Το δαχτυλίδι του Θησέα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Είναι πολλά τα αριστουργήματα που κρύβονται στις αποθήκες των Μουσείων. Όταν, δε, πρόκειται για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, ένα από τα σημαντικότερα του κόσμου, τότε ο αριθμός (και η σπουδαιότητα) των αντικειμένων που περιλαμβάνονται στις αθέατες αίθουσές του γίνεται ακόμα μεγαλύτερος. Πάνω σε αυτή τη βάση στηρίχθηκε η νέα ενδιαφέρουσα δράση «Αθέατο Μουσείο», η οποία εγκαινιάστηκε σήμερα το απόγευμα στην αίθουσα του Βωμού, όπου για δύο μήνες θα εκτίθεται -για πρώτη φορά στο κοινό- το Δαχτυλίδι του Θησέα, το χρυσό μυκηναϊκό κόσμημα από την Ακρόπολη, που χρονολογείται στον 15ο αι. π. Χ.
Σκοπός της δράσης είναι κάθε δύο μήνες να παρουσιάζεται στο κοινό ένα μικρό ή μεγάλο άγνωστο αριστούργημα. Όπως το δαχτυλίδι που βρέθηκε τυχαία τη δεκαετία του ’50 στα Αναφιώτικα, μέσα στα χώματα τα οποία είχαν απορριφθεί κατά τη διάρκεια των εκσκαφικών εργασιών για την επέκταση του παλαιού μουσείου της Ακρόπολης. Το χρυσό κόσμημα, που ανήκε στους Μυκηναίους άρχοντες της Αθήνας, απεικονίζει το άλμα πάνω από τη ράχη του ταύρου (τα γνωστά ταυροκαθάψια), μια μινωική σκηνή με συμβολισμούς, που αν και άγνωστοι στις μέρες μας, είναι ικανοί να μεταφέρουν πολλούς συνειρμούς. Φαίνεται πάντως ότι δεν είναι άσχετοι με την παράδοση και τους μύθους της πόλης, που συσχέτιζαν τον πρώτο βασιλιά της Αθήνας, τον Θησέα, με την εξολόθρευση του Μινώταυρου και του πανίσχυρου βασιλιά της Κρήτης, του Μίνωα.
Τα σχέδια και τις προσδοκίες των ανθρώπων του Μουσείου για το 2015, μοιράστηκε με τους παλιούς και νέους φίλους του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου η διευθύντριά του, Μαρία Λαγογιάννη, παρουσιάζοντας, παράλληλα με τη δράση, το ημερολόγιο του 2015. Πρόκειται για το πρώτο ημερολόγιο που εκδίδει το Μουσείο, «βασισμένο», όπως είπε, «στη γνώση και στην επιμέλεια των ανθρώπων που εργάζονται σε αυτό, καθώς και στην υποστήριξη της Εταιρείας των Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου». Μια πολύτιμη συντροφιά για όλο τον χρόνο, που εκτός από χρηστική αξία, περιλαμβάνει μια συνοπτική αλλά σφαιρική εικόνα της μακράς ιστορίας του μουσείου, των πολύτιμων συλλογών του, καθώς και της πλούσιας δράσης του στην προβολή, τη συντήρηση και την έρευνα των αρχαιοτήτων.
Γιατί, όπως ενημέρωσε η κ. Λαγογιάννη, μέσα στις «αθέατες» αίθουσές του, μόνο την τελευταία πενταετία, έχουν εξυπηρετηθεί 285 ερευνητικά προγράμματα, ενώ στους αποθηκευτικούς χώρους του, που απλώνονται σε 3.500 τ. μ., φιλοξενούνται περισσότερα από 200.000 αντικείμενα οργανωμένα κατά είδος, υλικό και προέλευση. Κάθε δίμηνο, κάποια από αυτά, θα επιλέγονται και θα εκτίθενται στην αίθουσα βωμού, προσκαλώντας τους επισκέπτες να αφουγκραστούν την ιστορία του. Όσο για την επόμενη έκπληξη, μια πολυτελής σαρκοφάγος ιερής γάτας θα αναδυθεί από τις αποθήκες της αιγυπτιακής συλλογής για να παρουσιάσει κάποια από τα μυστικά της. Οι υπόλοιπες της χρονιάς αναμένεται να ανακοινωθούν.
‘Αλλες δράσεις για το 2015 αφορούν στην αναβάθμιση και στον εμπλουτισμό του ιστοτόπου του μουσείου (www.namuseum.gr), τον οποίο, όπως τόνισε η διευθύντριά του, «σχεδιάζουμε εμείς οι ίδιοι, χωρίς καμία εξωτερική βοήθεια», καθώς και σε δύο νέες περιοδικές εκθέσεις. Η πρώτη, που θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με τη βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, θα αποτελεί έναν εικονικό περίπατο στην Αθήνα των περιηγητών του 17ου και του 18ου αιώνα, ενώ η δεύτερη θα έχει θέμα τα έγχορδα μουσικά όργανα που συνδέονται με τον θεό Απόλλωνα και κυρίως τη λύρα. Όπως σημείωσε η κ. Λαγογιάννη, «στόχος της είναι γίνει κατανοητός ο ρόλος της λύρας στη θρησκευτική φιλοσοφία και την κοινωνική ζωή της αρχαίας Ελλάδας. Παράλληλα θα παρουσιαστεί μια πειραματική προσέγγιση του ήχου και των τεχνικών παιξίματός της, προσφέροντας μια βασική εξοικείωση με τις γενικές αρχές της αρχαίας ελληνικής μουσικής». Παράλληλα θα συνεχιστούν οι πρωινές συναυλίες, καθώς και οι εκθέσεις σύγχρονης τέχνης που φιλοξενούνται στο καφέ, δράσεις που εμπλουτίζουν, με τον πιο ευχάριστο και δημιουργικό τρόπο, τη μουσειακή εμπειρία των επισκεπτών του πρώτου αρχαιολογικού μουσείου της χώρας.
Η σημερινή εκδήλωση πλαισιώθηκε μοναδικά με πρωτότυπους αρχαίους ελληνικούς ύμνους, καθώς και μελοποιημένη αρχαία ποίηση από τον Νίκο Ξανθούλη (αρχαία λύρα και τραγούδι), τον οποίο συνόδευσαν οι Οδυσσέας Κορέλης (βιολί), Αντώνης Μανιάς (βιόλα) και Βαγγέλης Νίνα (βιολοντσέλο).