«Κέρδιζα μια ζωή
Ενα εισιτήριο για τον θάνατο
και ταξιδεύω ακόμη
κάποιες στιγμές
νόμισα πως έφτανα
στου ταξιδιού το τέλος.
Μα έκανα λάθος.
Εκπλήξεις ήταν μόνο
της διαδρομής».
Α.Π.
Διαδρομή Ζωής, λοιπόν, ακόμη εν δυνάμει, τώρα σαράντα χρόνια (!) από τον θάνατό του, υπερβατικά. Αφού δεν ξεχνιέται (!)(;) Τον θάνατο της φυσικής παρουσίας του, της γοητευτικής του οντότητας, με τα “κοσμητικά σύμβολα” που “φινίριζαν” αρρενωπά, το είδος του, το στιλ του, το παράστημά του!
Το κομψό ντύσιμο, ας πούμε, το μουστάκι του, η πίπα που κάπνιζε…
Ο αγώνας του, που εμβολίαζε με αποκοτιά και ρίσκο και αίμα, πολύ αίμα…, τόσο, που να βάφει τους τοίχους του κελιού του, το ρούχο, το κορμί του το λαβωμένο, το τραχύ και κρύο και βρώμικο δάπεδο της φυλακής του…
Τόσο, που, έστω κι αν, ως “μελάνη” παράδοξη και ιδιαιτέρως πηκτική, προσφερόταν άφθονη αποκύημα τραγικό των βασανιστηρίων, προλάβαινε και δεν προλάβαινε να γράψει… Την ποιητική του έμπνευση, την ανταριασμένη του ιδέα, το μήνυμα που επιθυμούσε να περάσει, εκεί, έξω…
Αυτά έμελλε να διαφύγουν της ειρκτής του, αυτά έδιναν το μέτρο υπερβαίνοντας τον εφιάλτη, περί της πραγματικής αντοχής, ενός γεννημένου ήρωα…
Που, καταπονημένου σκληρά από τις ασχημίες ανθρώπων σε άνθρωπο, σ’ έγκλειστο και ανίσχυρο (;) ανάσαινε τους ευγενείς αέρηδες της καρδιάς του, έπαιρνε κουράγιο κι εντολή συνείδησης, και, και…, μ’ ένα σπιρτόξυλο, γρήγορα – γρήγορα, γιατί το “μελάνι” αχρηστεύεται με την “αντίμαχη” πήξη του, έγραφε… έγραφε…
«Ενα σπιρτόξυλο για πέννα… αίμα στο πάτωμα χυμένο για μελάνι, το ξεχασμένο περιτύλιγμα της γάζας για χαρτί… Μα τι να γράψω τη διεύθυνσή μου μόνο ίσως προφτάσω… παράξενο και πήζει το μελάνι, σας γράφω μέσα από τη φυλακή στην Ελλάδα…».
Κι ο αποθαυμασμός του κόσμου, συντελείται!
«Τα δάκρυα, που στα μάτια μας θα δείτε ν’ αναβρύζουν, ποτέ μην τα πιστέψετε απελπισιάς σημάδια. Υπόσχεση είναι μοναχά, γι’ αγώνα. Υπόσχεση…».
Αυτή η “Υπόσχεση” από τον Φλεβάρη του ’72 χαράχτηκε και στο μάρμαρο το λευκό, της επιτύμβιας στήλης του, με την ημερομηνία τη σημαδιακή 1 Μαΐου 1976…
Εκείνη την Πρωτομαγιά την πικρή… που «μ’ αγκάθια πλέκουν σήμερα στεφάνια». Εκείνη την Πρωτομαγιά που κανείς δεν ξέχασε και κανείς εννοείται, δεν θα ξεχάσει.
…«Ούτε δάκρυ!». Είπε η μάνα αυστηρά! Δοσμένη ολόψυχα στο καθήκον της το μακάβριο και πικρό, μόνη εκείνη, η Αθηνά Παναγούλη να στολίζει το νεκρό παλληκάρι της, και γυμνό Άδωνι, και Λίνο και Χριστό, για να μην το δώσει του Χάρου, “άφτιαχτο κι αστόλιστο”… Είχε μπει στο χώρο, μόλις σπαράζουσα, η Οριάνα Φαλάτσι… κι η Ωραία Μάνα, “μυημένη” στους χαμούς των παιδιών της, είχε σκύψει σεμνά, κάτω από την άλω του θανάτου, πάλι, ως αναπόφευκτο φωτοστέφανο του ήρωα γιου της… Που γνώριζε το πιθανότατο ενδεχόμενο του θανάτου, μέσα από τραχύ δρόμο, “οδυνηρές φραγές” και δόλο… Εκείνο που τον αφάνισε. Δεν ήθελε όμως δάκρυα… Και το δήλωνε ποιητικά, πλην σθεναρά και έντιμα….
«Μην κλαις για μένα, ας ξέρεις πως πεθαίνω»…
«Πρωτομαγιά του 1976, ο Σταυραετός του Αγώνα φτεροκόπησε στα όρια του θανάτου, και τα υπερέβη… Στα 37 του χρόνια, πέρασε στην “τρυφή” της Αθανασίας, αλλά προτρέπει, και από κει…».
