Δραματικά μειωμένη αποδεικνύεται από τα πραγματικά στοιχεία η φετινή παραγωγή ελαιολάδου και στις τρεις κύριες ελαιοπαραγωγές χώρες της Ευρώπης, σύμφωνα με ανακοίνωση της Γενικής Δ/νσης Γεωργίας της Ε.Ε.
Τα στοιχειά αυτά, αφορούν βέβαια την παραγωγή που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι τέλη Ιανουαρίου, όμως όλα δείχνουν ότι και τα τελικά δεν φαίνεται να διαφοροποιήσουν πολύ την κατάσταση, αφού η συγκομιδή, της μικρής φετινής παραγωγής, έχει πρακτικά ολοκληρωθεί στην Ιταλία και Ελλάδα, ενώ και στην Ισπανία βρίσκεται προς το τέλος της. Έτσι τα στοιχεία που παρουσιάζονται τουλάχιστο για την Ιταλία και Ελλάδα πρεπει να θεωρηθούν σχεδόν τελικά, ενώ τα στοιχεία της Ισπανίας μπορεί να αυξηθούν κάπως αλλά όχι σημαντικά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά (Πιν.1) μέχρι και τον Ιανουάριο η παραγωγή της Ιταλίας ήταν 167.000 τόνους και εκτιμάται ότι δεν θα υπερβεί τις 175.000 τόνους, δηλαδή θα είναι μειωμένη κατά 47% απο την αρχική εκτίμηση του Διεθνούς Συμβούλιου Ελαιοκομίας (ΔΣΕ)
Η παραγωγή της Ισπανίας ήταν 1.068.000 τόνους και δεν φαίνεται τελικά να υπερβεί τους 1.250.000 μέχρι τέλους της περιόδου και άρα θα είναι μειωμένη κατά 11% σε σχέση με την εκτίμηση του ΔΣΕ , ενώ η παραγωγή της Πορτογαλίας φαίνεται να είναι επίσης μειωμένη κατά 18% .
Η παραγωγή της Ελλάδας μέχρι και τον Ιανουάριο ήταν 149.000 τόνους και εκτιμάται ότι δεν θα υπερβεί συνολικά τους 160.000 τόνους μέχρι τέλους της περιόδου, δηλαδή θα είναι μειωμένη κατά 49% σε σχέση με την εκτίμηση του ΔΣΕ
Επομένως τελικά, η πραγματική παραγωγή σε επίπεδο ΕΕ θα είναι μειωμένη κατά 425.000 τόνους σε σχέση με τις προβλέψεις του ΔΣΕ και αρκετά περισσότερο σε σχέση με τον μέσο όρο των τελευταίων ετών. Και αυτός φαίνεται να ο λόγος για τον οποιο, σύμφωνα με δημοσιεύματα Ισπανικών ΜΜΕ , το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μια σημαντική κινητικότητα Ιταλών αγοραστών στην Ισπανική αγορά η οποια έχει ωθήσει τις τιμές παραγωγού πάνω απο 4 €/κ.
Στα μισά η φετινή παραγωγή της Κρήτης
» Ωστόσο οι συνθήκες ευνοούν μια καλή σοδειά τη χρόνια που έρχεται
Η φετινή παραγωγή στην Κρήτης, εκτιμάται ότι θα είναι δραματικά μειωμένη και δεν θα υπερβεί τους 50.000 τόνους σαν συνέπεια των ζημιών που προκληθήκαν απο τους καύσωνες της Άνοιξης του 2016. Θα πλησιάσει έτσι σημαντικά το ιστορικό χαμηλό των 20.000 τόνων που είχε σημειωθεί το έτος 2013 εξαιτίας των ζημιών που προκλήθηκαν και το έτος αυτό απο τους καύσωνες. Ωστόσο ο ΕΛΓΑ, προκλητικά, εξακολουθεί να θεώρει ότι οι ζημιές αυτές δεν καλύπτονται απο τον Κανονισμό του!
Κατά Νομούς, σύμφωνα με πληροφορίες από τις ΔΑΟΚ και ελαιουργεία, η παραγωγή της Κρήτης εκτιμάται ότι θα είναι στα Χανιά 13.000 τόνοι, στο Ρεθυμνο 8.000, στο Ηρακλειο σε18.000, και στο Λασίθι σε 11.000.
Ωστόσο οι μέχρι τώρα συνθήκες φαίνεται να ευνοούν μια καλή σοδειά την χρόνια που έρχεται.
Η αρκετά μειωμένη παραγωγή αυτής της περιόδου, οπωσδήποτε ευνοεί μια καλύτερη καρποφορία για την επόμενη, ενώ και οι καιρικές συνθήκες που προηγήθηκαν τον χειμώνα, παρά τις κάποιες καταστροφές που προκάλεσαν, μάλλον θα επιδράσουν ευνοϊκά για την ερχόμενη σοδειά. Οι σημαντικές βροχοπτώσεις που είχαμε έχουν εμπλουτίσει αρκετά με νερό τα εδάφη των ξερικών ελαιώνων ενώ και οι αρκετές χιονοπτώσεις που έπεσαν τροφοδότησαν τους υδροφόρους ορίζοντες και θα εξασφαλίσουν νερό για τις αρδευόμενες.
Απο την άλλη πλευρά οι γενικά χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα ασφαλώς θα συντελέσουν στην κάλυψη των αναγκών σε ψύχος των ελαιοδέντρων και θα αποτελέσουν μια ακόμη θετική παράμετρο. Έτσι, αν οι συνθήκες της Άνοιξης εξελιχτούν φυσιολογικά, με κάποιες βροχοπτώσεις και χωρίς καύσωνες και αν επί τέλους και η δακοκτονια οργανωθεί έγκαιρα και σωστά, μπορούμε να ελπίζουμε σε μια καλύτερη σοδειά.
Στα 3,93 €/κ έκλεισε ο διαγωνισμός του Α.Σ. Ζάκρου
» Επιβεβαιώνεται ο ρόλος των διαγωνισμών στις τιμές παραγωγού στην Κρητη
Μετα τον Συν/σμο Κριτσάς και ο Συν/σμος Ζάκρου έτυχε προσφατα τιμή 3,935 €/κ ακλουθώντας την διαδικασία της δημοπρασίας και επιβεβαιώνοντας ότι η διαδικασία αυτή είναι εκείνη που παρέχει την δυνατότητα για υψηλότερες τιμές, ενώ παράλληλα με την διαφάνεια της διασφαλίζει και το κυρός και την αξιοπιστία του Συν/σμου.
Στον διαγωνισμό αυτό, ο όποιος αφορούσε 60 τόνους ελαιόλαδο εξτρα παρθένο οξύτητας 0,28%, έλαβαν μέρος τρεις πλειοδότες οι όποιοι έδωσαν τιμές 3,935€/κ , 3,822€/κ και 3,77€/κ και φυσικά κατακυρώθηκε στην υψηλότερη τιμή
Διαπιστώνεται έτσι, ότι με τις δημοπρασίες επιτυγχάνεται τιμές ακόμη και κατά 0,50€ υψηλότερες, πράγμα που έχει συντελέσει στην αύξηση των δημοπρασιών σε όλη την Κρητη με εξαίρεση τον Νόμο Χανίων όπου μέχρι στιγμής, άγνωστο γιατί, δεν έχει γίνει κανένας διαγωνισμός.
Ο ΣΕΔΗΚ θεωρώντας ότι η διάθεση του ελαιολάδου με διαγωνισμούς, εκτός του ότι αποτελει μια διαφανή διαδικασία που διαφυλάττει το κύρος και την διαχειριστική ασφάλεια των Συν/σμών, συντελεί οπωσδήποτε και στην διαμόρφωση καλυτέρων τιμών γιαυτο προωθεί την διαδικασία αυτή και δημοσιεύει δωρεάν τις προκηρύξεις.
Τιμές ελαιολάδου
Με τάσεις ανόδου στις δημοπρασίες, σταθερές στη συνήθη αγορά
» Αύξηση φαινομένων νοθειών και παράτυπων ενεργειών
Σε υψηλή πτήση εξακολουθούν να κινούνται οι τιμές του ελαιολάδου τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ιταλία, Ισπανία και Τυνησία διατηρώντας όμως την συνήθη διαφορά ύψους μεταξύ τους.
Υψηλότερες όπως πάντα διατηρούνται οι τιμές στην Ιταλία όπου ήδη έφτασαν τα 6,20 €/κ και ακολουθούν οι τιμές στην Ισπανία όπου ξεπέρασαν τα 4,35€/κ και έπονται οι τιμές στην Ελλάδα οι οποίες στην συνήθη αγορά φθάνουν στα 3,50-3,70€/κ ενώ στις δημοπρασίες έφτασαν μέχρι 3,93€/κ στην Ζάκρο.
Αναλυτικά οι τιμές σε διάφορα Συν/κα και Ιδιωτικά Ελαιοτριβεία της χωράς φαίνονται στο Δελτίο Τιμών ΣΕΔΗΚ της 6-3-17 (www.sedik.gr)
Η ανοδική αυτή τάση των τιμών, που είχε αρχισει απο τα τέλη Οκτώβριου 2016, εντάθηκε ακόμη περισσότερο τελευταία μετά την δημοσίευση των στοιχείων της Γενικής Δ/νσης Γεωργίας της ΕΕ (Πιν.1.).
Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά η πραγματική παραγωγή είναι σε όλες τις ελαιοπαραγωγές χώρες της ΕΕ κατά πολύ μειωμένη σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις και η συνολική μείωση της θα φθάσει τους 425.000 τόνους.
Η εξέλιξη αυτή θορύβησε αρκετά τον τομέα του εμπορίου και συνετέλεσε στις αυξήσεις που προαναφέρθηκε στην συνήθη αγορά και στις δημοπρασίες.
Παράλληλα όμως, συμφωνα με δημοσιεύματα ξένων ΜΜΕ, φαίνεται ότι πυροδότησε και την εμφάνιση κυκλωμάτων νοθείας και παράτυπων ενεργειών κυρίως στην Ιταλία και Ισπανία, χωρίς ως φαίνεται να εξαιρείται και η Ελλάδα, όπου η φορολογία των αγροτών και το capital control φαίνεται να έχουν διογκώσει παράτυπες εμπορικές δράσεις.
Μεγάλη καμπάνια στην Ισπανία για τις επώνυμες συσκευασίες λαδιού στη εστίαση
Η Επαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου Ισπανίας, συμφωνα με δημοσιεύματα Ισπανικών ΜΜΕ, άρχισε μια διαφημιστική καμπάνια διαρκείας που στοχεύει στο να υπενθυμίσει σε καταναλωτές και εστιάτορες ότι, όλα τα μπαρ και τα εστιατόρια είναι υποχρεωμένα να σερβίρουν το ελαιόλαδο σε συσκευασίες επώνυμες (με ετικέτες) μιας μόνο χρήσης.
Η όλη καμπάνια βασίστηκε σε τρεις γνωστούς «διαμορφωτές » της κοινής γνώμης, τον κωμικό Mikel Iturriaga, τον σεφ Diego Guerrero και την ηθοποιό Rossy de Palma και την χρήση της λέξης” Peeerdona» που είναι βαθειά ριζωμένη στην κοινωνία της Ισπανία. Και οι τρεις αστέρες πρωταγωνιστούν σε δύο χωριστές διαφημίσεις που τονίζουν τις αρετές του έξτρα παρθένου ελαιολάδου κατά ένα εξαιρετικά σοβαρό και συγχρόνως αστείο τρόπο.
Η εκστρατεία αυτή συμφωνα με δηλώσεις των οργανωτών αποτελει προσπάθεια της Διεπαγγελματικής Ελαιολαδου Ισπανίας να αναπληρώσει την έλλειψη πληροφόρησης που διαπιστώθηκε σχετικά με την ύπαρξη και εφαρμογή του μέτρου, ιδίως μεταξύ των καταναλωτών. Από μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε τρία έτη μετά την έναρξη ισχύος του βασιλικού διατάγματος 895/2013, διαπιστώθηκε ότι το 86,2% των καταναλωτών και το 55% των επαγγελματιών του Τουρισμού δεν γνώριζαν το περιεχόμενο του μέτρου. Σχετικά με την εκστρατεία, ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής ελαιόλαδου Ισπανίας Pedro Barato, δήλωσε ότι «θέλουμε σε ένα χρόνο από τώρα, το Δεκέμβριο 2017, τα λαδομπούκαλα να αποτελούν μονό μια αόριστη ανάμνηση στο μυαλό των καταναλωτών μας. Τότε δεν θα χρειάζεται πια να λέμε στον σερβιτόρο «Peeerdona;»
Στην Ελλάδα ακόμα σκεπτόμαστε την νομοθέτηση του μέτρου
Υπόψη ότι το μέτρο της υποχρεωτικής χρήσης επώνυμων φιαλών μιας χρήσης, που έχει ήδη νομοθετηθεί σε όλα τα ελαιοπαραγωγή κράτη της ΕΕ, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία ακόμη και την Κύπρο στην Ελλάδα δυστυχώς ακόμα δεν νομοθετήθηκε. Κι αυτό παρά το ότι έχει ζητηθεί επανειλημμένα από διαφόρους φορεις όπως ο ΣΕΔΗΚ ο όποιος με πρόσφατο υπόμνημα του (ΕΛΑΙΟΝΕΑ 6-3-17 www.sedik.gr) επανέρχεται στο θέμα και ζητά την εφαρμογή του μέτρου το οποιο, όπως τονίζει, ενώ δεν έχει δημοσιονομικό κόστος μπορεί να έχει πολλαπλά ωφελεί και για τον τουρισμό αλλά και για το ελαιόλαδο.
Οι επιχειρησεις εστίασης όμως είναι εκείνες που θα ωφεληθούν περισσότερο γιατί ανεβάζουν το κυρός του τραπεζιού τους αλλά και την ποιότητα και υγιεινότατα των φαγητών τους, ενώ και από οικονομικής πλευράς μπορούν να ωφεληθούν, αφού μπορούν να χρεώνουν τα συσκευασμένο ελαιόλαδο όπως κάνουν με το νερό, το κρασί και τα αλλά ποτά που προσφέρουν.
Και ήδη, κάποιες ταβέρνες στην Κρητη άρχισαν να προσφέρουν νωπό ελαιόλαδο σε καλαίσθητες φιάλες μιας χρήσης οι οποίες παράγονται από κάποιες τοπικές επιχειρησεις τυποποίησης σε συσκευασίες μιας χρήσης με κόστος 1,7€ ανά φιάλη των 250ml και 1,5€ ανά φιάλη των 100ml.
Ωστόσο, άλλες ταβέρνες σε τουριστικές περιοχές της Κρήτης, άρχισαν να σερβίρουν νωπό ελαιόλαδο σε επώνυμες αλλά ξαναγεμιζόμενες συσκευασίες και μάλιστα χωρίς να τις χρεώνουν χωριστά. Όμως, κακώς, τις προσφέρουν ανοιγμένες από την μια παρέα στην άλλη πράγμα που δεν είναι ούτε υγιεινά, ούτε αισθητικά σωστό ενώ παράλληλα ζημιώνει και τις επιχειρήσεις που φάρους οι ετικέτες τους.
* Ο Νίκος Μιχελάκης είναι δρ γεωπόνος, πρώην δ/ντής του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και επιστ. σύμβουλος του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. Τα άρθρα του εκφράζουν
προσωπικές απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. και μπορούν να αναδημοσιευτούν μόνο μετά απο άδεια του ιδίου. (nmixel@otenet.gr)