Η ασφάλεια στην ΕΕ είναι ο τομέας που ξοδεύονται ετησίως πολλά χρήματα για την εδραίωσή της. Αν σκεφθεί κανείς τις αλλεπάλληλες τρομοκρατικές ενέργειες που λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο στην ΕΕ, μπορεί εύκολα να διαπιστώσει την αναγκαιότητα της λήψης μέτρων για την ασφάλεια των ευρωπαίων πολιτών.
H ασφάλεια, βέβαια μπορεί να περιλαμβάνει και μέτρα που αν μη τι άλλο μπορεί να θίγουν βασικά δικαιώματα των πολιτών. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να καταβληθούν σημαντικές προσπάθειες γιατί σε ότι αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών, το διαδίκτυο και την κυβερνοασφάλεια, επιβάλλεται να υπάρχει προσεκτική αντιμετώπιση για να μην παραβιάζονται στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα.
Η πρόοδος στον τομέα της Ασφάλειας
Η Κομισιόν κατέγραψε σε έκθεσή της την πρόοδο που έχει συντελεστεί κατά τα τελευταία έτη προς την υλοποίηση μιας αποτελεσματικής και πραγματικής Ένωσης Ασφάλειας.
Στην έκθεση παρουσιάζονται οι πρωτοβουλίες που ανέλαβε η Κομισιόν σε ορισμένους βασικούς τομείς της Ένωσης Ασφάλειας, μεταξύ των οποίων η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η ανταλλαγή πληροφοριών, η καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης και η κυβερνοασφάλεια, ενώ παράλληλα επισημαίνεται ότι απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες, ιδίως όσον αφορά την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ για την ασφάλεια.
Η έκθεση περιγράφει την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τους νομοθετικούς φακέλους προτεραιότητας στον τομέα της ασφάλειας, καθώς και τις πρόσφατες πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί για τη διασφάλιση της ασφάλειας των Ευρωπαίων πολιτών, τόσο εντός όσο και εκτός διαδικτύου. Η έκθεση επικεντρώνεται ειδικότερα στα εξής:
Τρομοκρατικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο
Δεδομένης της συνεχούς απειλής που συνιστά το τρομοκρατικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο, η Κομισιόν καλεί τόσο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και το Συμβούλιο να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με την προτεινόμενη νομοθεσία έως το τέλος του 2019. Παράλληλα, έχουν προχωρήσει οι εργασίες μέσω εθελοντικών εταιρικών σχέσεων με διαδικτυακές πλατφόρμες, ενώ οι συμμετέχοντες στο φόρουμ της ΕΕ για το διαδίκτυο συμφώνησαν σε ένα πρωτόκολλο διαχείρισης κρίσεων της ΕΕ — έναν μηχανισμό ταχείας απόκρισης για την ανάσχεση της ταχείας εξάπλωσης τρομοκρατικού και βίαιου εξτρεμιστικού περιεχομένου στο διαδίκτυο.
Βελτιωμένη ανταλλαγή πληροφοριών
Τα κράτη μέλη ανταλλάσσουν περισσότερες πληροφορίες από ποτέ, ιδίως χάρη στη βοήθεια που προσφέρουν οργανισμοί της ΕΕ, όπως η Ευρωπόλ. Ωστόσο, για την κάλυψη των υπολειπόμενων κενών πληροφόρησης και των τυφλών σημείων, είναι ζωτικής σημασίας τα συστήματα πληροφοριών ασφάλειας της ΕΕ να μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Κομισιόν έχει θέσει ως κορυφαία της προτεραιότητα την εφαρμογή των προτάσεων για τη διαλειτουργικότητα έως το 2020. Η Επιτροπή καλεί επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να καταλήξουν σύντομα σε συμφωνία για όλες τις εκκρεμείς νομοθετικές προτάσεις σχετικά με τα συστήματα πληροφοριών για την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της τεχνικής εφαρμογής του ETIAS και του ενισχυμένου Συστήματος Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις.
Ασφάλεια στον κυβερνοχώρο
Η ΕΕ έχει ενισχύσει σημαντικά την ανθεκτικότητά της στον κυβερνοχώρο και καταβάλλει τώρα προσπάθειες για τη διασφάλιση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο των δικτύων 5G. Μετά τη συντονισμένη αξιολόγηση κινδύνου από την ΕΕ, τα κράτη μέλη θα πρέπει τώρα να συμφωνήσουν σχετικά με μια εργαλειοθήκη μέτρων μετριασμού έως τις 31 Δεκεμβρίου.
Παραπληροφόρηση
Η ΕΕ συνέχισε επίσης τις προσπάθειές της για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και την προστασία της ακεραιότητας των εκλογών μέσω του αυτορρυθμιστικού κώδικα δεοντολογίας για την παραπληροφόρηση από τον Οκτώβριο του 2018. Ένα έτος μετά, ενώ οι υπογράφοντες έχουν καταβάλει σημαντικές προσπάθειες, απαιτείται περισσότερη δράση από τις διαδικτυακές πλατφόρμες, ιδίως όσον αφορά την ενδυνάμωση των καταναλωτών και την ανάληψη δεσμεύσεων για την ενδυνάμωση της ερευνητικής κοινότητας.
Επιβολή της νομοθεσίας της Ε.Ε.στον τομέα της ασφάλειας
Ορισμένοι από τους βασικούς νόμους ασφαλείας της ΕΕ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο δεν εφαρμόζονται ακόμη πλήρως από όλα τα κράτη μέλη. Σε αυτούς περιλαμβάνονται φάκελοι προτεραιότητας, όπως η ανταλλαγή δεδομένων από τις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (PNR) και η οδηγία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Μόνο 13 κράτη μέλη εφαρμόζουν τους κανόνες της ΕΕ για την αυστηρότερη πρόσβαση σε πυροβόλα όπλα και 21 κράτη μέλη δεν έχουν μεταφέρει ακόμη τους κανόνες της ΕΕ για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Επιπλέον, 23 κράτη μέλη εξακολουθούν να μην εφαρμόζουν τους κανόνες της ΕΕ για την ποινικοποίηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και 4 κράτη μέλη δεν συμμορφώνονται με τη νομοθεσία της ΕΕ για τις επιθέσεις κατά των συστημάτων πληροφοριών.
Συνεργασία για την ασφάλεια με τα Δυτικά Βαλκάνια
Στις 9 Οκτωβρίου, η Επιτροπή υπέγραψε συμφωνίες για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία, ως συνέχεια του κοινού σχεδίου δράσης. Στις 7 Οκτωβρίου, η ΕΕ υπέγραψε επίσης συμφωνία για τη συνεργασία στον τομέα της διαχείρισης των συνόρων μεταξύ του Μαυροβουνίου και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής.
