«Εφταξε ο καιρός καλέ που πέφτουν οι ελιές»

“Εφταξε ο καιρός καλέ που πέφτουν οι ελιές/ και τα λιόφυτα θα πιάσουν πάλι οι κοπελιές./ Μυλωνάδες και μαζώχτρες θα τα λέμε πότες – πότες/, κι αφορμή θα ‘ναι οι ελιές, να ‘χουμε χρυσές δουλειές/ Φύσηξε βοριά καλέ και ρίξε μια ψιλή βροχή/ και για μας τους μυλωνάδες ήρθε τώρα η εποχή./ Να θωρούμε τις μαζώχτρες να τα λέμε πότες πότες/ κι αφορμή θα ‘ναι οι ελιές να ‘χουμε χρυσές δουλειές./ Ολες οι γειτονοπούλες τα καλάθια θα βαστούν και στη φάμπρικα θα μπαίνουν κάθε τόσο να ρωτούν/ και θα μας παρακαλούνε για τσ’ ελιές τους να ρωτούνε/ κι αναλόγως κάθε μια θα πληρώνει αλεστικά./ Πάρε το καλάθι κι έλα όμορφη μου κοπελιά/ κι εγώ θα βαστώ τη σκάλα ν’ ανεβαίνεις στην ελιά./ Σα γεμίσεις το καλάθι θα πιαστούμε στα φιλιά/ και θα βγάλουμε το λάδι από κάτω στην ελιά». Να το τραγουδώ στεντορεία τη φωνή θυμούμαι, στα μικράτα μου, τέλη Οκτώβρη, αρχές Νοέμβρη, τούτο το τραγούδι του Κώστα Μουντάκη. Αγαπημένο όπως και “Ο Πραματευτής”, “Ο αργαλειός” και τόσα άλλα. Και τότε και αργότερα την περίοδο της εφηβείας.

“Είμαι του ήλιου θυγατέρα/ η πιο απ’ όλες χαϊδευτή/ χρόνια η αγάπη του πατέρα/ σ’ αυτό τον κόσμο με κρατεί/ Οσο να γείρω νεκρωμένη/ αυτόν το μάτι μου ζητεί/ Είμαι η ελιά η τιμημένη! […]. Εδώ στον ίσκιο μου αποκάτου/ ήλθ’ ο Χριστός ν’ αναπαυθεί/ κι ακούσθηκε η γλυκειά λαλιά του/ λίγο προτού να σταυρωθεί/ Το δάκρυ του, δροσιά αγιασμένη/ έχει στη ρίζα μου χυθεί/ Είμαι η ελιά η τιμημένη!/ Και φως πραότατο χαρίζω/ εγώ στην άγρια νυκτιά./ Τον πλούτο πια δεν τον φωτίζω/ συ μ’ ευλογείς, φτωχολογιά/ κι αν απ’ τον άνθρωπο διωγμένη/ θα φέγγω μπρος στην Παναγιά/ Είμαι η ελιά η τιμημένη!” Και να απαγγέλω ξανά και ξανά, τα χρόνια εκείνα όντας μαθητής της Τετάρτης Δημοτικού, το ποίημα “Η Ελιά” του Κωστή Παλαμά, με θυμούμαι…

Επιστροφή σε κάποιες απ’ τις “ακριβές” θύμησες της παιδικής μου ηλικίας που έχουν να κάνουν με τα ελιδομαζώματα, τη “συλλογή του ελαιοκάρπου”, για να το πω στην απλή καθαρεύουσα, καθώς “έφταξε ο καιρός”, κι εφέτος που “μαζεύουμε”, όσοι έχουμε τις ελιές. Σε κάποιες άγνωστες για τα σημερινά παιδιά λέξεις “μαζώχτρες”, “λιοτριβιδιάρηδες”, “φάμπρικες”, “ραβδιστήρια”, “παλέτσες”, “γιγούμια”, “μίστατα”, “συζεψιές”, “ντορμπάδες”, “κουκολόγια”, που δεν χρειαζόμασταν κανέναν για να μας τις εξηγήσει. Στο ιερό κοιμητήριο των εικόνων και των ήχων, μιας άλλης τόσο κοντινής, μα και τόσο μακρινής ταυτόχρονα εποχής… Κι αν έχω να διηγηθώ ιστορίες…

Ο Γερμανός πρέσβης και οι πολεμικές αποζημιώσεις
Ηλθε, είδε και απήλθε; Οχι δεν ισχύει αυτό σχετικά με την πρόσφατη επίσκεψη του νέου (και σε ηλικία) Γερμανού πρέσβη στην Αθήνα Γενς Πλαίτνερ στην Κρήτη και ιδιαίτερα στα Χανιά. Και άκουσε (πολύ) και μίλησε αρκετά και με σαφήνεια, αλλά και εγκωμιαστικά για το νησί μας, πριν απέλθει αφήνοντας άριστες εντυπώσεις. Πραγματικά φιλέλληνα και λάτρη της Κρήτης τον χαρακτήρισε, σε κουβέντα που κάναμε μια φίλη, που ήταν μεταξύ εκείνων που συναντήθηκαν και συνομίλησαν μαζί του. Καμία αντίρρηση. Τα συναισθήματα είναι συναισθήματα και δεν κρύβονται, ωστόσο…

Ενας πρέσβης, πρωτίστως, είναι ένας πρέσβης, μην ξεχνιόμαστε. Τα συμφέροντα της χώρας του υπηρετεί, όπως αυτά οι συγκυρίες τα προσδιορίζουν και όπως η κυβέρνησή της του τα υπαγορεύει. Παρεκκλίσεις σε σοβαρά ζητήματα, όπως αυτό των  πολεμικών αποζημιώσεων – επανορθώσεων και του κατοχικού δανείου για παράδειγμα, δεν επιτρέπονται… Σαφής στο θέμα αυτό ο Γερμανός πρέσβης στη συνέντευξη που έδωσε για την εφημερίδα μας στον Δημήτρη Μαριδάκη: «Σχετικά με το ζήτημα των αποζημιώσεων και του κατοχικού δανείου, δεν αποτελεί μυστικό το γεγονός ότι επ’ αυτού υπάρχουν διαφορετικές νομικές εκτιμήσεις». Από κει και πέρα… εντάξει δεν μηδενίζουμε όλα τ’ άλλα που είπε, έτσι όπως τα είπε, αλλά…

Αν ο σημερινός συγκεκριμένος πρέσβης γινόταν κάποτέ κυβερνήτης της χώρας του… Αν οι ποιητές και οι φιλόσοφοι έπαιρναν στα χέρια τους την εξουσία… Αν το νόμιμο δεν μπορούσε να σταθεί χωρίς ηθική βάση διεθνώς…