Στον απόηχο των όσων διαδραματίστηκαν στην πολύκροτη δίκη για την υπόθεση του Γερμανού καθηγητή Ρίχτερ και ιδιαίτερα τις τελευταίες εξελίξεις με την αποβολή σύσσωμης της πολιτικής αγωγής, αναφέρθηκαν χθες κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου που παραχώρησαν οι συνήγοροι των πολιτικώς εναγόντων και το Σωματείο Ρεθυμνίων πληγέντων από τη ναζιστική κατοχή 1941-1944 που παρέστησαν στη δίκη μέχρι την Τετάρτη.
Οι ίδιοι αναφέρθηκαν εκτενώς στην απόφαση για αποβολή της πολιτικής αγωγής, λίγες ημέρες πριν ολοκληρωθεί η δίκη, ενώ υπογράμμισαν πως για τους ίδιους η υπόθεση Ρίχτερ δεν σταμάτησε μετά την απόφαση του δικαστηρίου, αντίθετα τώρα ξεκινάει. Επιπλέον, έκαναν λόγο για ευκαιρία, μέσα από την υπόθεση Ρίχτερ, για αφύπνιση της κοινωνίας σε ζητήματα που άπτονται της ιστορικής μνήμης του τόπου.
Ωστόσο, το Σωματείο καθώς και οι επιζώντες των Γερμανικών θηριωδιών που έγιναν στα Μισίρια Ρεθύμνου, ανέφεραν ξεκάθαρα πως η απόφαση για αποβολή της πολιτικής αγωγής «έβαλε υποθήκη για μια θετική απόφαση», δηλαδή μια ενδεχόμενη αθώωση του καθηγητή Ρίχτερ. Σε αυτό το ενδεχόμενο το Σωματείο δια του εκπροσώπου του και δημοτικού συμβούλου κ. Γιώργου Σταράκη, εξέφρασε την πρόθεση να ζητήσει την αναίρεση τυχόν αθωωτικής απόφασης από τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
Υπενθυμίζουμε, πως στη δίκη της προηγούμενης Τετάρτης, ο δικηγόρος κ. Κοτζαμπασάκης, που εκπροσώπησε τα μέλη του σωματείου και τον επίτιμο Αρχηγό ΓΕΕΘΑ, Μανούσο Παραγιουδάκη, στο πλαίσιο της Πανελλαδικής αποχής των δικηγόρων, ζήτησε άδεια από τον Δικηγορικό Σύλλογο Ρεθύμνου προκειμένου οι συνήγοροι της πολιτικής αγωγής να μπορέσουν να παραστούν στη δίκη. Η άδεια δεν δόθηκε ούτε από τον Δικηγορικό Σύλλογο Ρεθύμνου, ούτε όμως από τον Δικηγορικό Σύλλογο Ηρακλείου προκειμένου να παραστεί στη δίκη ο δικηγόρος κ. Αντώνης Επιτροπάκης. Μόλις ανακοινώθηκε ενώπιον του δικαστηρίου, η εν λόγω αρνητική απόφαση των δικηγορικών συλλόγων, ο πρόεδρος της έδρας ανακοίνωσε την αποβολή από τη διαδικασία σύσσωμης της πολιτικής αγωγής, κάτι για το οποίο την πρώτη ημέρα της δίκης Ρίχτερ, το δικαστήριο είχε επιφυλαχθεί. Κρίθηκε, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος, ότι από την έως τότε εξέλιξη της δίκης, δεν προκύπτει άμεση ηθική βλάβη σε όσους είχαν δηλώσει παράσταση πολιτικής αγωγής.
Ο κ. Κοτζαμπασάκης, κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνέντευξης τύπου ξεκαθάρισε, όπως είχε αναφέρει και στο δικαστήριο ότι και άλλες σημαντικές δίκες όπως αυτή της Χρυσής Αυγής διεκόπησαν λόγω της αποχής των δικηγόρων ενώ υπογράμμισε πως οι συνήγοροι του κ. Ρίχτερ δεν είχαν ζητήσει την αντίστοιχη άδεια από τον Δικηγορικό τους σύλλογο.
ΝΙΚΟΣ ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΑΚΗΣ: ΓΙΑ ΕΜΑΣ Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΡΙΧΤΕΡ ΔΕΝ ΕΚΛΕΙΣΕ ΑΛΛΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕ
Ο δικηγόρος κ. Νίκος Κοτζαμπασάκης, ο οποίος ήταν ένας από τους τρεις συνηγόρους της πολιτικής αγωγής στη δίκη του Ρίχτερ, έκανε λόγο για «από καρδιάς προσπάθεια για την ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας» και ευχαρίστησε όσους ήταν συμπαραστάτες στην προσπάθεια αποκατάστασης της ιστορικής μνήμης.
«Για εμάς η υπόθεση Ρίχτερ δεν έκλεισε την Τετάρτη αλλά ξεκίνησε γιατί το δικαστήριο της υπόθεσης αυτής είναι μόνο ένα κομμάτι, μόνο ένα τμήμα ενός αγώνα, ενός περήφανου λαού, να μην αμαυρωθεί η ιστορική μνήμη, να αποτυπωθεί η ιστορική πραγματικότητα. Από την Τετάρτη και μετά η υπόθεση αυτή εξελίσσεται με την απουσία όχι μόνο των συνηγόρων της πολιτικής αγωγής ή μόνο των ζώντων θυμάτων της θηριωδίας των ναζί αλλά κυρίως με την απουσία των μεγάλων, των σιωπηλών απόντων της υπόθεσης αυτής, δηλαδή αυτούς τους οποίους κατηγορείται ότι εξύβρισε και σπίλωσε με την ιστοριογραφία του ο κ. Ρίχτερ. Νομίζω ότι καθόλου δεν τιμά την ίδια την ελευθερία της έκφρασης για την οποία κόπτονται οι δικαστικοί και εξωδικαστικοί συνήγοροι του κ. Ρίχτερ, η απουσία του αντιλόγου και του αντεπιχειρήματος από την υπόθεση αυτή.
Για εμάς η υπόθεση αυτή είναι υπόθεση καρδιάς και πρέπει να επισημάνω, όχι εν είδει παραπόνου αλλά εν είδει παραδείγματος ότι η θεσμική Κρήτη πλην εξαιρέσεων απουσίασε. Αντιθέτως στην υπόθεση αυτή επέπεσαν με τον ίδιο ρυθμό και την ίδια ένταση των «ιπποτών» αλεξιπτωτιστών κατά τον κ. Ρίχτερ, σειρά δημοσίων προσώπων, δημοσιογράφων, καθηγητών πανεπιστημίου, μαρτύρων που παρήλασαν στο δικαστήριο, που ήρθαν ως υπερασπιστές του κ. Ρίχτερ. Η δημοσιολογία αυτή και η δημόσια υπεράσπιση του κ. Ρίχτερ διαμόρφωσαν ένα κλίμα απέναντι στο οποίο η πλευρά της πολιτικής αγωγής είχε μόνο τα ντοκουμέντα, είχε μόνο την αλήθεια και τους απλούς ανθρώπους της Κρήτης με το μέρος της. Δεν ξέρω αν αυτό θα επηρεάσει και τη δικαστική εξέλιξη της υπόθεσης, η πραγματικότητα είναι ότι σε μια κοινωνία, σύνθετη, όπου πολλοί παράγοντες διαμορφώνουν τα πράγματα και τις εξελίξεις, δεν θα ήθελα ποτέ οι αποφάσεις του δικαστηρίου να κρίνονται από αλλότρια μεγέθη και από αλλότριες παρεμβάσεις και επιρροές».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚΟΛΙΔΑΚΗΣ: Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΑΦΥΠΝΙΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Ο δικηγόρος κ. Γιάννης Νικολιδάκης, που εκπροσώπησε στη δίκη το Δήμο Αγίου Βασιλείου, ανέφερε πως οι ίδιοι ως συνήγοροι πολιτικής αγωγής «επιτελέσαμε τα καθήκοντά μας στο ακέραιο, ως είχαμε ηθικό καθήκον, όντας αντικειμενικοί στον τρόπο με τον οποίο χειριστήκαμε νομικά και πραγματικά ζητήματα αυτής της δίκης».
Ο ίδιος δεν παρέλειψε να αναφερθεί στον Δήμο Αγίου Βασιλείου «ο οποίος επιτελώντας στο ακέραιο τα θεσμικά του καθήκοντα αποφάσισε να παραστεί σε αυτή τη δίκη τιμώντας τους νεκρούς και τα μαρτυρικά του χωριά με μια ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ» όπως υπογράμμισε. Ανέφερε μάλιστα πως η υπόθεση Ρίχτερ είναι «ευκαιρία αφύπνισης της κοινωνίας, η οποία πρέπει να βρει τα αντανακλαστικά και να αντιμετωπίζει τα ζητήματα που ανακύπτουν κάθε φορά να μην θίγουν την ιστορική μνήμη». Συνολικά για τη δίκη ανέφερε: «Θεωρώ ότι μετά από 13 ημέρες συνεδριάσεων ήμασταν σωστοί και ως μέλη των δικηγορικών μας συλλόγων επιτελώντας στο ακέραιο τις υποχρεώσεις μας ως οφείλαμε την ώρα που ο κλάδος μας απεργεί για ένα κορυφαίο ζήτημα για την επιβίωσή του. Η δίκη αυτή δεν ήταν μια δίκη κατά της ελευθερίας της έκφρασης, εμείς την ελευθερία της έκφρασης την πιστεύουμε, θεωρούμε ότι μπορεί να αναπτύσσεται ελεύθερα ως ορίζει το σύνταγμα πλην όμως πρέπει με αφορμή τη δίκη να τεθούν επιτέλους οι κανόνες βάσει των οποίων πρέπει να λειτουργεί ο καθένας όταν παράγει επιστημονικό έργο ώστε να προάγει τη γνώση και να μην προσβάλει ένα σύνολο ανθρώπων».
ΑΝΤΩΝΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΑΚΗΣ: ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΗΤΑΝ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΚΑΙ ΟΧΙ Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ
Ο δικηγόρος Ηρακλείου κ. Αντώνης Επιτροπάκης, ο οποίος παρέστη στη δίκη ως πολιτικός ενάγων του Βουλευτή Ηρακλείου της Ν.Δ κ. Λευτέρη Αυγενάκη ξεκαθάρισε σε δηλώσεις του πως «τόσο εγώ όσο και ο εντολέας μου σεβόμαστε απόλυτα τις αποφάσεις της Ελληνικής δικαιοσύνης». Συνέχισε, εκφράζοντας την πικρία του για τη χρονική στιγμή που το δικαστήριο αποφάσισε την αποβολή της πολιτικής αγωγής.
«Εκφράζω προσωπικά μια πικρία επειδή ο χρόνος που αποβλήθηκε η πολιτική αγωγή ήταν τουλάχιστον άκομψος διότι δεν εδόθη άδεια από τον Δικηγορικό Σύλλογο Ηρακλείου για να παρασταθούμε στη συνέχεια της δίκης. Το ίδιο συνέβη και στο Δικηγορικό Σύλλογο Ρεθύμνου. Με αυτήν την αφορμή αποβλήθηκε την επόμενη στιγμή η πολιτική αγωγή. Το δικαστήριο είχε επιφυλαχθεί να αποφασίσει για τη δυνατότητα αυτή αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση το πρόβλημα δεν ήταν η απόφαση του δικαστηρίου αλλά ο χρόνος στον οποίο έγινε. Είχαμε συγκεντρώσει πλήθος εγγράφων για τις θηριωδίες, για καταστροφές, για τα θύματα. Θα θέλαμε τουλάχιστον το δικαστήριο πριν αποφασίσει, να λάβει υπόψη του και αυτά τα έγγραφα τα οποία θα προσκομίζαμε» υπογράμμισε.
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΠΛΗΓΕΝΤΩΝ: ΕΤΟΙΜΟΙ ΝΑ ΠΡΟΦΥΓΟΥΝ ΣΤΟΝ ΑΡΕΙΟ ΠΑΓΟ ΑΝ ΑΘΩΩΘΕΙ Ο ΡΙΧΤΕΡ
Ο εκπρόσωπος του σωματείου Ρεθυμνίων πληγέντων από τη ναζιστική κατοχή 1941-1944 και δημοτικός σύμβουλος κ. Γιώργος Σταράκης, δήλωσε πως το σωματείο, μετά τις τελευταίες εξελίξεις, αναμένεται να ζητήσει αναίρεση από τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, σε τυχόν αθωωτική απόφαση του κ. Ρίχτερ από το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Ρεθύμνου, αφού, όπως δήλωσε, το δικαστήριο «δείχνει ότι έβαλε την υποθήκη για μια θετική απόφαση».
Συνέχισε υπογραμμίζοντας: «Η σημαία δεν υποστέλλεται. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει ένα νομικό γεγονός για τις Γερμανικές αποζημιώσεις. Οι ορδές του Χίτλερ κατέστρεψαν το νησί, σκότωσαν και βασάνισαν ανθρώπους, κατέστρεψαν υποδομές. Δυστυχώς δεν έχουν πληρώσει. Εμείς λοιπόν την επόμενη εβδομάδα θα στείλουμε τις αποφάσεις που βρήκα, από το 1999 στα αρχεία του πρωτοδικείου και κανείς δεν μας είχε ενημερώσει, θα τις στείλουμε στη Γερμανική πρεσβεία για να προχωρήσει. Αισθανόμαστε προδομένοι, θυμωμένοι και ζητάμε συγγνώμη από τα μέλη μας που δεν μπορέσαμε να πούμε αυτά που θέλαμε να πούμε». Ο κ. Σταράκης μίλησε για τους επιζώντες από τη Γερμανική κατοχή, όπως ο επίτιμος πρόεδρος του Σωματείου κ. Βασίλης Παπαδόπουλος αλλά και η πρόεδρος του κ. Βαγγελιώ Μαρούλη, για τα θύματα και τους συγγενείς τους που χάθηκαν από τα όπλα των Γερμανών και ανέφερε ότι δεν τους δόθηκε η ευκαιρία να ακουστούν στο δικαστήριο. «Θεωρούμε ότι φιμωθήκαμε» κατέληξε.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: ΞΕΨΥΧΟΥΣΑΝ Ο ΕΝΑΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΔΙΠΛΑ ΜΑΣ
Ο επίτιμος πρόεδρος του Σωματείου κ. Βασίλης Παπαδόπουλος, σε δηλώσεις του περιέγραψε στιγμές από την φρίκη που έζησε όντας μικρό παιδί τότε, αφού είδε τη μητέρα, την γιαγιά και τη θεία του να ξεψυχούν δίπλα του. «Ζήσαμε τρεις ομαδικές εκτελέσεις στα Μισίρια. Οι πρώτες έγιναν στις 23/5/1941. Πρώτα εκτέλεσαν τους άνδρες και τους έριξαν σε ένα πηγάδι και τους σκέπασαν. Πιο πέρα έγινε η δεύτερη εκτέλεση των ανδρών τους έβαλαν φωτιά με βενζίνη και τους έκαψαν. Ήρθε η δική μας σειρά μας πήγανε στη θάλασσα και μας έβαλαν στην ακρογιαλιά. Οι Γερμανοί ετοίμαζαν τα πολυβόλα. Ο πατέρας μου μας άνοιξε έναν λάκκο και μας έβαλε μέσα για να μας προφυλάξει. Δίπλα μας ήταν η μάνα μου, η γιαγιά και η θεία μου και δίπλα η Βαγγελιώ. Εκτέλεσαν τις τρεις γυναίκες και μετά σταμάτησαν. Περιμέναμε όλη νύχτα δίπλα στους γονείς μας που ξεψυχούσαν ο ένας μετά τον άλλο. Ήταν τόσο κοντά που ακούγαμε να μας ζητάνε βοήθεια, λίγο νερό την ώρα που πέθαιναν. Δεν μπορέσαμε να βοηθήσουμε» περιέγραψε συγκινημένος ο κ. Παπαδόπουλος.
