του Γιάννη Μαρκαντωνάκη
g.p.markantonakis@gmail.com
Η θάλασσα του Σκαραμαγκά είναι δεμένη,
πηχτή. Από τα πετρελαιοφόρα
βγαίνει μαύρος καπνός ακινησίας.
Ας πούμε πως υπάρχεις.
Η διαδρομή ξεχειλώνει κρεμασμένη στο βλέμμα.
Λερώνει τους απάνω δρόμους ένα βρώμικο σύννεφο,
η καθαρή ψυχή κάτω αναβάλλεται πάλι.
Ας πούμε πως υπάρχεις…
Οι δυο πρώτες στροφές από το ποίημα
“Τα Δεμένα” της Κικής Δημουλά.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 18/10
ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΔΙΑΚΡΙΣΗ
– Η Ελλάδα είναι χειροπόδαρα δεμένη από το Δ.Ν.Τ., οι τροϊκανοί πήραν το σκοινί, σφίγγουν τη θηλιά που έβαλαν, είναι δυνατόν να πιστεύουμε πως αυτοί οι Ελληνες που έδωσαν το σκοινί θα μας λύσουν!
Και η θάλασσα του Σκαραμαγκά είναι δεμένη. Τα ναυπηγεία δίνουν αγώνα επιβίωσης πριν το τέλος τους, αδυνατούν να αντιδράσουν, οι πεινασμένοι μεροκαματιάρηδες νοιώθουν αβοήθητοι. Διαβάζω από τους στίχους της Κ. Δημουλά “Στα δικά μας τα πάθη/ δεν θα ’ρθει κανείς επισκέπτης (για συμπαράσταση) τα περιμένει η λήθη, πεινασμένη πάντα”.
– Διαβάζω από τα Χ.Ν. “Διεθνής διάκριση για νεαρό πιανίστα. Ο Κώστας Δεστούνης κέρδισε το πρώτο βραβείο σε έναν από τους μεγαλύτερους Διεθνείς Διαγωνισμούς Πιανιστικής Τέχνης στην Καμπέρα της Αυστραλίας κάνοντας τη χώρα μας περήφανη. Αναδείχθηκε πρώτος σε 5 συνολικά γύρους έναντι συμμετεχόντων από τις καλύτερες σχολές του κόσμου”. Στη συνέχεια η επιμελήτρια της στήλης Κάλια Καρτσάκη παραθέτει το βιογραφικό του και τα βραβεία που κατέκτησε τα τελευταία χρόνια σε διεθνείς διαγωνισμούς. Το πρόγραμμα που παρουσίασε ο Δεστούνης το προετοίμαζε τέσσερα χρόνια των τελευταίων σπουδών του με δάσκαλο των Ιγκόρ Πετρίν… Επειδή δεν αναφέρονται τα έργα βρίσκω ευκαιρία να προτείνω ένα εξαιρετικό, τόσο λυρικό τόσο ευαίσθητο cd με έργο του Γεωργίου Καζασόγλου, μου το είχε προσφέρει πριν από 6 χρόνια ο γιος του. Στο βιολί η ερμηνεία του Γιώργου Δεμερτζή δομημένη για απόδοση δύσκολων έργων με ευαισθησία από έναν σπουδαίο σολίστα.
– Μαρία Δρακάκη, η συνεργάτης των Χ.Ν., όπως και ο σύζυγός της Δημήτρης Καρτσάκης, φίλοι μου χρόνια τώρα, γονείς της Κάλιας. Το όνομά τους εκτός από την πολύχρονη αρθρογραφία είναι συνδεδεμένο με το πολύ σημαντικό για τον τόπο Μουσείο Σχολικής Ζωής. Η Μ. Δρακάκη, δασκάλα και διευθύντρια για χρόνια -μαθήτριά μου στα ΠΣΕ Καλών Τεχνών το 1999- τώρα υπηρετεί την εκπαίδευση ως σχολικής σύμβουλος Πρωτοβάθμιας με έδρα το Ηράκλειο. Η ίδια δηλώνει ευχαριστημένη για την εμπειρία και τη δυνατότητα προσφοράς στα νέα της καθήκοντα.
– Δάσκαλε, Μανώλη Φωτάκη στα 60 σου τόσο νωρίς πήρες τον δρόμο χωρίς επιστροφή. Θα σε θυμόμαστε φίλε.
– “Η διαχείριση του νερού πρέπει να βασίζεται στο δημόσιο συμφέρον” από την Αν Λε Στρατ, αντιδήμαρχο Παρισιού και πρόεδρο της Δημοτικής Εταιρείας Υδρευσης. Το σχόλιο συγκλονιστικό για τη διαχείριση από τη μεγαλύτερη δημόσια επιχείρηση ύδρευσης της Γαλλίας με 930 υπαλλήλους. Μαθήματα για τους δικούς μας που μεθοδεύουν ιδιωτικοποιήσεις του υψίστου κοινωνικού αγαθού.
ΣΑΒΒΑΤΟ 19/10 ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ Η ΑΛΛΗ…
– Χ.Ν. Σχόλιο της Ελένης Φουντουλάκη “Για δεκαπέντε μέρες μόνο….”. Γράφει για την περιπέτεια στη Γαύδο ενός κοριτσιού 2,5 χρονών και την αερογέφυρα ζωής “Διότι για δεκαπέντε μέρες μόνο ήταν η θητεία του ειδικευόμενου γιατρού από το Γενικό Νοσοκομείο Χανίων στο οποίο επέστρεψε ίσα που να καλυφθεί το επικοινωνιακό κομμάτι της πρόσφατης επίσκεψης του υπουργού Υγείας Αδωνι Γεωργιάδη στα Χανιά”.
– Χ.Ν. ρεπορτάζ του Μανώλη Μαρκαντωνάκη “Από εκπαιδευτικούς στην πλατεία αγοράς ανθρώπινη αλυσίδα κατά διαθεσιμότητας” (και οι ωρομίσθιοι, αναπληρωτές που χρόνια περιμένουν υπομονετικά… άνεργοι…).
– Χ.Ν. Σ’ ένα δισέλιδο αφιέρωμα του Γιώργου Κώνστα στις “διαδρομές” παρουσιάζεται ένα τεράστιο θέμα μέσα από την ουτοπική αρχιτεκτονική πρόταση (διπλωματική εργασία στο Πολυτεχνείο Κρήτης) των Ιωάννα Δημητρίου και Ιωάννας Δαλακούρα. “Τα Νεώρια ως Σχολή Καλών Τεχνών”. Εμείς που γνωρίζουμε τις ιστορικές και πραγματικές διαστάσεις του θέματος πρέπει επιτέλους – να τις αναδείξουμε αρθρογραφικά.
ΚΥΡΙΑΚΗ 20/10
ΑΡΧΟΝΤΑ ΔΟΞΑ ΧΑΟΤΙΚΗ
ΤV ALPHA “Ο Αρχοντας των δαχτυλιδιών – Η συντροφιά του δαχτυλιδιού”. Το πρώτο από τα τρία κινηματογραφικά μέρη του παραμυθιού που έγραψε ο Τζ. Ρ. Τόλκιν, στο οποίο συναντάμε ατρόμητους πολεμιστές, μάγους, ξωτικά, νεράιδες, νάνους και χόμπιτ. Η φανταστική δράση σκηνοθετημένη από τον Πίτερ Τζάκσον. Πρωταγωνιστής ο Βίγκο Μόργκεσεν. Τον έζησα πέρσυ στα Χανιά όπου πρωταγωνιστούσε στα γυρίσματα του έργου “Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου” βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο της Πατρίτσια Χάισμιθ, εκδ. “Αγρα”, συμμετείχα ως κομπάρσος. Η διαφορά ανάμεσα στο είδωλο του πανιού και της ανθρώπινης διάστασής του, διαπιστωμένης από κοντά είναι απίστευτα μεγάλη.
– Από το ΒΗΜΑ “Ο κυκλισμός του τετραγώνου του Δημήτρη Δημητριάδη σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά, στη στέγη Γραμμάτων και Τεχνών”. Στην κριτική της προσέγγιση στο “Β” η Λουίζα Αρκουμαντά μεταξύ άλλων: “Οι ήρωες του Δημητριάδη δεν έχουν ούτε ονόματα ούτε κοινωνικό στάτους, ούτε καταγωγή, δεν έχουν τίποτα εκτός από τον εγκλωβισμό τους σε αδιέξοδες φάρσες, δεμένες σε μια παθιασμένη γεωμετρική πρόοδο που αναπτύσσεται εμμονικά, με ολοένα πιο φρενήρεις ρυθμούς, ώσπου κάποια στιγμή να σπάσει σκορπίζοντας τα θραύσματά της στο χάος…”.
– Από το “ΒΗΜΑgazino” της ίδιας μέρας τετρασέλιδη συνέντευξη στη Σόνια Ζαχαράτου (πολιτιστική παρουσιάστρια τη δεκαετία του ’90 στην ΕΡΤ) των Γιώργου Βέλτσου και Δημητριάδη μ’ αφορμή την άνω παράσταση. Δραστήριοι και Αιρετικοί και οι δυο σε μια άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξη.
ΔΕΥΤΕΡΑ 21/10
ΧΩΡΙΣ ΟΡΙΑ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ
– Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, ολοκληρώνεται η εξαιρετική έκθεση “Χωρίς όρια”: ζωγραφική από τις συλλογές του Μουσείου Φρυσίρα.
Σήμερα Δευτέρα είχα την τύχη να ξεναγήσω την Ε’ τάξη του Δημοτικού Σχολείου Βρυσών. Δεδομένου ότι η έκθεση ήταν ανοιχτή ολόκληρο το καλοκαίρι, πιστεύω πως ήταν απαραίτητη η παράταση μέχρι τις 31/10 για να τη δουν όσο το δυνατό περισσότερα παιδιά, μέσα από οργανωμένες επισκέψεις ξεναγήσεις.
Ο τίτλος “Χωρίς όρια” νομίζω ότι είναι παραπλανητικός πρώτον γιατί είναι μέρος της συλλογής του Βλάση Φρυσίρα που είναι γνωστό πως επιλέγει με κριτήρια: α) αναπαραστατικής ζωγραφικής, β) αισθητικής αρτιότητας, γ) μη ακραία στη μορφολογική διατύπωση -οι όποιοι ακραίοι θεματολογικοί υπαινιγμοί είναι ενταγμένοι σ’ ένα πλαίσιο ιστορικής εγκυρότητας που κάνει το έργο να μην ενοχλεί.
Και δεύτερον τα δείγματα πλέον παγκοσμίως, τάσεων εννοιολογικών ή εκφραστικών εκφάνσεων που κυριαρχεί η πρόκληση, ως αυτοσκοπός είναι έξω από τα κριτήρια της συλλογής. Γνωρίζοντάς το αυτό εκάλυψα τις ανησυχίες της συνοδού δασκάλας τους -ως προς το γυμνό που σε καμία περίπτωση δεν ήταν άσεμνο.
Μάλιστα τα παιδιά με απίστευτη ωριμότητα, αν και έρχονταν από την περιφέρεια της περιφέρειας, συνδιαλέχτηκαν μαζί μου με ερωτήματα και απόψεις, πραγματικά ενδιαφέρουσες. Λίγο αργότερα μαζί με την Στ’ του ίδιου σχολείου, έλαβαν μέρος στην ξενάγηση και το διαδραστικό μέρος της έκθεσης Αντόνιο Ταμπούκι: Πίζα – Χανιά στον “Χώρο Τέχνης Χανίων”.
Αξίζουν συγχαρητήρια στις δασκάλες τους, αλλά και τη διευθύντρια, την έμπειρη και καλλιεργημένη σε θέματα παιδείας ούσα μουσικός η ίδια, κυρία Γιούλη Σαρικάκη. Η διαδοχή των γενεών περνά διά μέσω της παιδείας, έχουν διάθεση άραγε να το συμμερισθούν έμπρακτα όλοι οι εκπαιδευτικοί.
ΤΡΙΤΗ 22/10
ΜΙΑ ΔΑΝΑΪΔΑ ΔΙΗΡΗΜΕΝΗ
Πενήντα οι Δαναΐδες κατά Ησίοδον που σκότωσαν τους άνδρες τους και τιμωρήθηκαν με το μαρτύριο να ρίχνουν νερό σε τρύπιο πιθάρι…
“Δίχως φόβο και δίχως ελπίδα/ εναλλάσσοντας φίλους, πατρίδα/ Παβαρότι, Πικάσο και πίτσα/ Ανοιχτοί με καλούν ουρανοί/ θα κρατώ μια ζωή τη βαλίτσα/ που θα μείνει για πάντα αδειανή”.
Η πρώτη στροφή από το ποίημα “Διαιρέτης Μηδέν” του Γιάννη Δούκα και η συλλογή του “στα μέσα σύνορα”, εκδ. ΠΟΛΙΣ.
Ο Γιάννης γεννήθηκε το 1981 στην Αθήνα, είναι γιος της πασίγνωστης φίλης συμπατριώτισσάς μας Μάρως Δούκα. Η Μάρω αναμφίβολα έχει ανασκαλέψει την ιστορική μνήμη πριν τη διατάξει σε ανοξείδωτο μαχαίρι, που διαίρει και ανασυνθέτει και διευρύνει την πλουραλιστική οπτική γωνία ανάγνωσης της ιστορικής μυθιστοριογραφίας και εφ’ όσον τα βασικά γεγονότα έχουν διαδραματιστεί, η διαδικασία αυτή όχι μόνο είναι δύσκολη, αλλά και πλέον με την προσωπική της γραφή μοναδική, αρκετά χρόνια μετά τον Στρατή Τσίρκα μια μεγάλη του είδους λογοτέχνης, η παρατεταμένη σχέση εκτίμησης που έχουμε ο ένας προς τον άλλο, φαίνεται και από τη δήλωση – αφιέρωσή της προς τα μένα στο εσώφυλλο του σπουδαίου βιβλίου της “Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ”, ένα βιβλίο που πρέπει να διαβάσει κάθε Κρητικός.
Οι λιγοστές επιλεγμένες συνεντεύξεις της, αρθρώνουν λόγο προοδευτικό, αριστερό.
– Τρίτη 22 από την Εφημερίδα των Συντακτών άρθρο του Μανόλη Δρεττάκη “επιτακτική ανάγκη διόρθωσης της απογραφής του 2011”, ένα τεκμηριωμένο άρθρο για πραγματικά νούμερα του πληθυσμού της χώρας.
– Επίσης της Άννας Δαμιανίδη, “Η μαμά της Ιστορίας είναι στο χρονοντούλαπο”, ευφυής η σύγκριση της ζωγραφικής μέσα από την ιστορία της τέχνης και την ιστορία της βίας.
– Έφυγε από τη ζωή η πεθερά της σιδηράς Κυρίας Άννας Διαμαντοπούλου, Μερόπη Σαβαλάνου, ένα ακόμα μέλος της οικογένειας Πολυχρονίδη, με ιστορικές καταβολές για τον τόπο. Είχα γνωρίσει τον γιο της Γιάννη, ως πρόεδρο του Τ. Αρχαιολογικών Πόρων. Συλλυπητήρια.
ΤΕΤΑΡΤΗ 23/10
ΤΩΝ ΔΟΥΚΑ Η ΤΕΧΝΗ
Γιάννη Δούκα:
…Στων ονείρων την άπραγη κόψη/ ακουμπώντας του χρόνου την όψη/ Λαβυρίνθους στο διάβα μου χτίζω/ και με τοίχους γεμάτους ρεφρέν/ Σαν πηλίκο γυμνό συνοψίζω/ Τι θα πει διαιρέτης μηδέν.
– Διαλεκτικός υλισμός λένε πρακτικά ανεφάρμοστος. Πόσο τον γνωρίζουμε;
– Γιώργος Διαλεγμένος, ως θεατρικός συγγραφέας αναδείχτηκε.
– Διαδούμενος, το γλυπτό που συνδέεται με τον Πολύκλειτο το 420 π.Χ.
– Ο “Δισκοβόλος” του Μύρωνα, περίφημο γλυπτό του 5ου αι. π.Χ.
– Μίμης Δομάζος. Ο μεγαλύτερος χαφ στην ιστορία του Ελληνικού ποδοσφαίρου με τα 2/5 συμμετοχών του Γ. Καραγκούνη στην Εθνική. Άλλες εποχές. Όσο για τον Δεληκάρη, αδικημένος μαέστρος. Αρδιζόγλου, ο σουρεαλιστικός Χρηστάρας. Δόγης: Δούκας, ο αιρετός ηγέτης της Δημοκρατίας της Βενετίας. Τη δύναμη της εξουσίας την έζησε η Κρήτη, τα ίχνη τους εμφανέστατα.
ΠΕΜΠΤΗ 24/10
ΚΑΡΟ-ΤΣΑ -ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ
Πέθανε σε ηλικία 89 ετών ο Άγγλος γλύπτης σερ Άντονι Κάρο. Οι διαγώνιοι άξονες εμβολισμοί στη δομή του τοτεμικού έργου του μεγάλου μοντερνιστή του β’ μισού του 20ού αιώνα στη γλυπτική του μέταλλου, του ξύλου, της γιγαντοκεραμικής φόρμας, σε συναρμογές διαχρονικής πλαστικής. Οι διαδοχικές εκθέσεις των μεγάλων έργων τον κατάταξαν στους κορυφαίους παγκοσμίως.
– Το φίμωμα των διανοούμενων ένα άρθρο στην “Αυγή” του συγγραφέα Γιάννη Μακριδάκη από το Βολισσό Χίου επαναφέρει στην επιφάνεια τη δραματική πίεση για μη κοινωνικές δράσεις που δέχονται οι διδάσκοντες και οι διοικητικοί υπάλληλοι στα Πανεπιστήμια.
– Η ανιψιά του Δραγούμη, Ναταλία, θα ενσαρκώσει την Πηνελόπη Δέλτα στη θεατρική διασκευή “Η Κυρία με τα μαύρα” που θα κάνει η Μ. Παπαοικονόμου. Αναμένουμε…
– Από τα μικρά “πεζά” της Κικής Δημουλά “εκτός σχεδίου” “Ικαρος” επιλέγω το “Δήθεν”.
