Δίστομο 2014…

ΠΑΡΗ ΦΑΣΟΥΛΑΚΗ
Όταν βγεις στο λοφίσκο όπου έχουν στήσει το μνημείο για τους νεκρούς που άφησε πίσω η θηριωδία των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής, πρέπει πριν μιλήσεις να ακούσεις και να αφουγκραστείς τον αέρα με πολλή προσοχή.
Ο αέρας που φυσά στο Δίστομο δεν είναι άφωνος ούτε άψυχος, δεν φυσά απλά, μιλάει, μοιρολογά. Μέσα του ανθρώπινες φωνές που παγιδεύτηκαν στο χρόνο. Με ένα μείγμα αγωνίας και πόνου προσπαθούν να μιλήσουν και να κοινωνήσουν τον επισκέπτη. Φέτος με αξίωσε ο Θεός και έγινα και εγώ κοινωνός αυτού του μοναδικού συναισθήματος που αποπνέει ο τόπος. Και πώς να μην αποπνέει αυτά τα βαριά συναισθήματα, όταν πριν από 70 χρόνια 218 ψυχές άφησαν εκεί την τελευταία τους πνοή με απερίγραπτη αγωνία αλλά και ελπίδα για σωτηρία μέχρι και την τελευταία στιγμή… σωτηρία που δεν ήρθε ποτέ.
Στο προσκλητήριο των νεκρών άκουγες  Γαμβρίλης Βασίλης ετών 7, Γαμβρίλης Δημήτης ετών 5, Γαμβρίλης Βασίλης ετών 4, Γαμβρίλης Ανέστης ετών 1, Ζάκα Αβάπτιστο μηνών 2, Κουτιάρη Καλλιόπη ετών 12 και ο κατάλογος συνεχίζεται… με θύματα όλων των ηλικιών. Θέλει θάρρος για να κάνεις συνειρμούς και νοητικά σχήματα που να πλησιάζουν τις εικόνες εκείνης της μέρας. Όλοι αυτοί οι μάρτυρες είναι σαν να παρίστανται στο μνημόσυνό τους με τα λευκά τους ενδύματα, άφθαρτοι, αέρινοι, αφού πέρασαν από την πυρά της δοκιμασίας… Σαν να έχει πέσει η διάσταση του χρόνου και μας κοιτούν. Μας κοιτούν και υποχρεώνουν ευγενικά τη σκέψη μας να γονατίσει ευλαβικά στον τόπο τις θυσίας τους. Ιδίως οι αγέννητοι νεκροί που πριν να δουν το φώς της ζωής είδαν την ξιφολόγχη του γερμανού φασίστα. Όλες αυτές οι ψυχές περιμένουν μία δικαίωση από το αδέκαστο κριτήριο της ιστορίας. Και εμείς όλοι είμαστε μάρτυρες σε αυτό το δικαστήριο και πρέπει να αγωνιστούμε για την αποκατάσταση της δικαιοσύνης. Γιατί τίποτα δεν παραγράφεται από αυτό το δικαστήριο και από τη μνήμη της ανθρωπότητας.
Ολοι οι άνθρωποι που έχουν ασχοληθεί και ασχολούνται με το θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων και επανορθώσεων κάνουν κάτι πολύ σπουδαίο. Αγωνίζονται για το δίκιο εκείνων που δεν μπορούν να το διεκδικήσουν, γιατί είναι νεκροί ή αγέννητοι νεκροί και αυτό είναι μεγάλη μορφή αλτρουισμού. Στο όνομα αυτών των νεκρών και των αδικημένων της ιστορίας οφείλουμε να επιμείνουμε στην διεκδίκηση του δικαίου. Ένα παλιό γνωμικό λέει «όταν κάνεις ό,τι μπορείς τότε κάνεις αυτό που πρέπει». Ο καθένας από το μετερίζι του πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί για να μείνει ζωντανή η θυσία στη μνήμη και στη συνείδησή μας και να μην αφήσουμε αυτήν την υποχρέωση τιμής προς τους νεκρούς μας στους επόμενους.
Αρκετά βάρη και υποχρεώσεις τους έχουμε αφήσει…