Η «ΑΝΕΣΠΕΡΟΣ ΜΝΗΜΗ» όπως είναι ο τίτλος της έκθεσης της πολιτικού μηχανικού και εικαστικού Εμμανουέλας Πετρακάκη, έρχεται να φωτίσει τη μνήμη, το συναίσθημα, να αποτρέψει τη λήθη για όσα βασανιστικά βίωσαν με τον εκτοπισμό τους οι Έλληνες της Μικράς Ασίας.
Η έκθεση, η οποία ξεκινάει στις 18 Ιουλίου και θα διαρκέσει με τις 31 Ιουλίου στην αίθουσα της Περιηγητικής Λέσχης στην οδό Αγ. Φραγκίσκου στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου, δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες της να σταθούν μπροστά σε 11 γιγαντοέργα στα οποία, με το ακατέργαστο υλικό της φύσης, το κάρβουνο, «ζωντανεύει», μέσω της ζωγραφικής τέχνης, το μικρασιατικό δράμα.
Μιλώντας για την έκθεση, η Εμμανουέλα Πετρακάκη, αναφέρεται στον «βαθύ πόνο των Ελλήνων Μικρασιατών, που βίωσαν βασανιστικά τον εκτοπισμό τους από τις αλησμόνητες πατρίδες, μέσα από φιγούρες σε φυσικό ή και σε μεγαλύτερο από το φυσικό μέγεθος, οι οποίες πλέκουν το δράμα της καταστροφής και της απελπισίας, ανάμεσα στα φλεγόμενα κτήρια στο λιμάνι της Σμύρνης».
Στα 11 ζωγραφικά γιγαντοέργα, η επιστήμονας-εικαστικός επιχειρεί να δώσει τη μεγάλη διάσταση του δράματος του βίαιου εκτοπισμού των Ελλήνων, αφιερώνοντας σημαντικό μέρος των έργων στα παιδιά εκείνης της εποχής, τα οποία όπως επισημαίνει «έζησαν τον ξεριζωμό χωρίς να μπορούν να τον κατανοήσουν, την ίδια ώρα που ένα μεγάλο γιατί, σφράγισε αναπάντητα τις ψυχές τους και τις βύθισε στον φόβο και την ανασφάλεια». Για την κ. Πετρακάκη, η καταστροφή της Σμύρνης αποτελεί ένα γεγονός που τη συγκινούσε βαθιά από μικρό παιδί. «Ένιωθα χρόνια την επιθυμία να αναπαραστήσω σκηνές από το δράμα των Ελλήνων της Μικρασίας, αλλά το πλήρωμα του χρόνου ήρθε πριν από 20, περίπου, μήνες που αποφάσισα να ξεκινήσω να τραβάω τις πρώτες γραμμές. Είχα την ανάγκη να γίνω κι εγώ μια από τις “φωνές” εκείνων των ανθρώπων που βρέθηκαν στο “μάτι του κυκλώνα”. Αν έχω καταφέρει να γίνω έστω κι ένας ψίθυρος δικός τους, θα έχω επιτελέσει το στόχο μου». Και πρόσθεσε: «Ξεκίνησα κυριολεκτικά έχοντας άγνοια κινδύνου απέναντι στο τεράστιο δράμα της καταστροφής και του διωγμού, αλλά αναγνωρίζοντας το βάρος της ευθύνης γι’ αυτό που τελικά αποφάσισα να επιχειρήσω».
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ κάνει λόγο για την υποχρέωση της επίσημης Πολιτείας, όλων των κατά καιρούς κυβερνήσεων, να λειτουργήσουν κατά τρόπο τέτοιο «ώστε να μη ξεχαστεί όχι μόνο ο ξεριζωμός, όχι μόνο η βία του πολέμου και του εκτοπισμού, αλλά και όλο αυτό το πνευματικό, επιχειρηματικό, καλλιτεχνικό υπόβαθρο των Ελλήνων της Σμύρνης, οι οποίοι πρόσφυγες πια στην μητέρα Ελλάδα, πρόσδωσαν στην ταυτότητα του έθνους μας στοιχεία τα οποία ενίσχυσαν την αξία της». Αναφερόμενη δε στην επιλογή του τίτλου της έκθεσης αλλά και στους τίτλους των 11 έργων υπογραμμίζει: «Αυτό ακριβώς θέλω να επισημάνω και με τον τίτλο της έκθεσης η οποία πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Δήμου Ρεθύμνου, ότι δηλαδή, η ανέσπερος μνήμη είναι η άσβεστος μνήμη ή αλλιώς η αιώνια μνήμη για τους νεκρούς αυτής της θηριωδίας. Συγχρόνως, σκέφτηκα, ότι τα έργα μου έπρεπε να πάρουν τα ονόματα 11 συναισθημάτων που ανάμεσα σε άλλα, ένιωσαν οι άνθρωποι που βίωσαν τη καταστροφή».
Τέλος, η Εμμανουέλα Πετρακάκη ευελπιστεί και προγραμματίζει, η έκθεση της να ταξιδέψει, με στόχο να μπορέσει, όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «να σταθούν μπροστά στα έργα που αποτυπώνουν τον ξεριζωμό, νέοι άνθρωποι, παιδιά, για να αισθανθούν πόσο μεγάλη αξία έχει η γενέθλια γη, πόσο τραγικό είναι για την ανθρωπότητα η προσφυγιά, πόσο επίσης άξιο για τις κοινωνίες είναι να κρατούν ανοικτές τις αγκαλιές τους στους ανθρώπους, που χωρίς τη θέληση τους βρέθηκαν να αναζητούν το αύριο το δικό τους και των παιδιών τους έξω και πέρα από τις εστίες τους».
