Διαχρονική Επικαιρότητα

Στον θεοφιλέστατον Επίσκοπον Δορυλαίου και Καθηγούμενον
της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος Χανίων κύριον Δαμασκηνό Λιονάκη
Αν η λάμψη χιλίων ήλιων…!

«Αν η λάμψη χιλίων ήλιων
ξεσπούσε μονομιάς στον ουρανό,
δε θα μπορούσε να παρομοιάσει
την παντοδυναμία σου, Κύριε»
(Στίχοι από τα Ιερά Κείμενα “ΒΕΔΕΣ” των Ινδών)

Τους παραπάνω προς τον Ύψιστο δοξαστικούς στίχους των Ινδών εψέλλισε, πέφτοντας μπρούμυτα, έντρομος, κατάπληκτος και αποσβολωμένος, ο διαπρεπής φυσικός Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, δοκιμάζοντας την πρώτη ατομική βόμβα, όταν είδε την εκτυφλωτική και επουράνια λάμψη, ως αστραπή της θεότητας, και αμέσως μετά άκουσε τον υποχθόνιο και σαν από τα τάρταρα της γης εκκωφαντικό κρότο, παρόμοιο με ομαδικό βρυχηθμό χιλιάδων λεόντων, ενώ συνάμα αντίκρυσε το τεράστιο και θανατηφόρο, ραδιενεργών αερίων μανιτάρι, που σαν καπνός ηφαιστείου ανέβαινε προς τον ουρανό και τη γη σκέπαζε!
Ο γερμανικής καταγωγής Αμερικανός Επιστήμονας ήταν ο επικεφαλής των Επιστημόνων, που κατασκεύασαν και δοκίμασαν την πρώτη ατομοβόμβα. Η δοκιμή έγινε στην έρημο του Νέου Μεξικού των Η.Π.Α., στις 16 Ιουλίου 1945.
Οι Επιστήμονες και οι Στρατιωτικοί, που συμμετείχαν στην πρώτη δοκιμή της ατομοβόμβας, φορούσαν ειδικά ματογυάλια, ήταν κλεισμένοι σε σιδερόπυργο με ειδικά σχεδιασμένα τζάμια στα παράθυρα, βρίσκονταν πολύ μακριά από το σημείο της έκρηξης και σε απόσταση πολλών χιλιομέτρων…
Σημειωτέον ότι οι σχετικές επιστημονικές εργασίες, για την κατασκευή αυτού του υπερόπλου, είχαν αρχίσει προ πολλού.
Το όλον πρόγραμμα για την κατασκευή της ατομοβόμβας είχε την κωδική ονομασία «Σχέδιο Μανχάταν» («The Manhattan Project»). Επικεφαλής αυτού του «Σχεδίου» ήταν ο Αμερικανός Στρατηγός Leslie Groves.
Μ’ αυτό το σχέδιο στην εφαρμογή του, ο άνθρωπος ξύπνησε από τον αιώνιο λήθαργο και ύπνο του, έναν ανίκητο και τυφλό Υπερκύκλωπα, θανατηφόρο και αμείλικτο, που δεν είν’ άλλος, παρά η Ατομική Ενέργεια, με τη σχάση του ατόμου.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Η αρχαιοελληνική φιλοσοφική σκέψη

«Δεν υπάρχει τίποτε αιωνόβιον στον πολιτισμό μας, που να μην προέρχεται από τον Ελληνικό πολιτισμό!». Αυτά και άλλα πολλά λεπτομερώς αναφέρει και γράφει ο διάσημος Αμερικανός ιστορικός και δημοσιολόγος Will Durant (+) στο δεύτερο τόμο του πολύκροτου και πολύτομου έργου του «Παγκόσμιος ιστορία του πολιτισμού». Και πράγματι, οι αρχαίοι Έλληνες τα είπαν όλα! Ειδικότερα οι Προσωκρατικοί (οι πριν από τον Σωκράτη) Ίωνες Φιλόσοφοι, οι αποκαλούμενοι και φυσικοί ή Κοσμολόγοι Φιλόσοφοι (Αναξαγόρας, Αναξίμανδρος, Αναξιμένης, Δημόκριτος, Εμπεδοκλής, Ηράκλειτος, Θαλής, Παρμενίδης κ.ά.π.) έβαλαν τα θεμέλια των Επιστημών, προσπαθώντας και θέλοντας ν’ ανακαλύψουν τη δημιουργία, σύσταση και υφή του Συμπαντικού Κόσμου, δηλαδή πώς; Πότε; Γιατί; Και από ποιον δημιουργήθηκε αυτός ο κόσμος, «Ο Μικρός και ο Μέγας»;
Οι κοσμολόγοι στην προσπάθειά τους να εξηγήσουν τη φύση (διαμόρφωση ουρανίων σωμάτων, γένεση ζωής κ.λ.π.), φεύγουν από τη θεογογική ποίηση (Ησίοδος κ.ά.π.) και μεταπλάθουν τις μυθικές Θεογονικές μορφές σε φιλοσοφικές έννοιες! Και με το κύλισμα των αιώνων οι Επιστήμες εξελίχθηκαν και έφθασαν στο σημερινό υψίπεδο: Μια απ’ αυτές τις Επιστήμες είναι και η Φυσική, με τη σχάση (διάσπαση) του ατόμου. Κι ας πάμε στην αφετηρία των γεγονότων.

Ατομική θεωρία. Δημόκριτος. ατόμον.

Εισηγητής της Ατομικής θεωρίας ήταν ο Λεύκιππος, ο δάσκαλος του Δημόκριτου. Και οι δύο απ’ τα Άβδηρα της Θράκης. Όμως κυριότερος και εγκυρότερος εκφραστής αυτής της θεωρίας, ήταν ο Δημόκριτος (460 – 370 π.χ.)
Ο Δημόκριτος υπήρξε το καθολικότερο πνεύμα της αρχαίας διανόησης, πριν από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Έγραψε δεκάδες επιστημονικές πραγματείες, από τις οποίες ακέραια δε σώθηκε καμμιά, παρά μόνον αποσπάσματα. Ο Δημόκριτος πίστευε και δίδασκε ότι «τα άτομα είναι άπειρα σε πλήθος και σχήματα, που κινούνται αιώνια μέσα στο κενό, και από των οποίων τον συναγελασμό ή την αποχώρηση, δημιουργούνται ή καταστρέφονται άπειροι κόσμοι. Ακόμη, ο Δημόκριτος ξεχώρισε την πραγματικότητα αληθινή («Ἐτεῇ») και συμβατή («Νόμῳ»). Έτσι δίδασκε πως αντιλαμβανόμαστε τις ιδιότητες της ύλης με φυσικούς νόμους: «Νόμῳ γλυκύ, νόμῳ πικρόν, νόμῳ θερμόν, νόμῳ ψυχρόν, ἐτεῇ δέ ἄτομα και κενόν». Επίσης, δίδασκε πως στην πραγματικότητα τίποτε δε γνωρίζουμε, γιατί η αλήθεια είναι κρυμμένη πολύ βαθιά. («Ἐτεῇ οὐδέν ἴδμεν, βυθῷ γάρ ἡ ἀλήθεια»). Και είχε και δίκιο. Ο Δημόκριτος προσδιόρισε το άτομον ως «αγέννητο, άφθαρτο, αναλλοίωτο, πλήρες και τέλειο, ομοιόμορφα συμπαγές, απαλλαγμένο από κενό, απλό, ενιαίο και αμερές, χωρίς αυξομειώσεις, αραιώσεις, πυκνώσεις ή διαστολές και συστολές, αδιαίρετο και με καθορισμένα όρια». Εδώ όμως, πρέπει να πούμε πως η λέξη και έννοια ατόμΟν σημαίνει και είναι το έσχατον σωματίδιο ύλης, που δεν τέμνεται (από το στερητικό α + τέμνω), δηλαδή δεν κομματιάζεται. Έλα σου όμως, που η νεότερη επιστήμη, με μηχανικά μέσα, κατόρθωσε το ακατόρθωτο, όπως στη συνέχεια θα δούμε.

Σχάση του ατόμου – ατομική βόμβα

Για την τομή, τη λεγόμενη ΣΧΑΣΗ του ΑΤΟΜΟΥ ασχολήθηκαν πολλοί νεότεροι επιστήμονες. Αλλά η πραγματοποίηση αυτή της σχάσης έγινε σε Επιστημονικά εργαστήρια των Η.Π.Α., από τον διαπρεπή Ιταλό επιστήμονα Ενρίκο Φέρμι (Enrico Fermi), που είχε μεταναστεύσει από την Ιταλία στις Η.Π.Α., το 1938, εξαιτίας του φασιστικού καθεστώτος του Μουσολίνι. Ο Ενρίκο Φέρμι και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν έκπληκτοι πως το άτομον αποτελείται από τον πυρήνα του, γύρω από τον οποίον περιστρέφονται διάφορα υποατομικά σωματίδια. Απ’ αυτά τα πρωτόνια και τα νετρόνια, που ονομάζονται νουκλεόνια, σχηματίζουν τον συμπαγή πυρήνα του ατόμου. Ο Ενρίκο Φέρμι, το Δεκέμβριο 1942, κατασκεύασε τον πρώτο στον κόσμο πυρηνικό αντιδραστήρα. Και παράλληλα, με τη λειτουργία του αντιδραστήρα, έγινε δυνατή και η παραγωγή του στοιχείου Πλουτώνιο – 239, καθώς και η ανακάλυψη μεθόδων διαχωρισμού του στοιχείου Ουράνιο – 235, από το φυσικό Ουράνιο (στοιχείο της φύσης).
Η σχάση του ατόμου στηρίζεται στην περίφημη εξίσωση του Αϊνστάιν Ε = mc2. Το Ε είναι η ενέργεια (που παράγεται) με τον πολλαπλασιασμό της μάζας (m) με την ταχύτητα του φωτός (c) στο κενό, στο τετράγωνο. Κι αν ενθυμούμαι καλά, η ταχύτητα του φωτός στο κενό είναι 300.000 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, ενώ η ταχύτητα του ήχου είναι μόλις 342 μέτρα το δευτερόλεπτο.
Η αλυσιδωτή αντίδραση από τη σχάση του ατόμου πραγματοποιείται σε μερικά δισεκατομμυριοστά του δευτερολέπτου. Έτσι, η αλυσιδωτή αντίδραση, που γίνεται σε μια ατομική βόμβα, ελευθερώνει τεράστια ποσότητα ενέργειας σε κλάσματα δευτερολέπτου. Και, για να μην πολυλογούμε, για την ενέργεια από τη σχάση του ατόμου, τονίζουμε την ακόλουθη σύγκριση: Η Ενέργεια που παράγεται από τη διάσπαση των πυρήνων σ’ ένα γραμμάριο ουρανίου, είναι ίση με την ενέργεια, που καταναλώνει ένα σπίτι, με μέση κατανάλωση χίλιες (1000) κιλοβατώρες το τρίμηνο, σε επτά (7) χρόνια, δηλαδή ένα (1) γραμμάριο ουρανίου παράγει τόση ενέργεια, όση παράγουν ταυτόχρονα 28.000 κιλοβατώρες ηλεκτρικού ρεύματος ή 28.000.000 βατ το δευτερόλεπτο!
Η πολύ βαθειά κρυμμένη αλήθεια, που διαισθανόταν και γνώριζε ο Δημόκριτος, αλλά δεν μπορούσε να αποδείξει, ξεπετάχθηκε από την άβυσσο, αμείλικτη και θανατηφόρα για την οικουμένη ολόκληρη.

Η άτομοβόμβα στη Χιροσίμα ναγκασάκι

Στις 6 Αυγούστου 1945, η Ιαπωνική πόλη Χιροσίμα επλήγη από την πρώτη, στην ιστορία της ανθρωπότητας, ρίψη της ατομικής βόμβας, με μυριάδες νεκρούς και ισοπέδωση των πάντων. Τη μοίρα της Χιροσίμα, τρεις μέρες αργότερα, είχε και η Ιαπωνική πόλη Ναγκασάκι.
Ο συνολικός αριθμός των δολοφονημένων εξ ύψους, με ακαριαίο θάνατο ξεπέρασε τις 200.000! Αλλά στα χρόνια που ακολούθησαν, πέθαναν πολλές χιλιάδες από τη ραδιενέργεια αυτών των βομβών.
Μετά την ολοσχερή και σε χρόνο ελάχιστο καταστροφή αυτών των πόλεων, οι σκληροτράχηλοι και ανίκητοι Ιάπωνες πολεμιστές παραδόθηκαν και συνθηκολόγησαν άνευ όρων. Υπενθυμίζεται πως οι Ιάπωνες, ως αεροπόροι αυτοκτονίας σ’ επίθεση, οι λεγόμενοι και καμικάζι (= καυτός άνεμος) είχαν καταστρέψει τον Αμερικανικό Στόλο (Περλ Χάρμπορ, 7-12-1941 και αλλαχού).
Και γι’ αυτό οι Η.Π.Α. κατάστρεψαν την Ιαπωνία. Κι έτσι τελείωσε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Έκτοτε όμως και μέχρι σήμερα, η Επιστήμη ανακάλυψε, πραγματοποίησε και έδωσε στο οπλοστάσιο των Μεγάλων Δυνάμεων και άλλα απείρως φονικότερα και θανατηφόρα όπλα και όπλομηχανήματα! Πύραυλους, αόρατα μαχητικά αεροπλάνα, επανδρωμένα και μη, πυρηνοκίνητα υποβρύχια και αεροπλανοφόρα κ.ά.π.!
Όμως ας έρθουμε στο σήμερα:

PAX nucleara (πυρηνική ειρήνη)

Στην απέραντη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, τους ύστερους προ Χριστού και πρώτους μετά Χριστόν αιώνες, οι σιδερόφρακτες Ρωμαϊκές Λεγεώνες είχαν επιβάλει τη Ρωμαϊκή Ειρήνη (Pax Romana), «άκρα του τάφου σιωπή»! Όμως στη νεότερη εποχή μας και μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο κόσμος, δηλαδή η Ευρώπη διαιρέθηκε σε δύο σφαίρες επιρροής μεταξύ των νικητών του Ναζισμού, τις Η.Π.Α. και τη Σοβιετική Ένωση. Αυτό έγινε με τη Συνθήκη της Γιάλτας το 1945. Με το «Σύμφωνο της Βαρσοβίας» ιδρύθηκε το λεγόμενο «Σιδηρούν Παραπέτασμα», η Σοβιετική Ένωση με τους Δορυφόρους της. Εκεί απόλυτος δυνάστης ήταν ο αιμοσταγής, αλλά και πολλά συνεισφέρων στην κατά του Χίτλερ νίκη, Ιωσήφ Βησσαριόνοβιτς Τζουκασβίλι, πασίγνωστος ως Στάλιν, που θα πει ατσάλι.
Στο «Σιδηρούν Παραπέτασμα» επιβλήθηκε η Σοβιετική Ειρήνη (Pax Sovietica). Και στο Δυτικό Μπλοκ με ηγέτιδα δύναμη τις Η.Π.Α. και τους συμμάχους της, ιδρύθηκε το ΝΑΤΟ. Και στις χώρες του Ν.Α.Τ.Ο. επικράτησε η Αμερικανική Ειρήνη (Pax Americana). Στη συνέχεια ακολούθησε ο λεγόμενος «Ψυχρός Πόλεμος». Αλλά με την πάροδο του χρόνου, πυρηνικά όπλα απόχτησαν, εκτός από τις Υπερδυνάμεις, και η Κίνα, η Αγγλία, η Γαλλία, η Ινδία, το Πακιστάν, το Ιράν και τι Ισραήλ. Και τα πυρηνικά όπλα, όταν εκραγούν, σκοτώνουν αδιακρίτως όλους τους ανθρώπους, μη ξεχωρίζοντας εχθρούς και φίλους. Έτσι, οι Υπερδυνάμεις (Η.Π.Α., Ρωσία) σχηματίζουν Συμμαχίες με συνθήκες αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση επίθεσης από άλλη χώρα. Και ισχυρίζονται καθεμιά τους πως αυτή θα μας σώσει από την καταστροφή, σε περίπτωση πολέμου. Ποια συμμαχία θα μας γλυτώσει από ενδεχόμενο πυρηνικό ολοκαύτωμα. Μέχρι τώρα επικρατεί η Πυρηνική Ειρήνη (Pax Nucleara), η ισορροπία τρόμου («Φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό το Γιάννη»). Ως πότε όμως; Ποιος θα είναι ο Σωτήρας μας;

Ποιος Και πώς θα μας σώσει;

Αλήθεια, ποιος από τους επίδοξους σωτήρες μας θα μας σώσει;
Θα μας σώσει τάχα ο γαμψώνυχος και ωμοφάγος Αμερικανικός Αετός, με τις τεράστιες φτερούγες του;
Θα μας σώσει μήπως η δασύτριχη και παμφάγα Ρωσική Αρκούδα, με την καυτή αγκάλη της;
Θα μας σώσει, άραγε, ο μοχθηρός κίτρινος Κινέζικος Δράκος, με τα βρυκολακιασμένα χέρια του;
Τη σωστή και δέουσα απάντηση μάς τη δίνει ο ποιητής Κώστας Βάρναλης, με τους παρακάτω στίχους του:
«Ποιος θα μας σώσει, Ανατολή ή Δύση;
Ποιος Έλληνας ή βάρβαρος Θεός;
Μπροστά ο κόσμος θα βαδίσει,
ή πίσω θα γυρίσει παλαιός;
Δε θα μας σώσει Ανατολή ή Δύση,
ούτ’ Έλληνες ή βάρβαροι Θεοί.
Μπροστά καινούριος κόσμος θα βαδίσει,
άμα ξυπνήσουν κάποτε οι λαοί!».

Είθε, αλλά με την χιλίων ήλιων υπερτέραν λάμψη και αστραπή της θεότητας. Γένοιτο, Κύριε, το ἔλεός σου ἐφ’ ἡμᾶς, καθ’ ἅπερ ηλπίσαμεν επί Σε.
Αλλά καιρός να επιστρέψω στη σιωπή και τη μοναξιά μου.
Έρρωσθε

Βιβλιογραφία:

1) Βικιπαίδεια (εγκυκλοπαίδεια)
2) Γεωργακάκης Δημήτρης: «Φιλοσοφικές ΑΔΡΟΜΕΡΕΙΕΣ» (Προσωκρατικοί Φιλόσοφοι – Πλάτων). Βραβευμένη με άριστα Πτυχιακή Διατριβή
3) DIOGENIS LAERTII «VITAE PHILOSOPHORUM». Επιμέλεια H.S. LONG – Εκδόσεις Οξφόρδης