Δικαστικό Mέγαρο Χανίων

Τον τελευταίο μήνα διέρρευσε στη δημοσιότητα η πληροφορία ότι η Κυβέρνηση αποφάσισε να προχωρήσει μέσω ΣΔΙΤ στην κατασκευή νέου δικαστικού Μεγάρου στο Ηράκλειο και στα Χανιά, και ότι το Δικαστικό Μέγαρο στα Χανιά θα κατασκευαστεί στο χώρο του Παλαιού Ψυχιατρείου Σούδας, δηλαδή στη Δημοτική Ενότητα Σούδας του Δήμου Χανίων και μάλιστα χωρίς τη συναίνεση του Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων για την επιλογή του χώρου αυτού.

Πράγματι τις τελευταίες δεκαετίες υπήρξε έντονο στεγαστικό πρόβλημα των Δικαστηρίων των Χανίων, δηλαδή Εφετείου, Εισαγγελίας Εφετών, Πρωτοδικείου, Εισαγγελίας Πρωτοδικών, Ειρηνοδικείου, Πταισματοδικείου κλπ.

Μετά τη διάσπαση του Εφετείου Ανατολικής Κρήτης όπου μεταφέρθηκαν όλες οι εκκρεμούσες υποθέσεις της Ανατολικής Κρήτης (Ηρακλείου και Λασιθίου) για εκδίκαση , υπήρξε αποσυμφόρηση των υποθέσεων του Εφετείου περίπου κατά το ήμισυ, κι έτσι ομαλοποιήθηκε η λειτουργία του Εφετείου Κρήτης, το μόνο δε πρόβλημα που υπάρχει είναι τα αρχείο δικογραφιών και αποφάσεων το οποίο λόγω του όγκου του δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί με τους χώρους που υπάρχουν σήμερα.

Όσον αφορά τη λειτουργία του Πρωτοδικείου Χανίων και του Ειρηνοδικείου Χανίων, πράγματι μέχρι σήμερα υπήρχε τεράστιο στεγαστικό πρόβλημα, ήδη όμως δεν θα πρέπει να μη ληφθούν υπόψη και τα εξής:

Α) Έχει ξεκινήσει πιλοτικά η ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων στο Πρωτοδικείου Αθηνών με προοπτική επέκτασης σε όλα τα Δικαστήρια της χώρας. Επίσης προγραμματίζεται η διενέργεια ποινικών και πολιτικών δικών μέσω τηλεδιασκέψεων, οπότε μάρτυρες, κατηγορούμενοι και διάδικοι δε θα χρειάζεται να επισκέπτονται τα Δικαστήρια, αλλά με τηλεδιάσκεψη στα γραφεία των δικηγόρων και με κεντρικό λήπτη τον Πρόεδρο του Δικαστηρίου που θα δικάζει την υπόθεση με τηλεδιάσκεψη.

Β) Αγωγές, προτάσεις κι έγγραφα, τα πάντα θα κατατίθενται ηλεκτρονικά.

Γ) Οι αιτήσεις υπερχρεωμένων με τις οποίες υπερφορτώθηκαν τα πινάκια του Ειρηνοδικείου βαίνουν προς το τέλος τους, διότι λόγω των κατ’ επανάληψη συντμήσεων των προθεσμιών εκδίκασης πιστεύω ότι εντός 3 ετών θα έχει ολοκληρωθεί η εκδίκαση τέτοιων υποθέσεων.
Επίσης η ολοκλήρωση διαδικασιών ηλεκτρονικού εκσυγχρονισμού των δικαστηρίων πιστεύω ότι θα έχει ολοκληρωθεί σε μία προθεσμία περίπου 5 ετών με κονδύλια ΕΣΠΑ-Ταμείου Ανάκαμψης και Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Δ) Περίπου το έτος 2010 που εκκενώθηκαν οι φυλακές Χανίων, ο Δικηγορικός Σύλλογος Χανίων ζήτησε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης να παραχωρηθεί στο Εφετείο Κρήτης το οποίο έχει την ευθύνη της εποπτείας των κτιρίων των Δικαστηρίων, το κτίριο των φυλακών Χανίων προκειμένου αρχικά να χρησιμοποιηθεί ως αρχείο όλων των δικαστηρίων κι έτσι θα γινόταν μεγάλη αποσυμπίεση στους χώρους λειτουργίας των δικαστηρίων. Αρχικά είχε εγκριθεί η πρόταση αυτή, έγινε σχετική μελέτη από την Προϊσταμένη της Πολεοδομίας Χανίων για τις μικροεπισκευές που χρειαζόταν, η δαπάνη ανερχόταν στο ποσό των ΕΥΡΩ 250.000-το οποίο είχε εγκριθεί από το ΤΑΧΔΙΚ. Στη συνέχεια όμως, 15 ημέρες από την έγκριση αυτή το ΤΑΧΔΙΚ υποχώρησε και δήλωσε ότι δεν μπορεί να εκταμιεύσει τη δαπάνη αυτή, επειδή δήθεν το κτίριο αυτό ανήκε κατά κυριότητα το Υπουργείο Οικονομικών, Αγνόησε δε το ΤΑΧΔΙΚ το γεγονός ότι επί 100 χρόνια είχε την κατοχή και τη χρήση του κτιρίου αυτού το Υπουργείο Δικαιοσύνης και μέχρι τότε όλες οι δαπάνες επισκευών εγένοντο μέσω ΤΑΧΔΙΚ, ενώ κατά τη γνώμη μου αρκούσε μία απλή απόφαση του Υπουργού στην οποία θα αναφέρετο ότι του λοιπού τη χρήση θα την είχε το Εφετείο Κρήτης για τις ανάγκες λειτουργίας των δικαστηρίων των Χανίων, διότι το Υπουργείο συνέχιζε να κατέχει το κτίριο των παλαιών δικαστικών φυλακών Χανίων. Έκτοτε ο Δικηγορικός Σύλλογος Χανίων ξεκίνησε ένα μαραθώνιο ο οποίος συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, προκειμένου να παραχωρηθεί το κτίριο των παλαιών δικαστικών φυλακών Χανίων στο Εφετείου Κρήτης για τις ανάγκες των Δικαστηρίων Χανίων. Προ διετίας περίπου φάνηκε ότι το θέμα είχε αποφασιστεί τελικά να λυθεί, αφού τόσο ο Υπουργός Δικαιοσύνης, όσο και οι τοπικοί κυβερνητικοί βουλευτές δεσμεύτηκαν να προχωρήσουν άμεσα στην παραχώρηση του κτιρίου, και στη διενέργεια εντός αυτού των απαραίτητων επισκευών ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Δυστυχώς παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει 2 χρόνια τίποτα δεν έχει προχωρήσει και το μόνο που προέκυψε εν τω μεταξύ είναι η απόφαση της Κυβέρνησης να προχωρήσει στην ανέγερση νέου δικαστικού Μεγάρου στην περιοχή του χώρου του παλαιού Ψυχιατρείου Σούδας.

Με τα παραπάνω δεδομένα, αφού οι φορείς των Χανίων δεν επέλεξαν ούτε βρήκαν οικόπεδο εντός του ιστού της πόλης των Χανίων αλλά υπέδειξαν τα εγκαταλελειμμένα χωράφια του παλαιού Ψυχιατρείου ιδιοκτησίας του Υπουργείου Υγείας, έχω τη γνώμη ότι δε χρειάζεται να κατασκευαστεί νέο δικαστικό μέγαρο στην περιοχή του Παλαιού Ψυχιατρείου Σούδας, διότι με το υπάρχον εφ’ όσον παραχωρηθεί το κτίριο των παλαιών δικαστικών φυλακών Χανίων και με το δεδομένο ότι επίκειται εντός της επόμενης διετίας να επέλθει ηλεκτρονικός εκσυγχρονισμός της λειτουργίας των δικαστηρίων αλλά κι εντός της επόμενης πενταετίας δίκες-ακροατήρια με τηλεδιάσκεψη κλπ οπότε με τις υπάρχουσες κτιριακές δομές και χώρους θα εξυπηρετείται η λειτουργία των δικαστηρίων. Δεν χρειάζεται να φύγουν ούτε τα Δικαστήρια ούτε η Αντιπεριφέρεια από το σημερινό κτίριο που βρίσκεται στην Πλατεία Δικαστηρίων-Ελευθερίας . Είναι δυνατή η συνέχιση της συνύπραξης των στο ίδιο κτίριο εφόσον παραχωρηθεί και το κτήριο των φυλακών στα δικαστήρια.

Και αν ακόμη η Κυβέρνηση συνεχίζει να στηρίζει την απόφασή της να ανεγείρει νέο Δικαστικό Μέγαρο μέσω προγραμμάτων ΣΔΙΤ (καλό θα ήταν να μας πουν και πόσο ενοίκιο θα πληρώνει το Δημόσιο στον ιδιώτη επενδυτή κάθε χρόνο για τη χρήση του κτιρίου από τα Δικαστήρια). Στην απόφαση αυτή του Υπουργού συνέπραξαν ο Αντιπεριφερειάρχης Χανίων, ο Δήμαρχος Χανίων και άλλοι φορείς χωρίς να αξιολογήσουν τις εύλογες αντιρρήσεις του Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων όσον αφορά τη θέση ανέγερσης του Δικαστικού Μεγάρου Χανίων.

Ο Δικηγορικός Σύλλογος Χανίων ως προς την επιλεγείσα τοποθεσία της ανέγερσης του νέου δικαστικού Μεγάρου σωστά κατά τη γνώμη μου διετύπωσε αντιρρήσεις δεδομένου ότι:

1) Ο χώρος του οικοπέδου του παλαιού ψυχιατρείου Σούδας, δεν βρίσκεται εντός του ιστού της πόλης των Χανίων, αλλά ουσιαστικά υπάγεται σε χώρο της Δημοτικής Ενότητας Σούδας. Αυτοί οι οποίοι αποφάσισαν την ανέγερση του Δικαστικού Μεγάρου στο χώρο αυτό, ας μας πουν αν υπάρχει κάτι παρόμοιο σε οποιαδήποτε πόλη της Ευρώπης , το Δικαστικό Μέγαρο να ευρίσκεται εκτός πόλης. Εξ όσων γνωρίζω τα Δικαστικά Μέγαρα στις πόλεις όλης της Ευρώπης ευρίσκονται σε κεντρικότατα σημεία των πόλεων, όπου μαζί με τα λοιπά κτίρια, Δημαρχείο, Διοικητήριο που επίσης βρίσκονται σε κεντρικά σημεία εξυπηρετούν τους πολίτες της περιοχής. Επίσης και σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας όλα τα Δικαστικά Μέγαρα ευρίσκονται εντός των ιστών των πόλεων και σε κεντρικά σημεία και όχι εκτός του κέντρου των πόλεων.

2) Μοναδική εξαίρεση θα αποτελεί του Δικαστικό Μέγαρο Χανίων (αν ανεγερθεί) το οποίο θα κρύβεται πίσω από ένα λόφο, ορατό μόνο από τον ουρανό και από την πλευρά της Σούδας και αόρατο από την πλευρά των Χανίων, πόλη που υποτίθεται ότι θα εξυπηρετεί.

3) Σε κάθε πόλη τρία είναι τα κτίρια τα οποία κοσμούν την πόλη και αυτά είναι το Διοικητήριο, το Δημαρχείο και το Δικαστικό Μέγαρο. Αυτά τα τρία κτίρια ευρίσκονται πάντοτε εντός του κέντρου της πόλης και σε κοντινή απόσταση το ένα με το άλλο ώστε να είναι δυνατή η εξυπηρέτηση των πολιτών και των ανθρώπων που διαχειρίζονται τα κτίρια αυτά.

4) Στη συγκεκριμένη περίπτωση εν σπουδή επελέγη ο χώρος του παλαιού ψυχιατρείου για ανέγερση δικαστικού μεγάρου χωρίς προηγουμένως να γίνει έρευνα εάν υπήρχε κατάλληλο οικόπεδο στον ιστό της πόλης των Χανίων. Πιστεύω ότι αν γινόταν κατάλληλη έρευνα θα βρισκόταν κατάλληλο οικόπεδο, άλλωστε πως βρέθηκε οικόπεδο για την ανέγερση του Μουσείου Χανίων

5) Στο χωροταξικό της Περιφέρειας Κρήτης, δεν υπάρχει χωροθέτηση Δικαστικού Μεγάρου στην περιοχή του παλαιού ψυχιατρείου Χανίων, ως εκ τούτου η κατασκευή του στο χώρο του παλαιού ψυχιατρείου χωροταξικά εντάχθηκε αυθαίρετα.

6) Για την κατασκευή ενός νέου δικαστικού Μεγάρου πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οι εξής παράμετροι όσον αφορά την επιλογή της θέσης κατασκευής του:

α) να είναι ευχερής η πρόσβασή του στα άτομα τα οποία πρόκειται να εξυπηρετεί, στις αστυνομικές αρχές της περιοχής και στις Δημόσιες Υπηρεσίες της Δημόσιας Διοίκησης. Ο δρόμος που συνδέει τα Χανιά μέσω Αγροκηπίου με τη Λεωφόρο Σούδας είναι μοναδικός, δεν είναι μεγάλου πλάτους ακόμη και σήμερα έχει τεράστια προβλήματα η κυκλοφορία σε ώρες αιχμής, και αρκετά ατυχήματα έχουν συμβεί στην περιοχή των Λειβαδιών. Τυχόν ανέγερση δικαστικού μεγάρου στην περιοχή θα δημιουργήσει αύξηση της κυκλοφορίας οχημάτων μέσω της ίδιας μοναδικής οδού και σε ώρες αιχμής θα υπάρχει συμφόρηση της κυκλοφορίας. Στην περιοχή. Β) η απόσταση από το κέντρο της πόλης μέχρι το χώρο του παλαιού ψυχιατρείου είναι περίπου 15-20 λεπτών της ώρας ανάλογα με την κίνηση που θα επικρατεί ενώ η απόσταση σήμερα από το κέντρο της πόλης των Χανίων, στο σημερινό δικαστικό μέγαρο είναι μόλις 5 λεπτά.

Ένα δικαστικό μέγαρο ανεγείρεται αρχικά για την εξυπηρέτηση των πολιτών περιοχής, στοιχείο που έχει σχέση με την θέση που ανεγείρεται . Η θέση που ανεγείρεται επίσης θα πρέπει να είναι κατάλληλη και για τα άτομα που το χρησιμοποιούν , όπως είναι οι δικαστές , οι δικαστικοί υπάλληλοι και οι δικηγόροι. Και για μεν τους δικαστές και τους δικαστικούς υπαλλήλους η προσαρμογή στο νέο κτίριο θα είναι πιο ευχερής διότι προσέρχονται το πρωί και φεύγουν το μεσημέρι, για τους Δικηγόρους όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά, διότι υπάρχουν περιπτώσεις που δικηγόρος θα πρέπει να μεταβεί και να επιστρέψει 3 και 4 φορές ημερησίως από τα Χανιά στο χώρο του ψυχιατρείου Σούδας έτσι θα καθίσταται δυσχερής η άσκηση του λειτουργήματός του, εν’ όψει του τριπλασιασμού του χρόνου που απαιτείται για τη μετάβαση του στο σημερινό Δικαστικό Μέγαρο με αυτό που υποτίθεται ότι θα ανεγερθεί στο χώρο του παλαιού ψυχιατρείου Σούδας. Οι δικηγόροι ως συλλειτουργοί της Δικαιοσύνης οι οποίοι θα χρησιμοποιούν το Δικαστικό Μέγαρο έπρεπε να έχουν γνώμη και άποψη στην επιλογή τοποθεσίας που θα ανεγερθεί το νέο Δικαστικό Μέγαρο ή τουλάχιστον θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη οι αντιρρήσεις του Δικηγορικού Συλλόγου πάνω σ’ αυτό διότι τα Δικαστικά Μέγαρα δεν ανεγείρονται μόνο για τους δικηγόρους όπως πιθανόν να υποπτεύονται ορισμένοι κακόπιστοι, πρέπει όμως οι δικηγορικοί Σύλλογοι να έχουν άποψη.
Βεβαίως και χρειάζεται ένα σύγχρονο δικαστικό μέγαρο για το οποίο δεν κρύβω ότι το έτος 2009 περίπου υπήρξε μία σκέψη να ανεγερθεί στο στρατόπεδο Μαρκοπούλου, όπου τότε το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας είχε δεχτεί να παραχωρήσει έκταση 10 στρεμμάτων στο Υπουργείο Δικαιοσύνης για την ανέγερση Δικαστικού Μεγάρου. Δυστυχώς δεν προχώρησε η ιδέα αυτή λόγω του αιτήματος των πολιτών των Χανίων που ζήτησαν όλο το στρατόπεδο να γίνει πράσινο. Βέβαια έχουν περάσει 12 χρόνια από τότε και μέχρι σήμερα πράσινο δε βλέπω, αλλά τα ίδια συρματοπλέγματα που υπήρχαν και τότε.
Το νέο Δικαστικό Μέγαρο που θα γίνει, βεβαίως και δεν πρέπει να γίνει στα εγκαταλελειμμένα χωράφια του παλαιού Ψυχιατρείου Σούδας και αμφιβάλλω αν ο Υπουργός Δικαιοσύνης που πήρε την απόφαση, επισκέφτηκε το χώρο αυτό για να δει τον τόπο ανεγέρσεως. Θα πρέπει οι φορείς των Χανίων και κυρίως ο Δήμαρχος Χανίων και ο Αντιπεριφερειάρχης Χανίων, συμπεριλαμβανομένου και του δικηγορικού Συλλόγου Χανίων να αναζητήσουν νέο τόπο και χώρο εντός του ιστού της πόλης των Χανίων που θα είναι κατάλληλος γι’ αυτό το σκοπό και στη συνέχεια να προχωρήσει η ανέγερσή του. Μέχρι τότε τα Δικαστήρια θα πρέπει να συνεχίσουν να λειτουργούν στον ίδιο χώρο που λειτουργούν και σήμερα, στην Πλατεία Δικαστηρίων-Ελευθερίας συνεχιζόμενων των πιέσεων προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης να παραδώσει και το παλαιό κτίριο των Δικαστικών φυλακών προς το Εφετείο Κρήτης ώστε να χρησιμοποιηθεί το κτίριο αυτό για στέγαση των αρχείων όλων των δικαστηρίων των Χανίων και για εξυπηρέτηση των Δικαστηρίων στην λειτουργία τους.