Διαδραστικές σχέσεις Ανά-γνωσης

στη Λέσχη Φιλαναγνωσίας της Βιβλιοθήκης “ΤΟ ΦΩΣ” της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης

H ιστορία της ανάγνωσης είναι τόσο παλιά όσο κι ο κόσμος. Η μητέρα ανα-γνωρίζει με το βλέμμα της το νεογέννητο παιδί της, οι ερωτευμένοι με την όρασή τους ανα-γνωρίζουν το τοπίο του έρωτά τους κι ο κορυφαίος Αργεντίνος συγγραφέας Χόρχε Λουίς Μπόρχες-ύψιστο παράδειγμα ψυχικού σθένους αναγνώστη – αφήνει το απλανές βλέμμα της τυφλότητάς του και σφιχτοκλείνοντας τα μάτια του, με συγκίνηση προσπαθεί να εν-νοήσει μόνον εξ ακοής τον νοερό αναγνώστη του.
Ο Marcous Zousak στο μυθιστόρημά του “Η κλέφτρα βιβλίων” αφηγείται την ιστορία της ηρωίδας του που στη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου πολέμου διακινδυνεύει ακόμη και τη ζωή της για τη χαρά της ανάγνωσης, και τέλος ας επιτραπεί στη γράφουσα μια ροπή νοσταλγίας στη χώρα της παιδικής μνήμης: ένα μικρό κορίτσι στην Αθήνα της δεκαετίας του 60 διαβάζει φωναχτά τις πρώτες της αναγνώσεις για να ακούει η μητέρα και τα βαθυπράσινα πεύκα του αρχαίου λόφου που ξεκρίνουν από το παράθυρο. “Διάβασέ μου κάτι!” πριν από τον ύπνο και βέβαια τα πρώτα παραμύθια και από τα πιο αγαπημένα, τα εικονογραφημένα με φόντο την εξωτική Ινδία!
Με κάποιο τρόπο όλοι μας ανακαλύψαμε την ηδονή της ανάγνωσης κι επειδή οι συνήθειες ανάγνωσης άλλαξαν μέσα στους αιώνες, από την εποχή που στην Κούβα υπήρχαν επίσημοι αναγνώστες -lectores- για να συνοδεύουν το έργο των καπνεργατών, όταν τύλιγαν τα πούρα, φτάσαμε οικειοθελώς στις ομάδες ανάγνωσης που ολοένα και κερδίζουν έδαφος στον τόπο μας. Παρέες που όλα τα μέλη των έχουν μιαν κοινή αγάπη, τα βιβλία και αποφάσισαν μετά την κατά μόνας ανάγνωση ενός βιβλίου να μοιράζονται τα αγαθά του και με άλλους φίλους.
Μια τέτοια εμπειρία ζει εδώ και πέντε μήνες η Λέσχη Φιλαναγνωσίας που λειτουργεί στην Ορθοδόξο Ακαδημία Κρήτης, στο Κολυμπάρι. Στον καλαίσθητο και φιλόξενο χώρο της Βιβλιοθήκης της ΟΑΚ , «ΤΟ ΦΩΣ» τα μέλη της λέσχης μας ανταμώνουμε μια φορά τον μήνα και σχολιάζουμε το βιβλίο που είχαμε προαποφασίσει πως θα διαβάσουμε. Έως τώρα διαβάσαμε πεζογραφία με φόντο την Κρήτη που βέβαια λόγω της μεγάλης έκτασης της θεματικής ενότητας θα συνεχίσουμε μέχρι τέλους της φετινής αναγνωστικής μας περιόδου.
Μετά την ατομική ανάγνωση κάθε μέλος είναι σε θέση να φωτίσει και κάποιο σημείο περισσότερο ή και να συμπέσει το ενδιαφέρον όλων μας σε κοινό απόσπασμα, εκεί που αποκρυστάλλωσε ο λόγος και το συναίσθημα της συγγραφικής πρόθεσης. Αυτό το μοίρασμα δίνει μεγάλη χαρά στην αναγνωστική παρέα και πολλές φορές καταθέτοντας ο καθένας μας την προσωπική του ευαισθησία δίδεται η αφορμή για πιο προσωπικές καταθέσεις ψυχής. Η ανάγνωση είναι μια πράξη αναψηλάφησης του προσώπου της ίδιας της ζωής , ένα ταξίδι αυτογνωσίας με το χάρτινο καράβι των λέξεων που νοηματοδοτεί την ίδια την καθημερινότητα φέρνοντας στο φως πολλές φορές και γνώση που ήδη είχαμε, αλλά δεν είχε επι-γνωσθεί.
Διαδραστικές σχέσεις σε μια ομάδα ανάγνωσης και ο καθείς έρχεται με τα ταλέντα του που βρίσκουν γόνιμο έδαφος. Έτσι και στη δική μας ομάδα εκφράστηκαν δυνάμεις γραφής, ιδέες για κοινωνικά ζητήματα, μια νεανική διάθεση για το καινούργιο!
Οι ομάδες ανάγνωσης -που στα χρόνια της κρίσης ενδυναμώθηκαν-λειτουργώντας ικανοποιούν και μιαν ανάγκη βαθύτερης επικοινωνίας. Δεν είμαστε μόνο μέλη ενός οικογενειακού περιβάλλοντος. Θέλουμε να βρισκόμαστε και με αυτούς που μοιραζόμαστε τα ίδια πνευματικά ενδιαφέροντα κι ίσως επειδή “όλοι μας έχουμε μέσα μας μιαν άλλη ζωή η οποία ενοχλεί, απαιτεί, παραπονιέται, δεν έζησε…” όπως πολύ εύστοχα είπε η πρόσφατα αναχωρήσασα μεγάλη ποιήτριά μας, Κική Δημουλά.
Διαδραστικές σχέσεις ανάγνωσης και τι πιο διαδραστικό από το να έχουν οι αναγνώστες την ευκαιρία να συνομιλήσουν με τους ίδιους τους συγγραφείς. Έτσι έως τώρα είχαμε την ευκαιρία να μας μιλήσει η κ.Ζοέλ Λοπινό για την Αγριλιά, ο κ.Αντώνης Σχετάκης για τους Δρόμους του Αυγερινού και ο κ.Νίκος Ψιλάκης για την Πολυφίλητη. Επίσης διαβάσαμε και τον Βίο του Ισμαήλ Φερίκ Πασά της κ.Ρέας Γαλανάκη. Συνομιλώντας με τους συγγραφείς ανανεώθηκε και πήρε σχήμα η μυστική και άηχη, αλλά τόσο ουσιώδης επικοινωνία που είχε αρχίσει μαζί τους ήδη στην κατά μόνας ανάγνωση των μυθιστορημάτων. Είναι σαν να είδαμε κοντά την πηγή του φρέσκου ύδατος που γευθήκαμε μέσα από τη γραφή τους. Δια-δραστικά θαρρώ πως και οι συγγραφείς απολαμβάνουν όταν ανα-γνωρίζουν στο πρόσωπο του αναγνώστη τους τον άνθρωπο που δέχθηκε το σημαίνον βάρος της έμπνευσής τους.
Το αναγνωστικό ταξίδι μας συνεχίζεται. Μόλις μπήκε στην εαρινή διαδρομή του κι ας μην ξεχνάμε πως η ανάγνωση είναι μια πράξη αναζωογόνησης . “Διαβάστε για να ζήσετε!” παρότρυνε ο Φλωμπέρ. Ακόμα και τώρα που αναγκαζόμαστε να περιοριστούμε στο σπίτι μας -για λόγους πρόληψης* που αφορούν τον Covid-19- το διάβασμα ενός βιβλίου είναι μια καίρια απάντηση στο γκρίζο της περιρρέουσας ατμόσφαιρας κι ένα πολύ καλό παράδειγμα για τα παιδιά . Όπως πολύ σοφά ο Κάφκα είπε: “ένα βιβλίο θα μπορούσε να είναι ο πέλεκυς για όποια παγωμένη θάλασσα κουβαλάμε μέσα μας.”

* Η προγραμματισμένη συνάντηση των μελών της λέσχης μας στις 28 Μαρτίου δεν θα πραγματοποιηθεί για τους προαναφερθέντες λόγους και θα υπάρξει νεότερη ενημέρωση για την επόμενη συνάντησή μας στην οποία θα μιλήσουμε για το μυθιστόρημα της κ.Μαρινέλλας Βλαχάκη “σιλάνς σιλβουπλέ”.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
κ. Γιάννης Μουντογιαννάκης, Επιστημονικός Συνεργάτης – Βιβλιοθηκονόμος της ΟΑΚ:
Τηλ:2824-022500
κα Ανδρομάχη Χουρδάκη, Φιλόλογος- Εκπαιδευτικός:
Τηλ: 6989919129