ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
» Από τη μεγάλη έκρηξη ως τις μαύρες τρύπες του σύμπαντος
Stephen Hawking Εκδόσεις: ΚΑΤΟΠΤΡΟ
Με αυτές όμως τις μαύρες τρύπες να τις έχουμε μεταφέρει στη γη και πιο συγκεριμένα στην ελληνική οικονομία που έχουν δημιουργήσει μια τόσο επικίνδυνη “έκρηξη” στη σύγχρονη χρονική μας πραγματικότητα.
Με τον παλιό χρόνο που έφυγε και τον νέο που ήρθε να μας έχουν περικλείσει σε μια αγωνιώδη χρονική πραγματικότητα, χωρίς να ξέρουμε αν θα χαθούμε στις μαύρες τρύπες ή αν θα σωθούμε από τη φοβερή έλξη τους.
Διαστελλόμενη, λοιπόν, παρά τις αισιόδοξες προπαγάνδες η οικονομική – κοινωνική μας πραγματικότητα, όπως το διαστελλόμενο ΣΥΜΠΑΝ που ο S. Hawking, όπως το περιγράφει στο χρονικό του χρόνου αναφερόμενος στην αρχή της απροσδιοριστίας στα στοιχειώδη σωματίδια, στις δυνάμεις της φύσης, στις κοσμικές σήραγγες, στα ταξίδια στον χρόνο και τόσα άλλα…
Για να σηματοδοτήσει, παρά τις διάφορες επιθέσεις και αμφισβητήσεις των επιστημονικών του απόψεων, τη μεγάλη αγωνία του για το σύμπαν που λέει πως δεν έχει αρχή και τέλος όπως και τα βάσανα των Ελλήνων και γενικά της ανθρωπότητας στον μικρό πλανήτη της γης μας.
Το 2015 θα είναι, πέρα από κάθε ψευδαίσθηση, χρόνος τυραννίας του ελληνικού λαού, χρόνος κρίσης για τους ευρωπαϊκούς λαούς και ο χρόνος αγωνίας για τους λαούς όλου του πλανήτη, τόσο για τους ισχυρούς, όσο και για τους ανίσχυρους. Με πολλούς από αυτούς τους λαούς να βιώσουν έναν ακόμη χρόνο οδυνηρής δοκιμασίας. Κυρίως στις “πολεμικές” περιοχές, αλλά και στις περιοχές των γεωοικονομικών συμφερόντων και σκοπιμοτήτων που προωθούν με νέα μορφή οι υπερκυρίαρχοι λαοί.
Ετσι, τούτος ο χρόνος αποτελεί το ορόσημο (κυρίως για το σύνολο του ελληνικού λαού) της κολοσσιαίας διάψευσης της αισιοδοξίας και των πανηγυρισμών που έγιναν σ’ όλο τον πλανήτη (13 χρόνια πριν) με την είσοδο της ανθρωπότητας στον τρέχοντα αιώνα.
Αυτές, όμως, οι εφιαλτικές διαψεύσεις σε όλα τα χρόνια, ως σήμερα σηματοδότησαν μια ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΡΙΣΗ του πολιτισμού που έχει οδηγηθεί σε μια τεράστια αντιπνευματικότητα τεχνοπροόδου, η οποία ως μονοδιάστατη λειτουργία και επιβολή εντείνει την ανισορροπία της πραγματικής προόδου της ανθρωπότητας. Με τον χώρο του πλανήτη να αυτοκαταστρέφεται (παρά τις επαγγελλόμενες πράσινες αναπτύξεις) και με τον χρόνο της ανθρώπινης ευθύνης να καταλύεται αντιδημιουργικά μέσα στον τρόμο της ακατάσχετης ροής ενός επαπειλούμενου χαμού της ανθρώπινης ελπίδας…
ΕΛΠΙΔΑ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ
Γνώμη όλων των σοφών της διαχρονικής κλίμακας του πολιτισμού συνταυτίζεται με τη γνώμη ότι: οι λαοί πρέπει να γιορτάζουν με ουσιώδη χαρά και με φωτεινές προσδοκίες τις μεταβάσεις από χρόνο σε χρόνο και ιδιαίτερα απ’ αιώνα σε αιώνα κι ακόμη πιο πολύ από χιλιετία σε χιλιετία που καθορίζεται και ανακαθορίζεται η πορεία, αλλά και η απορία του ανθρώπινου πολιτισμού.
Βασικά, οι άνθρωποι (σε όλο τον κόσμο) αποχαιρετούν τον κάθε χρόνο που “φεύγει” και επευφημούν τον καινούργιο που έρχεται όπως θα κάμουμε και φέτος παρά την καθολική απόγνωση που μας μαστίζει. Και τούτο γιατί οι προσδοκίες για καλύτερες συνθήκες ζωής αποτελούν τη βάση για διαρκή αναγέννηση της ελπίδας, μέσα στο άπειρο του χώρου και του χρόνου που μας καθορίζουν.
ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΕΠΕΥΦΗΜΙΕΣ
Αυτό το άπειρο του χωροχρόνου το ανέδειξε τόσο εντυπωσιακά ο Αϊνστάιν με τη θεωρία της σχετικότητας πάνω στην οποία βασίστηκαν τόσοι μεγάλοι φυσικοί και κοσμολόγοι για διεύρυνση και ανάπτυξη της επιστημονικής προόδου ως σήμερα.
ΣΥΝΕΧΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Ενας από αυτούς, ίσως ο πιο σημαντικός, είναι ο διάσημος παράλυτος καθηγητής Stephen Hawking στην αναθεωρημένη και επηυξημένη έκδοση (εκδόσεις ΚΑΤΟΠΤΡΟ) “Το χρονικό του χρόνου” με υπότιτλο “Από τη μεγάλη έκρηξη ως τις μαύρες τρύπες” θεωρεί , αναθεωρεί και αναλύει όλα τα μυστικά του χρόνου, με σαφήνεια, με χιούμορ και με αναλογίες από την καθημερινή ζωή, παρουσιάζοντας εκπληκτικά τις θεωρίες της σύγχρονης φυσικής και κοσμολογίας… όπως έγραψε ο Michiko Kakutani, στους “New York Times”.
H “KΛΕΙΣΤΗ” ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ
Για να συμπληρώσει ο Ray Sokolov της “Wall Street Journal” πως το “χρονικό του χρόνου” είναι “ένα απίθανο βιβλίο που πρέπει να διαβαστεί από όλους…”.
Ομως, ο Stephen Hawking τα “βάζει” με τον Θεό, θεωρώντας πως το ΣΥΜΠΑΝ δεν έχει λόγο ύπαρξης ενός δημιουργού του. Λέγοντας ότι: “Η ιδέα ότι ο χώρος και ο χρόνος μπορεί να σχηματίζουν μια κλειστή επιφάνεια χωρίς όρια έχει σοβαρές επιπτώσεις για τον ρόλο του Θεού στη Δημιουργία του Σύμπαντος, με την επιτυχία των επιστημονικών θεωριών που περιγράφουν όλα τα φυσικά φαινόμενα”.
ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ
Οι περισσότεροι άνθρωποι άρχισαν να πιστεύουν ότι ο Θεός επιτρέπει στο σύμπαν να εξελίσσεται σύμφωνα με ένα σύνολο νόμων και δεν επεμβαίνει στη λειτουργία του ανατρέποντάς τους. Παρ’ όλα αυτά, οι νόμοι του σύμπαντος δεν μας πληροφορούν για το πώς θα έπρεπε να μοιάζει το Σύμπαν στην αρχή της εξέλιξής του – εξακολουθεί να ανήκει στον Θεό ο ρόλος να θέσει σε λειτουργία τον ωρολογιακό μηχανισμό και να επιλέξει τον τρόπο εκκίνησης του σύμπαντος. Οσο καιρό φανταζόμασταν ότι το Σύμπαν είχε μια αρχή στον χρόνο μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι είχε και έναν δημιουργό. Αλλά αν το σύμπαν στην πραγματικότητα περιέχει πλήρως τον εαυτό του και δεν έχει όριο ή άκρη, δεν θα έχει ούτε αρχή, ούτε τέλος: Απλώς θα υπάρχει.
Ποιος, λοιπόν, ο λόγος ύπαρξης ενός δημιουργού του;
ΤΟ ΒΕΛΟΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
… Η αύξηση της αταξίας, γράφει παρακάτω ο S. Hawking (ή εντροπίας) με την πάροδο του χρόνου είναι ένα παράδειγμα αυτού που ονομάζεται “Βέλος του χρόνου” .
Το βέλος του χρόνου διακρίνει την κατεύθυνση προς το μέλλον από την κατεύθυνση προς το παρελθόν. Υπάρχουν τουλάχιστον τρία διαφορετικά βέλη του χρόνου. Υπάρχει το θερμοδυναμικό, που στρέφεται προς την κατεύθυνση όπου η αταξία αυξάνεται.
Μετά υπάρχει το ψυχολογικό, που στρέφεται προς την κατεύθυνση όπου αισθανόμαστε ότι “ο χρόνος περνά και φεύγει” και θυμόμαστε το παρελθόν, αλλά όχι το μέλλον. Τέλος υπάρχει το κοσμολογικό, στρέφεται προς την κατεύθυνση όπου το ΣΥΜΠΑΝ διαστέλλεται αντί να συστέλλεται.
Ομως και τα τρία αυτά βέλη του χρόνου στρέφονται προς την ίδια κατεύθυνση, γιατί τελικά πρέπει να υπάρχει ένα καλά ορισμένο βέλος του χρόνου. Οπου το ψυχολογικό βέλος του χρόνου προσδιορίζεται από το θερμοδυναμικό και τα δύο στρέφονται αναγκαστικά και πάντοτε προς την ίδια κατεύθυνση καθ’ όλη τη χρονική διάρκεια της εξέλιξης του σύμπαντος…
ΓΙΑ ΤΗ ΝΟΗΜΟΝΑ ΖΩΗ
Αλλά η υποκειμενική μας αίσθηση παρόδου του χρόνου, το ψυχολογικό δηλαδή βέλος του χρόνου, προσδιορίζεται στον εγκέφαλό μας από το θερμοδυναμικό βέλος του χρόνου. Ομως, ούτε το ψυχολογικό ούτε το θερμοδυναμικό βέλος του χρόνου δεν αντιστρέφονται ούτε όταν το σύμπαν αρχίζει να συστέλλεται και πάλι, ούτε μέσα στις μαύρες τρύπες.
Εν τούτοις, ένα ισχυρό θερμοδυναμικό βέλος του χρόνου είναι αναγκαίο για τις λειτουργίες της νοήμονος ζωής όπου αυτή δεν θα μπορεί να υπάρξει στη φάση συστολής του σύμπαντος. Οχι γιατί η διαστολή του σύμπαντος αναγκάζει την αταξία να αυξάνεται, αλλά γιατί η συνθήκη έλλειψης ορίου αναγκάζει την αταξία να αυξάνεται και επιτρέπει να υπάρχουν κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη νοήμονος ζωής στη φάση της διαστολής του σύμπαντος και μόνον. Γιατί η φάση συστολής είναι ακατάλληλη, γιατί δεν διαθέτει ισχυρό θερμοδυναμικό βέλος του χρόνου.
ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ;
Ομως, στα συμπεράσματα του βιβλίου του: “Χρονικό του χρόνου” ο S. Hawking διερωτάται: “Γιατι το σύμπαν μπαίνει στον κόπο να υπάρχει; Είναι απαραίτητος κάποιος δημιουργός; Κι αν είναι έτσι η ύπαρξή του έχει καμιά άλλη επίπτωση στο σύμπαν;
Και ποιος δημιούργησε τον Δημιουργό;”. Ωστόσο οι φιλόσοφοι ως τον 19ο αιώνα θέτανε ερωτήματα, όπως: “Είχε το σύμπαν μια αρχή στον χρόνο”, αλλά τον 19ο και τον 20ό αιώνα η φυσική επιστήμη έγινε δυπρόσιτη και πολύπλοκη για τους φιλοσόφους οι οποίοι περιόρισαν το πεδίο των ερευνών τους τόσο πολύ (γράφει ο Hawking) που ο Wittgenstein, ο πιο διάσημος φιλόσοφος του 20ού αιώνα, έλεγε πως “ο μόνος σκοπός της φιλοσοφίας είναι η ανάλυση της γλώσσας”.
Ο ΤΕΛΙΚΟΣ ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΟΥ ΝΟΥ
Για να πει ο S.H. επικριτικά: “πόση διαφορά από τη μεγάλη παράδοση της φιλοσοφίας από τον Αριστοτέλη ως τον Kant”. Επισημαίνοντας ότι: “Παρ’ όλα αυτά, αν ανακαλύψουμε μια πλήρη ΕΝΙΑΙΑ ΘΕΩΡΙΑ αυτή θα γίνει κατανοητή από όλους. Και τότε, θα μπορούμε όλοι μαζί να συμμετέχουμε στη συζήτηση, του γιατί συμβαίνει να υπάρχει το ΣΥΜΠΑΝ και… ΕΜΕΙΣ”.
Αλλά, αν καταφέρουμε, καταλήγει, να βρούμε απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα θα έχει συντελεστεί ο τελικός θρίαμβος, του ανθρώπινου νου – γιατί τότε θα έχουμε γνωρίσει τον νου του Θεού.
Αλλά ο μέγας πατέρας της Ορθοδοξίας βασίλειος στις ομιλίες για την “εξαήμερη δημιουργία δίνει μέγιστες απαντήσεις για την αρχή, για τον χρόνο, για τον Θεό, λέγοντας: “ΑΡΧΗΝ δε ΑΡΧΗΣ επινοείν παντελώς καταγέλαστον.
Ην τις πρεσβυτέρα της του κόσμου γενέσεως κατάστασις ταις υπερκοσμίαις δυνάμεσι πρέπουσα, η υπέρχρονος, η αιωνία, η αΐδιος, εν αρχή εποίησε τουτέστιν, εν αρχή ταύτη την κατά χρόνον…”.
