Εχω μερικές δυσκολίες στην κατανόηση. Μπορεί να οφείλονται στην περιορισμένη μου αντιληπτική ικανότητα, αλλά τις έχω. Και θέλω να τις πω σε κάποιον, μήπως και με βοηθήσει να βρω άκρη σ’ όσα με προβληματίζουν.
Ας πούμε, δεν καταλαβαίνω καθόλου τι ακριβώς έκανε η κυβέρνηση με το θέμα των 25 ευρώ για νοσηλεία σε δημόσιο Νοσοκομείο. Θυμίζω πως ισχυριζόταν για καιρό, ότι δεν ήταν δυνατόν να εξαιρεθούν οι άνεργοι και οι φτωχοί γενικότερα από την πληρωμή των 25 ευρώ. Είναι τόσο προκλητικό να το δηλώνεις αυτό, απέναντι σε μία καταρρακωμένη κοινωνία (πρακτικά είναι σαν να προτρέπεις τους απόρους να πεθάνουν, όταν αρρωστήσουν), ώστε δεν μπορεί να μην αναρωτηθεί κανείς, αν η κυβέρνηση διαθέτει στοιχειώδες ένστικτο επιβίωσης. Ή πέντε δράμια κοινό νου.
Από εκεί και πέρα, το μέτρο σήκωνε πολλή συζήτηση, όσον αφορά στην εφαρμογή του για όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα να διαθέσουν τα 25 ευρώ. Υπάρχει, για παράδειγμα, το επιχείρημα από τη μία πλευρά, ότι οι παροχές υγείας πρέπει να είναι δωρεάν για όλους, αν θέλουμε να έχουμε ένα κράτος που να μας βοηθά να αισθανόμαστε άνθρωποι. Υπάρχει το αντεπιχείρημα, ότι η φορολογία στην Ελλάδα είναι ήδη τόσο υψηλή, ώστε είναι αδύνατη περαιτέρω αύξησή της, για να υποστηριχθούν τα Νοσοκομεία καλύτερα και να τα βγάζουν πέρα – οπότε, γιατί να πληρώνουν όλοι μέσω νέων φόρων και να μην πληρώσουν μόνο όσοι χρειάζονται νοσηλεία στο Νοσοκομείο και μόνο για εκείνη την φορά που θα χρειαστούν τη νοσηλεία;
Υπάρχουν κι άλλα επιχειρήματα και από τις δύο πλευρές, αλλά το θέμα δεν είναι ποιο επιχείρημα είναι ορθότερο. Το θέμα είναι ότι, υπό την πίεση του ΠΑΣΟΚ η κυβέρνηση πήρε πίσω το μέτρο που δήλωνε ότι αποκλείεται να πάρει πίσω. Και εφήρμοσε ως ισοδύναμο μέτρο την αύξηση της τιμής του τσιγάρου, κατά 5 λεπτά. Η εκτίμηση μάλιστα είναι, όπως μας λένε τώρα, ότι με το μέτρο αυτό θα προκύψουν μεγαλύτερα έσοδα για τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. κατά τρία εκατομμύρια ευρώ.
Ακούγοντάς το αυτό, οι δυσκολίες μου στην κατανόηση πολλαπλασιάστηκαν.
Αν έχεις έτοιμο στο τραπέζι εναλλακτικό μέτρο που δεν προκαλεί την κοινωνία, γιατί δεν το εφαρμόζεις εξ αρχής; Γιατί ξεκινάς μ’ αυτό που θα κάνει και τους φτωχότερους και τους κάπως λιγότερο φτωχούς να νιώσουν ακόμα μεγαλύτερη απελπισία για την καθημερινότητα και το μέλλον τους;
Οι ερωτήσεις μου φοβάμαι πως έχουν τρεις δυνατές απαντήσεις:
α) Το μέτρο δεν είναι ισοδύναμο. Ισχυρίζονται ότι είναι, για να δικαιολογήσουν την οπισθοχώρηση στο θέμα του εισιτηρίου των 25 ευρώ.
β) Το μέτρο είναι ισοδύναμο, και το είχαν ήδη έτοιμο στο τραπέζι προς εφαρμογή και αντικατάσταση του μέτρου των 25 ευρώ. Δεν το παρουσίασαν εξ αρχής επειδή, όπως λένε κάποιες φήμες, έπρεπε να φανεί ότι το ΠΑΣΟΚ έχει ενεργό ρόλο στην κυβέρνηση και μεσολαβεί υπέρ των αδυνάτων.
γ) Ακούμε συχνά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κάθε φορά που προηγείται στις δημοσκοπήσεις κάνει κάτι για να χάσει μονάδες, ώστε να παραμείνει στην αντιπολίτευση. Ακόμα κι αν αυτό είναι αλήθεια, όμως, δεν είναι ο μόνος που καλοβλέπει τα αντιπολιτευτικά έδρανα. Η κυβέρνηση έχει κουραστεί, δεν πολυθέλει να παραμείνει στην εξουσία, βλέπει πόσο καλύτερα περνάνε όλοι οι υπόλοιποι στην αντιπολίτευση και η ήττα δεν την τρομάζει, αντίθετα, την ανακουφίζει ως προοπτική. Οπότε, αν όλα πάνε σύμφωνα με τα σχέδια των κομμάτων, ποιος ξέρει, μπορεί να τα καταφέρουμε να γίνουμε μία χώρα χωρίς κυβέρνηση και με δύο αντιπολιτεύσεις.
«Λόγια που δεν τα καταλάβαμε παρά όταν ήταν πια αργά, πράξεις ακατανόητες που εξηγήθηκαν μια νύχτα σ’ έναν εφιάλτη», έγραψε ο Τάσος Λειβαδίτης, στο “Μικρό βιβλίο για μεγάλα όνειρα”.
* O Πολυχρόνης Κουτσάκης είναι συγγραφέας και επίκουρος καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Το τελευταίο μυθιστόρημά του είναι το “Καιρός για Ηρωες”.
