Με αφορμή τη συμπλήρωση της πρώτης εκατονταετίας από την άφιξη των προσφύγων και αναγνωρίζοντας την ιδιαίτερη συμβολή τους στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή του νησιού, η Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών/Ιστορικό Μουσείο Κρήτης σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης προχώρησε στο σχεδιασμό και την πραγματοποίηση ενός επιστημονικού ερευνητικού προγράμματος με στόχο τη μελέτη και ανάδειξη του ζητήματος της εγκατάστασης και ενσωμάτωσης των προσφύγων στην Κρήτη από το 1922 μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα.
Σύμφωνα με την σχετική ανακοίνωση, οι βασικοί άξονες της έρευνας αυτής είναι «η καταγραφή και αξιοποίηση τόσο αρχειακών τεκμηρίων που βρίσκονται διάσπαρτα εντός και εκτός Κρήτης όσο και προφορικών μαρτυριών από ανθρώπους προσφυγικής καταγωγής δεύτερης και τρίτης γενιάς που ζουν σε πόλεις και χωριά του νησιού μας. Οι μαρτυρίες αυτές επιβεβαιώνουν ότι το στοιχείο της προσφυγικής καταγωγής παραμένει μια ισχυρή παράμετρος της συλλογικής και ατομικής μνήμης».
Σημειώνεται πως μέρος των αποτελεσμάτων του προγράμματος «Πρόσφυγες στην Κρήτη από τον Μεσοπόλεμο μέχρι σήμερα» θα παρουσιαστεί στο διήμερο Συμπόσιο που οργανώνει η ΕΚΙΜ στο Αμφιθέατρο Γιάννη Περτσελάκη του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης στις 16 και 17 Δεκεμβρίου 2022, με τη συμμετοχή μελών της επιστημονικής ομάδας του προγράμματος και προσκεκλημένων ερευνητών που έχουν ασχοληθεί με το ζήτημα της παρουσίας των προσφύγων στη Κρήτη.
Τέλος, σχετικά με τον χαρακτήρα του συμποσίου επεισημαίνεται πως είναι υβριδικός και «μπορείτε να το παρακολουθήσετε με φυσική παρουσία ή διαδικτυακά στον σύνδεσμο https://us06web.zoom.us/j/87571440002».
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου 2022
18:00’ Καλωσόρισμα, χαιρετισμοί
19:00΄ Στέλλα Αλιγιζάκη φιλόλογος, ιστορικός, Η αποκατάσταση των προσφύγων στα Χανιά
19:20΄ Ευγενία Λαγουδάκη, φιλόλογος, ιστορικός, Η αγροτική αποκατάσταση των προσφύγων του 1922 στον Νομό Ηρακλείου
19:40΄ Διάλειμμα
20:00΄ Δαμιανός-Φώτιος Κομματάς, μεταπτυχιακός φοιτητής Νεότερης Ιστορίας & Νίκος Καστρινάκης, υποψήφιος διδάκτορας Νεότερης Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Οι πρόσφυγες στα Χανιά: Αρχειακές διαθεσιμότητες και ανοικτά ερευνητικά ζητήματα
20:20΄ Μαρία Σωρού, φιλόλογος, ιστορικός, Η αγροτική αποκατάσταση των προσφύγων του 1922 στον Νομό Λασιθίου
20:40΄ Τακουή Βακιρτζιάν, διδάκτωρ Ιστορίας της Τέχνης, Αρμένιοι πρόσφυγες στην Κρήτη κατά την περίοδο 1922-1932
Σάββατο 17 Δεκεμβρίου 2022
11:00΄ Νίκος Ανδριώτης, ιστορικός, διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Όψεις της αποκατάστασης των προσφύγων του 1922 στην Κρήτη
11:20΄ Γιάννης Ζαϊμάκης, καθηγητής Τμήματος Κοινωνιολογίας, Διευθυντής Εργαστηρίου Κοινωνικής Ανάλυσης και Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Πρόσφυγες, πολιτισμική ταυτότητα και κοινωνική ένταξη: η διάδοση και η υποδοχή της μικρασιατικής μουσικής στο Μεσοπολεμικό Ηράκλειο
11:40΄ Μύρωνας Ξυδάκης, υποψήφιος διδάκτορας Νεότερης Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Μορφές αυτοοργάνωσης και πολιτική συμπεριφορά των Μικρασιατών προσφύγων στην πόλη του Ηρακλείου, 1922-1940
12:00΄ Αποστόλης Τόντι, μεταπτυχιακός ερευνητής, Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών, μεταπτυχιακός φοιτητής Νεότερης Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Δύο παράλληλα κοινωνικά ζητήματα: πρόσφυγες και έφεδροι στο Ρέθυμνο και η προσπάθεια αποκατάστασής τους κατά τη δεκαετία 1922-1932
12:20΄ Διάλειμμα
12:40΄ Ελισάβετ Κουμαρέλη, ιστορικός-θεατρολόγος & Δημήτρης Κυπριωτάκης, υποψήφιος διδάκτορας Νεότερης Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Καταγράφοντας τον θάνατο: στοιχεία για την ιατρική περίθαλψη και τη θνησιμότητα των προσφύγων στην πόλη του Ηρακλείου κατά τη περίοδο 1914-1928
13:00΄ Μαριλένα Πατεράκη, υποψήφια διδάκτορας Ιστορίας/Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης και Université Paris 1, Panthéon-Sorbonne, Η εγκατάσταση των προσφύγων στο Ηράκλειο του Μεσοπολέμου: στεγαστικές πολιτικές και μετασχηματισμοί του αστικού χώρου
13:20΄ Σπύρος Δημανόπουλος, υποψήφιος διδάκτορας Νεότερης Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, αρχειονόμος-ιστορικός Γ.Α.Κ. Νομού Ηρακλείου, Πρόσφυγες στο Ηράκλειο της δεκαετίας του 1930: μια τοπική ιστορία
13:40΄ Ελένη Ψαραδάκη, διδάκτορας Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, H μνήμη μέσα από αφηγήσεις προσφύγων δεύτερης και τρίτης γενιάς
