Σε ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές οδηγείται η χειρουργική, τόσο λόγω της οικονομικής κρίσης, όσο και λόγω της εξέλιξης εργαλείων και τεχνικών. Στην Ελλάδα δεν λείπουν τα ενδοσκόπια, που χρειάζονται για τέτοιες επεμβάσεις, αλλά οι εξειδικευμένοι επιστήμονες αυτών των τεχνικών.
Tα παραπάνω ανέφερε ο επίκουρος καθηγητής Ορθοπαιδικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Στέλιος Καπετανάκης, στη διάρκεια συνέντευξης τύπου, με αφορμή workshop για τις ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές αντιμετώπισης κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου ή σπονδυλικής στένωσης, που θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα (16-19/2) στο Ανατομείο του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης. Στο workshop θα εκπαιδευτούν για πρώτη φορά στην χώρα μας 40 ορθοπαιδικοί ,νευροχειρουργοί, και αναισθησιολόγοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Το πρακτικό σεμινάριο θα έχει τρία σκέλη: ενδοσκοπική διατρηματική δισκεκτομή, διαδερμική διατρηματική σπονδυλοδεσία και εγχύσεις στη σπονδυλική στήλη “Στη χώρα μας οι παθήσεις μεσοσπονδυλίου δίσκου και στένωσης του μεσοσπονδυλίου τρήματος λόγω εκφύλισης, αντιμετωπίζονταν μέχρι πρόσφατα με τον παραδοσιακό τρόπο, δηλαδή με δισκεκτομή, μικροδισκεκτομή (χρήση μικροσκοπίου) και σπονδυλοδεσία, δηλαδή με ανοιχτές τεχνικές. Τα τελευταία πέντε χρόνια στην Ελλάδα, με την εισαγωγή της ενδοσκοπικής χειρουργικής (χρήση ενδοσκοπίου από οπή μόλις οκτώ χιλιοστών), η στένωση μεσοσπονδυλίου τρήματος και η στένωση μεσοσπονδυλίου δίσκου αντιμετωπίζονται και ενδοσκοπικά, ακόμα όμως σε μικρό ποσοστό. Μόλις το 3%-5% των συνολικών επεμβάσεων, που αφορούν την κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου αντιμετωπίζονται ενδοσκοπικά, λόγω του ότι η τεχνική είναι ιδιαίτερα απαιτητική, αφού είναι συνδυασμός διαδερμικών τεχνικών και ενδοσκοπικής χειρουργικής” εξήγησε ο κ Καπενάκης.
Ενδοσκοπική δισκεκτομή
Η ενδοσκοπική διατρηματική δισκεκτομή είναι μια τεχνική που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των στενώσεων της σπονδυλικής στήλης. H τεχνική αυτή ενδείκνυται για ασθενείς που δεν μπορούν να πάρουν αναισθησία, όπως αυτοί που έχουν καρδιακή, νεφρική ή αναπνευστική ανεπάρκεια, όπως και όσοι πάσχουν από Πάρκινσον ή Σκλήρυνση κατά Πλάκας. Επιπλέον, επειδή δεν επεμβαίνει στην ανατομία των μυών, των οστών, των συνδέσμων και δεν προκαλεί μετεγχειρητικές φλεγμονές, έχει ένδειξη σε ομάδες, που είναι ευπαθείς στις λοιμώξεις, όπως είναι οι διαβητικοί.
Με την τεχνική της ενδοσκοπικής διατρηματικής δισκεκτομής, όπως ανέφερε ο κ. Καπετανάκης, εισάγεται από οπή οκτώ χιλιοστών διαδερμικά μία βελόνα, η οποία διαπερνά τους μυς και τα περιβλήματα των μυών, φτάνοντας στο τρήμα (η οπή από την οποία διέρχεται το νεύρο, που ξεκινάει από τη σπονδυλική στήλη και νευρώνει κάποιο τμήμα του σκελετού). Αμέσως μετά ανοίγεται δίοδος με διαστολείς διαφορετικών μεγεθών από τον μικρότερο στο μεγαλύτερο, για να μπει μια κάνουλα πάνω από αυτούς τους διαστολείς και να στερεωθεί στο τρήμα. Μέσα στην κάνουλα μπαίνει ένα εύκαμπτο ενδοσκόπιο με δύο θύρες. Από τη μία θύρα ο γιατρός εξασφαλίζει την έμμεση όραση του χειρουργικού του πεδίου σε μεγέθυνση, ενώ από την άλλη εισάγονται ειδικές λαβίδες, με τις οποίες κόβεται η κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου, που πιέζει το νεύρο, χωρίς να αγγίζεται το νεύρο. Η όλη επεμβατική πράξη γίνεται με τοπική αναισθησία ή ελεγχόμενη καταστολή (μέθη), ώστε ο ασθενής να μην πέφτει σε βαθύ ύπνο κατά τη διάρκεια της επέμβασης, αλλά να συνεργάζεται με τον γιατρό, προκειμένου να αποφευχθούν βλάβες του νεύρου. Ο γιατρός πριν τραυματίσει το νεύρο το γνωρίζει από τις αντιδράσεις του ασθενή, κάτι που δεν εξασφαλίζεται με τις παραδοσιακές τεχνικές. Αυτό είναι και το κυρίαρχο πλεονέκτημα της τεχνικής. Η όλη επεμβατική διαδικασία διαρκεί 20-30 λεπτά και ο ασθενής είναι περιπατητικός μόλις συνέλθει από τη μέθη.
Αναίμακτη σπονδυλοδεσία
Ελπίδα σε ασθενείς μεγάλων ηλικιών, που δεν μπορούν υποβληθούν σε μεγάλα αιματηρά και πολύωρα χειρουργεία δίνει η διαδερμική διατρηματική σπονδυλοδεσία. Πρόκειται για αναίμακτη τεχνική που έχει ένδειξη σε ασθενείς με μειωμένη κίνηση, που πάσχουν από βαρεία σπονδυλική στένωση εξ αιτίας οστεόφυτων ή οστεοποιημένων δίσκων, που πιέζουν τα νεύρα στην περιοχή της στένωσης. Περιγράφοντας την τεχνική αυτή, ο κ.Καπετανάκης είπε ότι εισάγονται βίδες σε απόσταση 3- 4 εκατοστών από τη μέση γραμμή – τη ραχοκοκαλιά. Οι βίδες ενώνονται μεταξύ τους με ράβδους, ενώ μεταξύ των σπόνδυλων εισάγεται ένας κλωβός (πλέγμα), που χρησιμεύει στην ένωση των δύο παρακείμενων σπονδύλων. Λόγω της πλαγιας προσπέλασης των βιδών δε παρακάμπτεται η φυσιολογική ανατομία της σπονδυλικής στήλης όσον αφορά τους μυς, τα οστά, τους συνδέσμους, ενώ η απώλεια αίματος δεν ξεπερνά τα 50 ml. Ο ασθενής μπορεί και σηκώνεται την επόμενη μέρα, ενώ φεύγει από το νοσοκομείο σε δύο ήμερες και επανέρχεται στη δραστηριότητά του μέσα σε ένα μήνα.
Εγχύσεις για τον πόνο
Οι εγχύσεις στη σπονδυλική στήλη έχουν σκοπό την ανακούφιση από τον πόνο που προκαλούν διάφορες παθολογικές καταστάσεις, αφού έχει προηγηθεί φαρμακευτική αγωγή και δεν έχει αποδώσει, ανέφερε ο αναισθησιολόγος – θεολόγος, διδάκτορας Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ, Παναγιώτης Θεοδοσιάδης. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται είναι συνδυασμός τοπικού αναισθητικού και κορτικοστεροειδούς, προκειμένου να εξασφαλιστεί η άμεση αναλγησία μέσω του πρώτου και η μακρόχρονη μέσω του δευτέρου. Η διάρκεια και το αναλγητικό αποτέλεσμα της έγχυσης κυμαίνεται από δυο μήνες έως ένα χρόνο και ποικίλει από ασθενή σε ασθενή, ενώ ο βασικός παράγοντας είναι η βαρύτητα της πάθησης. Για μονιμότερο αποτέλεσμα χρησιμοποιούνται οι ραδιοσυχνότητες (RF) με παρόμοια τεχνική. Βασική προϋπόθεση για την επιτυχία όλων των παραπάνω εγχύσεων είναι η σωστή διάγνωση της αιτίας του πόνου. Η σωστή διάγνωση και η προσεκτική αγωγή (φαρμακευτική ή μέσω έγχυσης) είναι το Α και το Ω στην αντιμετώπιση του πόνου
«Οι εγχύσεις αφορούν όλη τη σπονδυλική στήλη, από την αυχενική και θωρακική μοίρα έως την οσφυϊκή μοίρα.Η έγχυση μπορεί να αφορά τις μικρές αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης, τον επισκληρίδιο χώρο ή κάποιο από τα τρήματα από όπου εξέρχεται η ρίζα του νεύρου, που πάσχει (διατρηματική έγχυση).Η έγχυση στην σπονδυλική στήλη γίνεται σε άσηπτο χειρουργικό περιβάλλον, ενώ είναι απαραίτητη η χρήση του ακτινοσκοπικού μηχανήματος στην πλειονότητα των περιπτώσεων με συνεχή ακτινοσκοπικό έλεγχο, προκειμένου να τοποθετηθεί η βελόνα στο σωστό μέρος. Η όλη διαδικασία είναι ανώδυνη, αφού γίνεται με τοπική αναισθησία και η βελόνα που χρησιμοποιείται είναι πολύ λεπτή. Ο ασθενής μετά από παραμονή μιας ώρας περίπου, αποχωρεί από το νοσηλευτικό ίδρυμα» επισήμανε ο κ Θεοδοσιάδης.
Σε ότι αφορά τον αυχένα, παθήσεις στις οποίες θα μπορούσε να προσφέρει πολύ καλό αναλγητικό αποτέλεσμα μια έγχυση (ο τύπος της έγχυσης είναι ειδικός για κάθε πάθηση), είναι η αυχεναλγία μετά από κάκωση, η αρθρίτιδα, δισκοκήλη, η ριζαλγία (πίεση της ρίζας του νεύρου), ο πόνος από έρπητα ζωστήρα κ.ά. Παρόμοιες είναι οι ενδείξεις για την θωρακική και την οσφυϊκή μοίρα. Εκτός από τις εγχύσεις για τους “καλοήθεις” πόνους υπάρχουν και εγχύσεις που γίνονται σε πλέγματα νεύρων για την αντιμετώπιση του πόνου από κάποια κακοήθεια που τα έχει διηθήσει, π. χ. στον καρκίνο του στομάχου ή του παγκρέατος, γίνεται έγχυση- νευρόλυση του κοιλιακού πλέγματος. Να σημειωθεί ότι εγχύσεις μπορούν να γίνουν και για την αντιμετώπιση των διαφόρων μορφών κεφαλαλγίας, όπως της νευραλγίας τριδύμου, της ινιακής κεφαλαλγίας, της ημικρανικής κρίσης κ.ά.
