Του “Ιπποκράτη” του Αποκόρωνα, ενός γιατρού του αγροτικού πολιτισμού που αφοσιώθηκε στη μεγάλη και ιερή ανθρωπιστική αποστολή στα χωριά του Αποκόρωνα, που ζούσε την ανθρώπινη χαρά του πλάστη, της ίασης, αλλά και τον πόνο της απώλειας κάθε ανθρώπου.
Ενας γιατρός αυτής της μεγάλης επαρχιακής εμπειρίας που μετακινήθηκε στην πόλη -στα Χανιά- για να ασκήσει μέσα στην πρώτη μεταπολεμική και μετεμφυλιακή αστική πραγματικότητα την ιατρική του αποστολή με την ίδια υψηλή ευθύνη.
Eνώ ενδιαφέρθηκε και αγωνίστηκε για τα κοινωνικά, τα αυτοδιοικητικά, τα εθνικά, ακόμα και τα διεθνή θέματα. Η ζωντανή συμμετοχή του σε όλα. Για να γράψει για όλους τους τομείς της ιατρικής και της ευρύτερής του δραστηριότητας…
Αξιόλογα κείμενα πολλά από τα οποία έχουν ακόμα και σήμερα τη διαχρονική τους αξία παρά τις δραματικές ανατροπές και απαξιώσεις των πάντων τόσο στην ιατρική όσο και στην κοινωνία, στην πολιτική, στον πολιτισμό, στην αυτοδιοίκηση, στη ζωή και στον θάνατο.
Ο γενικός παθολόγος με τη βαθιά ιπποκρατική συνείδηση είναι ζητούμενος και τώρα μέσα στη σύγχρονη ιατρική των νέων επιστημονικών κατακτήσεων και του χάους. Μιας ιατρικής που αποτελεί τον ασθενή και τον γιατρό μέσω των μηχανημάτων μέσα στο χάος των σύγχρονων οικονομικών που δεν ενδιαφέρονται για την υγεία του ανθρώπου και ολόκληρης της ανθρωπότητας… Ομως, την εποχή της αποκορωνιώτικης ιατρικής ζωής του Μιχάλη Παπαδάκη οι κάτοικοι έλεγαν: «ο γιατρός μας είναι ο άγγελός μας».
ΤΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΕΝΟΣ ΓΙΑΤΡΟΥ
“Ο Ιπποκράτης” του Αποκόρωνα ήταν ο Μιχάλης Παπαδάκης (πατέρας του διακεκριμένου Χανιώτη δρος Μανώλη Μ. Παπαδάκη, παθολόγου, νεφρολόγου, π. περιφερειακού συμβούλου Κρήτης, αλλά και της επίσης αξιόλογης αδελφής του Ηλέκτρας, τουριστικός επιχειρηματίας στον Αποκόρωνα.
Ο “Ιπποκράτης” γιατρός του Αποκόρωνα (έτσι τον προσονόμασε ο αξέχαστος αδελφικός μου φίλος, σημαντικός συγγραφέας και κορυφαίος δημοσιογράφος ο Νίκος Αγγελής στο κείμενο που έγραψε στο αφιερωμένο στη μνήμη του βιβλίου που εκδώσανε ο γιος και η κόρη με τίτλο “Δημοσιεύματα 1940-1986” β’ έκδοση ολοκληρωμένη Χανιά 2014).
ΓΙΑΤΡΟΣ ΜΕ ΕΥΘΥΝΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ ΣΕ ΠΟΛΛΑ ΕΠΙΠΕΔΑ
Στον απέριττο αυτό τόμο (270 σελίδων) περιέχονται ο πρόλογος του γιου του δρα Εμμαν. Παπαδάκη, κείμενα του μακαριστού μητροπολίτη πρ. Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίου Γαλανάκη, κείμενο τ. πρ. πρωθυπουργού και επ. προέδρου της ΝΔ Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και ζωντανό αποκορωνιώτικο κείμενο του σημαντικού συγγραφέα και δημοσιογράφου (ανιψιού του) Νίκου Αγγελή.
Επίσης παρατίθεται βιογραφικό του πολυτάλαντου γιατρού Μιχάλη Παπαδάκη από τον συνταξιούχο δάσκαλο Εμμανουήλ Ε. Βολουδάκη. Ακόμα δημοσιεύονται πρακτικά από όλες τις σπουδαίες δραστηριότητες και πρωτοβουλίες του στον Δήμο Χανίων όσο και σε άλλες σημαντικές κοινωνικές, επιστημονικές, ιατρικές, πολιτιστικές, αγωνιστικές και εθνικές δραστηριότητες.
Το βιογραφικό από τον δάσκαλο Εμμανουήλ Ε. Βολουδάκη, εξαιρετικής ευαισθησίας και ενδιαφέροντος, πλαισιωμένο με ντοκουμέντα καταγωγής, ανάπτυξη ζωής, οικογένειας, ιατρικών σπουδών, επαγγελματικής ανάπτυξης και δράσης, ενώ περιλαμβάνονται σημαντικές φωτογραφίες από όλες του τις δραστηριότητες.
Παράλληλα στα περιεχόμενα του βιβλίου εκτός των πρακτικών των Δημοτικών Συμβουλίων Δήμου Χανίων και Φρε. Διάφορα θέματα από ομιλίες του “Ιπποκράτη” του Αποκόρωνα, από εισηγήσεις του από νεκρολογίες και από δημοσιεύματά του για θέματα υγείας, κοινωνίας, ιστορικά θέματα, πολιτικά και τοπικής αυτοδιοίκησης, θέματα διάφορα…
25 ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ
Εις τα θέματα υγείας περιέχονται στον τόμο τα εξής 25 δημοσιεύματα: 1. Κοιλιακός τύφος, 2. Σκοπός και μέλλον των υγειονομικών σταθμών, 3. Υγειονομικά προβλήματα, 4. Οι δηλητηριάσεις από τυρί, 5. Η αγροτική ασφάλεια, 6. Οι δηλητηριάσεις από κατανάλωση τυριού – Ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν, 7. Αγροτικαί και κοινωνικαί ασφαλίσεις, 8. Η επιδημική γρίπη, 9. Τα λουτρά της Ικαρίας, 10. Τα αντιβιοτικά, 11. Αιφνίδιοι θάνατοι, 12. Τροφικαί δηλητηριάσεις, 13. Επικίνδυνη η εκλαΐκευση της ιατρικής, 14. Οι υπέρ τρίτων φόροι και το ΤΣΑΥ, 15. Υγειονομική πολιτική, 16. Ο αιμοδοτικός σταθμός Χανίων, 17. “Το κίτρινον υγρόν”, 18. Τύφος και χωριά, 19. Η ελευθέρα εκλογή ιατρού και το ΙΚΑ, 20. Ο καρκίνος εις την επαρχίαν (και σχόλιο), 21. Ιδιωτικαί κλινικαί και κρατικά νοσοκομεία, 22. Επιπλοκαί του δαμαλισμού, 23. Η φυματίωσις δεν θεωρείται τρομερός δράκος, 24. Η ιερή αιμοδοτικού σταθμού Χανίων, 25. Βελτίωσιν της τραγικής των θέσεως ζητούν δικαίως οι συνταξιούχοι γιατροί…
Θέματα εγρήγορσης ενός γιατρού υψηλής ιατρικής και ενημερωτικής λαϊκής ευθύνης με προβλήματα της εποχής του, πολλά από τα οποία έχουν ενδιαφέρον και σήμερα.
Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΕΝΟΣ ΓΙΑΤΡΟΥ
Στα κοινωνικά θέματα δημοσιεύονται 11 κείμενα (λες και γράφτηκαν για σύγχρονα προβλήματα) τα εξής: 1) Ο έρανος, 2) Διοικητικός μηχανισμός και ανεπάρκεια, 3) Αίτια και συνέπειαι υπερτιμήσεως των ειδών, 4) Η Δύναμις της ηθικής, 5) Κρατική αναπηρία, 6) Η αστυφιλία, 7) Διά των τηλεφωνικών, 8) Τα μαθητικά συσσίτια, 9) Το έγκλημα και το κράτος, 10) Δύο άλυτα υγειονομικά προβλήματα, 11) Το πνευματικόν κέντρον.
Τα ιστορικά θέματα είναι τα εξής 10: 1) Οι νέοι επιδρομείς κατά της Κρήτης, 2) Η ιστορία ως οδηγός και σύμβουλος, 3) Διατί η Ελλάς θα νικήσει, 4) Τα παθήματα να γίνουν μαθήματα, 5) Η δίψα του λαού, 6) Νίκη και ανάστασις, 7) Η μάχη του Βαφέ, 8) Επιμνημόσυνος σε επέτειο της Μάχης της Κρήτης, 9) Μια έγκυρος γνώμη διά τον Ελευθ. Βενιζέλον, 10) Το πνεύμα και η δύναμις της επαναστάσεως του 1821.
ΧΑΝΙΩΤΕΣ, ΠΡΟΣΕΞΑΤΕ, ΕΛΕΓΞΑΤΕ
Στην ενότητα “θέματα πολιτικά – τοπικής αυτοδιοίκησης” στις σελίδες από 173-204 περιέχονται 14 δημοσιεύματα για εθνικές και δημοτικές εκλογές στα Χανιά. Για το μέγα δάνειο του Δήμου Χανίων για τα δημοτικά σφαγεία. Αλλά και για το πώς είναι τα Χανιά και πώς πρέπει να γίνουν (κατά προσωπική άποψη). Σημαντικές απόψεις διατύπωσε σε τρία πολιτικά κείμενά του στις κρίσιμες μετεμφυλιακές εκλογές της 5ης Μαρτίου 1950. Με τους τίτλους: 1) Κρήτες Προσέξατε, 2) Εκλέξατε και 3) Χανιώτες.
Και στα 3 αυτά κείμενά του ζήτησε την υπερψήφιση του κόμματος των Φιλελευθέρων Δημοκρατικής Ομαλότητας γιατί για τους Κρήταις και ιδιαιτέρως τους Χανιώτες η 5η Μαρτίου του 1950 έχει όλως ιδιαιτέραν σημασίαν…
Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΕΙΠΕ: «ΘΑ ΖΗΣΩ 2.000 ΧΡΟΝΙΑ»
Ιδιαίτερα στο τρίτο κείμενό του με τον τίτλο “Χανιώτες” ο έμπνοος -σε όλα τα επίπεδα της δραστηριότητάς του γιατρός Μιχάλης Ε. Παπαδάκης αναφέρει και τα εξής:
«Ο Ελευθέριος Βενιζέλος δεν άφησε ούτε υποθήκαι γραπτάς, ούτε απομνημονεύματα διότι εθεώρησεν ασφαλώς αρκετόν αν κάνουν όλοι οι Ελληνες όσα έκαμε κι έγραψε εις πλάκα του τάφου του».
Αλλά όταν τον Νοέμβριο του 1920 έφευγε πικραμένος από την προβλήτα του Παλαιού Φαλήρου και του είπε κάποιος ότι θα εσώζετο ο τόπος με μια δικτατορία, ο Βενιζέλος του απάντησε: «Αν κάμω δικτατορίαν θα πεθάνω μαζί της μετά έξι μήνας ένα χρόνο δύο το πολύ. Ενώ εάν δε κάμω δικτατορία, θα ζω και μετά δύο χιλιάδες χρόνια».
Για να σχολιάσει ο εμπερίστατος και πολιτικά γιατρός γράφοντας «δεν απέθανε λοιπόν αυτός όπως δεν πεθαίνουν όλοι οι μεγάλοι…».
Η ΡΙΖΑ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ: ΓΙΑΤΙ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΑΠΟ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΚΙ ΟΧΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ
Στην ενότητα “διάφορα θέματα” περιέχονται κείμενα ελεύθερης σκέψης: “Από τη ρίζα του κακού” που συνίσταται στο διαρκές γεγονός ότι διαβάζουμε το Αλφάβητο από το τέλος και όχι από την αρχή. Για να γράψει για την κίτρινη κατακραυγή, για το νησί με το ακμαίο εθνικό φρόνημα, για τον Ραδιοφωνικό Σταθμό Χανίων του Αποκόρωνα και τα ζητήματά του και το αρδευτικό έργο του Κουρνά “Ο εμπαιγμός και η κρατική αδιαφορία”.
Η τελευταία ενότητα περιέχει 20 νεκρολογικές ομιλίες που έκαμε τιμώντας την εκδημία ή τη μνήμη άξιων Χανιωτών – Αποκορωνιωτών και άλλων.
Με πρώτο λόγο για τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον στρατηγό Πλαστήρα, των υπέρ πατρίδας πεσόντων Αποκορωνιωτών / επιμνημόσυνος λόγος και αξιόλογων άλλων…
ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΕ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΑΝ
Τέλος ο αφιερωμένος στο ιατρικό όραμα του Ιπποκρατείου όρκου “Ιπποκράτης” του Αποκόρωνα γιατρός ο Μιχάλης Παπαδάκης, άξιος γιος του ιερέα Μανώλη Παπαδάκη, έφυγε από τη ζωή και κηδεύτηκε στα Χανιά 20.1.86.
Τον αποχαιρέτισαν για το μεγάλο αιώνιο ταξίδι “επ’ ελπίδι αναστάσεως” ο αξέχαστος νευρολόγος – ψυχίατρος, λογιότατος γιατρός, χρόνια δρας του ψυχιατρείου των Χανίων Δ. Καρτάκης, η Σμαράγδη Παγωνάκη – Στυλιανάκη, γραμματέας Κοινότητας Φρε, ο Ματθαίος Βαλαδάκης, ταξίαρχος ε.α. και ο επίσης αξέχαστος Μιχάλης Μποτωνάκης, γεν. επιθεωρητής Μέσης Εκπ/σεως.
Για να ολοκληρωθεί ο τόμος με το ευχαριστήριο του γιου του δρος Ε. Παπαδάκη και της κόρης Ηλέκτρας προς όλους – όλες που συμμετείχαν στην έκδοση αυτού του τόμου αντί μνημοσύνου.
Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΟΓΕΝΗΣ ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ
Αποτιμώντας μέσα στη σημερινή ιατρική πραγματικότητα την ιατρογενή αυτοματοποιημένη και αλλοτριωμένη μαζική και εξειδικευμένη λειτουργία, πιστεύω πως μας λείπουν οι γιατροί της ανθρωπιάς τόσο στις αγροτικές περιφέρειες όσο και στα μεγάλα αστικά κέντρα, ακόμα και στις πρωτεύουσες. Προσωπικά έχω ζήσει από παιδί τη μεγάλης κοινωνικής σημασίας σωτήρια λειτουργία των αφιερωμένων γιατρών όλων των επαρχιών των Χανίων, αλλά και της πόλης μας.
Νοσταλγικά γυρνώ σ’ αυτές τις μορφές των γιατρών που λειτουργούσαν με Ιπποκράτεια αφιέρωση στη ζωή, αλλά και με ευρύτερη ευθύνη για τα κοινωνικά, τα πνευματικά, τα πολιτικά, ακόμα και τα εθνικά και διεθνή προβλήματα. Ολα αυτά τα οποία σε τελική ανάλυση συναρτώνται με την υγεία.
ΙΑΤΡΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΚΟΡΩΝΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ
Με αυτή την έννοια τη βαρύτατη λειτούργησε σε όλη του τη σπουδή, σε όλη του την ιατρική διαδρομή και σε όλη την κοινωνικο-πολιτική και αυτοδιοικητική ευθύνη ο “Ιπποκράτης του Αποκόρωνα” και ιατράνθρωπος των Χανίων (με τη δική του κλινική) ο Μιχάλης Ε. Παπαδάκης. Ενας γιατρός που στους άγριους καιρούς μιας “εν μέρει” κερδοσκοπικής ιατρικής αυτός αντέχει να αποτελεί ένα παράδειγμα υψηλής ιατρικής και κοινής ευθύνης. Αυτό εκφράζουν στον πρόλογό τους ο γιος του Μανώλης Παπαδάκης και η κόρη του Ηλέκτρα λέγοντας «ο πατέρας υπήρξε νομίζουμε ένας πραγματικός γιατρός με περισσή αγάπη για τους ανθρώπους, που έτρεχε πάντοτε αγόγγυστα, όταν το ιερό καθήκον τον καλούσε για να απαλύνει τον ανθρώπινο πόνο…».
ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ: «ΤΙΜΑ ΙΑΤΡΟΝ ΚΑΙ ΓΑΡ ΑΥΤΟΝ ΕΠΟΙΗΣΕΝ Ο ΚΥΡΙΟΣ»
Γι’ αυτό τον γιατρό ο μεγάλος δεσπότης της ειρήνης, μακαριστός ιεράρχης Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίος Γαλανάκης με ένα σημαντικό κείμενό του ανοίγει τον τόμο. Στο τέλος του ωραίου κειμένου του γράφει «τίμα ιατρόν και γαρ αυτόν εποίησεν ο Κύριος» λέγει το βιβλίο της Σοφίας Σειράχ και μεις μαζί με τόσους άλλους γιατρούς ευγνωμονούμε την πολύπλευρη προσφορά του γιατρού Μιχάλη Παπαδάκη και τιμούμε τη μνήμη του.
Ο πρ. πρωθυπουργός Κων/νος Μητσοτάκης σε ένα σημαντικό κείμενό του λέει: Ο Γιατρός Μιχάλης Παπαδάκης υπήρξε μια σημαντική προσωπικότητα της επαρχίας Αποκορώνου και των Χανίων γενικότερα ως γιατρός άσκησε το λειτούργημά του με αυταπάρνηση και ανιδιοτέλεια. Ως πολίτης οραματίστηκε και αγωνίστηκε για μια καλύτερη και δημοκρατικότερη Ελλάδα, ενώ ως Ελληνας πατριώτης επετέλεσε το χρέος στο ακέραιο έναντι της πατρίδας και του έθνους!
Ο ΣΟΦΟΣ ΛΑΪΚΟΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ ΖΟΥΣΕ ΤΗ ΧΑΡΑ ΚΑΙ ΤΗ ΛΥΠΗ ΤΟΥ ΠΛΑΣΤΗ
Τελειώνω μ’ ένα μικρό απόσπασμα από το θαυμάσιο κείμενο του αείμνηστου φίλου συγγραφέα Νίκου Αγγελή που γράφει: Στη δική μου μνήμη κυριαρχεί ο “Ιπποκράτης του Αποκόρωνα”. Ο σοφός λαϊκός θεραπευτής ο γιατρός Μιχαήλ. Αυτός ζούσε και τη χαρά και τη θλίψη του πλάστη. Και αυτή του η πλευρά πρέπει να φωτιστεί…
Προσωπικά χαίρομαι για την τρυφερή φροντίδα των παιδιών του να υπάρξει αυτός ο τόμος του ιατρικού και κοινωνικού αγώνα του πατέρα τους που γεννήθηκε στο χωριό Κουρνά Αποκορώνου και ταξίδεψε στην αιωνιότητα στα Χανιά στις 20.1.1986 για να “ζει” μέσα από τον ωραίο τόμο της ζωής και του έργου του.
