Βιότοπος – περιγραφή
Η λατινική ονομασία του βοτάνου είναι DROSERA rotundifolia (Δροσερά η στρογγυλόφυλλος). Ανήκει στην οικογένεια των Δροσερωδών. Φύεται σε όλη την Ευρώπη κατά τόπους. Γενικά είναι φυτό σπάνιο. Αφθονεί όμως σε ορισμένα μέρη. Ζει ανάμεσα στα σφάγνα (βρυόφυτα) και στα υγρότερα μέρη των ελών.
Το συγκεκριμένο βότανο φύεται σε μέρη που είναι φτωχά σε θρεπτικά συστατικά ή τόσο όξινα που η διαθεσιμότητα των θρεπτικών συστατικών μειώνεται δραστικά. Για τον λόγο αυτό έχει εξελιχθεί σε σαρκοφάγο και χρησιμοποιεί τα ένζυμα για να διαλύσει τα έντομα που συλλαμβάνει. Από την διαδικασία αυτή εξάγει αμμωνία (από πρωτεΐνες) και άλλα θρεπτικά συστατικά. Η αμμωνία αντικαθιστά το άζωτο που χρειάζεται το φυτό και δεν μπορεί να βρει στο περιβάλλον που αναπτύσσεται.
Είναι φυτό ποώδες, πολυετές και πολύ μικρό με ύψος από 5 έως 25 εκατοστά.
Έχει φύλλα ιδιότροπα, με διάμετρο από 5 έως 8 χιλιοστά, με μακρύ μίσχο, στρογγυλωπά με κόκκινες τρίχες αδενώδεις, που στις άκρες τους εκλύουν ένα υγρό κολλώδες, το οποίο προσελκύει τα έντομα. Οι τρίχες μπορούν να καμφθούν προς το κέντρο του φύλλου και να αιχμαλωτίσουν έντομα, τα οποία κατόπιν χωνεύει το φυτό. Η κεφαλή των φύλλων στρογγυλωπή, γυαλιστερή, ευερέθιστη. Στέλεχος γυμνό. Άνθη μικρά, λευκοπράσινα σε τσαμπιά. Τα άνθη του είναι ερμαφρόδιτα (έχει αρσενικά και θηλυκά όργανα) και επικονιάζεται μόνο του. Είναι φυτό που απαιτεί ήλιο (δεν αναπτύσσεται στη σκιά) και έδαφος υγρό ή βρεγμένο.
Ιστορικά στοιχεία
Το Δροσερό έχει μακρά βοτανική χρήση στη λαϊκή ιατρική. Ήταν λαοφιλές βότανο γιατί οι χωρικοί το θεωρούσαν δυναμωτικό και αφροδισιακό.
Το φυτό το χρησιμοποιούσαν με θετικά αποτελέσματα εναντίον του βήχα του κοκίτη, σε αρχικά στάδια φυματίωσης, χρόνιες βρογχίτιδες, και άσθμα.
Εξωτερικά το χρησιμοποιούσαν για θεραπεία σε κάλους, ακροχόρδωνες και κάλο μεγάλου δακτύλου.
Οι χωρικοί ακόμη, χρησιμοποιούσαν εξωτερικά τον χυμό της Δροσεράς εναντίον των φακίδων. Εσωτερικά λάμβαναν το βότανο θεωρώντας ότι δρα ως διουρητικό, σπασμολυτικό και αφροδισιακό.
Στη λαϊκή ιατρική το βότανο χρησιμοποιήθηκε ως διουρητικό, σπασμολυτικό και αφροδισιακό. Το χυμό της Δροσεράς τον χρησιμοποιούσαν για την αφαίρεση των κρεατοελιών.
Συστατικά – χαρακτήρας
Το φυτό περιέχει ναφθοκινόνες (πλουμπαγκόνη), τανίνη, οργανικά οξέα, κβερσετόλη (φλαβονοειδές) και μία ανθοκυανική χρωστική. Περιέχει επίσης τα φλαβονιοειδή υπεροζίδη , κουκεστίνη και ισοκεκεττίνη.
Άνθιση – χρησιμοποιούμενα μέρη – συλλογή
Ανθίζει Ιούλιο και Αύγουστο. Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιούνται όλα τα μέρη του φυτού εκτός της ρίζας.
Συλλέγεται Ιούλιο και Αύγουστο. Τα άνθη δεν συλλέγονται.
Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις
Το βότανο δρα ως αντιβακτηριακό, αντιβιοτικό, αντισπασμωδικό, καταπραϋντικό, μαλακτικό, αποχρεμπτικό, επισπαστικό (προκαλεί υπεραιμία σε ορισμένη περιοχή του δέρματος), ομοιοπαθητικό, υπογλυκαιμικό, εναντίον ακροχορδώνων.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ευεργετικά αποτελέσματα στη βρογχίτιδα και τον κοκίτη. Η παρουσία της πλουμπαγκόνης (αντιβιοτικό), βοηθά στο να εξηγηθεί η αποτελεσματικότητα της Δροσεράς κατά του στρεπτόκοκκου, του σταφυλόκοκκου και του πνευμονιόκοκκου. Βοηθά επίσης στις λοιμώξεις άλλων τμημάτων του αναπνευστικού συστήματος. Τα φλαβονοειδή που περιέχει το βότανο επηρεάζουν τους μουσκαρινικούς υποδοχείς στους λείους μύες προκαλώντας αντισπασμωδικά αποτελέσματα.
Η χαλαρωτική δράση που ασκεί πάνω στους ακούσιους μύες βοηθά στην ανακούφιση του άσθματος. Το βότανο χαλαρώνει τους μυς της αναπνευστικής οδού, διευκολύνοντας την αναπνοή ανακουφίζοντας από την δύσπνοια, και έτσι έχει σημαντική αξία στη θεραπεία διαφόρων προβλημάτων του αναπνευστικού.
Ο χυμός των φύλλων, χρησιμοποιείται εναντίον φακίδων, κάλων και ακροχορδώνων.
Συνίσταται σε φλόγωση των αναπνευστικών οδών, βήχα, άσθμα, κοκίτη και εξωτερικώς ο φρέσκος χυμός του σε κρεατοελιές και φακίδες. Η εσωτερική χρήση του βοτάνου προκαλεί ένα αβλαβή χρωματισμό των ούρων.
Το βότανο δρα και ως μυκητοκτόνο, ενώ οι ουσίες του φυτού εμποδίζουν την ανάπτυξη των βακτηριδίων.
Για την αγωγή εναντίον του άσθματος συνδυάζεται άριστα με Γρινδέλια και Ευφορβία.
Εκτός από τις πνευμονικές παθήσεις, έχει μεγάλη ιστορία στην αγωγή του έλκους του στομάχου.
Στην ομοιοπαθητική το βάμμα καταπραΰνει τους πόνους από ρευματισμούς. Επίσης χρησιμοποιείται σε περίπτωση φυματίωσης των πνευμόνων. Δίνεται κυρίως για προβλήματα του αναπνευστικού συστήματος (βήχα, άσθμα), σε βίαιο, σπασμωδικό ή παροξυσμικό βήχα που επαναλαμβάνεται. Επίσης το χρησιμοποιούν για θεραπεία κοκίτη, σε αίσθηση πίεσης στο στήθος και συνεχή δυνατό βήχα. Τέλος για επούλωση ουλών, στους άνω λοβούς των πνευμόνων.
Παρασκευή και δοσολογία
Παρασκευάζεται ως έγχυμα. Ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε μία κουταλιά του τσαγιού ξηρό βότανο και το αφήνουμε σκεπασμένο για 10-15 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε τρεις φορές την ημέρα.
Χρησιμοποιούνται επίσης τα ρευστά εκχυλίσματα του βοτάνου.
Υπό μορφή βάμματος η δοσολογία είναι 10 έως 30 σταγόνες ημερησίως.
Προφυλάξεις:
Δεν έχουν αναφερθεί. Κατά συνέπεια απλά τηρούμε την συνιστώμενη ημερήσια δοσολογία.
Υ.Σ. Όλα τα προηγούμενα άρθρα της στήλης μπορούμε να τα βρούμε στη διεύθυνση www.herb.gr.
Επίσης αν κάποιος φίλος αναγνώστης γνωρίζει οποιαδήποτε θεραπευτική ιδιότητα βοτάνου του τόπου μας που δεν είναι ευρέως γνωστή ή έχει κάποιο ερώτημα μπορεί να το απευθύνει στην ηλεκτρονική διεύθυνση skouvatsos11@gmail.com