Ενας από αυτούς ήμουν κι εγώ. Κάθε χρόνο από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 μαζί με τον οικογενειακό μου φίλο Γιώργο Περπιράκη από το Ατσιπόπουλο Ρεθύμνης και συχνά και άλλα φιλικά ζευγάρια, περνούμε λίγες μέρες στο γαλήνιο και όμορφο Λουτρό. Βέβαια από τότε μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει οι συνθήκες διαβίωσης προς το καλύτερο. Εγινε βιολογικός καθαρισμός, ύδρευση με πηγαίο νερό της Μαδάρας από τη θέση “Γλυκά νερά” και τρεις φορές την εβδομάδα αποκομιδή των απορριμμάτων με ειδικό απορριμματοφόρο. Εκείνη την εποχή λειτουργούσε το Δημ. Σχολείο στα Λιβανιανά -μικρό χωριουδάκι- με έναν ή δύο μαθητές. Αναγκάζονταν λοιπόν οι εννέα ή δέκα μαθητές του Λουτρού ν’ ανηφορίζουν καθημερινά κάνοντας το ίδιο κοπιαστικό δρομολόγιο. Τότε ως Προϊστάμενος του Α’ Γραφείου Πρωτ. Εκπαίδευσης Χανίων είχα την ευχέρεια να διαθέτω την επιχορήγηση που μας διέθεταν ανάλογα με τις ανάγκες των σχολείων.
Ο σκοπός μου να μεταφερθεί η έδρα του σχολείου στο Λουτρό, πραγματοποιήθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα δίδοντας όσα χρήματα χρειάζονταν για να επισκευασθεί το διδακτήριο που υπήρχε, να αγοραστεί ο απαραίτητος εξοπλισμός και να ανεγερθεί κατοικία του δασκάλου. Ο καθιερωμένος αγιασμός έγινε από τον παπα-Γιώργη Χιωτάκη, τον ακούραστο και καλοσυνάτο αυτόν λειτουργό του Υψίστου και άρχισαν τα μαθήματα. Καταλαβαίνετε τη χαρά μαθητών, γονιών, μα και όλου του χωριού που ακόμα, μου φαίνεται, το θυμούνται… Σημειωτέον ότι το διδακτήριο αυτό είναι ιστορικό όπως μαρτυρεί η εντοιχισμένη στην πρόσοψη μαρμάρινη πλάκα. “Εν τη καθέδρα ταύτη της Καγκελαρίας Σφακίων, ψηφισθέντων προκρίτων ταύτης Γεωργίου Πρωτόπαπα Σφακίων… (ακολουθούν άλλα εφτά ονόματα). Απεφασίσθη η κήρυξη της Επαναστάσεως της Κρήτης την 15ην Απριλίου 1821”. Ακόμα και σήμερα κυματίζει δίπλα μια γαλανόλευκη, παρά του ότι το σχολείο δεν λειτουργεί τώρα πια λόγω έλλειψης μαθητών.
Στη Χώρα λειτουργεί πολυθέσιο σχολείο στο οποίο συγκεντρώνονται οι μαθητές από όλα τα χωριά που βρίσκονται ανατολικά μέχρι το τέλος της επαρχίας Σφακίων. Ο Γιώργος Περπιράκης ήταν διακεκριμένος εκπ/κός σύμβουλος και συγγραφέας σχολικών βιβλίων. Από την πρώτη φορά που επισκεφθήκαμε το Λουτρό μας φιλοξένησε στο ξενοδοχείο του “ΗΛΙΟΣ” ο Σταύρος Ανδρουλακάκης και απολαμβάναμε -όπως και σήμερα- τα νόστιμα φαγητά της γυναίκας του Ζαφειρούλας, εξαιρετικής μαγείρισσας και σπουδαίου ανθρώπου. Η οικογένεια συμπληρώνεται από το Γιώργο και το Νίκο, επιτυχημένους επιχειρηματίες, τη Στέλλα που κατοικεί και εργάζεται στα Χανιά, τη γυναίκα του Νίκου και τη μικρή κόρη τους.
Το χόμπυ μου για ψάρεμα ικανοποιούσα πάντα με τη βάρκα που μου διέθεταν και ψάρευα παπαγάλους απέναντι στη θέση “Γύψος”. Απογοητεύτηκα όταν ο Σταύρος μου είπε να μην πάω γιατί μόλις ρίξω την καθετή θα την κόψουν τα λαγόψαρα που έχουν πληθύνει τελευταία. Αυτός είναι νομίζω από τους καλύτερους ψαράδες της περιοχής, όμως δεν δοκιμάζει από τα ολόφρεσκα εκλεκτά ψάρια που βγάζει. Προτιμά μια πιατέλα κατεψυγμένου φιλέτου μπακαλιάρου βραστού ή τηγανητού!
Ενα πρωινό που πήγα στο σούπερ μάρκετ της κυρίας Πατρουδάκη μου δώρησε το μοναδικό και τελευταίο τεύχος του περιοδικού “Κρητικό Πανόραμα” Μαΐου – Ιουνίου 2006 που εξέδιδε ο γιος της Γιώργος δημοσιογράφος. Ασχολείται κυρίως με την παράδοση του τόπου, έχει σπάνιες έγχρωμες φωτογραφίες σε χαρτί ιλουστρασιόν. Σε αυτό το τεύχος υπάρχει εκτενές και εμπεριστατωμένο άρθρο του εξερευνητή, ορειβάτη και σπηλαιολόγου φίλου Αντώνη Πλυμάκη. “Η Χρυσομαλλούσα στη μυστηριώδη χώρα της Σαμαριάς”. Απολαμβάναμε το κολύμπι μας στη βαθυγάλαζη θάλασσα μπροστά από το σχολείο. Κοσμοπλημμύρα από ξένους, κυρίως τουρίστες, πάνω από 450, ζουν τη μοναδικότητα του Λουτρού. Πιστεύεται ότι εκεί ήταν η θέση της αρχαίας πόλης του Φοίνικα και ήταν το λιμάνι της αρχαίας Ανώπολης. Αργότερα έγινε το χειμωνιάτικο λιμάνι της πόλης των Σφακίων λόγω του ότι ο κλειστός κόλπος και το μικρό νησί στην είσοδο, δημιουργεί ένα φυσικό λιμάνι όπου τα πλοία μπορούν να είναι ασφαλή ακόμα και σε πολύ κακές καιρικές συνθήκες.
Ηρθε όμως και για μας η ώρα του αποχωρισμού, προχωρήσαμε νότια περνώντας ανάμεσα από γνωστούς και φίλους κι επιβιβαστήκαμε στο “Δασκαλογιάννης” ενώ τα ιστιοφόρα, τα θαλάσσια ταξί και τα άλλα πλεούμενα δημιουργούσαν μια μοναδική εικόνα. Πίσω μας βλέπαμε πλαγιασμένα νωχελικά τα Λιβανιανά και βόρεια στην κορφή της Μαδάρας ανέμιζε μια τεράστια γαλανόλευκη κι ένα ανεμούριο. Αμέσως μου ήρθε στο νου η συμβολικότητά της. Εδώ σίγουρα είναι Ελλάδα…
Προτού εδραιωθεί το φθινόπωρο, αρκετοί είναι εκείνοι που επιλέγουν να κάνουν τις τελευταίες καλοκαιρινές βουτιές τους στα καθαρά νερά του γραφικού Λουτρού, απολαμβάνοντας την ηρεμία και τη γαλήνη που προσφέρει αυτός ο τόπος.
Δημήτρης Κατσιγαράκης #hania-moments