Εκδηλώσεις μνήμης για το ολοκαύτωμα της μαρτυρικής Μαλαθύρου και την εκτέλεση 61 κατοίκων του χωριού από τους ναζί, πραγματοποιήθηκαν προχθές, με τρισάγιο που τελέσθηκε το απόγευμα του Σαββάτου στον τόπο του μαρτυρίου τους, στο φαράγγι του Μάκρωνα τρισάγιο και μνημόσυνο – επιμνημόσυνη δέηση χθες, Κυριακή, στον κεντρικό Ιερό Ναό της Μαλαθύρου.
Oι εκδηλώσεις οργανώθηκαν από τον Δήμο Κισάμου, την Τοπική Κοινότητα και τον Πολιτιστικό Σύλλογο της Μαρτυρικής Μαλαθύρου, υπό την αιγίδα της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων.
Ο δήμαρχος κ. Θεόδωρος Σταθάκης κατά τον χαιρετισμό του επεσήμανε ότι « για μια ακόμα χρονιά είμαστε εδώ για να αποδώσουμε όλοι μαζί τον σεβασμό και την υπέρτατη τιμή που έχουμε χρέος προς τους προγόνους των Μαλαθυριανών που έδωσαν τη ζωή τους για ιδανικά, για την ελευθερία, για την πίστη, για την ειρήνη του λαού. Ήταν ίδιες μέρες, οι αποφράδες μέρες του Αυγούστου 1944 που εξήντα ένας μάρτυρες θυσιάστηκαν στο φαράγγι του Μάκρωνα…».
Με ιδιαίτερη συγκίνηση αναφέρθηκε λεπτομερώς ο ομιλητής κ. Ελευθέριος Κουμής, εκπαιδευτικός, στα ιστορικά γεγονότα, πριν από 75 χρόνια που συνέβησαν στη Μαλάθυρο επισημαίνοντας μεταξύ άλλων τα εξής: « Η τιμή και η συγκίνηση είναι μεγάλη καθώς ανήκω και εγώ σε οικογένεια της Μαλαθύρου θύμα της ναζιστικής θηριωδίας που θυμόμαστε σήμερα…. Μέσα στο μακρύ κατάλογο των μαρτυρικών χωριών της Κρήτης ανήκει και η Μαλάθυρος το αιματοποτισμένο ηρωικό χωριό μας. Από τα πρώτα χρόνια της γερμανικής κατοχής, η Μαλάθυρος ήταν κέντρο αντίστασης σε όλη την περιοχή. Οι κάτοικοι έκρυβαν στο χωριό εκρηκτικές ύλες, πυρομαχικά, έναν ασύρματο και Άγγλους με φυλάκιο. Στη θέση “Κρυγιό νερό”, μεταξύ Μεσαυλίων και Μαλαθύρου οι ναζί το έμαθαν και στις 28 Αυγούστου 1944 πολυάριθμοι Γερμανοί βρέθηκαν στα υψώματα της Μαλαθύρου και σιγά, σιγά κύκλωσαν όλο το χωριό… Αυτοί οι άνθρωποι, οι άνθρωποι μας, δεν είχαν φανταστεί ότι θα ήταν ήρωες. Ήταν άνθρωποι απλοί, της καθημερινής ζωής. Χωρίς υπολογισμούς, χωρίς κρατούμενα, πρόσφεραν ότι πολυτιμότερο είχαν. Την ίδια τους τη ζωή, το αίμα τους».
Το «παρών» έδωσε αντιπροσωπεία του Δήμου Κισάμου με επικεφαλής το δήμαρχο Θεόδωρο Σταθάκη, δημοτικούς και περιφερειακούς συμβούλους, την πρώην βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Βάλια Βαγιωνάκη, εκπροσώπους Στρατιωτικών Αρχών, Σωμάτων Ασφαλείας, Φορέων, Συλλόγων, τη φιλαρμονική του Δήμου Κισάμου “Ειρηναίος Γαλανάκης”, τον Σύλλογο Διατήρησης Ιστορικών Οχημάτων, τον Σύλλογο Ριζιτών «Η Κίσαμος», τον Πολιτιστικό Σύλλογο “Το Ρόδον” με τμήμα ιστορικών αναπαραστάσεων και αρκετού κόσμου.