Ακούω τόσο κόσμο να γκρινιάζει, καθημερινά, για όσα ζούμε, ώστε εύχομαι να ήμουν πλούσιος. Αν ήμουν, θα πήγαινα στο κοντινότερο μαγαζί της πόλης που πουλάει καθρέφτες, και θα αγόραζα έντεκα εκατομμύρια κομμάτια, έναν για κάθε Έλληνα.
Γιατί δεν υπάρχει τίποτα από αυτά που ζούμε για το οποίο να μην φταίμε απολύτως εμείς. Ο κυρίαρχος λαός. Στις δημοκρατίες δεν φταίει κανένας άλλος. Και στην Ελλάδα έχουμε αληθινή δημοκρατία. Όποιοι φωνάζουν πως έχουμε χούντα, καλό θα είναι να κάνουν μια κουβέντα με ανθρώπους που έχουν ζήσει σε πραγματικές χούντες, για να συνειδητοποιήσουν το μέγεθος της ανοησίας που ξεστομίζουν. Ας σκεφθούν πως ακόμα και το να λένε ότι «έχουμε χούντα», αν είχαμε πραγματικά χούντα, δεν θα μπορούσαν να το πουν.
Φταίμε. Για οτιδήποτε γίνεται γύρω μας. Για τους αρχηγούς των κομμάτων που έχουμε, και κάνουν χιουμοράκι στην Βουλή για να αποδείξουν ποιος μπορεί να “την πει” καλύτερα στον άλλο, ενώ άνθρωποι γύρω μας δεν έχουν να φάνε. Για τους βουλευτές και δημάρχους που ακόμα και σήμερα παλεύουν να ικανοποιήσουν μικρορουσφετάκια και συμφέροντα, αφήνοντας τα τεράστια προβλήματα να τα λύσει κάποιος, κάπου, κάποτε. Είναι τόσο απλό: αφού τον ψήφισες για να «σου κάνει τη δουλειά σου» μην γκρινιάζεις που καταστρέφει τον τόπο σου, είτε επίτηδες είτε από ανικανότητα. Μη μιλάς. Κοίτα τον καθρέφτη. Φταίμε για τους πολύ κακούς υπουργούς παιδείας και υγείας που παρακολουθούμε εδώ και είκοσι χρόνια να ασελγούν εις βάρος τον τομέων ευθύνης τους. Για την αντιπολίτευση, που στον τομέα της παιδείας, π.χ., έχει την καταπληκτική λύση να μην γίνεται καμία αξιολόγηση, ποτέ, πουθενά – όποιος μπει στο δημόσιο έχει καθαρίσει για πάντα, δεν χρειάζεται να δουλεύει. Για τους ακαδημαϊκούς που διοικούν τα πανεπιστήμια, και κάποιοι εξ αυτών δίνουν μάχη εδώ και δυο χρόνια για να κρατούν τα ιδρύματά τους κλειστά με κάθε αφορμή, για να εξυπηρετούν τους δικούς τους σκοπούς. Για να εκλεγούν, τους ψήφισαν οι συνάδελφοί τους καθηγητές, μαζί με το προσωπικό των πανεπιστημίων και τους φοιτητές, επειδή αυτές οι διοικήσεις τους βόλευαν. (Διευκρίνιση: για το θέμα της διαθεσιμότητας των διοικητικών υπαλλήλων την ευθύνη για τα κλειστά πανεπιστήμια φέρει ακέραια το υπουργείο Παιδείας, κι ας είναι οι διοικήσεις ορισμένων πανεπιστημίων αυτές που είναι. Δεν απολύεις, ως υπουργείο, ανθρώπους στα τυφλά, χωρίς αξιολόγηση, καταργώντας κάθε έννοια κράτους δικαίου).
Όλοι οι παραπάνω αντανακλούν την κοινωνία που τους επέλεξε. Επειδή βολευόταν. Επειδή ζούσε κάθε μέρα σαν να μην υπήρχε αύριο, σαν να μην επρόκειτο στην ίδια χώρα να ζήσουν και τα παιδιά της. Τώρα που η πραγματικότητα που γνωρίζαμε καταρρέει, μας φταίνε «οι κακοί πολιτικοί». Το «σύστημα». Είμαστε «οργισμένοι». Όπως π.χ., ο τραγουδιστής Νότης Σφακιανάκης, που έκανε δηλώσεις εναντίον του “συστήματος” και υπέρ της Χρυσής Αυγής, ή διάφοροι “επαναστάτες αριστεροί” καλλιτέχνες που μας καλούν να εξεγερθούμε, επειδή κι αυτοί είναι πολύ θυμωμένοι με το “σύστημα”. Το “σύστημα” που όλως τυχαίως φρόντισε να έχει ο Έλληνας δανεικά λεφτά για να τα σκορπίζει, με αποτέλεσμα τα μπουζουκομάγαζα επί δεκαπέντε χρόνια να είναι γεμάτα έξι μέρες την εβδομάδα ως τις οκτώ το πρωί και ο Σφακιανάκης να γίνει πάμπλουτος και πασίγνωστος. Το “σύστημα” που πρόβαλε επί χρόνια αρκετούς από αυτούς τους “αριστερούς” καλλιτέχνες ώστε να έχουν πια λεφτά και για τα εγγόνια τους και να κάνουν εκ του ασφαλούς δηλώσεις για εξέγερση. Όλοι αυτοί οι βολεμένοι και τόσο προβεβλημένοι επί χρόνια από το “σύστημα” θα μου έκαναν μεγάλη χάρη αν το βούλωναν – ευχαριστώ πολύ.
Ελπίζω να θυμόμαστε ότι εμείς οι Κρητικοί έχουμε έναν πολύ μεγάλο συμπατριώτη, τον Νίκο Καζαντζάκη. Κάθε φορά που ετοιμαζόμαστε να βρίσουμε κάποιον πολιτικό που διαλύει τη ζωή μας, ας θυμηθούμε την πιο σπουδαία κουβέντα που έχει γράψει:
«Ν’ αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δε σωθεί, εγώ φταίω».
Οπότε, ναι, να εξεγερθούμε. Αλλά να εξεγερθούμε απέναντι στον καθρέφτη. Αν η εξέγερση αυτή πετύχει, θα βρούμε στη συνέχεια ανάμεσά μας (και θα παλέψουμε να τους πείσουμε να κατέβουν στην πολιτική) νέους, άφθαρτους ανθρώπους. Που θα αξίζουν να τους εμπιστευθούμε, όχι για να φτιάξουν το μικρορουσφετάκι μας ή για να μας πουλήσουν “επαναστατικότητα” αλλά για να δώσουν ρεαλιστική προοπτική για το μέλλον.
* O Πολυχρόνης Κουτσάκης είναι συγγραφέας και Επίκουρος Καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Το τελευταίο μυθιστόρημά του είναι το “Καιρός για Ήρωες”.
