“Εδίψησέ σε η ψυχή μου, ποσαπλώς σοι η σαρξ μου, εν γη ερήμω και αβάτω και ανύδρω”
(Ψαλμός 62,2)
Ο πόνος είναι ένα από τα μεγάλα μυστήρια του κόσμου. Για τον Χριστιανισμόν είναι ο δρόμος της σωτηρίας και της τελειότητος. Είναι εκείνος, που, κατά τον Κίρκεγκαρτ «στρέφει τον άνθρωπο προς τα μέσα» για να γνωρίσομε την πραγματικότητά του. Δεν είχε δε άδικο ο Δάντης όταν έλεγε ότι «ο πόνος μας ενώνει με τον Θεόν» ψηλαφώντας το σκήνωμά του θα αγγίξομε χωρίς άλλο τον Εσταυρωμένον Χριστόν, ο Οποίος σωματικά και ψυχικά επόνεσε πριν δώσει στον θάνατο το νόημα της αιωνιότητος.
Καταφυγή και παρηγοριά του πόνου, με όλες τις μορφές του που συνδέεται πολύ με την αμαρτία και την μετάνοια, είναι η πίστις μας προς τον Χριστόν. Ο ίδιος κηρύττει και παρηγορεί τους πονεμένους υμνώντας τον πόνον: «Εν τω κόσμω θλίψιν έξετε, αλλά θαρσείτε εγώ νενίκηκα τον πόνον» (Ιωάνν. 16,33) παραγγέλνει, για να δείξει την νίκη Του στον πόνο και στον θάνατο.
Ο Χριστός, και φυσικά ο Χριστιανισμός, είναι ο μεγάλος διδάσκαλος του θανάτου και του πόνου. Και είναι ο μεγάλος διδάσκαλος του πόνου, γιατί είναι ο μεγάλος διδάσκαλος της Αγάπης. Ολα αυτά Αγάπη – Πόνος – Θάνατος τα συναιρεί ο Χριστιανισμός στην ιδέα της αιωνίου ζωής. Αυτήν τη συνάρτηση Αγάπης, πόνου, θανάτου και ζωής αιωνίου, δεν μπόρεσε κανείς εκτός από τον Χριστόν να την επιτύχει και αυτή η συνάρτησις είναι μια αποκάλυψις.
Κοιτάζοντας το μέτωπο του Θεού, που για τον Β. Ουγκώ “είναι φως” και το όνομά Του Αγάπη, ο άνθρωπος, με το χριστιανικό βίωμα, δηλ. τη χριστιανική ηθική, ευρίσκει ελπίδα, γαλήνη και δικαίωση. Ευρίσκει δροσιά ψυχής και πνεύματος και πορεύεται στο φωτεινό διάστημα της ζωής του με την προσδοκία της τελειότητος και της Λυτρώσεως, που εκμηδενίζει το άγνωστο του θανάτου δίνοντάς του διαστάσεις αιώνιες. Του ανθρώπου, όπως μπορούμε να διατρέξομε στη διαδρομή της ψυχικής ζωής του και στα αναρίθμητα γεγονότα του εσωτερικού βίου του που καταδεικνύουν την καταφυγή του στον χώρο της αρμονίας και της απολυτρώσεως, από το κενό και την φοβία, στην πνευματική του ύπαρξη από τις απειλές των ενστίκτων του.
Η δοκιμασία του δεν ετελείωσε και ίσως δεν θα τελειώσει ποτέ. Αλλά, με την πνευματική εμπειρία του και την αποκάλυψη του Χριστιανισμού, είναι πανταχού και πάντα μπροστά στην αλήθεια της ζωής και στην λύτρωση. Μπροστά στο Αθάνατο, στο θείο που μπορούν να μεταβάλουν την αγωνία του σε δύναμη ζωής και πόθο ηθικής ανατάσεως.
Στον πάντα αδύναμο και ταλανιζόμενον άνθρωπον της εποχής μας, τον πονούντα αενάως μέσα στη φύση του ας επιστρέψομε πιο κοντά, πιο βαθειά, στον άνθρωπο αυτόν μέσα μας. Ας σταθούμε αντίκρυ στην απειλή της μηχανής κι ας μικρογραφήσομε τον κόσμο που, κατά τα φαινόμενα, περνάει κρίση. Και η κρίσις αυτή δοκιμάζει την ψυχή του με έναν τραγικόν τρόπον επηρεασμένος – συνειδησιακά από την πολύμορφη πρόοδο της επιστήμης και της Τεχνικής, έκανε τη ζωή του μοναδικόν σκοπό και γι’ αυτό έχει χάσει το αληθινό της νόημα. Μέσα του ο χώρος του Θεού μικραίνει και η παρουσία Του είναι μηδαμινή. Θεός και άνθρωπος, είναι τώρα δύο ξένα μεγέθη και η θρησκευτική σκέψις αιωρείται στο χάος. Οι εγωκεντρικές επιθυμίες. Οι ταπεινοί πόθοι. Η άρνησις της μεταφυσικής. Ο φόβος μιας ατομικής καταστροφής. Η αγωνία της επιβιώσεως. Ο ηδονισμός και η φθορά των ηθικών αξιών έχουν συνθέσει το άγχος του καιρού μας, που εισχωρεί σε κάθε μόριο της ανθρώπινης ζωής, για να την κάνει πρόβλημα και άγονο πόνο και δυστυχία άσωτη.
Η ταχύτητα, τα αγαθά της ευδαιμονοκρατίας, ανέτρεψαν την ισορροπία του ατόμου και αιχμαλώτισαν το είναι του. Μέσα στο άλγος και στην εγκόσμια θλίψη του, ξεχάστηκε ή απομακρύνθηκε από τον εαυτό Του, από το πνεύμα του Θεού. Και παραπαίει στον ζόφον της σύγχρονης ειδωλολατρείας. Τα είδωλα με την επιφανειακή τους δύναμη, τα είδωλα τα υλικά, τα οικονομικά, τα πολιτικά, τα κοινωνικά, και τα προσωπικά, πολιορκούν όλους τους χώρους, καταδυναστεύουν το παν. Ποτέ στην ιστορία δεν εφάνηκαν τόσα είδωλα. Και ποτέ οι δρόμοι προς την εσωτερική μας ζωή δεν είχαν τόσο αποκλεισθεί από τα πάθη και αμφιβολία. Και τίθεται το ερώτημα: Πού ευρίσκεται σήμερα ο άνθρωπος. Το ερώτημα αυτό πλανιέται πελώριο και δυσθεώρητο σαν κίνδυνος και απειλή, σαν πόνος και πληγή, στους ομιχλώδεις δαιδάλους της κοινωνίας. Πάνω-κάτω από τα λίγο έστω που αναφέραμε πιο πάνω καταλάβαμε πού ευρίσκεται ο άνθρωπος και είπαμε πως η λύτρωσίς του εξασφαλίζεται κοντά στον Χριστό. Η ζωή του πρέπει να είναι εν Χριστώ και διά Χριστού. Αυτός είναι η εγγύησις της σωτηρίας μας. Πόνοι οι όποιοι πόνοι, μαζί του ανακουφίζονται και ομορφαίνονται, και γίνονται δροσιστικά ρυάκια που ποτίζουν τις πονεμένες μας καρδιές. Μέσα στην έρημη, άβατη και άνυδρη γη – ζωή- μας διψάμε τον Θεόν της δροσιάς και της σωτηρίας μας, και μαζί με τον Δαβίδ του λέμε “Εδίψησέ σε η ψυχή μου, ποσαπλώς σοι η σάρξ μου, εν γη ερήμω και αβάτω και ανύδρω” (Ψαλμός 62,2). Δίψα μέσα στης ψυχής τον καύσωνα. Δεν υπάρχει μόνο ο καύσωνας του καλοκαιριού.
Ας είμαστε έτοιμοι για όλους τους καύσωνες. Υπάρχουν τα μέσα και οι ευκαιρίες. Μην τα χάνομε και μην απελπιζόμαστε.
