Αγαπητέ Νίκο, την περασμένη Κυριακή το απόγευμα, όταν ήρθα στον Αγιο Νεκτάριο για να παρακολουθήσω την εκδήλωση “Ερμηνευτικές προσεγγίσεις εκκλησιαστικών ύμνων”, που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Χανίων, δεν περίμενα τη μεγάλη έκπληξη. «Να σου δώσω, μου είπες, ένα βιβλίο». Καλά σκέφτηκα τόσα βιβλία έχει βγάλει… Πηγαίνοντας όμως στο σπίτι, ανοίγω τον φάκελο. Να πω την αλήθεια, τον τίτλο του βιβλίο δεν τον κατάλαβα και πολύ.
Κάτω όμως απ’ αυτόν διέκρινα: “Επιγράμματα εις όλον τον κύκλον του ενιαυτού”. Και παρακάτω: “Εκδίδεται χορηγία της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου επί τω Ιστορικώ Γεγονότι της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου”. Ακόμα εξακολουθώ να μην καταλαβαίνω! Σκέφτηκα: Εν τάξει, τόσα χαρτιά έχει ανακατεμένα, συνέλεξε τα επιγράμματα και τα ’καμε βιβλίο. Οσο προχωρούσε όμως, το πράγμα άλλαζε εντελώς. Αρχισα να καταλαβαίνω πως τα επιγράμματα δεν ήταν συλλογή, ήταν δημιουργία. Επειδή μ’ ενδιέφερε να γράψω κάτι για τον Αγιο Ονούφριο, που ένα εξωκκλήσι του υπάρχει στην Ενορία μας στα Κουνουπιδιανά. Σου είχα πει μάλιστα, αυτό σκέφτομαι να κάμω και η ευθεία απάντησή σου: «Εγώ θα σε βοηθήσω».
Πήγα λοιπόν αμέσως στη σελίδα 154 και βλέπω το επίγραμμά του: Ιούνιος: Τη ιβ’ του αυτού μηνός, μνήμη Ονουφρίου του Οσίου Γυμνός πειρασμών και χιτώνος ησκήσω, χιτώνα λαμπρόν ενδυθείς εν τω πόλω. Δεν είχα πια την παραμικρή αμφιβολία, όταν διάβασα και πριν ακόμα από τον Πρόλογο του σεβασμιωτάτου Ρεθύμνης & Αυλοποτάμου το πρώτο επίγραμμα: Εις την αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον ηρωοελεγείοι Ηλυθε δήμος άπας πατέρων γας άπυ περάτων ες Θεοφύλακτον νήσον την Κρήτην, ίνα, καταυγασθείς Θείου Πνεύματος αίγλη, τας αληθείας Σου, Σώτερ, ορθοτομή. ιαμβείοι Κλύθι μων, Πανάγιε και Παντεπόπτα, φώτισον και νουν και καρδίαν συντόνως τον της αληθείας Σου κηρύξαι λόγον ατρέπτως, στερρώς, σεμνώς και ομοφρόνως.
Ηξερα από παλιά τη σχέση σου με την εκκλησία και τις υπηρεσίες σου σ’ Αυτήν, από την εποχή του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Κρήτης Ευγενίου στο Ηράκλειο και χάρηκα που συνεχίζεις. Τα θερμά λόγια στο πρόσωπό σου στον Πρόλογο του σεβασμιωτάτου Ευγενίου και το ότι αντίτυπα του βιβλίου θα προσφερθούν σε όλα τα μέλη της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου τα λέει όλα.
Μα δεν μπορώ να μη σταθώ στο προλογικό σου σημείωμα και σε μια μόνο φράση: …«Έτσι αναξία τη χειρί» και με πολλή περίσκεψη για το είδος του εγχειρήματος -σε μια εποχή, που η ποιητική δημιουργία έχει άλλες πηγές έμπνευσης- αποτολμά να παραδώσει τις συνθέσεις του στους αναγνώστες, προσβλέποντας πάντοτε στην επιείκειά τους. Τέτοια “υψοποιό ταπείνωση” δεν την περίμενα… Η εισαγωγή επίσης της κας Ελπινίκης Νικολουδάκη, καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Κρήτης, είναι πολύ επιτυχής και κατατοπιστική. Αξίζει να αναφέρω και το τελευταίο επίγραμμα στην προτελευταία σελίδα του βιβλίου 198: Εις εαυτόν Η μεν χείρ του γράφοντος ευτελής δόναξ υπάρχει και δύναται ύμνους υφαίνειν ερυγμήλους και ευτόνως τεθηγμένους, αλλά γενέσθω η Θεού ευδοκία συγχωρητικώς δούναι λήθην σφαλμάτων. Φίλε μου, έβαλες τον πήχη της ζωής σου πολύ ψηλά και τα κατάφερες. Σ’ ευχαριστώ γιατί με γέμισες χαρά και υπερηφάνεια.
Μ’ έκαμες να θυμηθώ παλιές αναμνήσεις, όταν διαβάζαμε στην κατασκήνωση, ώρες ατέλειωτες την “Αναφορά στον Γκρέκο” του μεγάλου Καζαντζάκη. Θυμάμαι που έλεγε ο μεγάλος συγγραφέας προς τον Γκρέκο: «Παππού εσύ μονάχα μπορείς να με καταλάβεις γιατί κι οι δυο είμαστε πλασμένοι από το ίδιο χώμα…». Ταπεινός στρατιώτης κι εγώ σήμερα, σε παρακαλώ δέξου τη μικρή αναφορά μου στο πρόσωπό σου, σαν αντίδωρο της πολυετούς γνωριμίας και της αμοιβαίας συμπάθειάς μας. Κύριε καθηγητά: Ερρωσο. *δάσκαλος
