«Οι αληθινοί ψεύτες στην αρχέγονη γλώσσα του Βασιλείου της Κρήτης λέγονται ψωματάρηδες. Αρχικά οι αληθινοί ψεύτες δεν είχαν δικό τους χωριό. Κατοικούσαν σε όλα τα άλλα χωριά. Μια μέρα όμως ο μέγας Ζήνας διέταξε να κτιστεί και το χωριό των ψωματάρηδων…»
Από το βιβλίο ‘Το Βασίλειο της Κρήτης ’
του Γιώργη Γιατρομανωλάκη
Διάβασα το βιβλίο με ταχύτητα -απνευστί όπως θα λέγαμε- καθισμένος στην έρημη παραλία της φωτογραφίας. Κι οι συνειρμοί ήλθαν σαν τους γλάρους, στην αρχή ένας σαν προπομπός και μετά σμήνος ολάκερο. Ελειπε κι ο φιλικός μας ναυαγοσώστης. «Αυτό είναι», σκέφθηκα. «Μήπως δεν έχουμε ναυαγοσώστες στο Βασίλειο της Κρήτης;».
Ο Γ. Γιατρομανωλάκης δεν γράφει τίποτα για αυτούς.
Εχουμε έλλειμμα ναυαγοσωστών με κύρια αιτία την απαιδευσιά μας. Καταρρέει το Σχολείο μας. Καταρρέει η Παιδεία μας.
Και τα χειρότερα θα έλθουν την επόμενη 10ετία, όταν θα έχουν συνταξιοδοτηθεί μερικές χιλιάδες έμπειροι εκπαιδευτικοί.
Τότες, που στις έδρες θα κάθονται αυτοί που εισάγονται στις Παιδαγωγικές μας Σχολές με πολύ χαμηλή βαθμολογία.
Ξανακοιτάζω το βιβλίο, λες να ’χει μηνύματα σκέφτομαι που θα μας βοηθήσουν…
«Αν το διαβάσουν πολλοί κάτι μπορεί να γίνει…».
Η Κρήτη όρθια
Σε συνέντευξη του στο Βήμα της 5.2.17, ο Γ. Γιατρομανωλάκης μας πληροφορεί ότι:
«Το “Βασίλειο της Κρήτης” υπήρξε όντως ως θεσμός από το 1215, όταν το νησί πέφτει στους Ενετούς, ως το 1669, όταν καταλαμβάνεται από τους Τούρκους. Πολλά λαμπρά και εφιαλτικά συνέβησαν μέσα σε αυτά τα χρόνια. Τα αρχεία της Βενετίας μαρτυρούν πολλά. Ομως το δικό μου “Βασίλειο της Κρήτης” δεν είναι ακριβώς το ενετοκρατούμενο. Μόνο ο ανάποδος χάρτης είναι βενετσιάνικος. Ανήκει σε έναν διάσημο χαρτογράφο, τον Francesco Basilicata, που περιηγείται όντως το Cretae Regnum και το αποτυπώνει ανάμεσα στο 1618-1619. Τοποθετήσαμε τον χάρτη του νησιού κάθετα, επειδή, σύμφωνα με τις, υποτίθεται, παλαιές ιστορικές περιγραφές, η Κρήτη, ως οργανισμός ζωντανός, αλλάζει θέση. Κάθε φορά που τα πράγματα δεν πάνε καλά, αλλάζει κατεύθυνση. Στηρίζεται (υποτίθεται) πάνω σε μια αδαμάντινη βάση και αναλόγως με τα όσα συμβαίνουν γύρω της περιστρέφεται. Ειδικά, όπως στις μέρες μας, που η αγαθή τάξη των πραγμάτων έχει διασαλευτεί, η Κρήτη βρίσκεται σε αυτή τη θέση. Όρθια».
Τα χωριά του Βασιλείου της Κρήτης
Ενα από τα αγαπημένα μου χωριά -20 περιγράφει ο συγγραφέας- είναι και το χωριό των αληθινών ψευτών, γι’ αυτό άλλωστε το έβαλα στην αρχή του σημειώματος.
Μα είναι κι άλλα, το χωριό των μονοήμερων, των σιωπηλών, το χωριό των μαγείρων. Η περιγραφή του κάθε χωριού είναι σύντομη 2 με 4 σελίδες με προτάσεις ολιγόλεξες. Χτύπημα σφυριού, σπηλιάδα του αγέρα η κάθε πρόταση. Πρώτα σε τραντάζει σύγκορμα κι ύστερα σου παίρνει τα μυαλά.
Όλα τα “φανταστικά” χωριά του Βασιλείου της Κρήτης υπάρχουν μέσα σε όλα τα υπαρκτά χωριά της Κρήτης. Υπάρχουν πραγματικά;
Η αλήθεια είναι ότι ο μαζικός τουρισμός κι ο μίζερος, τάχατες μοντέρνος, κοσμοπολιτισμός έχουν καταλάβει το νησί μας και έχουν αλλοιώσει πολλά.
Ευτυχώς, σήμερα στην παραλία μου οι μόνοι ορατοί ρύποι είναι αυτοί της τρικυμίας. Ευτυχώς, χειμώνας κι άνοιξη καθαρίζουν τους μη ορατούς ρύπους του καλοκαιριού. Ευτυχώς, είναι Μάρτης ακόμη.
Ευκαιρία να ξεχυθούμε, να ανακαλύψουμε τη βασιλική καρδιά του νησιού μας.
Εμείς και οι Γραικοί (έτσι αναφέρονται οι Ελληνες στο βιβλίο) να ανακαλύψουμε όλα τα χωριά του Βασιλείου της Κρήτης.
Κάθε τόπος, κάθε πατιά, κάθε υπαρκτό χωριό έχει κάτι από τα συστατικά των 20 χωριών του μύθου του βιβλίου.
Κι άλλα χωριά…
Από το βιβλίο λείπουν μερικά σύγχρονα χωριά. Για παράδειγμα δεν αναφέρεται το χωριό των μεταναστών. Αυτών που εργάζονται ευσυνείδητα 10ωρα καθημερινά σε όσα έργα γίνονται σήμερα.
Είναι και το σύγχρονο χωριό των φιλάνθρωπων και των εθελοντών που προσφέρουν αφιλοκερδή εργασία χωρίς ωράριο σε συσσίτια, παζάρια και στη συλλογή ειδών και τροφίμων.
Δυστυχώς, υπάρχει κι άλλο ένα, ένα χωριό που δεν μας τιμά. Εκεί κατοικούν οι καταχραστές, οι ληστές του δημόσιου χρήματος, οι λύκοι που φοράνε προβιές προβάτων. Αυτό το χωριό πρέπει να απομονωθεί, για να μάθουν οι κάτοικοι του τι σημαίνει εξοστρακισμός από την κοινωνία της Κρήτης.
Ταξίδια ανακάλυψης
Αν αναρωτιέστε πώς θα ταξιδέψετε στα χωριά του Βασιλείου της Κρήτης υπάρχει σχετικός πιπεράτος οδηγός για τους ταξιδιώτες και για τους παραλοϊσμένους.
Οχι, δεν αναφέρεται η ιπτάμενη μηχανή του μυθικού Τάλου, αντίθετα περιγράφονται οι ερωτευμένοι κι οι αιθεροβάμονες.
Να κάνουμε ταξίδια ανακάλυψης. Μήπως βρούμε μικρούς Βενιζέλους, Καζαντζάκηδες και νέους ναυαγοσώστες. Τους χρειαζόμαστε.
• Πτυχ.Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού,
Master Εκπαίδευσης στην Δια Βίου Μάθηση,
συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’, ‘Θυμάμαι εύκολα’.
• Μέλος Γ.Σ. Ελληνικής Επιτροπής UNICEF.
• Επικοινωνία polygnosi@otenet.gr
facebook polygnosi