Αποκαρδιωτική εικόνα για την ανταπόκριση του θαλάμου επιχειρήσεων του Λιμενικού και του ΓΕΕΘΑ την ώρα που κινδύνευαν πολίτες στο Μάτι, αλλά και για την λάθος εκτίμηση της ΕΛΑΣ τις πρώτες κρίσιμες ώρες έναρξης της πυρκαγιάς, μετέφερε στο δικαστήριο απολογούμενος για την τραγωδία με τους 104 νεκρούς, ο απόστρατος αξιωματικός της Πυροσβεστικής, Φίλιππος Παντελεάκος, τότε διευθυντής του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας.
Ο αξιωματικός που αντιμετωπίζει την κατηγορία της “πάσχουσας” ενημέρωσης των συναρμόδιων υπηρεσιών για τη φωτιά, την εξέλιξή της και τις δράσεις Πολιτικής Προστασίας, κατά την διάρκεια της απολογίας του ζήτησε δύο φορές συγγνώμη από τους πολίτες και αντί άλλης τοποθέτησης, επέλεξε να αναγνώσει στο δικαστήριο όλες τις καταγεγραμμένες συνομιλίες του Κέντρου Επιχειρήσεων με όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες και φορείς εκείνη την ημέρα: “Εκείνη την τραγική ημέρα στο Μάτι, τραγική για όλους” όπως είπε.
“Η πυρκαγιά στο Μάτι ανέδειξε τις ελλείψεις και την αδυναμία του κράτους να αντεπεξέλθει” ανέφερε ο κ. Παντελεάκος. Ο απόστρατος αξιωματικός, αναφερόμενος σε όσα έγιναν εκείνο το απόγευμα της 18ης Ιουλίου 2018, είπε: “Ζητώ συγγνώμη από τους πολίτες που δεν μπορούσαμε να κάνουμε το κάτι παραπάνω. Όπως αποδείχθηκε, το κράτος την περίοδο πριν από το Μάτι, δεν είχε την απαιτούμενη ετοιμότητα για να αντεπεξέλθει. Τη συγκεκριμένη ημέρα προσπαθήσαμε να κάνουμε το μέγιστο δυνατό”.
Μέσω της ανάγνωσης των συνομιλιών του ΚΕΠΠ με κάθε υπηρεσία, οι οποίες ξεκινούν από την έναρξη της πυρκαγιάς στο Νταού Πεντέλης λίγα λεπτά από την έναρξη της φωτιάς πριν τις 5 το απόγευμα και έως αργά τη νύχτα, ο κατηγορούμενος, ανάλογα με τον βαθμό ανταπόκρισης του κάθε εμπλεκομένου, ουσιαστικά “έδειξε ευθύνες” κάποιων αλλά και διαχώρισε άλλους, καθώς όπως είπε, κινήθηκαν όπως άρμοζε στο πλαίσιο των καθηκόντων τους.
Οι συνομιλίες που ανέγνωσε αποκαλύπτουν ολιγωρία κυρίως από το Λιμενικό Σώμα, που εμφανίζεται, όχι μόνο να αδρανεί στις επαναλαμβανόμενες εκκλήσεις του ΚΕΠΠ για απομάκρυνση εγκλωβισμένων σε ξενοδοχείο και εν συνεχεία πολιτών που είχαν βρεθεί στην παραλία “κυνηγημένοι” από την φωτιά, αλλά και να μεταφέρει λάθος εικόνα. Μέσω των εν λόγω επικοινωνιών που διάβασε ο κατηγορούμενος, προκύπτει επίσης αδυναμία του ΓΕΕΘΑ να “σώσει τους δικούς του ανθρώπους”, όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Παντελεάκος, αφού σε κρίσιμο χρόνο, το Επιτελείο φαίνεται να βρίσκεται σε απορύθμιση, διαβεβαιώνοντας ότι εκκενώνει τις εγκαταστάσεις της Αεροπορίας στο Ζούμπερι, μετά να ρωτά το ΚΕΠΠ αν εξελίσσεται η εκκένωση και τελικά να ζητά λεωφορεία για απομακρυνθούν 700 άτομα, οικογένειες στρατιωτικών.
Σύμφωνα με τον κατηγορούμενο, η Αστυνομία δεν τους ενημέρωνε όπως όφειλε, ενώ δεν εκτίμησε σωστά σε πρώτο χρόνο την όλη κατάσταση, με αποτέλεσμα να έχουν σταλεί στην περιοχή ελάχιστοι αστυνομικοί, δυνάμεις που ενισχύθηκαν μετά τις 19.30 το βράδυ οπότε βρέθηκαν συνολικά 700 στην περιοχή. Είπε ωστόσο, ότι οι αστυνομικοί συνέδραμαν σημαντικά κυρίως για την ρύθμιση κυκλοφορίας, ώστε να μεταβούν γρήγορα στο Νέο Βουτζά ασθενοφόρα που τους διέθεσε αμέσως το ΕΚΑΒ για προληπτικούς λόγους, όταν το ζήτησαν στην πρώτη φάση.
Σύμφωνα με τα όσα ανέγνωσε κατά τη διάρκεια της απολογίας του, ο κ. Παντελεάκος, ο θάλαμος επιχειρήσεων του Λιμενικού, ενώ είχε ενημερωθεί για ύπαρξη εγκλωβισμένων σε ξενοδοχείο του Ματιού που έπρεπε να απομακρυνθούν διά θαλάσσης, αδρανούσε για αρκετή ώρα. Μάλιστα, από τους διαλόγους φαίνεται πως ο θάλαμος επιχειρήσεων του Λιμενικού με τον οποίο επανειλημμένα επικοινώνησε το ΚΕΠΠ, τους μετέφερε μία άλλη εικόνα από την πραγματική, καθώς τους διαβεβαίωνε ότι έχουν ήδη επιληφθεί λιμενικοί από Ραφήνα και Λαύριο και ότι στο σημείο σπεύδουν σκάφη.
“Τους μεταφέραμε την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, τους λέγαμε «SOS – SOS! Τι έγινε με τους ανθρώπους στο ξενοδοχείο;» και μας έλεγαν «θα σας καλέσουμε σε λίγο». Σε αυτές τις συνθήκες προσπαθούσαμε! Θεωρούσαμε ότι θα έχουν αποκριθεί – και το βράδυ στις 21.15 διαπιστώνουμε ότι δεν είχαν ανταποκριθεί, παρά στο ελάχιστο. Θα σας διαβάσω ένα ενδεικτικό: Τους ενημερώνουμε ότι «χρειάζονται σκάφη στην παραλία. Μεγάλη ανάγκη στο Μάτι, έχει μαζευτεί πολύς κόσμος, υπάρχουν τραυματίες, δώστε μας εικόνα». Η απάντησή τους; «Στο Μάτι είναι το APOSTOLΙS STAR». Προσέξτε τώρα τι θα σας πω: Συνέχισαν λέγοντας, «ξεκινάει τώρα από τα Στύρα και θα είναι μετά τις 22.30 στο Μάτι!». Αυτός είναι ένας από τους λόγους που εξέφρασα τη συγγνώμη μου στους πολίτες της περιοχής” είπε στην απολογία του ο κ.Παντελεάκος.
Όσον αφορά το ΓΕΕΘΑ, από τους διαλόγους που διάβασε ο κατηγορούμενος, προκύπτει πως αδυνατούσε να στείλει 13 λεωφορεία των 50 ατόμων για την εκκένωση των κατασκηνώσεων της Αεροπορίας στο Ζούμπερι, όπου υπήρχαν 700 άτομα, στρατιωτικοί με τις οικογένειές τους. “Ζήτησα να μου το στείλουν εγγράφως από τον Στρατό, γιατί δεν πίστευα αυτό που άκουγα. Ενημέρωσα αμέσως την υπηρεσία μου γι’ αυτή τη συνθήκη. Λίγο πριν τις 21.00, το ΓΕΕΘΑ ακύρωσε το αίτημα για τα λεωφορεία. Την ίδια ώρα μάθαμε από πληροφορία, ότι στις εγκαταστάσεις στον ‘Αγιο Ανδρέα ήταν ακόμα 60 άτομα. Μας είχαν διαβεβαιώσει ότι είχε γίνει εκκένωση”.
Κατά τον κατηγορούμενο, όλοι οι δήμοι ανταποκρίθηκαν τάχιστα στην κατάσταση μόλις ξέσπασε η φωτιά, ενώ καλή ήταν και η συνδρομή της Περιφέρειας.
Νωρίτερα στο δικαστήριο, είχε απολογηθεί ο τότε επικεφαλής του 199 της Πυροσβεστικής, Χρήστος Γκολφίνος, ο οποίος υπεραμύνθηκε των ενεργειών του, τονίζοντας πως όλες οι αποφάσεις που έλαβε ήταν εκείνες που ορίζονταν στις αρμοδιότητες του.
“Το σχέδιο δασοπυρόσβεσης ήταν το Ευαγγέλιό μου. Θα το λέω πάντα για εκείνη την ημέρα” είπε ο κ. Γκολφίνος.
Επιλέγοντας να αναφερθεί στους παθόντες, στο κλείσιμο της απολογίας του, λίγο πριν κατέβει από το βήμα, ο κ. Γκολφίνος είπε κλαίγοντας στο δικαστήριο:
” Θέλω να εκφράσω τα θερμά μου συλλυπητήριά στις οικογένειες των θυμάτων. Δεν είχα ποτέ στην καριέρα μου περιστατικό με απώλειες ανθρώπινων ζωών. Παλεύω με τον εαυτό μου πεντέμισι χρόνια αν έκανα κάτι λάθος”.
Ο πρώην αξιωματικός του Πυροσβεστικού Σώματος, αναφέρθηκε εκτενώς στα συμβάντα εκείνης της ημέρας, τονίζοντας ότι από το πρωί είχε προηγηθεί η φωτιά στην Κινέτα. Όπως είπε, όταν ξεκίνησε η φωτιά στο Νταού Πεντέλης, έστειλε αμέσως 31 οχήματα μόνιμα και εθελοντικά. «Ακολούθησα πιστά το σχέδιο δασών του 2018. Ο κ. Πραγματογνώμονας, αναφέρθηκε στο σχέδιο του 2019 που είναι ένα διαφορετικό σχέδιο. Όσον αφορά τα εθελοντικά οχήματα, θέλω να σας τονίσω ότι στο σχέδιο δασών του 2018 είναι κανονικότατα ενταγμένα. Βάσει αυτού του σχεδίου, μπορούσαμε να αντικαταστήσουμε τα υπηρεσιακά με τα εθελοντικά» ανέφερε στην απολογία του και τόνισε ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας ήταν σε συνεννόηση με τον υπαρχηγό του Π.Σ. και πλέον συγκατηγορούμενο του, Βασίλη Ματθαιόπουλο.
Ο κατηγορούμενος σημείωσε επίσης, ότι για τη φωτιά στην Πεντέλη υπήρξε και δεύτερη κινητοποίηση, όπου εστάλησαν άλλα 8 οχήματα, ενώ επεσήμανε ότι την ίδια ημέρα, πλην της Κινέτας, υπήρχαν άλλες τρεις σοβαρές πυρκαγιές στην βορειοανατολική Αττική, μεταξύ των οποίων η πυρκαγιά στον Κάλαμο, όπου κάηκαν 40 σπίτια και υπήρξαν εγκλωβισμένοι σε ξενοδοχείο.
“Στις 18.45 δεχθήκαμε τηλεφώνημα από ξενοδοχείο στο Μάτι, όπου μας ενημέρωσαν ότι εκεί βρίσκονταν 100 άτομα, μεταξύ των οποίων 2-3 με εγκαύματα – και ήθελαν να τους μετακινήσουμε. Ειδοποιήσαμε το κέντρο επιχειρήσεων και τον αστυνομικό σύνδεσμό μας στο ΕΣΚΕ για μετακίνηση πολιτών. Παράλληλα ενημερώσαμε τον επί τόπου αξιωματικό, και του είπαμε μαζί με την αστυνομία, να προσεγγίσουν το ξενοδοχείο. Μετά από λίγο μας ενημέρωσαν πως υπήρχαν πάρα πολλά καμένα αυτοκίνητα και δεν μπόρεσαν να προσεγγίσουν», περιέγραψε ο κ. Γκολφίνος. Με τη σειρά του, άφησε κι αυτός αιχμές για αδράνεια του Λιμενικού Σώματος, λέγοντας ότι «ζητήσαμε να κινητοποιηθεί ο θάλαμος του λιμενικού. Δεν μπορώ να καταλάβω, τόσος καπνός υπήρχε, το λιμενικό δεν είχε πάρει είδηση;”.
Ο κατηγορούμενος έδωσε απάντηση και στις καταγγελίες πολιτών ότι καλούσαν στο 199 και δεν απαντούσε λέγοντας: “Εκείνη την ημέρα πράγματι έπαιρναν οι πολίτες τηλέφωνο, όμως λόγω της υποδομής του τηλεφωνικού κέντρου, όταν μία γραμμή ήταν απασχολημένη δεν έθετε την κλήση σε αναμονή, αλλά φαινόταν ότι χτυπά και δεν απαντά. Τώρα έμαθα ότι βγάζει πλέον αναμονή”.
Η διαδικασία θα συνεχιστεί την Παρασκευή 20 Ιανουαρίου.
