Η βία κατά των γυναικών είναι ίσως η πιο επαίσχυντη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο ορισμός της, αντιστοιχεί στον ορισμό που υιοθετήθηκε το 1995 στην 4η Παγκόσμια Διάσκεψη Γυναικών .
Μερικά χρόνια αργότερα, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999, ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών για να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση. Η Ημέρα αυτή είχε καθιερωθεί ήδη από το 1981 από γυναικείες οργανώσεις, σε ανάμνηση της φρικτής δολοφονίας των τριών αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών από την Δομινικανή Δημοκρατία, με διαταγή του δικτάτορα Τρουχίλο.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
«Η βία προς τις γυναίκες έχει πολλά πρόσωπα, όπως ο οικονομικός εκβιασμός, η σεξουαλική ταπείνωση, ο τραυματισμός, ο σωματικός βιασμός. Σε κάθε περίπτωση η βία κατά των γυναικών είναι παρούσα και αδιαμφισβήτητη», είχε επισημάνει πρόσφατα η γενική γραμματέας Ισότητας Βάσω Κόλλια, υπογραμμίζοντας ότι τα κρούσματα βίας κατά των γυναικών που καταγράφηκαν φέτος στην Ελλάδα, είναι αυξημένα κατά 47%, σε σύγκριση με όλα τα προηγούμενα χρόνια με μία στις τρεις γυναίκες να έχει πέσει θύμα ξυλοδαρμού.
Οπως μαρτυρούν τα στατιστικά στοιχεία:
• Η βία κατά των γυναικών είναι κυρίως υπόθεση ενδοοικογενειακή, καθώς το 68% των γυναικών που υπέστησαν κακοποίηση είναι έγγαμες.
• Το 16% των γυναικών που απευθύνθηκαν στα Συμβουλευτικά Κέντρα είναι αλλοδαπές.
• Από το σύνολο των αλλοδαπών γυναικών – θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, περίπου τέσσερις στις δέκα προέρχονται από τα Βαλκάνια.
• Η αντίληψη ότι η κακοποιημένη γυναίκα είναι συνήθως χαμηλού μορφωτικού επιπέδου και εισοδήματος, δεν επιβεβαιώνεται. Επτά στις 10 γυναίκες – θύματα είναι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή και ανώτερης ή ανώτατης εκπαίδευσης. Το ίδιο ισχύει και για την οικονομική κατάσταση, καθώς 6 στις 10 γυναίκες που έχουν υποστεί κακοποίηση βρίσκονται σε μέτρια ή καλή οικονομική κατάσταση.
• Περισσότεροι από τους μισούς δράστες είναι δευτεροβάθμιας ή ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης, ενώ ένας στους δέκα εκ των δραστών είναι άνεργος.
ΓΡΑΜΜΗ SOS
Η ενδοοικογενειακή βία εξάλλου, αναδεικνύεται πρωταθλήτρια ανάμεσα σε άλλες μορφές βίας κατά των γυναικών στα δύο χρόνια λειτουργίας της Τηλεφωνικής Γραμμής SOS 15900 της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων, μέσω της οποίας παρέχεται ψυχοκοινωνική στήριξη και συμβουλευτική σε κακοποιημένες γυναίκες.
Στο διάστημα αυτό των δύο χρόνων της λειτουργίας της η Γραμμή δέχθηκε 12.313 κλήσεις και 98 ηλεκτρονικά μηνύματα. Επί του συνόλου των κλήσεων, οι 9.742 (79%) αφορούσαν σε καταγγελίες περιπτώσεων έμφυλης βίας.
Από αυτές, οι 7.233 κλήσεις (74%) αφορούσαν σε καταγγελίες των ίδιων των κακοποιημένων γυναικών ενώ οι 2.509 κλήσεις (26%) σε καταγγελίες από τρίτα πρόσωπα (κυρίως από φίλους/ες 25%, γονείς 18%, άλλους συγγενείς 15%, αδελφός/ή 12%, γείτονας 11% και άλλα άτομα 16%).
Από τις 7.233 κλήσεις που αφορούσαν σε καταγγελίες των ίδιων των κακοποιημένων γυναικών, 5.573 κλήσεις (77%) αφορούσαν σε ενδοοικογενειακή βία, 102 (1%) σε σεξουαλική παρενόχληση, 101 (1%) σε περιπτώσεις βιασμού, 7 (0,1%) σε πορνεία, 2 κλήσεις (0,03%) σε trafficking, 876 κλήσεις (12%) σε καταγγελία άλλων μορφών βίας (σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται κυρίως περιπτώσεις που δεν εμπίπτουν στην ενδοοικογενειακή βία, κυρίως λόγω του προσώπου που την ασκεί) και, τέλος, σε 721 (10%) κλήσεις η μορφή της βίας ήταν αδιευκρίνιστη.
Επίσης, σε κάποιες περιπτώσεις οι καταγγελίες αφορούσαν σε περισσότερες από μία μορφή βίας.
Τα αιτήματα των κλήσεων αυτών αφορούσαν: 3.033 κλήσεις (42%) σε ψυχοκοινωνική στήριξη, 2.365 κλήσεις (33%) σε νομική συμβουλευτική, 836 κλήσεις (12%) σε νομική βοήθεια, 537 κλήσεις (7%) σε αναζήτηση φιλοξενίας και 212 κλήσεις (3%) σε αναζήτηση εργασίας.
Από τις 7.233 γυναίκες που κάλεσαν τη γραμμή, οι 4.469 (62%) είναι μητέρες.
Ομως πολλά είναι και τα περιστατικά βίας τα οποία δεν καταγγέλλονται.
ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗ:
«Στοχευμένες δράσεις»
«Η βία κατά των γυναικών είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα με τεράστιες διαστάσεις και αυξητικές τάσεις, που συνήθως συγκαλύπτεται σε όλους τους τύπους των σύγχρονων κοινωνιών, οδηγώντας τα θύματα σε ένα ιδιότυπο κοινωνικό ρατσισμό», επεσήμανε μιλώντας στα “Χανιώτικα νέα” η αντιδήμαρχος Χανίων αρμόδια σε θέματα Κοινωνικής Πολιτικής, Χρυσούλα Χατζηδάκη.
«Η βία δεν είναι τίποτα άλλο από την ιστορικά διαπιστωμένη ανισότητα στις σχέσεις ισχύος μεταξύ ανδρών και γυναικών. Μία ανισότητα που οδήγησε στην κυριαρχία των ανδρών και στις διακρίσεις κατά των γυναικών και έχει ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της ανάπτυξής τους. Όσο συνεχίζεται το φαινόμενο αυτό και τα ποσοστά καταγράφονται ανησυχητικά, δεν μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι κάνουμε πρόοδο προς την ισότητα. Παρόλα αυτά, ο καθένας, είτε ως πολίτης, είτε ως επιστήμονας, είτε ως θεσμικός εκπρόσωπος, πρέπει να αντιπαρατίθεται με το ζήτημα και εμείς στο Δήμο Χανίων αυτό κάνουμε» τόνισε η κα Χατζηδάκη η οποία ερωτώμενη για τις δράσεις του Δήμου Χανίων, ανέφερε χαρακτηριστικά:
«Ο Δήμος Χανίων είναι ένας από τους τρεις Δήμους πανελληνίως που -σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία- έχει εφαρμόσει πολιτικές και συμμετέχει σε δράσεις και προγράμματα που στοχεύουν στην στήριξη, στη μέριμνα αλλά και στην πρόληψη και καταπολέμηση όλων των μορφών της βίας. Αυτό άλλωστε το επιβεβαιώνει έγγραφο της Γ.Γ. Ισότητας με τίτλο “Παρακολούθηση εφαρμογής του Καλλικράτη ως προς την ισότητα των φύλων”. Ετσι εκτός από τη συμμετοχή μας στην πρότυπη ομάδα εργασίας της Γ.Γ. Ισότητας που προωθεί δράσεις για την καταπολέμηση της βίας, έχουμε υπογράψει τη Χάρτα Ισότητας στις τοπικές κοινωνίες, έχουμε συγκροτήσει Δημοτική Επιτροπή Ισότητας, έχουμε συστήσει Υπηρεσιακή Μονάδα Ασκησης Κοινωνικής Πολιτικής και Πολιτικής Ισότητας στον Ο.Ε.Υ. κυρίως όμως έχουμε αναλάβει πρωτοβουλίες και δράσεις που αφορούν:
• Τη δικτύωση και συνεργασία με συναρμόδιους φορείς για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών
• Την ανάπτυξη ειδικών προγραμμάτων για κοινωνικά ευπαθείς ομάδες και ειδικά γυναίκες που υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις (ΑμεΑ Ρομά, φυλακισμένες).
• Την υλοποίηση προγραμμάτων απασχόλησης -που είναι σε εξέλιξη- και στοχεύουν στην αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην απασχόληση και στην πρόληψη κοινωνικού αποκλεισμού.
• Την υλοποίηση προγραμμάτων πρόληψης υγείας και δωρεάν εξετάσεων στον γυναικείο πληθυσμό, την πραγματοποίηση ημερίδων και δράσεων με στόχο την ανάδειξη του γυναικείου ρόλου σε τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής του τόπου, προγράμματα δια βίου εκπαίδευσης που αφορούν αποκλειστικά σε γυναίκες (κόσμημα, κέντημα, ραπτική κ.α.), προκειμένου να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους να πιστοποιηθούν και να εξασφαλίσουν ίσες ευκαιρίες στην αγορά εργασίας.
• Τη δημιουργία ξενώνων φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών και των παιδιών τους με στόχο την αρωγή τους και την πρόληψη του φαινομένου και, ευελπιστούμε ότι, παρά τις δυσκολίες, θα ξεκινήσει η λειτουργία τους άμεσα.
• Τέλος αυτό το διάστημα σε συνεργασία με την Γ.Γ. Ισότητας και ανάδοχο φορέα αυτής έχουμε προσδιορίσει τις ανάγκες μας σε τοπικό επίπεδο και προωθούμε μία καινοτόμο δράση στον τομέα της γυναικείας απασχόλησης.
«Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι η ενασχόληση του Δήμου με το φαινόμενο δεν είναι μόνο επετειακή, είναι ουσιαστική, είναι συνεχής και στοχευμένη τόσο στο επίπεδο της πρόληψης όσο και στο επίπεδο της μέριμνας και της καταπολέμησής του», κατέληξε η κα Χατζηδάκη.
