Ι.-Ο ΠΟΛΕΜΟΣ, η ειρήνη, η ελευθερία, η δημοκρατία, η ευθύνη είναι λέξεις (και καταστάσεις) που προκύπτουν από τις δικές μας επιλογές: είτε ως άτομα, είτε ως κοινωνίες.
ΚΑΘΕ χρόνο η 1η του Μάη καθιερώθηκε να είναι ημέρα “απεργίας” (κι ας έγινε τελικά ημέρα αργίας!), για να τιμηθούν πρώτα οι αγώνες των φονευθέντων εξεγερμένων εργαζομένων (Σικάγο, 1886) καθώς και των συλληφθέντων αθώων πολιτών που εκτελέστηκαν από τους ναζί στην Κατοχή (Καισαριανή, 1944)· έπειτα, για να τιμηθούν οι αγώνες όλων των εργαζομένων -όχι μόνο της εργατικής τάξης! Φυσικά, “τιμάται” κι “ο νικηφόρος” αγώνας της φύσης με την πλούσια ανθοφορία της.
Η ΜΑΤΩΜΕΝΗ Πρωτομαγιά του Σικάγου (1886) έφερε ως καρπό της τη διαίρεση του 24ώρου σε τρία 8ωρα (φωτ. 1) που βέβαια σήμερα δεν υπάρχουν! Η Ματωμένη Πρωτομαγιά της Καισαριανής έχει αποτυπωθεί σε πολλά ποιήματα, γλυπτά και έργα ζωγραφικής (φωτ. 2). Ένα από αυτά [για την εκτέλεση των 200 αθώων Ελλήνων πολιτών, “ως αντίποινα” εκτέλεσης Γερμανών από την εθνική Αντίσταση (Σκοπευτήριο Καισαριανής, 1944)], είναι του ποιητή Ηλία Σιμόπουλου (απόσπασμα, από την “Πρωτομαγιά 1944”):
«Διακόσια παλικάρια τραγουδήσαν σαν σήμερα τον ερχομό του Μάη.
Το τραγούδι τους πυρπόλησε τους ορίζοντες της Καισαριανής.
Τ’ ακούσαν οι γερόντισσες και στήσαν όλες το χορό
κι ανάστησαν το Ζάλογγο κι αγκάλιασαν τον κόσμον όλο.
Τ’ ακούσανε και οι δήμιοι και πισωπάτησαν
τρομαγμένοι με μια πελώρια σιωπή στο στόμα.
Διακόσια παλικάρια τραγούδησαν σήμερα τον ερχομό του Μάη!» (…)
ΚΑΠΟΙΟΣ υποστήριξε πως κι αν ακόμη καταστρέψουμε όλα τα λουλούδια του πλανήτη, η Άνοιξη πάλι θα μπει θριαμβευτικά στη ζωή μας! Βρίσκει χίλιους τρόπους, είτε σε πόλεμο βρισκόμαστε, είτε στα μπουντρούμια ναζιστικών φυλακών, να δώσει ζωή στη φύση. Όλα μπορεί κανείς να τα καταστρέψει, όχι όμως και το άρωμα της Άνοιξης που ροβολάει κάθε χρόνο απ’ τα βουνά και κατακλύζει πολιτείες και χωριά. Κι αυτό αφότου υπάρχει η γη και η φύση.
ΙΙ.- ΦΕΤΟΣ τα πράγματα στη χώρα μας, από τη μια είναι κάπως πιο αισιόδοξα γιατί την 1η του Μάη “απελευθερωθήκαμε” από τα δεσμά του κορωνοϊού (μάσκες και Covid-pass), από την άλλη όμως είναι θλιβερά γιατί ο άδικος κι α-νόητος πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται με παράλογες καταστροφές και εκατόμβες νεκρών… Έτσι, ο Μάης του 2022 θυμίζει εκείνους τους υπέροχους στίχους του Ερρίκου Θαλασσινού (σε μουσική Γ. Χατζηνάσιου) που τραγουδούσε παλαιότερα ο Αντώνης Καλογιάννης (ρεφρεν):
«…Άνοιξε το παράθυρο να μπει
δροσιά να μπει του Μάη
εμείς γι’ αλλού κινήσαμε γι αλλού
κι αλλού η ζωή μας πάει…».
ΠΡΑΓΜΑΤΙ, ενώ περιμέναμε να ανασάνουμε από την πανδημία, μας ήλθε τώρα κι ο ρωσοουκρανικός πόλεμος που μας “οδηγεί αλλού”: τόσο με το φόβο της επέκτασης και της απειλής για χρήση πυρηνικών, όσο και με την αναμενόμενη πτώση του βιοτικού μας επιπέδου. Χωρίς να ξέρουμε το τέρμα του, ούτε τις απώτερες συνέπειές του.
Ο ΜΑΗΣ, όπως τον θυμάμαι από παιδάκι, πάντα ήταν μήνας αίματος, αγώνων (’68-Παρίσι), κόκκινου χρώματος (παπαρούνες), έκρηξης των ανθέων (πρωτομαγιάτικο στεφάνι). Μια μέρα χαράς και περισυλλογής…
