Στις 3 του Σεπτέμβρη του 1974 ο Ανδρέας Παπανδρέου ανακοινώνει την ίδρυση του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος, μιας πολιτικής παράταξης που θα κυριαρχήσει πολιτικά στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης σε μια κίνηση υψηλού συμβολισμού.
Ο παραλληλισμός με την επανάσταση του 1843 και τα γεγονότα που οδήγησαν στη θέσπιση του πρώτου Συντάγματος της Ελλάδας είναι εμφανής. Έκτοτε, το ΠΑΣΟΚ ως κίνημα προερχόμενο και βασισμένο στον ελληνικό λαό, αποτέλεσε στα χρόνια της μεταπολίτευσης την απάντηση των προοδευτικών πολιτών στην ταραγμένη πολιτική ζωή της χώρας.
Στην εποχή μας, η απαίτηση για ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό πλαίσιο διακυβέρνησης και για καινοτόμες δημόσιες πολιτικές, που εγγυώνται την βιώσιμη ανάπτυξη αλλά, και ένα διαφορετικό πρότυπο ευημερίας με κοινωνική συνοχή, αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη πραγματικής πολιτικής αλλαγής σ’ ένα ευνομούμενο κράτος δικαίου.
Το ΠΑΣΟΚ μετά την πρώτη εκλογική του νίκη, οικοδομείται και αναπτύσσεται αλματωδώς, υπό τη σκέπη και την απόλυτη κυριαρχία του Α. Παπανδρέου, με υλικά του ίδιου και της ιδρυτικής ομάδας του. Το εύφορο έδαφος αυτής της περιόδου ήταν τα μεγάλα διακυβεύματα της Μεταπολίτευσης , δηλαδή η εμπέδωση της δημοκρατίας και η ενίσχυσή της. Από τη δημοκρατική επανάσταση του 1981 και τις μεταρρυθμίσεις που έδωσαν σε κάθε πολίτη δωρεάν υγεία και παιδεία, αναγνώρισαν τον ρόλο της γυναίκας και το δικαίωμα των ηλικιωμένων σε αξιοπρεπή γηρατειά, μέχρι την είσοδό μας στην ΟΝΕ και την εθνική ευθύνη απέναντι στην παγκόσμια οικονομική κρίση, το ΠΑΣΟΚ συμπορεύεται με την πορεία του Έθνους.
Σήμερα, οι νίκες που πετύχαμε απειλούνται σε ένα ρευστό διεθνές περιβάλλον, με την κυβέρνηση να υπνοβατεί ανάμεσα στην ικανοποίηση μεγάλων συμφερόντων, την άναρχη ανάπτυξη για λίγους και την εσκεμμένη υποβάθμιση των δημόσιων υποδομών και αγαθών.
Από την ίδρυσή του, το ΠΑΣΟΚ δεν φοβήθηκε ποτέ να αναδείξει και να αντιμετωπίσει με καινοτόμες πολιτικές τα μεγάλα κοινωνικά ζητήματα, να επιδιώξει την κοινωνική απελευθέρωση και κινητικότητα. Έτσι και σήμερα επαναφέρει στο προσκήνιο του διαλόγου τα μεγάλα ζητήματα που ταλανίζουν την ελληνική κοινωνία. Η κλιματική αλλαγή συνιστά μείζονα απειλή και οι οικονομικές ανισότητες γιγαντώνονται. Οδηγός του κινήματός μας υπήρξαν πάντοτε οι αξίες της ιδρυτικής μας διακήρυξης, η προσήλωση στις αρχές της Δημοκρατίας και της Κοινωνικής Δικαιοσύνης. Αυτό ορίζει το ήθος της πολιτικής μας και αποτελεί την βάση της ενότητάς μας. Δεν κάνουμε εκπτώσεις στις αξίες μας, χωρίς όμως να αγνοούμε την πραγματικότητα μέσα στην οποία ζούμε και δρούμε. Η σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία και ο πολιτικός φιλελευθερισμός βρίσκονται στον πυρήνα των αξιών μας.
Στο πεδίο της εσωκομματικής αντιπαράθεσης, βρισκόμαστε σε ένα ιστορικό μεταίχμιο, παρότι η πρόσφατη κατάσταση ξέσπασε ξαφνικά και άκαιρα. Δημιουργείται ωστόσο μια ευκαιρία ,ώστε να τεθεί το ΠΑΣΟΚ εκ νέου σε κυβερνητική τροχιά. Με αγώνα του προέδρου και χιλιάδων στελεχών σφραγίστηκε η «διαθήκη» της Φώφης Γεννηματά για πολιτική αυτονομία. Με συνεχείς προσπάθειες, μπήκε τέλος στο ερώτημα «με ποιον θα πάτε;». Είναι σημαντικό το γεγονός ότι σήμερα έχει κατοχυρωθεί η πολιτική μας αυτονομία.
Οι αρχές , οι αξίες, όπως τις περιέγραψε η Διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη με το τρίπτυχο Εθνική Ανεξαρτησία-Λαϊκή Κυριαρχία-Κοινωνική Απελευθέρωση, συσπείρωσαν και ένωναν για χρόνια τους πολίτες.
Σήμερα, 50 χρόνια μετά, αυτές οι αρχές και αξίες, παραμένουν όσο ποτέ επίκαιρες.
ΧΑΝΙΑ 2-9-2024
ΧΡΥΣΑ ΧΑΡΙΤΑΚΗ ΜΑΚΡΑΚΗ
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΑΣΟΚ