Το κλίµα έχει αλλάξει και παρόλα αυτά, οι προσπάθειες για ενίσχυση των ανανεώσιµων πηγών Ενέργειας -ΑΠΕ εξακολουθούν να βρίσκουν αντίθετους πολλούς πολίτες (ειδικά στην χώρα µας) που ναι µεν µπορεί να έχουν δίκιο σε ότι αφορά την σωστή χωροθέτηση στα βουνά και την θάλασσα, εντούτοις είναι τόσο µεγάλη η ανάγκη που τα ορυκτά καύσιµα πρέπει επειγόντως να πάψουν να υπάρχουν ως ενεργειακή πηγή µιας και τα περιθώρια για το κλίµα έχουν στενέψει.
Οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες και αναµένεται νέα επιδείνωση στις κλιµατολογικές συνθήκες. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσµα την συνολική διατάραξη της βιοποικιλότητας µε δυσάρεστα αποτελέσµατα για την ποιότητα ζωής αλλά πρωτίστως για το περιβάλλον από το οποί ξεκινούν και τελειώνουν όλα
“Οι εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου θα πρέπει να µειωθούν κατά 42% έως το 2030 σε σύγκριση µε το 2019 για να επιτευχθεί ο στόχος του 1,5 βαθµού – αλλά το 2023 επιτεύχθηκε νέο υψηλό επίπεδο, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.”
Τι αναφέρει η έκθεση
Σύµφωνα µε έκθεση του Περιβαλλοντικού Προγράµµατος των Ηνωµένων Εθνών (UNEP), οι στόχοι του Παρισιού για το κλίµα κινδυνεύουν να αποτύχουν, εκτός εάν ιδίως οι βιοµηχανικές χώρες αναλάβουν µαζική δράση. Προκειµένου να επιτευχθεί ο στόχος της υπερθέρµανσης του πλανήτη κατά 1,5 βαθµό σε σχέση µε την προβιοµηχανική εποχή, οι εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου θα πρέπει να µειωθούν κατά 42% έως το 2030 σε σχέση µε τα επίπεδα του 2019, τόνισε η εκτελεστική διευθύντρια του UNEP Ίνγκερ Άντερσεν κατά την παρουσίαση της αποκαλούµενης έκθεσης για το χάσµα εκποµπών.
Για να µην µείνουν οι στόχοι του Παρισιού για το κλίµα ουτοπικό όνειρο, πρέπει να αναληφθεί δράση γρήγορα – µε πολλά χρήµατα και ακόµη περισσότερα µέτρα. Σύµφωνα µε τους υπολογισµούς, το 2023 θα εκπέµπονται παγκοσµίως αέρια του θερµοκηπίου µε επιπτώσεις στο κλίµα 57,1 γιγατόνων διοξειδίου του άνθρακα (ισοδύναµα διοξειδίου του άνθρακα) – ένα υψηλό ρεκόρ. Ήδη πέρυσι είχε καταγραφεί ρεκόρ εκποµπών. Τώρα ο αριθµός αυτός αυξήθηκε κατά 1,3% ακόµη, σύµφωνα µε την έκθεση. Συγκριτικά, τη δεκαετία πριν από την πανδηµία του κορωνοϊού, οι παγκόσµιες εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου εξακολουθούσαν να αυξάνονται κατά µέσο όρο 0,8% ετησίως.
Όπως και τα προηγούµενα χρόνια, οι περισσότερες εκποµπές δηµιουργήθηκαν στον ενεργειακό τοµέα µε µερίδιο 26%, για παράδειγµα στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ακολουθούµενες από τον τοµέα των µεταφορών µε 15% και τη γεωργία και τη βιοµηχανία µε µερίδιο 11% έκαστη.
Η ετήσια αξιολόγηση, η οποία δηµοσιεύεται λίγες εβδοµάδες πριν από την Παγκόσµια ∆ιάσκεψη για το Κλίµα στην πρωτεύουσα του Αζερµπαϊτζάν, Μπακού, εξετάζει το χάσµα µεταξύ των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου που µπορούν πράγµατι να αναµένονται τα επόµενα χρόνια και των τιµών που θα ήταν απαραίτητες για την επίτευξη των κλιµατικών στόχων του Παρισιού. Τα αέρια του θερµοκηπίου στην ατµόσφαιρα, ιδίως το διοξείδιο του άνθρακα, παίζουν ρόλο στην παγκόσµια άνοδο της θερµοκρασίας.
Λόγω της υπερθέρµανσης του πλανήτη, πολλές περιοχές βιώνουν πιο συχνά και ακραία καιρικά φαινόµενα, δηλαδή καύσωνες και ξηρασίες, καταιγίδες και πληµµύρες. Αυτό µπορεί να καταστήσει ολόκληρες περιοχές µη κατοικήσιµες, να καταστρέψει τις σοδειές και έτσι να επιδεινώσει τις κρίσεις πείνας. Η στάθµη της θάλασσας αυξάνεται επίσης, απειλώντας τις παράκτιες περιοχές και τα µικρά νησιωτικά κράτη.
Οι µεγάλες βιοµηχανικές χώρες, οι οποίες συµβάλλουν τα µέγιστα στην εκποµπή διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων του θερµοκηπίου στην ατµόσφαιρα και συνεπώς στην παγκόσµια άνοδο της θερµοκρασίας, είναι αυτές που χρειάζονται περισσότερο δράση. «Ουσιαστικά, χρειαζόµαστε µια παγκόσµια κινητοποίηση σε πρωτοφανή κλίµακα και µε πρωτοφανή ρυθµό», απαιτεί η επικεφαλής του UNEP Ίνγκερ Άντερσεν.
Οι δεσµεύσεις
Σύµφωνα µε την έκθεση, ο χρόνος πιέζει: για να περιοριστεί η υπερθέρµανση του πλανήτη στον 1,5 βαθµό, οι χώρες του κόσµου θα πρέπει να δεσµευτούν από κοινού να µειώσουν τις ετήσιες εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου κατά 42% έως το 2030 και κατά 57% έως το 2035 σε σύγκριση µε τα επίπεδα του 2019. Επί του παρόντος, οι δεσµεύσεις υπολείπονται κατά πολύ αυτού του στόχου.
Προκειµένου να επιτευχθούν αυτοί οι παγκόσµιοι στόχοι µείωσης, οι χώρες της G20 ειδικότερα – µε εξαίρεση την Αφρικανική Ένωση – θα πρέπει να εργαστούν «σκληρά», δήλωσε η Άντερσεν Ο τίτλος της έκθεσης του UNEP, «Όχι άλλος θερµός αέρας, παρακαλώ», ακούγεται διφορούµενος και προειδοποιητικός: η υπερθέρµανση του πλανήτη πρέπει να σταµατήσει – και ο χρόνος για ωραία λόγια έχει τελειώσει.
Λίγες µόλις εβδοµάδες πριν από τη ∆ιάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιµατική αλλαγή στο Μπακού του Αζερµπαϊτζάν, η έκθεση καλεί τις χώρες της G20 να αναλάβουν δράση και να επενδύσουν προκειµένου να µειώσουν τις εκποµπές: η οµάδα αυτή δεν βρίσκεται καν σε καλό δρόµο για να εκπληρώσει τους τρέχοντες εθνικούς στόχους συνεισφοράς, αναφέρει. Τα µέλη µε τις υψηλότερες εκποµπές πρέπει «να πρωτοστατήσουν αυξάνοντας δραστικά τη δράση και τη φιλοδοξία τους τώρα και στις νέες δεσµεύσεις».
Οι εκποµπές
Αυτό συµβαίνει επειδή τα µέλη της G20, εξαιρουµένης της Αφρικανικής Ένωσης, φέρονται να είναι υπεύθυνα για το 77% των εκποµπών το 2023. Η συµπερίληψη της Αφρικανικής Ένωσης ως µόνιµου µέλους της G20 αυξάνει το µερίδιο µόνο κατά 5% στο 82%. Αυτό δείχνει την ανάγκη για διαφοροποιηµένες ευθύνες µεταξύ των εθνών.
Οι κατά κεφαλήν υπολογισµοί των εκποµπών διοξειδίου του άνθρακα για διάφορες χώρες και περιοχές καθιστούν σαφείς τις παγκόσµιες διαφορές: σύµφωνα µε την έκθεση, η τιµή στη Ρωσία πέρυσι ήταν 19 τόνοι ισοδύναµου διοξειδίου του άνθρακα ανά κάτοικο, στις ΗΠΑ 18 τόνοι, στην Κίνα 11 τόνοι και στα κράτη της ΕΕ κατά µέσο όρο 7,3 τόνοι. Αντίθετα, τα 55 κράτη της Αφρικανικής Ένωσης πέτυχαν µια συνδυασµένη κατά κεφαλήν τιµή 2,2 τόνων και οι 47 λιγότερο ανεπτυγµένες χώρες µόνο 1,5 τόνων.
Τι λέει και τι ζητά το WWF
«Πρέπει επειγόντως να προχωρήσουµε στη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίµων, διαφορετικά τεράστιες ποσότητες CO2 θα συνεχίσουν να απελευθερώνονται στην ατµόσφαιρά µας και να τροφοδοτούν την υπερθέρµανση του πλανήτη», δήλωσε η Viviane Raddatz, διευθύντρια για το κλίµα στο WWF Γερµανίας, σχολιάζοντας την έκθεση του UNEP. «Ό,τι δεν επενδύσουµε τώρα θα πρέπει να δαπανήσουµε διπλάσια ή τριπλάσια αργότερα».
Τα ευρήµατα πρέπει να αντανακλώνται στην παγκόσµια χρηµατοδότηση, όπως και στον γερµανικό προϋπολογισµό. «Χρειαζόµαστε τουλάχιστον τα υποσχεθέντα έξι δισεκατοµµύρια ευρώ από τη Γερµανία για την προστασία του κλίµατος παγκοσµίως, χρειαζόµαστε τα υποσχεθέντα 100 δισεκατοµµύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως από τις χώρες του Παγκόσµιου Βορρά µέχρι το 2025 και χρειαζόµαστε συµφωνία στο Μπακού για έναν υψηλότερο στόχο χρηµατοδότησης από το 2026», ζήτησε η Raddatz.