• «Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ. Είναι τρομακτική. Και αυτό είναι μόνο η αρχή».
[Αντόνιο Γκουτέρες,
Γενικός Γραμματέας ΟΗΕ].
Ι.-Ο ΙΟΥΛΙΟΣ του 2023 μάς κληροδοτεί τον μεγαλύτερο σε διάρκεια καύσωνα στη μετεωρολογική ιστορία της χώρας· ίσως και της Ευρώπης. Με τον υδράργυρο να δείχνει πάνω από 40 βαθμούς Κελσίου για πάνω από 16 μέρες, αν δεν υπήρχαν τα κλιματιστικά και οι άλλοι τρόποι δροσιάς, ίσως να θρηνούσαμε περισσότερα θύματα από τον αλήστου μνήμης καύσωνα του 1987. Από κοντά και οι τεράστιες σε αριθμό και καταστροφή πυρκαγιες σε όλη τη χώρα (φωτό, 1). Παρά το ότι οι συναρμόδιες υπηρεσίες ήταν φέτος πιο έτοιμες από άλλες χρονιές, δεν αποφύγαμε ούτε νεκρούς, ούτε και το ατύχημα με το camadair και την απώλεια δυο νέων αξιόμαχων πιλότων.
ΟΛΑ προμηνήουν ότι ακολουθούν δύσκολες χρονιές, δυστοπικές δεκαετίες, αβίωτες πεντηκονταετίες, αν δεν ληφθούν σοβαρά μέτρα… Ο φυσικός, μετεωρολόγος και Ακαδημαϊκός κ. Χρήστος Ζερεφός (1943-) επισημαίνει με επιμονή ότι είναι ανάγκη να αναθεωρήσουμε όλες τις στρατηγικές που έχουμε εκπονήσει απέναντι στην επιδείνωση της κλιματικής αλλαγής. Όπως φάνηκε ξεκάθαρα οι υψηλες θερμοκρασίες που είχαμε στο πρόσφατο τριπλό κύμα καύσωνα αποτελούν μια μελλοντική παγκόσμια απειλή. Το ανησυχητικό είναι ότι και στην επιφάνεια της θάλασσας σημειώθηκε ρεκόρ ανόδου θερμοκρασίας (30 βαθμοί Κελσίου στο νότιο Ιόνιο).
ΙΙ.-ΟΙ ΚΑΥΣΩΝΕΣ καταπόνησαν το μεγαλύτερο τμήμα του λαού (παιδιά, ηλικιωμένους, ευπαθείς εν γένει ομάδες). Ειδικότερα τους κατοίκους των τσιμεντουπόλεων. Ετσι, όπως γλαφυρά μας τα λέει συμπολίτης, “οι τοίχοι των διαμερισμάτων την ημέρα πυρώνουν και τη νύχτα εκπνέουν ζέστη, η άσφαλτος “αχνίζει”, το πόσιμο νερό είναι πάντα καυτό, ενώ και τα αντικείμενα του σπιτιού υπερθερμαίνονται. Το ψωμί θαρρείς πως μόλις βγαίνει από το φούρνο, τα πιάτα λες και βγαίνουν από το πλυντήριο πιάτων, τα ρούχα δεν προλαβαίνεις να τα απλώσεις, ενώ και τα φρούτα στη φρουτιέρα ωριμάζουν στο μισό χρόνο τους”. Βέβαια με τον ανθρώπινο οργανισμό δοκιμάζονται και οι κρατικοί φορείς αντιμετώπισης των πυρκαγιών και προστασίας από φυσικές καταστροφές. Αντοχές ατόμων και κρατών στο ζενιθ. Και αλίμονό μας αν, μέχρι το επόμενο κύμα καυσώνων, δεν έχουμε ετοιμαστεί ανάλογα.
ΙΙΙ.-Η ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΚΑΙ Η ΚΡΗΤΗ, λοιπόν, στις φλόγες. Δεν μας έφτανε το δράμα με τους πρόσφυγες, τώρα έχουμε και τις “κολασμένες” μέρες του καλοκαιριού. Οι χώρες που πλήττονται είναι πλην της Ελλάδας, η νότια Ιταλία, η μεσογειακή Ισπανία, η Πορτογαλία και η Γαλλία καθώς και πολλές περιοχές της βόρειας Αφρικής. Μπαίνουμε σε μια δαντική τροπική Κόλαση; Και οι πυρκαγιές; Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τις τελευταίες δέκα μέρες ξέσπασαν 667 πυρκαγιές σε δασικές και θαμνώδεις εκτάσεις σε όλη την Ελλάδα. Όπως δήλωσε ο υπουργός Κλιματικής Αλλαγής κ. Κικίλιας, τρεις πολίτες σκοτώθηκαν, δύο πιλότοι έχασαν τη ζωή τους και 74 πυροσβέστες τραυματίστηκαν. Τα αίτια πίσω από τις πυρκαγιές αποδίδονται σε εμπρησμούς, διότι στις περισσότερες περιπτώσεις η αμελής συμπεριφορά είναι αυτή που προκαλεί μία πυρκαγιά. Τον όγκο ευθυνών φέρει η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή (καύσωνες, ξηρασία, σφοδροί άνεμοι, ενέλεγκτη δόμηση). Προβλήματα που δεν είναι τωρινά, αλλά διαχρονικά. Απλά η ανθρώπινη επέμβαση τα επισπεύδει.