Ωραίος ως Χανιώτης και όχι μόνο
Ωραίος ως Χανιώτης, όχι όμως μόνο ως Χανιώτης, αλλά και γενικότερα ως Κρητικός και ως Ελληνας, ακόμα και ως πολίτης του κόσμου, ο και εκλεκτός τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας μας, πάντα ενεργός πολίτης, συμπολίτης μας Αντώνης Γ. Πλυμάκης. Με αφορμή την έκδοση ενός ακόμα βιβλίου του, του 23ου (!) κατά σειρά, με τίτλο “Στα βήματα του Οσίου Ιωάννη του Ερημίτη και των συν αυτώ 98 Θεοφόρων Πατέρων”, η αναφορά. «Να τα εκατοστίσεις και τα χρόνια και τα βιβλία, κύριε Αντώνη», του έγραψα “στα πεταχτά”, τις προάλλες (Πέμπτη 18 Ιουνίου τ.ε.) ευχαριστώντας τον για την καλοσύνη που είχε να μου το χαρίσει “τιμής ένεκεν” κι έχοντας υπόψη ότι γιόρτασε φέτος τα 80ά γενέθλια. Πραγματώσιμη η ευχή μου, δεν ζήτησα, για λογαριασμό του, πολλά… Ο τόπος μας, “αυτός ο κόσμος ο μικρός ο μέγας”, σ’ ένα πρώτο επίπεδο η πλατεία ευθύνης του Αντώνη Πλυμάκη. Από εδώ ξεκινά κι εδώ επιστρέφει με τις δράσεις του ως ορειβάτης, σπηλαιολόγος, δημοσιογράφος, φωτογράφος και συγγραφέας, ο αιώνιος αυτός έφηβος! “Μνήμες Σαμαριάς. Το φαράγγι και οι άνθρωποί του στο πέρασμα των αιώνων”, “Κούμοι – Μιτάτα και βοσκοί στα Λευκά Ορη”, “Χανιά (πολυτελές λεύκωμα με 380 έγχρωμες φωτογραφίες), “Το αγρίμι της Κρήτης”, “Σπήλαια στα Χανιά”, “Τα σπήλαια του Νομού Χανίων”, “Σπήλαια και σπηλαιολογία στα Χανιά”, “Προσκυνητάρια στην Κρήτη”, “Δίκταμος της Κρήτης”, “Θησαυροί στο Ακρωτήρι Μελέχας Χανίων”, “Η Κεραμιανή Μαδάρα και τα Κεραμιά”, “Το Φαράγγι της Ίμβρου – Σφακιά”, “Το φαράγγι της Αγίας Ειρήνης – Ανατ. Σέλινο”, “50 χρόνια Ε.Ο.Σ., Ιστορία του Ορειβατικού Συλλόγου”, “Στ’ Αγιού Πνευμάτου την κορφή”, “Οι πρωτοπόροι της Ορειβασίας στα Χανιά”, “Τα Σφακιά των Φαραγγιών και των Σπηλαίων”, “Πράσινες διαδρομές στα Σφακιά”, “Το φαράγγι της Σαμαριάς” και “Τα φαράγγια των Χανίων”, οι τίτλοι των προηγούμενων βιβλίων του. Των “βιωματικών” βιβλίων του επισημαίνω, με την έννοια ότι όλα, χωρίς καμιά εξαίρεση, όπως άλλωστε και τα χιλιάδες άρθρα του, βασικά στα “Χανιώτικα νέα”, αλλά και σε άλλα έντυπα, είναι ανθός της αγάπης του, της βιωματικής αγάπης του, για τον τόπο μας, τον τόπο μας που τον γνωρίζει στην κυριολεξία “πατέ – πατέ”, σπιθαμή προς σπιθαμή. «Δεν μπορείς να λέεις ότι αγαπάς τον κόσμο, αν δεν έχεις αγαπήσει πρώτα τον τόπο σου», άκουσα κάποτε να λέει σ’ ένα κήρυγμά του τον μακαριστό μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίο Γαλανάκη. Μαθητής του Μεγάλου Παππού με αυτή την έννοια και ο Αντώνης Πλυμάκη. Οπως και του Κωστή Παλαμά, άλλωστε, που μας είπε ότι «όσο γνωρίζουμε πιο βαθιά, τόσο αγαπούμε πιο πλέρια»…
Και βέβαια, δάσκαλος πάντων ημών…
Κι εσύ κορφή της κρητικής θυσίας, Δασκαλογιάννη!
«Τότε ήρθε ένας Γιανίτσαρος μ’ ένα ξυράφι στο χέρι. Ανέβηκε στο “θρόνο”, άρπαξε το μάρτυρα απ’ τα μαλλιά και άρχισε να τον γδέρνει σιγά – σιγά μαστορικά, σαν αν τον ξύριζε. Εκοβε λουρίδες από το κεφάλι μέχρι το στήθος κι ύστερα άλλες προς την ωμοπλάτη. Φρίκιασε ο όχλος να δει τέτοιο θέαμα. Πήδηξαν τα αίματα και γέμισαν τα χέρια των δημίων […]».
«Ενας Τούρκος, ο Χασάν Μαράζης, διηγήθηκε σε βαθιά γεράματα, την εντύπωση που του ’κανε ο ηρωικός θάνατος του Δασκάλου. Ηταν τότε νέος και φανατικός. Εβλεπε τον καπετάνιο να παλεύει συγκρατημένος με τα βασανιστήρια και τρόμαζε: Αυτός δεν ήταν άνθρωπος μα την πίστη μου! Το βράδυ, λέει, όταν γύριζε στο σπίτι του, νόμιζε πως τον ακολουθούσε παντού η σκιά του ήρωα, εκδικητική. Και όχι μόνο αυτός. Ολοι οι Τούρκοι, όταν τέλειωσε το κακούργημα και γύριζαν στα σπίτια των, ένιωθαν σαν ηττημένοι. Μόλις προχώρησε το ξυράφι στο κορμί του Δασκάλου, η βασανισμένη ψυχή του βγήκε και πορεύτηκε προς το Θεό της ήρεμη και περήφανη. Οι δήμιοι, όμως, συνέχισαν και μετά το θάνατό του να κόβουν το δέρμα του νεκρού και να το πετούν στον όχλο. Για να πιστέψουν πως πέθανε τον άφησαν πάνω στα ξύλα, δυο μέρες, να τον σαπίσει ο καλοκαιρινός ήλιος. Υστερα έβαλαν δυο ραγιάδες και τον έθαψαν σ’ ένα λάκκο, μια δεκαριά βήματα νοτιοανατολικά από τη γωνία της Αν – Τάμπιας. Εκεί σκέπασε το λείψανό του το χώμα του Κάστρου κι η λησμονιά. Το πνεύμα του, όμως, έμεινε στα βουνά, στα φαράγγια, στις ψυχές των Κρητικών και ορμήνευε έναν αγώνα ασταμάτητο. Εναν αγώνα που άρχιζε τότε, με ένα σύνθημα τρομερό: Ελευθερία ή θάνατος»…
Δάνειος από ένα ποίημα του Κωστή Παλαμά ο τίτλος τούτης της εύφημης μνείας. Δάνειο, από το βιβλίο, “Δασκαλογιάννης” (Α’ έκδοση, Αθήνα 1962) του αξέχαστου Νίκου Αγγελή, που περιγράφει το τέλος του Ηρωα, το κύριο σώμα της. Μικρό αφιέρωμα με αφορμή τη χθεσινή εκδήλωση στην Ανώπολη Σφακίων για την επέτειο της Επανάστασης του 1770 στην Κρήτη, που τέλειωσε με το γδάρσιμο (!) του Μεγαλομάρτυρα της των Κρητών ελευθερίας στις 17 Ιουνίου 1771…
