Η εφημεριδογραφία στην Κρήτη 1831 – 1913

Θα εκόμιζα γλαύκας εις Αθήνας εάν ομιλούσα για τη μεγάλη αξία και προσφορά της πασίγνωστης και καταξιωμένης εφημερίδας, το κόσμημα της δημοσιογραφίας “Χανιώτικα νέα”.
Ένα ριζιμιό μετερίζι θαρραλέο, αντικειμενικό, κοντά σε όλους, έγκυρη, αχρωμάτιστη και έγκαιρη ενημέρωση. Πλούσια ύλη που ακούγονται όλες οι φωνές και ικανοποιούνται όλες οι αναζητήσεις.
Δεν μπορώ, λοιπόν, να αποσιωπήσω, όπως και οι χιλιάδες αναγνώστες της, διότι κι αν σιωπήσουμε εμείς “οι λίθοι κεκράξονται” (Λουκ. 19, 40). Και χαίρομαι και τιμάμαι που είμαι από τους αρχαιότερους συνεργάτες της.
Τι να πρωτοαναφέρει κανείς για την ευδόκιμη πορεία της εφημερίδας και σε αξιέπαινες ενέργειες όπως το περίλαμπρο, πρωτότυπο και πρωτοφανές “Μουσείο Τυπογραφίας” με τη διεθνή ακτινοβολία και προσφορά. Ένα σημαντικό σπουδαστήριο με μεγάλη επισκεψιμότητα. Να αναφέρουμε επίσης το Ινστιτούτο Επαρχιακού Τύπου στους Αγίους Πάντες Αποκορώνου, με διεθνή αναγνώριση και συμμετοχή στα δρώμενά του. Ακόμη, η συμβολή της σε εκδόσεις και κοινωνικές εκδηλώσεις και προσφορές.
Με το γραφτό μας αυτό, μετά την οφειλόμενη παραπάνω αναφορά μας, θα θέλαμε με πολλή τιμή και αγάπη να χαιρετίσουμε τη δίτομη και πολυσέλιδη έκδοση των “Χανιώτικων νέων” με τον τίτλο “Η εφημεριδογραφία στην Κρήτη, 1831 – 1913”. Πρόκειται για ένα αρχειακό αποθησαύρισμα. Μια φιλότιμη και εργώδη προσπάθεια πάντα επίκαιρο, ενημερωτικό, ιστορικό. Απεικόνιση άλλων εποχών, που δεν απέχουν και πολύ από τη σημερινή πραγματικότητα.
Για την πολύτιμη δίτομη αυτή έκδοση ό,τι και να γράψουμε θα είναι φτωχό και λίγο γι’ αυτό αναφέρουμε, ως έχει, την πληρότητα της σχετικής ενημέρωσης που αναγράφεται στο οπισθόφυλλο και των δύο τόμων: «Η έκδοση αυτή φωτίζει πτυχές της ιστορίας της Εφημεριδογραφίας στην Κρήτη, από την πρώτη εφημερίδα που κυκλοφόρησε στο νησί το 1831, με τον τίτλο Βακάι Γκιρίτ (Κρητική Εφημερίς), όργανο της αιγυπτιακής διοίκησης της εποχής, μέχρι την “Παλιγγενεσία”, που κυκλοφόρησε στις 9 Δεκεμβρίου του 1912, εν καιρώ πολέμου, όταν “αι επανειλημμέναι επιστρατεύσεις απεμάκρυνον των τυπογραφείων της πόλεως, τους πλείστους στοιχειωθέτας και τυπογράφους”.
Έναν χρόνο αργότερα, η πολυπόθητη Ένωση με την Ελλάδα, που περίμεναν δεκάδες γενιές Κρητικών, είχε φθάσει και μία νέα εποχή άρχιζε.
Οι εφημερίδες της εκατονταετίας που παρουσιάζονται στις σελίδες του δίτομου αυτού έργου των οκτακοσίων συνολικά σελίδων, αποκαλύπτουν λεπτομέρειες για την ειδησεογραφία, το πολιτικό και κοινωνικό κλίμα της εποχής καθώς και τα γεγονότα που μερικές δεκαετίες αργότερα οδήγησαν στην Ένωση.
Έκδοση σημαντική, πιστεύουμε, στην οποία εμπεριέχεται και αρχειακό – πρωτότυπο υλικό, που βρίσκεται στο Μουσείο Τυπογραφίας των “Χανιώτικων νέων”».
Εμείς, να προσθέσουμε και πως: Σιωπούμε λαλούντες τα μεγάλα και θαυμαστά των “Χανιώτικων νέων” συγχαίροντες άπαντας τους πρωτεργάτες και συνεργάτες της θαυμαστής πορείας, παρουσίας και προσφοράς αυτής της αγαπητής και πολυδιάβαστης αυτής εφημερίδας.
*θεολόγος – τ. λυκειάρχης