Στα νότια του νοµού Χανίων, ανάµεσα στα απόκρηµνα φαράγγια και τις απέραντες νοτιοανατολικές εκτάσεις του κάµπου µε τις πανέµορφες παραλίες στο Λιβυκό Πέλαγος, βρίσκεται ο µικρός οικισµός µε την ονοµασία Καψοδάσος της ∆ηµοτικής Κοινότητας Πατσιανού του ∆ήµου Σφακίων, µαζί µε τα χωριά Καλλικράτη και Φραγκοκάστελο. Όµορφοι τόποι οι οποίοι συνδυάζουν τη γνήσια κρητική οµορφιά µε την ιστορία και τις παραδόσεις αιώνων.
Με αφορµή την ένατη κατά σειρά βιντεοσκόπηση µαγειρικής για την διαδικτυακή εκποµπή “Γεύσεις Κρήτης” των “Χανιώτικων νέων” επισκεφτήκαµε το Καψοδάσος όπου ο πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Χριστόφορος Μανουσέλης που είναι ιδιοκτήτης της ταβέρνας “Βίγλες” και ο αντιδήµαρχος του ∆ήµου Σφακίων Βαρδής Γυπαράκης, µας υποδέχτηκαν µιλώντας για το χωριό και την περιοχή, ενώ είχαµε την ευκαιρία να γνωρίσουµε όλο το Καψοδάσος περπατώντας στα πλακόστρωτα καλντερίµια.
«Το χωριό µας είναι χτισµένο σε υψόµετρο 120 µέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας στους πρόποδες του απόκρηµνου βουνού όπου στην πάνω µεριά σε υψόµετρο 750 µέτρα είναι το χωριό Καλλικράτης», υπογραµµίζει ο κ. Χριστόφορος Μανουσέλης, για να συνεχίσει επισηµαίνοντας: «To Καψοδάσος προσφέρει πανοραµική θέα στον εύφορο κάµπο του Φραγκοκάστελου και στο βαθύ µπλε του Λιβυκού Πελάγους. Στα βόρεια, ξεχωρίζει ο ελικοειδής δρόµος που οδηγεί στον Καλλικράτη, ένα µοναδικό γεωγραφικό αξιοθέατο που καθηλώνει κάθε επισκέπτη. Ο δρόµος αυτός διανοίχθηκε αρχικά το 1992 από χωριανούς µε πρωτεργάτη τον πρόεδρο της Κοινότητας Πατσιανού Σπύρο Βρανά, είναι εννέα χιλιόµετρα και µέχρι το 2000 παρέµενε χωµατόδροµος. ∆έκα χρόνια αργότερα µε δήµαρχο Σφακίων τον Παύλο Πολάκη έγιναν σηµαντικές επεµβάσεις µε τσιµεντόστρωση αυλακιών και µιας µικρής διαπλάτυνσης όπου µπορούσε να
γίνει. Στη δυτική πλευρά, το φαράγγι του Καλλικράτη υποδέχεται κάθε χρόνο πλήθος φυσιολατρών, οι οποίοι αναζητούν την αυθεντική οµορφιά της σφακιανής γης. Στο κέντρο του χωριού, δεσπόζει ο Ιερός Ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, όπου κάθε χρόνο στις 21 Μαΐου κάνουµε µεγάλο πανηγύρι. Η θρησκευτική κατάνυξη πλέκεται αρµονικά µε τη φιλοξενία που παρέχουµε σε όλους τους πανηγυριώτες κρατώντας έτσι “ζωντανά” τα έθιµα και τις παραδόσεις µας».
Από µεριάς του ο αντιδήµαρχος κ. Βαρδής Γυπαράκης, υπογράµµισε: «Εγώ θα συµπληρώσω για τον δρόµο διασύνδεσης των χωριών Καψοδάσους και Καλλικράτη πως οι επεµβάσεις συνεχίστηκαν και µετά την επιτυχηµένη θητεία του δηµάρχου Παύλου Πολάκη, στην πρώτη θητεία του σηµερινού µας δηµάρχου Γιάννη Ζερβού µε µια χρηµατοδότηση που υπήρξε για να διαπλατυνθεί περισσότερο ο δρόµος και να γίνουν πιο πλατιά τα τσιµεντένια αυλάκια. Έγιναν βέβαια επεµβάσεις στον δρόµο και µε την επόµενη δηµοτική Αρχή µε δήµαρχο τον Μανούσο Χιωτάκη και τώρα στη νέα θητεία του δηµάρχου Γιάννη Ζερβού πρόκειται να γίνει µε νέα µελέτη ό,τι καλύτερο στον συγκεκριµένο δρόµο. Αξίζει να αναφέρω πως παρά την επικινδυνότητά του λόγω έλλειψης στηθαίων, δεν έχει συµβεί ποτέ ατύχηµα και αποτελεί πόλο έλξης για πολλούς επισκέπτες εξαιτίας των διαδοχικών στροφών “φουρκετών” σε αυτό το απόκρηµνο βουνό που έχει µια θαυµάσια θέα. Σε ένα σηµείο της πλαγιάς του βουνού µάλιστα είχε διαµορφωθεί µία πίστα απογείωσης για τα αλεξίπτωτα πλαγιάς ή παρά πέντε».
Συνεχίζοντας ο ίδιος αναφέρθηκε στο ιστορικό παρατηρητήριο της περιοχής µε την ονοµασία “Βίγλες” τονίζοντας ότι «ήταν το παράθυρο στο απέραντο γαλάζιο της θάλασσας και του κάµπου. Στην περιοχή αυτή όπου άλλοτε οι ντόπιοι στήριζαν την άµυνά τους παρακολουθώντας το πέλαγος για επιδροµές υπάρχει η οικογενειακή ταβέρνα “Βίγλες” της Ελένης και του Χριστόφορου Μανουσέλη. Εδώ, η ιστορία συναντά τη γεύση, µε παραδοσιακά πιάτα και αντικριστό κρέας που αναδεικνύουν την αυθεντική κουζίνα της Κρήτης σε ένα τοπίο που κόβει την ανάσα.
Το Καψοδάσος δεν είναι απλά ένας οικισµός αλλά ένα ζωντανό κοµµάτι της κρητικής Ιστορίας, της φύσης και της λαογραφίας. Αξίζει, όµως να αναφέρω και ένα από τα πιο µυστηριώδη και θρυλικά φαινόµενα της περιοχής µας που είναι αυτό µε τους ∆ροσουλίτες όπως έχουν καθιερωθεί να λέγονται.
Κάθε Μάιο λοιπόν, σύµφωνα µε την παράδοση καθώς η πρωινή δροσιά σκεπάζει τον κάµπο του Φραγκοκάστελου, σκοτεινές σκιές εµφανίζονται για να χαθούν µέσα στη θάλασσα. Για κάποιους, πρόκειται για φυσικό οπτικό φαινόµενο, ενώ για άλλους είναι τα φαντάσµατα των πολεµιστών του Χατζηµιχάλη Νταλιάνη, που έπεσαν ηρωικά υπερασπιζόµενοι το Φραγκοκάστελο από τους Οθωµανούς. Έτσι, λοιπόν όσοι επισκέπτονται τα Σφακιά αξίζει να µεταβαίνουν και στην περιοχή του θρυλικού κάστρου στο Φραγκοκάστελο. Ίσως µε λίγη τύχη να γίνουν µάρτυρες των αινιγµατικών ∆ροσουλιτών».