι αφιερωµένες στον Άγιο ∆ηµήτριο, εξίσου παλιά, και η Ανάληψη µεταγενέστερης περιόδου».
Στην ταβέρνα µας έχουµε τοποθετήσει ένα εικονοστάσι το οποίο είναι αφιερωµένο στην Αγία Ευφροσύνη επειδή έτσι λένε την πεθερά µου και είναι το µοναδικό σε όλη την Κρήτη. Κάθε χρόνο στις 24 Σεπτεµβρίου, παραµονή της εορτής κάνουµε µεγάλο πανηγύρι».
