Καλός και στη σκαλίδα και τη γραφίδα (1)
“Στο μετερίζι τσ’ ανθρωπιάς και στση τιμής το χρέος, εκειά θα στέκω πάντα ορθός κι ας ειμ’ ο τελευταίος!”.
Καλός, καλά καλός, και στη σκαλίδα και στη γραφίδα! Μ’ αυτά ανά χείρας επιμένει να στέκεται όρθιος “στο μετερίζι τσ’ ανθρωπιάς” και “στση τιμής το χρέος”, έτσι όπως αυτός το αντιλαμβάνεται, ο “ωραίος ως Ελληνας”, μανιάτικης καταγωγής, γέννημα θρέμμα Νεροκουριανός, Γιάννης Φατσέας. Ανάλαφρη, σαν πούπουλο, εξακολουθεί να είναι η σκαλίδα στα χέρια του -τι κι αν μπήκε στην ένατη δεκαετία της ζωής του- ανάλαφρη, όμως, επίσης σαν πούπουλο και η γραφίδα. Μία από τις σκέψεις που έκανα, ενώ παρακολουθούσα στην κατάμεστη από κόσμο φιλόξενη αίθουσα του Ενοριακού Κέντρου του Αγίου Χριστοφόρου, στον Καλυκά, το βράδυ της Παρασκευής 31 Οκτωβρίου, την παρουσίαση του 8ου, μέσα στα 9 τελευταία χρόνια βιβλίου του, με τίτλο “Το έπος του ’40”. Αγρότης ήταν μια ζωή κι αγρότης εξακολουθεί να δηλώνει με καμάρι ότι είναι στα βιβλία του ο Μπαρμπαγιάννης, όπως του αρέσει να τον αποκαλούν, που, ειρήσθω εν παρόδω, χρημάτισε πρόεδρος της Κοινότητας Νεροκούρου για 20 χρόνια! Αγρότης, μα και συγγραφέας, ποιητής ταυτόχρονα τα τελευταία χρόνια, αφού έκανε “λαμπρές” σπουδές στο μεγάλο της κοινωνίας σχολείο. «Στην κοινωνία φοίτησα που ’ν’ το σκολειό μεγάλο/ και σαν εφοίτησα σ’ αυτό δεν μου χρειάστηκε άλλο». Η μαντινάδα με την οποία άρχισε τη σύντομη αντιφώνησή του στην παρουσίαση του “Επους του ’40” ο και σύγχρονος “Μακρυγιάννης” αποκαλούμενος συγγραφέας – ποιητής μας. Ενός βιβλίου 200 σελίδων γραμμένο σε 4.000 περίπου δεκαπεντασύλλαβους στίχους, σε δίστιχα, στο οποίο περιγράφονται με κάθε λεπτομέρεια τα γεγονότα απ’ το ξεκίνημα του πολέμου μέχρι και την κατάκτηση της χώρας απ’ τους Γερμανούς…
Καλός και στη σκαλίδα και τη γραφίδα (2)
«Νομίζει κανείς, παρακολουθώντας τους στίχους του συγγραφέα, έστι που με τόσο γλαφυρό τρόπο παρουσιάζει τα γεγονότα, ότι ζει, συμπάσχει και συμμετέχει στην απαράμιλλο σε ηρωισμό και πρωτοφανή σε ομοψυχία, ιστορική περίοδο του Εθνους μας», υπογραμμίζει, προλογίζοντας το περί ου ο λόγος στις σημερινές εύφημες μνείες βιβλίο, ο δάσκαλος (για πολλά χρόνια διευθυντής του Δημ. Σχ. Χρυσοπηγής) Δημήτρης Παπαδομανωλάκης. Στη συν-κινησιακή γραφή του Γιάννη Φατσέα στάθηκαν, ωστόσο, ιδιαίτερα και οι φιλόλογοι Βίκυ Κόλλια και Μαρία Μαράκη στις αισθαντικές τους παρουσιάσεις. «Σαν να παρακολουθούμε μια κινηματογραφική ταινία», είπε η πρώτη. «Λες και βρίσκεται στη δίνη των γεγονότων», είπε η δεύτερη. «Περπάτησα όλα τα μέρη που περιγράφω, τα είδα όλα με τα μάτια μου», είπε στην αντιφώνησή του ο Μπαρμπαγιάννης. Στον άνθρωπο Μπαρμπαγιάννη και λιγότερο στον συγγραφέα Γιάννη Φατσέα στάθηκαν όσοι πήραν τον λόγο για να χαιρετήσουν την εκδήλωση που συντόνιζε ο για χρόνια πρόεδρος και νυν αντιπρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Νεροκούρου Μιχάλης Ασημένιος. Ο και πρώην υφυπουργός Εθνικής Αμυνας βουλευτής Λακωνίας Αθανάσιος Δαβάκης που ήταν μαζί με τους Μανιάτες, που γι’ άλλη μια χρονιά έδωσαν το “παρών” σε παρουσίαση βιβλίου του, ο γ’ αντιπρόεδρος της Βουλής Χρήστος Μαρκογιαννάκης, ο βουλευτής Χανίων Μανούσος Βολουδάκης, ο δήμαρχος Ανατολικής Μάνης Πέτρος Ανδρεάκος, ο π. Νικόλας Χαροκοπάκης απ’ τον Σύλλογο “Ετεοκρήτες”, ο πρώην βουλευτής Κώστας Γύπαρης, ο περιφερειακός σύμβουλος Γιώργος Κονταξάκης, ο αντιδήμαρχος Χανίων Μανώλης Φραγκάκης, ο δημ. σύμβουλος Χανίων Γιώργος Κουκλάκης, η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Νεροκούρου Μαρία Κουκλάκη – Ηλιάκη, ο εφημέριος της Ενορίας του Αγίου Χριστοφόρου π. Βασίλης Φραγκιαδάκης και η πρόεδρος της Αδελφότητας Μικρασιατών “Ο Αγιος Πολύκαρπος” Στέλλα Γκοτζάνη – Χαριτάκη. Για τον άνθρωπο Μπαρμπαγιάννη που αυτοστρατεύτηκε, σε ηλικία που οι άλλοι έχουν αποστρατευτεί, σε ρόλο συγγραφέα για να κάμει το χρέος του, τραγούδησαν και οι συμπορπατηχτές του στα μονοπάτια της παράδοσης “Ετεοκρήτες”, μετά την αντιφώνησή του, το ριζίτικο “Των αντρειωμένων τ’ άρματα” και τη μαντινάδα «Μα η κορυφή ’ναι κορυφή κι αν είν’ και χιονισμένη/ το βράχο δέρνει η θάλασσα, μα πάντα βράχος μένει!». Γι’ αυτόν έπαιξε κρητικά ο Μανόλης Αγγελάκης και το συγκρότημά του και χόρεψαν τα κοπέλια και οι κοπελιές του “Αροδαμού”… Γι’ αυτόν ήρθε μαζί με τους άλλους Κρητικούς και Μανιάτες και ο 98χρονος Μανόλης Ξυλάς απ’ τον Τζιτζιφέ Αποκορώνου, που πήγε φαντάρος το 1938, τον έπιασε ο πόλεμος του 1940 και του έκαναν τα μνημόσυνά του, ενώ αυτός είχε πάει στη Μέση Ανατολή, απ’ όπου επέστρεψε μετά την απευλευθέρωση…
Βιβλία του Γιάννη Φατσέα
• Νεροκούρου: Παλιές Αναμνήσεις, Χανιά, 2006
• Ιστορικά και άλλα, Χανιά, 2008
• Οταν ήμουν στρατιώτης, όταν ήμουν πρόεδρος, Χανιά, 2009
• Ταξιδεύοντας στον τόπο και τον χρόνο, Χανιά, 2010
• Βυζάντιο, Χανιά 2011
• Η Βενετοκρατία στην Κρήτη, Χανιά 2012
• Οι διάφοροι άνθρωποι και γεγονότα, Χανιά 2013
• Το Επος του ’40, Χανιά, 2014