Το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ) ανακοίνωσε την Τρίτη την Ετήσια Έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών (INCB).
Στην Ετήσια Έκθεσή του για το 2022 το INCB προειδοποιεί ότι η νομιμοποίηση της μη ιατρικής χρήσης της κάνναβης, η οποία, όπως ισχυρίζεται, αντιβαίνει στην Ενιαία Σύμβαση του 1961 για τα Ναρκωτικά, φαίνεται να έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερη κατανάλωσή της και άμβλυνση της αντίληψης περί επικινδυνότητάς της, ιδιαίτερα στους νέους.
Αυτή η διαπίστωση βέβαια έρχεται σε αντίθεση με την πολιτική πολλών χωρών που σχεδιάζουν την νομιμοποίηση της κάνναβης αλλά και στις πολυπληθείς γνώμες ιατρών και ειδικών ότι η κάνναβη δεν προκαλεί εθισμό. Μεταξύ των χωρών που σχεδιάζουν την νομιμοποίηση της κάνναβης είναι και η Γερμανία. Συγκεκριμένα τον Οκτώβριο του 2022 η γερμανική κυβέρνηση παρουσίασε σχέδιο νόμου που ρυθμίζει την ελεγχόμενη διάθεση κάνναβης σε ενήλικες για ψυχαγωγική χρήση σε αδειοδοτημένα καταστήματα.
Ενώ ο αριθμός των χωρών όπου η κάνναβη είναι νόμιμη είναι ακόμη μικρός, ολοένα και περισσότερες κυβερνήσεις σκέφτονται να ακολουθήσουν τον δρόμο της νομιμοποίησης.
Για παράδειγμα, τον Ιούνιο του 2022 η κυβέρνηση του Λουξεμβούργου δημοσίευσε ένα σχέδιο νόμου που θα επιτρέπει σε ενήλικες να καλλιεργούν έως και τέσσερα φυτά κάνναβης στο σπίτι για ψυχαγωγικούς σκοπούς.
Στην Ιταλία, η πρόταση για δημοψήφισμα για τη νομιμοποίηση της προσωπικής καλλιέργειας κάνναβης και άλλων ψυχοδραστικών φυτών απορρίφθηκε από το Συνταγματικό Δικαστήριο τον Φεβρουάριο του 2022.
Ορισμένες κυβερνήσεις, λοιπόν, δεν είναι βέβαιες εάν η κάνναβη και οι ουσίες που σχετίζονται με αυτήν πρέπει να συνεχίσουν ταξινομούνται ως επιβλαβείς, καθώς και αν οι έλεγχοι που προβλέπονται στις συμβάσεις ελέγχου των ναρκωτικών εξακολουθούν να είναι επίκαιροι ως προς τη χρήση της κάνναβης.
Αυτές οι κυβερνήσεις αναζητούν εναλλακτικές λύσεις, συμπεριλαμβανομένης της νομιμοποίησης της μη ιατρικής χρήσης της κάνναβης.
Διακίνηση κοκαΐνης
Πάντως το INCB επισημαίνει και ένα άλλο πολύ σημαντικό πρόβλημα που σχετίζεται με ολοένα και μεγαλύτερες ποσότητες κοκαΐνης με υψηλά επίπεδα καθαρότητας που έχουν γίνει διαθέσιμες σε φθηνότερες τιμές, λόγω της αύξησης της παραγωγής και της διακίνησης κοκαΐνης.
Αυτό συνδέεται, όπως αναφέρεται στην έκθεση, με την αλλαγή της εγκληματικής δραστηριότητας σε τοποθεσίες όπου καλλιεργείται η κόκα. Η συγκομιδή φύλλων κόκας έφτασε το 2020 στο ιστορικό ρεκόρ των 1,982 τόνων.
O αριθμός των ατόμων που κάνουν χρήση της ουσίας παγκοσμίως την ίδια χρονιά έφτασε τα 21,5 εκατομμύρια, αύξηση 32% σε σχέση με το 2010. Επιπλέον, οργανώσεις διακίνησης μεταφέρουν την επεξεργασία κοκαΐνης στην Ευρώπη, η οποία αντιπροσώπευε 6 από τα 15 εργαστήρια επεξεργασίας κοκαΐνης που εντοπίστηκαν παγκοσμίως.
Η κρίση επιδημίας οπιοειδών και υπερβολικής δόσης ναρκωτικών στη Βόρεια Αμερική έχει επιδεινωθεί, λόγω της παράνομης παρασκευής και διακίνησης συνθετικών οπιοειδών.
Η διακίνηση φαιντανύλης και άλλων επικίνδυνων οπιοειδών επεκτείνεται στην Ωκεανία. Το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Ταχείας Απαγόρευσης Επικίνδυνων Ουσιών (GRIDS) του INCB υποστηρίζει τη συνεργασία μεταξύ των διωκτικών αρχών, για να αποτρέψει ότι αυτές και άλλες επικίνδυνες ουσίες θα φτάσουν στις καταναλωτικές αγορές.
Περιφερειακές ανισότητες
Στην έκθεση επισημαίνονται επίσης βασικές τάσεις στις περιφερειακές ανισότητες ως προς την κατανάλωση διαφόρων ψυχοτρόπων ουσιών.
Για παράδειγμα, η κατανάλωση αντιεπιληπτικών φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένης της κλοναζεπάμης και της φαινοβαρβιτάλης, είναι χαμηλή στην Αφρική, την Ασία και την Ωκεανία σε σχέση με την Αμερική και την Ευρώπη, παρά το γεγονός ότι αυτές οι ουσίες βρίσκονται μεταξύ των πιο εμπορεύ σιμων ψυχοτρόπων ουσιών.
Ομοίως, υπάρχουν σημαντικές περιφερειακές ανισότητες στην κατανάλωση μεθυλφαινιδάτης, παρά τις αναφορές που υποδηλώνουν ότι τα επίπεδα επικράτησης της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ADHD) δεν διαφέρουν και τόσο μεταξύ των περιοχών.
Θεραπείες
Επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι τα θεραπευτικά προγράμματα που χορηγούν αγωνιστές οπιοειδών είναι αποτελεσματικά στη θεραπεία των εξαρτήσεων από τα οπιοειδή. Ωστόσο, η χρήση μεθαδόνης και βουπρενοφρίνης για τη θεραπεία από την εξάρτηση οπιοειδών αφορά περιορισμένο αριθμό χωρών, από τις οποίες οι περισσότερες είναι στη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη.
Σε άλλες χώρες όπου είναι διαδεδομένη η ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών, η θεραπεία με βουπρενοφρίνη, μεθαδόνη και αγωνιστές των οπιοειδώνείναι περιορισμένη ή ανύπαρκτη.
Το INCB παρακινεί τις κυβερνήσεις και τις ιατρικές Αρχές να χρησιμοποιούν μεθαδόνη και βουπρενοφρίνη για τη θεραπεία της εξάρτησης από τα οπιοειδή, δεδομένης της θεραπευτικής τους αποτελεσματικότητας.
Παραδόσεις φαρμάκων
Τέλος, αναφορικά με ένα άλλο πολύ σοβαρό θέμα που αφορά την παράδοση ελεγχόμενων φαρμάκων κατά τη διάρκεια καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, επισημαίνεται ότι αυτή παραμένει προβληματική.
Και αυτό συμβαίνει σε μια εποχή κατά την οποία αυξάνονται οι παγκόσμιες ανάγκες για ελεγχόμενες ουσίες κατά τη διάρκεια καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, οι χώρες αντιμετωπίζουν προβλήματα στην έγκαιρη παραλαβή και παρά- δοση αυτών των ουσιών. Αυτό οφείλεται εν μέρει στις πρόσθετες διοικητικές προϋποθέσεις που ισχύουνγια τη διεθνή διακίνηση ελεγχόμενων ουσιών.
Οι ελεγχόμενες ουσίες που περιλαμβάνονται στα κιτ υγειονομικού υλικού για έκτακτες ανθρωπιστικές κρίσεις, όπως η μορφίνη, η διαζεπάμη και η φαινοβαρβιτάλη, είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση του πόνου, την παρηγορητική φροντίδα, τη χειρουργική φροντίδα και αναισθησία, καθώς και για θεραπείες προβλημάτων ψυχικής υγείας και νευρολογικών καταστάσεων των ανθρώπων που βρίσκονται σε διάφορες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προκύπτουν από παρατεταμένες συγκρούσεις και την κλιματική αλλαγή.
