Η πανδημία αύξησε την κατανάλωση ελαιολάδου στις ΗΠΑ
■ Προώθησε όμως τα επεξεργασμένα και όχι τα έξτρα παρθένα ελαιόλαδα!
Η κατανάλωση φυτικών λαδιών στις ΗΠΑ φαίνεται να άλλαξε σημαντικά με την πανδημία και κάποια αυξητική τάση υπέρ της κατανάλωσης του ελαιολάδου άρχισε να διαμορφώνεται.
Λόγος της εξέλιξης αυτής, όπως είπε ο κ. Joseph R. Profaci – Εκτελεστικός Διευθυντής της Βόρειο-Αμερικανικής Ένωσης Ελαιόλαδου (NAOOA) κατά τη συμμετοχή του σε Σεμινάριο του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου που έγινε με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Ελιάς, ήταν « το γεγονός ότι πολλοί καταναλωτές σε καραντίνα που αναγκάστηκαν να μαγειρεύουν στο σπίτι, έδειχναν ικανοποιημένοι που ξαναθυμήθηκαν τις παλιές μαγειρικές δεξιότητες και στράφηκαν στην αναζήτηση υγιεινών προϊόντων μέσα από διαδικτυακές αγορές». Αυτό συνετέλεσε στο να αυξηθούν οι πωλήσεις ελαιολάδου στις αλυσίδες λιανικής κατά 23,5% και συνακόλουθα οι εισαγωγές ελαιολάδου που έφτασαν σε επίπεδο ρεκόρ 410.000 τόνων, σημειώνοντας αύξηση 16% σε σχέση με το προηγούμενο έτος
Ωστόσο, όπως παρατήρησε ο κ. Profaci, τα στατιστικά στοιχεία της λιανικής έδειξαν ότι η αύξηση της κατανάλωσης δεν αφορούσε τα έξτρα παρθένα, όπως θα έπρεπε να αναμένεται , αλλά τα ελαιόλαδα με ουδέτερη ή ελαφριά γεύση, των οποίων οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 29,9%
Και η τάση αυτή, όπως είπε, προς ελαιόλαδα με ελαφριά γεύση (σ.σ.μιγματα ραφιναρισμένου και παρθένου), που παρατηρείται μετά από χρόνια συνεχούς πτώσης τους, θα ήταν πολύ ανησυχητική, εάν οι καταναλωτές είχαν σαν λόγο την πιο οικονομική επιλογή. Όμως , όπως είπε, αυτό δεν φαίνεται να ισχύει. Τα δεδομένα της NAOOA δείχνουν ότι η αύξηση της κατανάλωσης ελαιολάδου προέκυψε σε μεγάλο βαθμό σε βάρος των σπορέλαιων Κανόλα και Σόγιας που ήταν φθηνότερο, ενώ η κατηγορία έξτρα παρθένου δεν άλλαξε και διατηρεί τις θέσεις της στα ράφια.
Όμως, όπως τόνισε ο κ. Profaci η Αμερικανική αγορά μαγειρικού λαδιού συνεχίζει να κυριαρχείται από σπορέλαια αφού οι πωλήσεις των λαδιών, canola και αραβόσιτου, αντιπροσωπεύουν το 75% της κατηγορίας λαδιών.
Τα “σύνθετα” λάδια βασικό αίτιο για τις χαμηλές τιμές του έξτρα παρθένου
■ Χωρίς αντίκρισμα οι πολιτικές για παραγωγή ποιοτικών λαδιών, αν δεν συνοδευτούν και από ανάλογες τιμές στην αγορά
Οι εξελίξεις που σημειώθηκαν με την πανδημία στην Αμερικανική αγορά, που είναι όχι μόνο η μεγαλύτερη άλλα και η ισχυρότερη στον κόσμο, είναι πολύ ανησυχητικές.
Η αύξηση της κατανάλωσης ελαιολάδου που παρατηρήθηκε με το κλείσιμο εστιατορίων έδειξε ότι η μαζική εστίαση δεν φαίνεται να χρησιμοποιούσε και πολύ το ελαιόλαδο, αφού με το κλείσιμο της και το μαγείρεμα στο σπίτι, αυξήθηκε η κατανάλωσή του.
Από την άλλη πλευρα η αύξηση της κατανάλωσης «σύνθετων» επεξεργασμένων ελαιολάδων, αντί του υγιεινότερου έξτρα παρθένου, έδειξε ότι υπάρχει ανεπαρκής, ή παραπλανητική ενημέρωση των καταναλωτών για τα λαδια αυτά.
Ετσι, εκλαμβάνονται ως ισοδύναμα από πλευράς υγιεινής με το έξτρα παρθένο, πράγμα που δεν είναι καθόλου ακριβές.
Ωστόσο, το γεγονός αυτό , που βέβαια δεν συμβαίνει μόνο στις ΗΠΑ, είναι φανερό ότι συμβάλλει μαζί με την υπερπαραγωγή των διαφόρων χωρών (Ισπανίας, η Τυνησίας κ.α.), στην διαμόρφωση των απαράδεκτα χαμηλών τιμών παραγωγού για τα ποιοτικά έξτρα παρθένα ελαιόλαδα.
Και η εσφαλμένη αυτή ενημέρωση των καταναλωτών είναι φανερό ότι μάλλον οφειλεται στην συνεχή και συχνα παραπλανητικη προβολή των «σύνθετων» λαδιών από τις μεγάλες Βιομηχανίες τυποποίησης, αλλα και στην ασαφη και η εσφαλμένη ποιοτική ορολογία των κανονισμών της ΕΕ . Ο τίτλος «Ελαιόλαδα αποτελούμενα από εξευγενισμένα και παρθένα ελαιόλαδα» στην πράξη καταστρατηγείται βάναυσα με την μεγεθυνση της λεξης Ελαιόλαδο και την σμίκρυνση των υπόλοιπων, ενώ και η λεξη «εξευγενισμένα» παρασύρει πολλούς καταναλωτές να τα θεωρούν καλύτερα από το έξτρα παρθένο.
Επομένως, ας μην ματαιοπονεί η επί χρονιά «μελετώμενη» νέα ΚΑΠ να ετοιμάζει στρατηγικές «από το χωράφι στο τραπέζι» επιδιώκοντας μείωση φαρμάκων και λιπασμάτων κ.λ,π για υγιεινότερα προϊόντα και από την άλλη να επιτρέπει την χημική επεξεργασία τους. Αν θέλει ποιοτικά και υγιεινά προϊόντα ας αφιερώσει κονδύλια για την προβολή και ζήτηση τους ώστε να αυξηθούν οι τιμές τους.
Κορυφώνεται η συγκομιδή με άριστες ποιότητες άλλα πολύ χαμηλές αποδόσεις
■ Ανάγκη για ρεαλιστική μελέτη των εμπειριών και δεδομένων της περσινής και φετινής χρόνιας
Κορυφώνεται η συγκομιδή σε όλη την χώρα σε ανω από 50% των ελαιώνων, με την ποιότητα να διατηρείται σε πολύ καλά έως άριστα επίπεδα, άλλα τις αποδόσεις να εξακολουθούν να είναι απελπιστικά χαμηλές!
Στην Κρήτη άνω του 80% των ελαιολάδων έχει οξύτητες κάτω από 0,3ο ενώ και τα υπόλοιπα δεν υπερβαίνει τους 0,5ο οξύτητα.
Και αυτό συμβαίνει σε όλες τις περιοχές ακόμη και σε αυτές που έμειναν έκτος των κρατικών δολωματικών ψεκασμών, δείχνοντας ότι κύριος υποστηρικτής της φετινής δακοκτονίας υπήρξε, ευτυχώς, ο καιρός με τις υψηλές θερμοκρασίες του Αυγούστου άλλα και τις χαμηλες του Νοεμβρίου.
Αντίθετα οι αποδόσεις, ιδίως στην Ανατολική Κρήτη, εξακολουθούν, ιδίως σε περιοχές με υψηλή καρποφορία, να είναι πολύ χαμηλές, φθάνοντας ακόμη και στα 9-10 προς ένα, δηλαδή σε 10-11%, ποσοστό που δεν επιτρέπει ακόμη την συγκομιδή και δείχνει τι θα γινόταν αν οι παραγωγοί εφάρμοζαν τις συστάσεις για πρόωρη συγκομιδή από τέλη Σεπτεμβρίου- αρχές Οκτώβριου!
Επομένως, αντί για αβασάνιστες συστάσεις καλό είναι να ακολουθούνται οι εμπειρίες του παρελθόντος και τα ερευνητικά δεδομένα που δημοσιεύτηκαν και στα προηγούμενα ΕΛΑΙΟΝΕΑ (βλ. www.sedik.gr 2-12-20) και καλό είναι αντί για επάρσεις για επιτυχίες του συστήματος να υπάρξει σοβαρή μελέτη των δεδομένων και της περσινής καταστροφής άλλα και της φετινής επιτυχίας με συναγωγή ρεαλιστικών συμπερασμάτων.
Τιμές: Συνεχίζουν στα ίδια χαμηλά επίπεδα
■ Ανάγκη για διάθεση με διαγωνισμούς, άλλα και μέτρα πολιτικής για ανάδειξη του έξτρα παρθένου
Στα ίδια χαμηλά επίπεδα με την προηγούμενη εβδομάδα συνεχίζουν να κινούνται οι τιμές παραγωγού στην Ελλάδα για το έξτρα παρθένο 0,3ο, κυμαινόμενες σύμφωνα με το Δελτίο Τιμών του ΣΕΔΗΚ 1-12-20, μεταξύ 2,70-3,0€/κ οι μέγιστες και μεταξύ 2,40-2,50€/κ οι ελάχιστες (Πιν.1).
Παράλληλα συνεχίζεται η διαφορά τιμών μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας (2,20€/κ) άλλα και Ισπανίας (0,50€/κ) χωρίς καμία αντίδραση για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Σαν άμεσο μετρό από πλευράς παραγώγων κρίνεται η διάθεση με διαφάνεια και διαγωνισμούς από τα Συν/κα άλλα και ιδιωτικά Ελαιοτριβεία και η αποφυγή διάθεσης χωρίς την συναίνεση των παραγωγών.
Όμως μια ριζική λύση του προβλήματος απαιτεί γενικά μέτρα πολιτικής από την ΕΕ άλλα και από τις Εθνικές Κυβερνήσεις. Και σε αυτά προτεραιότητα πρεπει να έχουν:
– Η ανάδειξη των υγιεινών ιδιοτήτων του έξτρα παρθένου.
– Η καταργηση των προνομιακών αδασμολόγητων εισαγωγών από Τυνησία.
– Η καθιέρωση διαυγούς και σαφούς ποιοτικής ορολογίας, που δεν θα επιτρέπει νομότυπες σπέκουλες στην πλάτη του έξτρα παρθένου!
Παρατείνονται οι προθεσμίες του Διαγωνισμού Λογοτεχνίας και Ζωγραφικής του Σ.Ε.ΔΗ.Κ.
■ Λεπτομέρειες για διαγωνιζόμενους, βραβεία, προθεσμίες
Οι προθεσμίες για συμμετοχή στον διαγωνισμό «Λογοτεχνίας και Ζωγραφικής με θέμα την Ελιά», που έχει προκηρύξει ο ΣΕΔΗΚ μετά από προτάσεις πολλών ενδιαφερόμενων πρόκειται να παραταθούν προκείμενου να δοθεί περισσότερος χρόνος στους διαγωνιζόμενους για προετοιμασία άλλα και για να υπάρξει ευρύτερη δημοσιοποίηση του.
Βασικός στόχος του διαγωνισμού είναι να δοθεί η ευκαιρία για δημιουργική απασχόληση του κοινού κατά την διάρκεια της πανδημίας με ευαισθητοποίηση του για την πολιτιστική, περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική σημασία της ελαιοκαλλιέργειας και την διατροφική και υγιεινή αξία του ελαιολάδου.
Αντικείμενο του διαγωνισμού θα είναι η επιβράβευση έργων Λογοτεχνίας και Ζωγραφικής τα οποία θα αναφέρονται στην πολιτιστική, περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική σημασία της ελαιοκαλλιέργειας και την διατροφική και υγιεινή αξία του ελαιολάδου.
Τα έργα λογοτεχνίας μπορεί να είναι πεζά διηγήματα, παραμύθια, ποιήματα κλπ ορισμένης και μορφής που θα έχουν έκταση μέχρι 2500 λέξεις ( 5 σελίδες περίπου) ενώ τα έργα Ζωγραφικής θα είναι ελεύθερα από πλευράς θέματος, διαστάσεων, χρώματος και υλικού.
Οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό μπορεί να είναι παιδιά, έφηβοι και ενήλικες κάθε ηλικίας και μόρφωσης γιαυτό και τα έργα κατά την αξιολόγηση και βράβευση τους θα χωριστούν κατά κατηγορίες (Λογοτεχνία ή Ζωγραφική) και κατά ηλικία (παιδιών μέχρι 12 ετών, έφηβων μέχρι 18 ετών και ενηλίκων άνω των 18 ετών).
Η υποβολή των έργων που θα πρέπει γίνει ηλεκτρονικά θα παραταθεί μέχρι τέλη Φεβρουαρίου 2021 ενώ οι υποψήφιοι είναι απαραίτητο να υποβάλλουν απλή εκδήλωση ενδιαφέροντος με όνομα, ιδιότητα και στοιχεία επικοινωνίας μέχρι τέλη Δεκεμβρίου 2020 είτε ηλεκτρονικά στο info@sedik.gr είτε τηλεφωνικά στο 28210 50800
Οι λεπτομέρειες της όλης διαδικασίας του διαγωνισμού καθώς και υποδείγματα για εκδήλωση ενδιαφέροντος και αίτησης συμμετοχής είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του ΣΕΔΗΚ info@sedik.gr
Το λάδι αγριελιάς μειώνει την αρτηριακή πίεση και το οφθαλμικό οξειδωτικό στρες
■ Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Σεβίλλης
Μια νέα επιστημονική διαπίστωση δημιουργεί σοβαρές ελπίδες για κάποιο καλύτερο μέλλον για το «αγριελιών», το λάδι δηλαδή από αγριελιές, όπως εκείνο που παράγεται τα τελευταία χρονιά με πρωτοβουλία του Α.Σ. στα Μεσκλά Χανίων.
Η διαπίστωση αυτή έγινε από ερευνητική ομάδα Καρδιαγγειακών παθήσεων του Πανεπιστήμιου της Σεβίλλης στην Ισπανία και έγκειται στο ότι δίαιτα εμπλουτισμένη σε λάδι Αγριελιάς επιτρέπει τη μείωση των τιμών της αρτηριακής πίεσης.
Η ερευνητική ομάδα της Φαρμακευτικής Σχόλης της Σεβίλλης, με επικεφαλής την Καθηγήτρια Carmen María Vázquez Cueto και τον Καθηγητή Alfonso Mate Barrero, ερευνά επί 20 χρόνια τους παθοφυσιολογικούς μηχανισμούς που εμπλέκονται στην ανάπτυξη αρτηριακής υπέρτασης (HDN), με ειδικό ενδιαφέρον στην αναζήτηση φυσικών προϊόντων για την ανακούφιση της βλάβης που προκαλεί.
Η βλάβη που προκαλείται από την υψηλη HDN εκδηλώνεται σε διαφορετικά όργανα και είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου για καρδιαγγειακά, νεφρικά, εγκεφαλικά και οφθαλμολογικά νοσήματα.
Με την έρευνα αυτή συγκρίθηκαν διατροφή εμπλουτισμένη με ελαιόλαδο αγριελιάς και διατροφή με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο σε ποντίκια και διαπιστώθηκε ότι η δίαιτα εμπλουτισμένη με ελαιόλαδο αγριελιάς μείωσε σημαντικά τις τιμές της αρτηριακής πίεσης σε υπερτασικά άτομα.
Η ίδια μελέτη έδειξε ότι διατροφή εμπλουτισμένη με ελαιόλαδο αγριελιάς μειώνει το οφθαλμικό οξειδωτικό στρες που παράγεται από HDN και βοηθά στη ρύθμιση των συστημάτων που σχετίζονται με αυτό το οξειδωτικό στρες.
Οι ερευνητές μελέτησαν ιδιαίτερα τις παραλλαγές στη μορφολογία του υπερτασικού αμφιβληστροειδούς, οι οποίες αποτρέπονται από διατροφή εμπλουτισμένη με λαδι αγριελιάς.
Η ερευνητική ομάδα της Καρδιοαγγειακής Φυσιοπαθολογίας έχει υποβάλει αίτηση για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας σχετικά με τη «χρήση λαδιού αγριελιάς για την βλάβη του αμφιβληστροειδούς που σχετίζεται με αρτηριακή υπέρταση και παθολογίες του αμφιβληστροειδούς που σχετίζονται με αυτό»
Ωστόσο, δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου δεδομένα σχετικά με τη σύνθεση και το θεραπευτικό δυναμικό του λαδιού της αγριελιάς καίτοι διαφαίνεται ότι κάποιες πολυφαινόλες πρεπει να ασκούν σημαντικό ρόλο.
*Ο Νίκος Μιχελάκης, είναι Δρ. Γεωπόνος, πρώην Δ/ντής του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και Επιστ. Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ. Τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του ΣΕΔΗΚ. Μπορούν να αναδημοσιευτούν μόνο μετά άδεια του (nmixel@otenet.gr)
