Η βύθιση του “Τάναϊς” το 1944 και η εξαφάνιση της Εβραϊκής κοινότητας της Κρήτης, δοσμένη μέσα από την οπτική ματιά 7 καλλιτεχνών, παρουσιάζεται στον χώρο του πρώην Αρχαιολογικού Μουσείο (Μοναστήρι Αγ. Φραγκίσκου) στην οδό Χάληδων στην έκθεση που ξεκίνησε χθες τη λειτουργιά της.
Μέχρι τις 15 Αυγούστου αναδεικνύονται έργα των Λαμπρινή Μποβιάτσου, Αλίκης Χιωτάκη, Κωνσταντίνου Φίσερ, Jason Francisco, Milan Logar, Γεώργιου Σφουγγαρά, Βίκης Αρβελάκη και Joshua Unikel σε έναν χώρο όπου για πρώτη φορά γίνεται τέτοια έκθεση.
«Αυτή η έκθεση έχει την ιδιότητα να συνδυάζει πράγματα ασύνδετα κατά πολλούς. Είναι επτά καλλιτέχνες που με πολύ ήπιο τρόπο μνημονεύουν και τους ανθρώπους που έφυγαν με τόσο άδοξο τρόπο και δίνουν ελπίδα παράλληλα, καθώς με τη χρήση της τέχνης αφήνεται ο νους να πά-
ρει μια… ανάσα από αυτήν την στενοχώρια που “κουβαλάει” το θέμα», επισήμανε η επιμελήτρια της έκθεσης, μουσειολόγος κ. Μυρτώ Κοντομιτάκη. Η κ. Κοντομιτάκη επισήμανε τη σημασία ο επισκέπτης να αφιερώσει χρόνο στο κάθε έργο τέχνης. «Τα έργα είναι ήπια, δεν έχουν έντονα χρώματα, ούτε εικαστικές κορόνες, γλαφυρότητες και γραφικότητες. “Κάθονται ήσυχα” στον χώρο και το μόνο που ζητάνε
από εσάς είναι ο χρόνος σας!», τόνισε χαρακτηριστικά. Όσο
για τη δυσκολία του να εντάξει τα έργα μέσα στον χώρο, παρατήρησε ότι «κάθε έκθεση είναι δύσκολη, η συγκεκριμένη βέβαια φέρει τεράστια ευθύνη γιατί φέρει τη βαρύτητα του θέματος της! Το πρακτικό κομμάτι είναι κάτι που επαναλαμβάνω ειδικά σε έναν ιδιαίτερο χώρο όπως το αρχαιολογικό μουσείο. Αυτά τα έργα “κάθισαν” με έναν τρόπο ειρηνικό και ήπιο μέσα από μεγάλη μελέτη. Δεν θα σας πω ότι με ταλαιπώρησε, ήταν δύσκολο αλλά το απόλαυσα».
Η πρόεδρος του Δ.Σ. της Συναγωγής “Ετς Χαγίμ” κ. Βασιλική Γιακουμάκη δήλωσε πως «η μνήμη δεν καλλιεργείται μόνο μέσα από την ιστορία! Διδάσκουμε ιστορία, κοινωνικές επιστήμες, ανθρωπολογία, αλλά θεωρώ ότι μέσα από τους πολύ σπουδαίους, ανεξάρτητους καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες που έχουμε εδώ θα περάσουμε με τον καλύτερο τρόπο το μήνυμα μας. Και επειδή έχουμε πολύ δυσάρεστα πολιτικά γεγονότα στη Μέση Ανατολή είναι άλλος ένας λόγος να έχουμε τέτοιες εκθέσεις στα Χανιά, γιατί μαθαίνουμε να στοχαζόμαστε κριτικά και για τα γεγονότα που συμβαίνουν τώρα».
«Στο έργο μου παρουσιάζω το πλοίο το “Τάναϊς” όπως το αισθάνθηκα διαβάζοντας την ιστορία ξανά. Πρόκειται για ένα πλοίο άυλο ουσιαστικά, φασματικό! Ένα πλοίο κενό, από μέταλλο που στα φουγάρα του, που βρίσκονται από πίσω και σε απόσταση που τα ενώνει μια σκιά από στάχτη, έχω ζωγραφίσει την αντανάκλαση μου όπως συνηθίζω όχι ως μια απεικόνιση του εαυτού, θέλοντας να επικοινωνήσω με τον θεατή, αλλά με την έννοια του μάρτυρα που θα θελε να είναι εκεί για να μπορέσω να δω, να θυμάμαι ό,τι έγινε ώστε να μπορώ να το μεταφέρω» εξήγησε για το δικό της έργο η κ. Λαμπρινή Μποβιάτσου. Για την εικαστικό «όσο εμείς δεν ανατριχιάζουμε απέναντι στη ανθρώπινη θηριωδία και αγριότητα, θα συνεχίζεται και θα συνεχίζεται».
Εκ των καλλιτεχνών η κ. Αλίκη Χιωτάκη μίλησε για το έργο της, υπογραμμίζοντας πως «έχει να κάνει με μια ιστορία, καθώς βρέθηκαν στα χέρια μου μια σειρά από χαρτιά του παππού μου σε πυκνή γραφή. Στα πλαίσια αυτά, δημιούργησα μια ιστορία όπου μια γυναίκα τυλίγει ένα γράμμα βάζοντας μέσα το γιασεμί, σύμβολο των Χανίων και της ένωσης και παρουσιάζω τη συναισθηματική της κατάσταση. Με το “Τάναϊς” συνδέεται στο κομμάτι της ανάμνησης, της μνήμης, ότι αναπολείς κάτι που μπορεί να έχει πεθάνει ή και να ζει ακόμη».
Το “παρών” την πρώτη ημέρα της έκθεσης έδωσαν, μεταξύ άλλων, η περιφερειακή σύμβουλος κ. Σοφία Μαλανδράκη- Κρασουδάκη, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων κ. Ελένη Παπαδοπούλου και η κ. Νταϊάν Κουναλάκη πρόεδρος της Παγκρητικής Αμερικής. Η έκθεση διοργανώνεται από τη συναγωγή “Ετς Χαγίμ” στα πλαίσια των 80 χρόνων από τη βύθιση του “Τάναϊς”.
