Στο µικροσκόπιο εξειδικευµένης οµάδας που έχει συσταθεί στο Υπουργείο Υγείας βρίσκονται τα οικονοµικά των νοσοκοµείων. Η οµάδα τα παρακολουθεί ανά µήνα µε βάση συγκεκριµένους στόχους, οι οποίοι συνδέονται µε την αξιολόγηση των διοικητών των νοσοκοµείων. Από το 2025 θα εφαρµοστεί νέος τρόπος χρηµατοδότησης των νοσοκοµείων, µέσω του διεθνώς αναγνωρισµένου συστήµατος DRG.
•Σε ποια κατάσταση βρίσκονται σήµερα τα οικονοµικά των νοσοκοµείων και ποιες προσπάθειες είναι σε εξέλιξη για την καλύτερη οικονοµική διαχείριση;
Εδώ έχουµε επιτύχει πολύ σηµαντικές αλλαγές. Για πρώτη φορά µετά από δεκαετίες τα νοσοκοµεία της χώρας κατέθεσαν προϋπολογισµό στην αρχή του έτους. Αυτό τους έχει επιτρέψει να έχουν ορθότερο οικονοµικό προγραµµατισµό. Από την αρχή του έτους έχουµε δηµιουργήσει στο Υπουργείο Υγείας εξειδικευµένη οµάδα που παρακολουθεί ανά µήνα τα νοσοκοµεία µε βάση συγκεκριµένους στόχους, τους οποίους και έχουµε συνδέσει µε την αξιολόγηση των διοικητών των νοσοκοµείων. Έτσι παρακολουθούµε τον ρυθµό εκτέλεσης του προϋπολογισµού, πληρωµής των ληξιπρόθεσµων, ενώ παράλληλα έχει καταρτιστεί σχέδιο για να επιλύσουµε το θέµα της µη έγκαιρης καταχώρησης των τιµολογίων.
Σε αυτό προστίθεται σηµαντικές αλλαγές και αναβαθµίσεις, όπως η ενδυνάµωση και η ψηφιακή αναβάθµιση της ΕΚΑΠΥ (Εθνική Κεντρική Αρχή Προµηθειών Υγείας) και του ΚΕΤΕΚΝΥ (Κέντρο Τεκµηρίωσης και Κοστολόγησης Νοσοκοµειακών Υπηρεσιών), που σταδιακά θα µας οδηγήσουν σε ένα εντελώς νέο και σύγχρονο µοντέλο οικονοµικής διαχείρισης.
•Τα νοσοκοµεία από το 2025 θα χρηµατοδοτούνται µε το σύστηµα DRG. Τι ακριβώς σηµαίνει αυτό;
Η έναρξη της αποζηµίωσης των νοσοκοµείων µε το διεθνώς αναγνωρισµένο σύστηµα DRG σηµαίνει πιο δίκαιη, ορθολογική και ισότιµη κατανοµή των διαθέσιµων πόρων.
Το νέο σύστηµα συνδέει τα έσοδα µε το κόστος της νοσοκοµειακής περίθαλψης και τον όγκο των παρεχόµενων υπηρεσιών. Ιδιαίτερα στη χώρα µας, που έως τώρα οι προϋπολογισµοί των νοσοκοµείων του ΕΣΥ καταρτίζονται µε βάση απολογιστικά στοιχεία, µε την εφαρµογή του νέου συστήµατος θα υπάρξει µετάβαση σε ένα σύστηµα χρηµατοδότησης βάσει της δραστηριότητας των νοσοκοµείων (activity-based funding).
Επιπρόσθετα, θα προκύψουν πολλαπλά οφέλη από την έγκαιρη τιµολόγηση, την απλοποίηση των διαδικασιών και τη µείωση της γραφειοκρατίας. Το σύστηµα DRG επιδιώκει να συνδέσει την αποζηµίωση µε την αποδοτικότητα, την ποιότητα των υπηρεσιών και την προσαρµογή στις ανάγκες των ασθενών. Με αυτόν τον τρόπο, τα νοσοκοµεία έχουν κίνητρο να βελτιώνουν τις υπηρεσίες τους και να εξυπηρετούν πιο αποτελεσµατικά τους ασθενείς.
Το DRG δεν είναι ένα εργαλείο ελέγχου της δαπάνης. Το σύστηµα των DRG είναι ένα εργαλείο που προσφέρει µια συνοπτική και περιεκτική µέτρηση της νοσοκοµειακής δραστηριότητας ή, µε άλλα λόγια, τα DRG προσδιορίζουν το παραγόµενο έργο των νοσοκοµείων. Συνεπώς, καθιστούν εφικτή τη συγκριτική αξιολόγηση (benchmarking) µεταξύ νοσοκοµείων σε όρους κόστους, ποιότητας και αποδοτικότητας, συµβάλλοντας στην ενίσχυση της διαφάνειας στα νοσοκοµεία.
Επιπρόσθετα, τα DRG παρέχουν ισχυρά κίνητρα για βελτίωση της αποδοτικότητας των νοσοκοµείων µέσω της συγκράτησης του κόστους ανά νοσηλεία, της µείωσης της διάρκειας νοσηλείας και της αύξησης της παραγωγικότητας. Τέλος, το σύστηµα DRG συµβάλλει στον αποτελεσµατικό σχεδιασµό των υπηρεσιών υγείας και στην τεκµηριωµένη λήψη αποφάσεων για την κάλυψη των αναγκών του πληθυσµού, συµβάλλοντας στο «νοικοκύρεµα» των οικονοµικών των νοσοκοµείων, όπως αναφέρατε στην αρχική σας ερώτηση.
•Άρα τα νοσοκοµεία θα αποζηµιώνονται µε βάση το τι παράγουν. Μπορείτε να µας το εξηγήσετε µε παραδείγµατα;
Όπως είπαµε, το νέο αυτό σύστηµα χρηµατοδότησης στηρίζεται στην ποσότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας που παρέχουν τα νοσοκοµεία στους ασθενείς. Αντί τα νοσοκοµεία να λαµβάνουν χρηµατοδότηση µε βάση έναν προκαθορισµένο προϋπολογισµό ή µια σταθερή επιχορήγηση, αποζηµιώνονται για τις υπηρεσίες που προσφέρουν, όπως εξετάσεις, επεµβάσεις, νοσηλείες κ.λπ.
Για παράδειγµα, εάν ένα νοσοκοµείο πραγµατοποιεί 50 αρθροσκοπήσεις τον µήνα, θα αποζηµιωθεί για αυτές τις 50 αρθροσκοπήσεις. Εάν η ζήτηση για αυτές τις επεµβάσεις αυξηθεί και το νοσοκοµείο πραγµατοποιήσει περισσότερες επεµβάσεις, η αποζηµίωση θα αυξηθεί αντίστοιχα. Αυτό το σύστηµα χρηµατοδότησης έχει στόχο να ενθαρρύνει την αποδοτικότητα και την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών, καθώς το νοσοκοµείο πληρώνεται ανάλογα µε τις ανάγκες των ασθενών που καλύπτει και τις θεραπείες που παρέχει.
•Τα µεγάλα νοσοκοµεία του ΕΣΥ παράγουν και κλινικό και ερευνητικό έργο. Αντίθετα τα νοσοκοµεία της περιφέρειας δεν έχουν τον ίδιο φόρτο εργασίας. Τι θα σηµάνει για τα δεύτερα ο νέος τρόπος χρηµατοδότησης;
Με το σύστηµα των DRG δεν µιλάµε για αδικία των περιφερειακών νοσοκοµείων, καθώς όλα τα νοσοκοµεία θα µετριούνται µε ίσους όρους. ∆ηλαδή, µε τα στοιχεία που θα αντληθούν από το σύστηµα, θα θεσπιστεί επιπλέον δείκτης ή συντελεστής προσαρµογής µέσα στο 2025, που θα εφαρµοστεί, ώστε να διασφαλίζεται η εκπαίδευση και η ποιότητα της έρευνας.
Αντίστοιχος δείκτης µελετάται για την επιδότηση νοσοκοµείων που βρίσκονται σε νησιωτικές και αποµακρυσµένες περιοχές, καθώς το κόστος λειτουργίας σε αυτές τις περιοχές µπορεί να διαφοροποιείται ή να απαιτεί αυξηµένη χρηµατοδότηση έτσι ώστε να είµαστε σίγουροι ότι καλύπτουµε όλες τις περιοχές της χώρας.
•Τι είναι οι συντελεστές βαρύτητας κόστους;
Τα νοσοκοµεία αποζηµιώνονται βάσει των συντελεστών βαρύτητας κόστους. Ο κάθε συντελεστής βαρύτητας κόστους αντιστοιχεί σε ένα DRG και εκφράζει την αναλογία των πόρων που απαιτούνται για την περίθαλψη ασθενών σε αυτή την οµάδα DRG σε σύγκριση µε τους πόρους που απαιτούνται για τη θεραπεία του µέσου περιστατικού. Για να ταξινοµηθεί µια νοσηλεία σε ένα DRG, απαιτείται µια αυτοµατοποιηµένη διαδικασία µέσω ενός ειδικού λογισµικού, που συλλέγει δεδοµένα από τον ιατρικό και διοικητικό φάκελο ασθενών κατά την έξοδό τους από το νοσοκοµείο. Αυτό σηµαίνει πως για πρώτη έχουµε ποιοτικά δεδοµένα από τα νοσοκοµεία σε σχέση µε τις νοσηλείες και την πραγµατική εικόνα του ασθενούς.
• Για να µπορέσει ένα νοσοκοµείο να αποζηµιωθεί θα πρέπει να συµπληρωθεί ο ιατρικός φάκελος στο µέγιστο δυνατό. Έχει προχωρήσει αυτό το έργο στα νοσοκοµεία;
Στο σύνολο των νοσοκοµείων και κέντρων υγείας το έργο είναι έτοιµο και έχουν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες διαδικασίες στα πληροφοριακά συστήµατα του ιατρικού φακέλου, ώστε να µπορούν να περιγράφουν στο µέγιστο βαθµό την εκάστοτε νοσηλεία βάσει των ιατρικών πράξεων και διαγνώσεων που έχουν διενεργήσει.
Αντίστοιχα, έχουν πραγµατοποιηθεί στο σύνολό τους οι αλλαγές που απαιτούνται για τον διοικητικό φάκελο. Αυτά θα µετακινηθούν στον ατοµικό ηλεκτρονικό φάκελο υγείας, έργο το οποίο έχει ενταχθεί το Ταµείο Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας και θα ολοκληρωθεί στις αρχές του 2026.
•Μετά το ΕΣΥ τα DRG, θα εφαρµοστούν και στον ιδιωτικό τοµέα;
Ο αρµόδιος φορέας του Υπουργείου Υγείας για την εφαρµογή του συστήµατος των DRG, ΚΕΤΕΚΝΥ, έχει υπογράψει ήδη µνηµόνια συνεργασίας µε τους περισσότερους παρόχους υγείας του ιδιωτικού τοµέα, ώστε να µπορούν να συλλεχθούν τα απαραίτητα δεδοµένα για την έναρξη του συστήµατος των DRG και στον ιδιωτικό τοµέα. Υπάρχουν µια σειρά βηµάτων που θα πρέπει να δροµολογηθούν από τον φορέα ώστε να υπάρχει µια οµαλή µετάβαση στο νέο σύστηµα. Η βούληση της κυβέρνησης είναι να γίνει η έναρξη του συστήµατος των DRG στο ιδιωτικό τοµέα, µέσα στο 2025.
•Κλείνοντας θα ήθελα να σας ρωτήσω, πώς οι αλλαγές στα οικονοµικά των νοσοκοµείων και η εισαγωγή του συστήµατος DRG θα συµβάλλουν στην αναβάθµιση των υπηρεσιών υγείας και στη βελτίωση της εξυπηρέτησης των ασθενών;
Οι αλλαγές στα οικονοµικά των νοσοκοµείων, σε συνδυασµό µε το σύστηµα DRG, φέρνουν µια νέα εποχή διαφάνειας και αποδοτικότητας για το Εθνικό Σύστηµα Υγείας. Το σύστηµα DRG, το οποίο αποζηµιώνει τα νοσοκοµεία βάσει του κόστους των παρεχόµενων υπηρεσιών, επιτρέπει για πρώτη φορά να συνδέσουµε άµεσα τη χρηµατοδότηση µε τις πραγµατικές ανάγκες των ασθενών και την ποιότητα των παρεχόµενων υπηρεσιών. Η βελτίωση αυτή δεν είναι απλώς οικονοµική. Στόχος µας είναι να διασφαλίσουµε ότι κάθε πολίτης, είτε βρίσκεται σε ένα µεγάλο νοσοκοµείο του κέντρου είτε σε ένα µικρότερο στην περιφέρεια, θα έχει πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας φροντίδα. Εργαζόµαστε για να προσφέρουµε ένα ανθρώπινο και δίκαιο σύστηµα υγείας, που σέβεται τις ανάγκες του κάθε ασθενούς και τους ανθρώπους που βρίσκονται στον τοµέα της υγειονοµικής περίθαλψης. Έτσι, χτίζουµε το µέλλον ενός αναβαθµισµένου ΕΣΥ που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες και προκλήσεις.
Παρασκευάς Περάκης και Μιχαήλ Λαμπαθάκης κάνουν… unboxing την επικαιρότητα