Η δακοπροστασία στις μέρες μας θυμίζει επαναλαμβανόμενο σεληνιακό μήνα. Κάθε φορά διαπιστώνονται διαμαρτυρίες για αποτυχία. Κάθε φορά δίνονται υποσχέσεις για μια νέα περίοδο πετυχημένης αντιμετώπισης του δάκου της ελιάς. Κι αυτές οι «σεληνιακές φάσεις» επαναλαμβάνονται δυστυχώς συνέχεια τα τελευταία χρόνια, χωρίς κανένα αποτέλεσμα.
Στη «φάση της πανσέληνου» το έργο της δακοπροστασίας βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης. Η διαπίστωση πάντα η ίδια. Τελειώνει με αυξημένο ποσοστό δακοπροσβολής, που συνεπάγεται μείωση και υποβάθμιση της ποιότητας της αναμενόμενης παραγωγής ελαιόλαδου. Παλαιότερα κάθε τομεάρχης με τη λήξη των εργασιών δακοπροστασίας εκπονούσε την τελική έκθεση αποτελεσμάτων, η οποία στέλνονταν στην αρμόδια υπηρεσία και κοινοποιούνταν και στην Ένωση Γεωργικών συνεταιρισμών, στην οποία υπάγονταν ο τομέας του. Στην έκθεση αυτή επισημαίνονταν τα προβλήματα και οι αδυναμίες που παρουσιάστηκαν, οι εστίες πρωτοπροσβολής από το δάκο καθώς και το τελικό ποσοστό δακοπροσβολής. Έτσι η κάθε κοινότητα γνώριζε από «πρώτο χέρι» την κατάσταση και σε ενδεχόμενη αυξημένη προσβολή πάνω από 5% αναλάμβανε να ενημερώσει τους ελαιοπαραγωγούς για διενέργεια τοπικών ψεκασμών κάλυψης. Βέβαια οι ψεκασμοί κάλυψης λόγω αυξημένης δακοπροσβολής δεν γίνονταν ποτέ, αφού η περίοδος της δακοπροστασίας έβαινε στο τέλος της πάντοτε με εξαιρετική επιτυχία. Ο υποφαινόμενος για παράδειγμα ως τομεάρχης ενθυμείται το τελευταίο τηλεγράφημα με την ολοκλήρωση του έργου της δακοπροστασίας προς το Ελαιοταμείο το 1969, το οποίο έμεινε και ιστορικό για πολλούς Σελινιώτες ελαιοπαραγωγούς: «Δάκος εις (ένας). Δακοπροσβολή μηδενική». Τότε όμως ο τομεάρχης, που προσλαμβάνονταν από τις αρχές του Ιούνη, παρακολουθούσε αδιάκοπα την πορεία της δακοπροστασίας. Συνέτασσε εβδομαδιαίο ημερολόγιο πρόγραμμα επίσκεψης των ελαιώνων του τομέα του και έλεγχε τα συνεργεία ψεκασμού και τους παγιδοθέτες από κοντά. Είχε πάντα σαφή γνώση του βιολογικού σταδίου του δάκου, της αναλογίας αρσενικών και θηλυκών του εντόμου και της γονιμότητας των θηλυκών, πράγμα που του επέτρεπε τον προσδιορισμό του ακριβούς χρόνου εκτέλεσης του γενικού ή τοπικού δολωματικού ψεκασμού. Διαπίστωνε με τις τοπικές και γενικές δειγματοληψίες από τον ίδιο και τους παγιδοθέτες το ποσοστό δακοπροσβολής, γεγονός που του επέτρεπε να διενεργήσει τοπικό ψεκασμό κάλυψης έστω και σε λίγα ελαιόδεντρα. Έτσι ανακόπτονταν η έξοδος νέων ακμαίων του δάκου, που λόγω της επάλληλης ωοτοκίας θα δημιουργούσε μεγάλο πρόβλημα στο όλο πρόγραμμα δακοπροστασίας. Την ξηροθερμική περίοδο του Αυγούστου, κατά την οποία ο δάκος δεν ελκύονταν σε σημαντικό βαθμό από το περιεχόμενο των δακοπαγίδων, διενεργούσε αντιπροσωπευτικές καταρρίψεις ακμαίων προκειμένου να πληροφορηθεί για την παρουσία του δάκου. Στις «πανδακίες» περιοχές των νότιων παραλιακών ζωνών της τσουνάτης, όπου επικρατούσαν ευνοϊκές συνθήκες για τη συνέχιση του βιολογικού κύκλου του δάκου και η συγκομιδή άρχιζε το Γενάρη παρατείνονταν οι εργασίες αντιμετώπισης του δάκου. Τα τελευταία χρόνια με «άνωθεν» εντολή επικρατούν νέα «ήθη» στη δακοπροστασία. Οι τομεάρχες προσλαμβάνονται από τα τέλη του Ιούλη. Τους παρέχονται με το «σταγονόμετρο» τα εχέγγυα μέσα για να κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Οι υπεύθυνες περιφερειακές υπηρεσίες «δένονται χειροπόδαρα» με τις απαράδεκτα χαμηλές χρηματοδοτήσεις. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τους παγιδοθέτες, που αποτελούν την πεμπτουσία της επιτυχίας του έργου της δακοπροστασίας. Το δίκτυο παγιδοθεσίας περιορίζεται. Η ανάρτηση των παγίδων δεν γίνεται στις κατάλληλες θέσεις με άμεση συνέπεια οι δακοσυλλήψεις να μην είναι αντιπροσωπευτικές.
Η «φάση της νέας Σελήνης» για τη δακοπροστασία συμπίπτει με την έναρξη εφαρμογής των δακοκτόνων μέτρων. Η φάση αυτή στην ουσία καταργείται. Υπάρχουν σοβαρές μελέτες για την έγκαιρη έναρξη των εργασιών δακοπροστασίας, που πρέπει να γίνεται πριν από το στάδιο δεκτικότητας του ελαιόκαρπου στο δάκο. Κι όμως οι «σοφοί» του αρμόδιου υπουργείου, στηριζόμενοι σε ερευνητικά αποτελέσματα, που έλαβαν χώρα σε περιοχές με μικρή διάρκεια του βιολογικού κύκλου του δάκου, αποφασίζουν την επιβράδυνση του πρώτου ψεκασμού. Οι συνέπειες είναι γνωστές. Η πορεία του δακοπληθυσμού καθίσταται ανεξέλεγκτη. Διενεργούνται περισσότεροι δολωματικοί ψεκασμοί. Οι ελαιοπαραγωγοί υποχρεώνονται να προβούν σε ψεκασμούς κάλυψης. Ο φαύλος αυτός κύκλος ανεβάζει κατά πολύ το κόστος εφαρμογής του προγράμματος. Ακόμα δίνεται η «χρυσή» ευκαιρία να γεμίσει ο βιότοπος της ελιάς από συνθετικά εντομοκτόνα που ανεξέλεγκτα χρησιμοποιούνται σε γενικευμένους ψεκασμούς κάλυψης. Και δεν είναι μόνο αυτό. Στους ψεκασμούς κάλυψης έγινε της «μόδας» τώρα να προστίθεται και ένα ενισχυτικό της δράσης του εντομοκτόνου, ένα προσκολλητικό, ένα διαφυλλικό και «βάλε λέγοντας». Η καθυστέρηση του πρώτου γενικού δολωματικού ψεκασμού καθίσταται κατά συνέπεια εγκληματική. Πολύ περισσότερο όταν τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα ,εξαιτίας της μεγάλης τα τελευταία χρόνια δακοπροσβολής, συνηγορούν να γενικευτεί η διενέργεια ψεκασμών εδάφους με βιολογικά σκευάσματα την περίοδο της μέγιστης εξόδου των ακμαίων του δάκου, δηλαδή πολύ πριν από το στάδιο δεκτικότητας του ελαιοκάρπου για να περιοριστεί ο αρχικός πληθυσμός.
Επιλογικά η πολιτεία θα πρέπει να σταματήσει να «σφυρίζει» αδιάφορα. Επιβάλλεται να σκύψει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο ελαιόλαδο το εθνικό προϊόν, που μέρα με τη μέρα κατακλύζει τη διεθνή αγορά συμβάλλοντας στην προσπάθεια εξόδου της χώρας από την οικονομική κρίση. Να αφήσει κατά μέρος τα «σοφίσματα» και τις «τακτικές» και να μετουσιώσει τη σύγχρονη πλούσια τεχνογνωσία σε πράξη. Η οργανωτική αδυναμία υλοποίησης του προγράμματος δακοπροστασίας είναι αυτή που αυξάνει το κόστος εργασιών, που υποβαθμίζει την ποιότητα και μειώνει την ποσότητα του παραγόμενου ελαιόλαδου. Επιτέλους το αρμόδιο υπουργείο θα πρέπει να συνδράμει με κάθε θυσία τις περιφερειακές υπηρεσίες προκειμένου να φέρουν σε πέρας το δύσκολο αυτό έργο. Έτσι μόνο θα διασφαλίσει την ποσότητα και ποιότητα του παραγόμενου ελαιόλαδου και θα το αποφορτίσει από τα τοξικά συνθετικά εντομοκτόνα των γενικευμένων ψεκασμών κάλυψης.
