Πτυχές της πλούσιας προσφοράς των ανθρώπων της Ασή Γωνιάς στην ιστορία των απελευθερωτικών αγώνων της Κρήτης και της Ελλάδας αναδείχθηκαν, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο της διημερίδας ιστορίας και πολιτισμού με τίτλο “Φωνές της Μαδάρας” που ολοκληρώθηκε προχθές το βράδυ στην Ασή Γωνιά.
Τη διημερίδα διοργάνωσε ο πολιτιστικός σύλλογος Ασή Γωνιάς “Ο Τίμιος Σταυρός”, το Εργαστήριο Μελέτης Γλώσσας και Λογοτεχνίας στην Εκπαίδευση του ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Κρήτης και η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Ρεθύμνης.
Ειδικότερα στους μακεδονομάχους της Ασή Γωνιάς αναφέρθηκε στην ομιλία της η αντιπεριφερειάρχης της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης Παρασκευή Πατουλίδου: «Νομίζω ότι αν δεν ήταν οι Ασηγωνιώτες και οι Κρητικοί η Μακεδονία δύσκολα θα μπορούσε να απελευθερωθεί. Κι αυτό γιατί η εμπειρία του πολέμου και η μεγάλη παράδοση που είχαν οι Κρητικοί σε συνθήκες πολέμου, εμπειρία την οποία είχαν αποκτήσει αγωνιζόμενοι για τη δική τους ελευθερία, ήταν κάτι που εμείς δεν το είχαμε στη Μακεδονία», τόνισε η κα Πατουλίδου και συμπλήρωσε: «Και βεβαίως επειδή το χώμα έχει ποτιστεί με αίμα, οι άνθρωποι που έχασαν εκεί τη ζωή τους έχουν υπογράψει συμβόλαιο ελευθερίας της Μακεδονίας με την ιστορία. Εύχομαι αυτό το τιμημένο αίμα να μην προδοθεί».
Η πρόεδρος του Ανοιχτού Λαϊκού Πανεπιστημίου, Ελένη Βουγιούκαλου, αναφερόμενη στους Κρητικούς που πολέμησαν για την ελευθερία της Κρήτης και της Ελλάδας, υπογράμμισε πως «έχουμε χρέος στη ράτσα μας να κρατήσουμε άσβεστη τη μνήμη μας τις ηρωικές τους πράξεις και να τις μεταλαμπαδεύσουμε στις επόμενες γενιές, προκειμένου να αποτελέσουν γι’ αυτούς άσβεστο φάρο και οδηγό στις οδούς της τιμής, του χρέους και της ευθύνης».
Στη μεγάλη και ξεχωριστή συμβολή της Ασή Γωνιάς στην επανάσταση του 1866 αναφέρθηκε το μέλος ΕΔΙΠ του ΠΤΔΕ Πανεπιστημίου Κρήτης Μανώλης Χαλκιαδάκης. «Η συμβολή της ήταν ιδιαίτερα σημαντική καθώς εδώ ήταν και η έδρα της επαναστατικής κυβέρνησης. Ωστόσο, ο ρόλος της Ασή Γωνιάς δεν περιορίζεται στα γεγονότα που αφορούν την επανάσταση του 1866. Γενικότερα η περιοχή αυτή έπαιξε σημαντικό ρόλο στις επαναστάσεις του 19ου αιώνα και αργότερα στους εθνικούς αγώνες για την ελευθερία και την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα», σημείωσε ο κ. Χαλκιαδάκης, ενώ υπογράμμισε το ξεχωριστό γεωγραφικό υπόβαθρο της περιοχής που ευνόησε την ανάπτυξη του κλεφτοπόλεμου στον οποίο επιδίδονταν οι επαναστάτες.
Ομιλίες πραγματοποίησαν ακόμα ο καθηγητής του Πειραματικού Λυκείου Κρήτης, Ηλίας Λουλούδης, που μίλησε για την ιδιόμορφη και άγνωστη δράση ενός Αλβανού, του Ιμπραήμ Τσέλιο, κατά την Κατοχή, στον Αποκόρωνα, Αμάρι και Άγιο Βασίλειο και ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ερατοσθένης Καψωμένος που αναφέρθηκε στα μυθικά αρχέτυπα στο ριζίτικο τραγούδι.
Νωρίτερα, την πρώτη ημέρα, η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης Αλεξάνδρα Ζερβού είχε μιλήσει για τη μετάφραση του Ομήρου από τον Γεώργιο Ψυχουντάκη, ενώ ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης Νικόλαος Παπαδογιαννάκης είχε μιλήσει για την παρουσία της κρητικής διαλέκτου στη μετάφραση του Ομήρου από το Γεώργιο Ψυχουντάκη.
Επίσης, η ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης Ελπινίκη Νικολουδάκη-Σουρή μίλησε με θέμα “Ο Κρητικός Μαντοφόρος” – Οι αφηγηματικές αρετές και η συμβολή της ιστορικής μαρτυρίας στη διεθνή βιβλιογραφία της Αντίστασης, ενώ στις αρχαιοτυπικές αναφορές στη λαϊκή παράδοση του Αγίου Γεωργίου αναφέρθηκε το μέλος ΕΔΙΠ της Π.Α.Ε.Α.Κ Μανώλης Ανδρουλιδάκης.
