Ας σχολιάσουμε κάποιες από τις δημοσιευόμενες «ειδήσεις» του παρελθόντος, αλιευμένες από αθηναϊκές εφημερίδες του 19ου αιώνα, που βρίσκονται στην Παπαχαραλάμπειο βιβλιοθήκη της Ναυπάκτου. Πλείστες εξ αυτών αναφέρονται στην τριετή επική εξέγερση των Κρητικών κατά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Έτσι η πρώτη «είδηση» αφορά έναν ένθερμο Άγγλο φιλέλληνα.
Από την μακρινή Αυστραλία, Έλληνες συνδράμουν τον Κρητικό αγώνα.
Ένας Μαυροβούνιος αξιωματικός συμμετέχει στους αγώνες των Κρητικών.
Στο Γαλάτσι της σημερινής Ρουμανίας, οι Έλληνες της πόλης, προστατεύουν τους καταδιωκόμενους Εβραίους.
Ηπειρώτες στην Οδησσό και στην Ρουμανία, συνδράμουν ποικιλοτρόπως το μικρό Ελληνικό Βασίλειο και τις ιδιαίτερες πατρίδες τους. Τέλος οι δύο τελευταίες «ειδήσεις» αναφέρονται στην περιοχή της Ναυπακτίας.
Οι ειδήσεις
ΜΕΛΛΟΝ 4.2.1868 – Πάσαι των Αθηνών αι εφημερίδες έγραψαν περί του γνωστού πρώτου σωτήρος των κρητικών οικογενειών Άγγλου πλοιάρχου Πημ, προσφερομένου να υπηρετήσει εις το ελληνικόν ναυτικόν, αφού δικασθείς και αθωωθείς διά την πράξιν του εκείνην εν Αγγλία, παρητήθη τεθείς υπό σύνταξιν. Γνωρίζομεν ότι εκτός του ευγενούς την καρδίαν του Άγγλου, και άλλοι ναυτικοί συμπατριώται του καθώς και φιλέλληνες εξ απάσης της Ευρώπης ήσαν έτοιμο να υπηρετήσωσιν εν περιπτώσει πολέμου εις το ναυτικόν της Ελλάδος ως και εις την ξηράν. […]
ΜΕΛΛΟΝ 11.3.1868 – Διά της υπ’ όψιν επιστολής διευθύνεται εις την κεντρικήν των Κρητών επιτροπήν… η τελευταία συνδρομή από τα πέρατα της οικουμένης. (Αυστραλία) […]
ΜΕΛΛΟΝ, 2.7.1868 – Ο Μαυροβούνιος λοχαγός Καλογέροβιτς ο γενναίως εν Κρήτη πολεμήσας και πληγωθείς, διαμένων εσχάτως ενταύφθα προσεβλήθη από οξείαν νόσον και εξέπνευσεν εναντίον προσπαθειών της επιστήμης. Χύνοντες ευγνωμοσύνης δάκρυα επί τω θανάτω του μαχητού τούτου της ελευθερίας, τελούμεν μικρόν φόρον απέναντι της υπέρ της Ελλάδος αφοσιώσεως του τέκνου τούτου του Μαυροβουνίου.
