Εισαγωγικό σημείωμα
Με αφορμή τη διακοπή διδασκαλίας της Τοπικής Ιστορίας (Τ.Ι.), τη σημαντική σχετική ημερίδα που έγινε στα Χανιά (7.10.16) και το άξιο ιδιαίτερης προσοχής δημοσίευμα του Κυριάκου Βασιλομανωλάκη (“Χ.Ν.”, 19.10.16), θεωρώ χρήσιμο να υπενθυμίσω τα ακόλουθα, που επιβεβαιώνουν τη διαιωνιζόμενη περιπέτεια του καίριου αυτού ζητήματος στη δύστηνη χώρα μας.
Το 1995, όταν ήμουν ακόμη Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (Π.Ι.), πρότεινα τη διδασκαλία της Τ.Ι. στα Δημοτικά Σχολεία όλης της χώρας. Η πρόταση έγινε δεκτή και ανατέθηκε στο Τμήμα της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης η επεξεργασία της. Το Τμήμα μελέτησε επισταμένως το θέμα αυτό και διατύπωσε σχετική θετική πρόταση, η οποία υποβλήθηκε από το Ινστιτούτο στο Υπουργείο Παιδείας. Ακολούθησε άμεση Απόφαση του Υπουργού για δοκιμαστική διδασκαλία στη Θεσσαλονίκη και στην Κρήτη. Ανατέθηκε σε μένα η ευθύνη εφαρμογής του δοκιμαστικού αυτού προγράμματος στο νησί μας. Σε συνεργασία με τις αρμόδιες Διευθύνσεις στους Νομούς της Κρήτης και τους Σχολικούς Συμβούλους, συγκρότησα Ομάδα Εργασίας και Εκτελεστικές Επιτροπές. Επιλέξαμε 141 Δημοτικά Σχολεία. Ως πρώτη συλλογική ενέργεια ενημέρωσης και αποφάσεων οργανώσαμε Παγκρήτια Ημερίδα. Πού; Μα φυσικά στην Ι. Μονή Αρκαδίου. Ακολούθησε (στα Χανιά και στο Ηράκλειο) επιμόρφωση των δασκάλων από τα 141 σχολεία και άρχισε η εφαρμογή του προγράμματος στα σχολεία αυτά από το σχολικό έτος 1995-1996. Τα πορίσματα που συγκεντρώθηκαν από τη συνέχιση της διδασκαλίας και κατά τα επόμενα χρόνια, υπήρξαν πολύ θετικά. Υποβλήθηκαν αρμοδίως. Δυστυχώς η παραίτησή μου από το Π.Ι. (1999) δεν μου επέτρεψε την περαιτέρω προώθηση του ζητήματος αυτού.
Οι εμπειρίες που κατατέθηκαν στην Ημερίδα των Χανίων, οι προβληματισμοί που ακολούθησαν, η προσεχής επέτειος των 150 χρόνων από το ολοκαύτωμα της Μονής, επιπλέον δε και κυρίως η ανάγκη, να μην αφήσει αδιάφορη την κοινωνία μας η κατάργηση της διδασκαλίας του μαθήματος της Τ.Ι., δικαιολογούν τη δημοσίευση αποσπάσματος της προσφώνησής μου στην Ημερίδα του Αρκαδίου (19.9.1995). Υπενθυμίζω με την ευκαιρία αυτή παλαιότερη επίσημη δήλωση του περιφερειάρχη μας κ. Σ. Αρναουτάκη, ότι στις προτεραιότητες της Περιφέρειας είναι και η καθιέρωση στην Κρήτη της διδασκαλίας της Τοπικής Ιστορίας. Η κατάργηση της διδασκαλίας του μαθήματος φρονώ ότι οφείλει να προβληματίσει άμεσα και πρώτιστα τη Διοίκηση της Εκκλησίας και την Τοπική Αυτοδιοίκηση της Κρήτης. Και αν αποδειχθεί αδύνατη η ανάκληση της απόφασης για κατάργηση της διδασκαλίας της Τ.Ι., το Υπουργείο ελπίζω να μην έχει αντίρρηση για επίλυση του
προβλήματος με τοπική αυτενέργεια των Κρητών! Είναι, νομίζω, αυτονόητο, ότι το τ ο π ι κ ό ενδυναμώνεται όταν αναδεικνύεται στη θέση που του ανήκει, δηλ. εκείνη του ζωτικού κυττάρου, από την αρτιότητα και την ευεξία του οποίου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η υγεία του όλου εθνικού σώματος.
* Ο Αλεξ. Κ. Παπαδερός είναι επίτιμος σύμβουλος του Π.Ι.
