Οι χώρες της CITES, της Σύμβασης για το διεθνές εμπόριο ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας που απειλούνται με εξαφάνιση, έθεσαν όπως μεταδίδει η Καθημερινή, δρακόντιους περιορισμούς στην πώληση των άγριων αφρικανικών ελεφάντων σε ζωολογικούς κήπους ή πάρκα αναψυχής του εξωτερικού, μια απόφαση που χαιρετίστηκε από πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις.
Η Σύμβαση για το Διεθνές Εμπόριο των Απειλούμενων με Εξάλειψη Αγρίων Ειδών της Πανίδας και Χλωρίδας (CITES) αντιπροσωπεύει περισσότερες από 180 χώρες, οι οποίες συνεδριάζουν κάθε δύο ή τρία χρόνα για να τροποποιήσουν τον κατάλογο των ειδών που ρυθμίζονται απ’ αυτή.
Η CITES καθορίζει τους κανόνες του διεθνούς εμπορίου περισσότερων από 35.000 ειδών της πανίδας και της χλωρίδας και διαθέτει έναν μηχανισμό που της επιτρέπει να επιβάλλει κυρώσεις στις χώρες που δεν σέβονται αυτούς τους κανόνες.
Η ολομέλεια της CITES, που συνεδρίασε στη Γενεύη, ενέκρινε την απόφαση απαγόρευσης πώληση άγριων ελεφάντων σε ζωολογικούς κήπους με 87 ψήφους υπέρ, 29 κατά και 25 αποχές, σε μια επεισοδιακή συνδρίαση με διακοπές και εντάσεις ενώ μεσολάβησε μια εντατική εκστρατεία πίεσης, στην οποία συμμετείχαν προσωπικότητες όπως η Τζέιν Γκούνταλ, η Μπριζίτ Μπαρντό και η Πάμελα Άντερσον.
Μια πρώτη εκδοχή αυτής της απόφασης είχε υιοθετηθεί στις 19 Αυγούστου, την πρώτη ημέρα της συνεδρίασης της Σύμβασης. Το κείμενο, που είχε προταθεί από πολλές αφρικανικές χώρες, ανέφερε ότι μόνο «τα επιτόπια προγράμματα προστασίας της άγριας φύσης στο φυσικό περιβάλλον του είδους συνιστούν “κατάλληλο προορισμό” για τα ζώα αυτά», αποκλείοντας έτσι τους ζωολογικούς κήπους ή τα πάρκα.
Ωστόσο, ορισμένες χώρες όπως η Ζιμπάμπουε και η Μποτσουάνα αντέδρασαν, δεδομένου ότι υπάρχει μεγάλη ζήτηση ελεφάντων από ζωολογικούς κήπους, ιδίως στην Κίνα και τις ΗΠΑ. Η Ζιμπάμπουε έχει αιχμαλωτίσει και πουλήσει περισσότερα από 100 ελεφαντάκια σε κινεζικούς ζωολογικούς κήπους από το 2012, σύμφωνα με εκτιμήσεις της οργάνωσης για την προστασία των ζώων Humane Society International (HSI).
Εχθες, στην ολομέλεια, η Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσίασε μια τροποποιημένη εκδοχή, για να πετύχει κάποιον συμβιβασμό.
Με την τροποποίηση αυτή προβλέπεται ότι οι αιχμαλωτισμένοι άγριοι ελέφαντες μπορούν να μεταφέρονται σε προστατευμένες ζώνες ή σε προγράμματα διάσωσης της άγριας ζωής, στο φυσικό τους περιβάλλον.
Προβλέπονται όμως και εξαιρέσεις, υπό κάποιους όρους, αφού προηγουμένως οι χώρες συμβουλευτούν τους ειδικούς της CITES και της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (UICN) ή σε περιπτώσεις «προσωρινής μεταφοράς λόγω καταστάσεων έκτακτης ανάγκης».
Η εκπρόσωπος της HSI Όντρεϊ Ντέλσινκ χαρακτήρισε «νίκη» την απόφαση αυτή ενώ η Κασάνδρα Κένεν, ειδική για τα άγρια ζώα της World Animal Protection, σημείωσε ότι «θα αλλάξει τη ζωή πολλών μωρών ελεφάντων».
Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η οικογενειακή ζωή των ελεφάντων είναι σύνθετη, δεν αντέχουν να χωρίζονται από το κοπάδι τους, ούτε την αιχμαλωσία.
Προστασία της καμηλοπάρδαλης και του καρχαρία μάκο
Εκτός από την απαγόρευση πώλησης άγριων ελεφάντων σε ζωολογικά πάρκα, οι χώρες που μετέχουν στη CITES, ψήφισαν σήμερα οριστικά την κανονιστική ρύθμιση του εμπορίου της καμηλοπάρδαλης και του καρχαρία μάκο και ενίσχυσαν την προστασία άλλων ζώων όπως οι ενυδρίδες.
Μεταξύ των εμβληματικών ζώων, η CITES περιέλαβε φέτος την καμηλοπάρδαλη στο Παράρτημα ΙΙ του καταλόγου της, που εξαρτά το διεθνές εμπόριο των ειδών που περιλαμβάνει από την έκδοση σχετικών αδειών, με την προϋπόθεση ότι δεν πλήττεται η επιβίωση των ζώων στην άγρια φύση.
Οι αντιπρόσωποι παραδέχθηκαν έτσι για πρώτη φορά πως το εμπόριο δέρματος, κεράτων, οπλών και οστών καμηλοπαρδάλεων αποτελεί απειλή για την επιβίωση του είδους.
Ο πληθυσμός των καμηλοπαρδάλεων της Αφρικής μειώθηκε κατά περίπου 40% σε τριάντα χρόνια και αριθμεί σήμερα λιγότερα από 100.000 ζώα, σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN).
Δεκαοκτώ είδη σαλαχιών και καρχαριών και τρία «αγγουριών της θάλασσας» έκαναν την είσοδό τους στο Παράρτημα ΙΙ σηματοδοτώντας μια ενίσχυση θαλάσσιων ειδών μερικά από τα οποία, όπως οι καραχαρίες μάκο, αντιπροσωπεύουν μεγάλα εμπορικά διακυβεύματα.
Η CITES ενίσχυσε επίσης την προστασία δύο ειδών ενυδρίδων της Ασίας που είναι περιζήτητα στην Ιαπωνία ως ζώα συντροφιάς. Πέρασαν από το Παράρτημα ΙΙ στο Παράρτημα Ι που απαγορεύει κάθε διεθνές εμπόριο.
