Ειδικά μαθήματα και πανελλαδικές εξετάσεις

Κύριε διευθυντά,
καθώς έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία αιτήσεων – δηλώσεων των μαθητών μας για συμμετοχή στις Πανελλαδικές εξετάσεις οφείλουμε να επισημάνουμε την ανάγκη να διασφαλιστεί η ισότιμη και ασφαλής εξέτασή τους σε όλα τα μαθήματα, συμπεριλαμβανομένων και των ειδικών μαθημάτων.
Σύμφωνα με τη μέχρι τώρα, πρακτική των υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας οι μαθητές της περιφέρειας που συμμετέχουν στις Πανελλαδικές Εξετάσεις και εξετάζονται σε ειδικά μαθήματα υποχρεώνονται να μεταβούν στην Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη. Ειδικά μαθήματα θεωρούνται το Ελεύθερο και το Γραμμικό Σχέδιο, οι ξένες γλώσσες (Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Ισπανικά) και τέσσερα μουσικά μαθήματα (Αρμονία, Έλεγχος Μουσικών και Ακουστικών Ικανοτήτων, Μουσική Εκτέλεση και Ερμηνεία, Μουσική Αντίληψη και Γνώση) .
Αντιθέτως τα υπόλοιπα μαθήματα των Γενικών Λυκείων (10 μαθήματα) και πολλαπλάσια μαθήματα των Επαγγελματικών Λυκείων (25 μαθήματα σύμφωνα με τα στοιχεία του έτους 2019), εξετάζονται τοπικά, ακόμα και αν υπάρχει μονοψήφιος αριθμός υποψηφίων. Επίσης τοπικά εξετάζονται τα ειδικά μαθήματα των Αγγλικών ενώ το μάθημα «Μουσική Εκτέλεση και Ερμηνεία» εξετάστηκε πέρυσι σε 14 εξεταστικά κέντρα κατανεμημένα σε όλη τη χώρα .
Αν η πρακτική αυτή εφαρμοστεί και φέτος οι μαθητές μας, που φοιτούν στον Τομέα Εφαρμοσμένων Τεχνών που συμμετέχουν στις Πανελλαδικές Εξετάσεις, θα υποχρεωθούν να ταξιδέψουν στην Αθήνα για να εξεταστούν στα ειδικά μαθήματα του Γραμμικού και του Ελεύθερου Σχεδίου. Αυτό συνιστά άδικη και άνιση μεταχείριση σε βάρος των μαθητών μας, καθώς υποχρεώνονται να υποστούν την ταλαιπωρία ενός πολυήμερου ταξιδιού, που επιτείνει το άγχος και την εξωτερική πίεση που δέχονται και επιδεινώνει τις συνθήκες εξέτασης τους, ενώ οι μαθητές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, εξετάζονται στον τόπο κατοικίας τους. Επισημαίνουμε ότι για τους μαθητές μας, και τους υπόλοιπους μαθητές των Επαγγελματικών και Γενικών Λυκείων της Κρήτης, απαιτούνται δύο διανυχτερεύσεις στο πλοίο και δύο ή περισσότερες διανυχτερεύσεις στην Αθήνα ανάλογα τον αριθμό των ειδικών μαθημάτων που εξετάζονται, ενώ οι οικογένειές τους επιβαρύνονται με το κόστος του πολυήμερου ταξιδιού των μαθητών και των συνοδών τους.
Η πανδημία του κορωνοϊού επιδεινώνει με πολλούς τρόπους τους αυτήν την κατάσταση:
– Στους μαθητές μας επιβάλλεται μετακίνηση με μέσα μαζικής μεταφοράς (πλοία, αεροπλάνα, τραίνα, λεωφορεία κ.λπ), διαμονή σε ξενοδοχεία της Αθήνας, και επαφή με μαθητές και καθηγητές από όλη τη χώρα.
Οι καταστάσεις αυτές ενδεχομένως να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία και την ασφάλεια των μαθητών και των οικογενειών τους. Σε κάθε περίπτωση αποτελούν ένα σοβαρό παράγοντα επιβάρυνσης του άγχους και της ψυχολογικής πίεσης που βιώνουν, σε αντίθεση με τους συνυποψήφιούς τους μαθητές της πρωτεύουσας και συμπρωτεύουσας που έχουν το πλεονέκτημα να εξετάζονται στον τόπο κατοικίας τους.
Στα παραπάνω προστίθεται το αίσθημα αδικίας και της διακριτικής μεταχείρισης από την πολιτεία, αφού αυτή η κατάσταση επηρεάζει αρνητικά τις επιδόσεις τους και καταπατά το δικαίωμά τους για ισότιμη συμμετοχή στις εξετάσεις.
– Η δραματική επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης των οικογενειών, καθιστά το κόστος της μετακίνησης των μαθητών, δυσβάσταχτο για τον οικογενειακό προϋπολογισμό λόγω και του πλήγματος που έχει δεχτεί η τοπική οικονομία. Για τους μαθητές της Κρήτης το κόστος ενός ταξιδιού τουλάχιστον 4 ημερών για να εξεταστούν στην Αθήνα, είναι της ίδιας τάξης μεγέθους με τα κρατικά βοηθήματα που δίνονται στους γονείς τους για να επιβιώσουν, λόγω της πανδημίας, και ενδεχομένως να υπερβαίνει το μηνιαίο εισόδημα πολλών οικογενειών. Υπάρχει το ενδεχόμενο ακόμα και μη συμμετοχής κάποιων μαθητών στις εξετάσεις, περιορίζοντας έτσι το δικαίωμα επιλογής των σπουδών, του επαγγέλματος και της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας τους.
– Τέλος η συγκέντρωση μεγάλου αριθμού μαθητών και των συνοδών τους από όλη τη χώρα στα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας, η πολύωρη παραμονή σε κοινά εξεταστικά κέντρα, και η επάνοδος μετά από μέρες στους τόπους καταγωγής τους ενδεχομένως να αποτελεί ευρύτερο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, ιδίως για την περιφέρεια και τις απομακρυσμένες περιοχές.
Όσον αφορά τις συνθήκες εξέτασης των μαθητών μας στα μαθήματα του Ελεύθερου και Γραμμικού Σχεδίου, επισημαίνουμε ότι είναι υποχρεωμένοι να μεταφέρουν από την Κρήτη στην Αθήνα δύο τουλάχιστον ογκώδεις πινακίδες σχεδίασης και όλα τα όργανα και μέσα σχεδίασης που απαιτούνται για τη συμμετοχή τους στις δύο αυτές εξάωρες εξετάσεις. Για τον λόγο αυτό, το μόνο δυνατό μέσο μετάβασης στην Αθήνα είναι το πλοίο, ενώ η μεταφορά όλων αυτών των υλικών, μέσω πλοίου, λεωφορείων, τραίνων και άλλων μέσων μαζικής μεταφοράς, από τον τόπο κατοικίας τους στην Κρήτη μέχρι το εξεταστικό κέντρο της Αττικής ενέχει τον κίνδυνο απώλειας, φθοράς ή καταστροφής. Εχουν καταγραφεί τα προηγούμενα χρόνια περιπτώσεις μαθητών και μαθητριών μας που κινδύνεψαν να αποκλειστούν από τις εξετάσεις, ή διαγωνίστηκαν κάτω από κακές συνθήκες, καθώς δεν παρέχονται στα εξεταστικά κέντρα πινακίδες σχεδίασης ή άλλα υλικά, προς αντικατάσταση των φθαρμένων ή απολεσθέντων πινακίδων, οργάνων και μέσων σχεδίασης κάτι που δεν είναι δύσκολο να συμβεί κατά τη διάρκεια ενός διήμερου ταξιδιού. Οι πρακτικές δυσκολίες και η ψυχολογική πίεση είναι ακόμα μεγαλύτερη για τους μαθητές εκείνους που για οικονομικούς ή οικογενειακούς λόγους πραγματοποιούν αυτό το πολυήμερο ταξίδι μόνοι τους, και έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να επηρεαστούν αρνητικά οι επιδόσεις τους στις εξετάσεις.
Στα παραπάνω προσθέτουμε την αδικαιολόγητα άνιση μεταχείριση των μαθητών του τομέα Εφαρμοσμένων Τεχνών αλλά και των Γενικών Λυκείων που υποχρεώνονται να μεταβούν στην Αθήνα για να εξεταστούν στο μάθημα του Γραμμικού Σχεδίου, ενώ αντίστοιχο πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα του τομέα Δομικών Έργων, το Αρχιτεκτονικό Σχέδιο, εξετάζεται στα Χανιά! Αυτό αποδεικνύεται τόσο από σχετικό δελτίου τύπου του Υπουργείου Παιδείας, αλλά και από το έγγραφο με αριθμό Φ.151/90546/Α5/05-05-2019 (ΑΔΑ: 66Ο64653ΠΣ-9ΙΧ) της προϊσταμένης της Διεύθυνσης Εξετάσεων και Πιστοποιήσεων, που καλεί τους προέδρους των Εξεταστικών Κέντρων να επανελέγξουν την επάρκεια σε κόλλες γραμμικού σχεδίου για την εξέταση, μεταξύ των άλλων και στα Χανιά, του παραπάνω μαθήματος. Στο ίδιο έγγραφο περιγράφονται οι πινακίδες, τα όργανα και υλικά σχεδίασης, που φέρουν μαζί τους οι υποψήφιοι, τα οποία ταυτίζονται απολύτως με όσα προβλέπονται στο Δελτίο Τύπου του υπουργείου Παιδείας (13/06/2019) για τους μαθητές ΕΠΑ.Λ και ΓΕΛ που εξετάζονται στο Γραμμικό Σχέδιο. Προκύπτει, έτσι, ένα πολύ σοβαρό ερώτημα: Γιατί ενώ υπάρχει η δυνατότητα εξέτασης του Γραμμικού Σχεδίου στα Χανιά και παρέχεται για το αντίστοιχο μάθημα του Τομέα Δομικών Έργων, υποχρεώνονται οι μαθητές του Τομέα Εφαρμοσμένων Τεχνών του ΕΠΑΛ Ακρωτηρίου αλλά και όλων των Γενικών Λυκείων του νομού Χανίων να εξεταστούν στο Γραμμικό Σχέδιο στην Αθήνα;
Σύμφωνα και με τα στοιχεία του προηγούμενου έτους (2019), τα μαθήματα του Ελεύθερου και του Γραμμικού Σχεδίου εξετάστηκαν σε είκοσι (20) διαφορετικά εξεταστικά κέντρα διάσπαρτα στην Αττική και την περιοχή της Θεσσαλονίκης. Σε εννέα(9) εξεταστικά κέντρα, τέσσερα (4) στην Αττική και πέντε (5) στην Θεσσαλονίκη εξετάστηκαν αποκλειστικά μαθητές της περιφέρειας. Τα δεδομένα αυτά αποδεικνύουν αφενός την ανάγκη εξέτασης και του Ελεύθερου και του Γραμμικού Σχεδίου σε τοπικό επίπεδο, λόγω του μεγάλου αριθμού των υποψηφίων που προέρχονται από την επαρχία, καθώς και τη δυνατότητα παράλληλης εξέτασης των μαθημάτων αυτών σε πολλά και απομακρυσμένα μεταξύ τους εξεταστικά κέντρα.
Επισημαίνουμε ότι για την εξέταση του Γραμμικού και του Ελεύθερου σχεδίου δεν απαιτείται ειδικός εξοπλισμός στα εξεταστικά κέντρα. Οι μαθητές μας μεταβαίνουν στην Αθήνα για να εξεταστούν σε κοινές σχολικές αίθουσες, όπου τους ζητείται να τοποθετήσουν τις πινακίδες σχεδίασης, είτε του Ελεύθερου είτε του Γραμμικού Σχεδίου, που μεταφέρουν από την Κρήτη, πάνω σε δύο συνηθισμένα θρανία τάξης που έχουν ενωθεί γι’ αυτό τον σκοπό!
Γνωρίζοντας όλα τα παραπάνω, και εκτιμώντας ότι το κόστος είναι πραγματικά ασήμαντο, σε σχέση με το πολλαπλό όφελος για τους μαθητές μας και κυρίως τη διασφάλιση της δίκαιης και ισότιμης συμμετοχής τους στις εξετάσεις, όσον αφορά τις συνθήκες εξέτασής τους στα ειδικά μαθήματα:
Ζητούμε από το Υπουργείο Παιδείας να βάλει τέλος σε αυτήν την άδικη, άνιση και επικίνδυνη για τους μαθητές και τις οικογένειές τους μεταχείριση. Να αποφασιστεί άμεσα η εξέταση των ειδικών μαθημάτων σε τοπικό επίπεδο, όπως ακριβώς συμβαίνει με τα υπόλοιπα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα των Γενικών και των Επαγγελματικών Λυκείων .Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεύθυνσης Χανίων το ζήτημα αφορά πάνω από 100 παιδιά στο Νομό Χανίων (ΓΕΛ και ΕΠΑΛ).
Για τον Σύλλογο των καθηγητών του ΕΠΑΛ Ακρωτηρίου,
Ο διευθυντής
Γεώργιος Ανδρεαδάκης