Ελαιοκομικά νέα: Άρχισε πρόωρα και φέτος η συγκομιδή ελαιοκάρπου!

Αιτία: Ο φόβος για ενδεχόμενες δακοπροσβολές!
Άρχισε, πρόωρα και φέτος από τις 20 Σεπτεμβρίου η συγκομιδή σε διάφορες περιοχές της χώρας, υποκινούμενη, ως φαίνεται, από τον φόβο για επικείμενες δακοπροσβολές, αλλά και από την πρόθεση να επιτευχθεί λάδι ιδιαίτερης ποιότητας (αγουρέλαιο) το οποίο εκτιμάται ότι θα επιτύχει καλύτερες τιμές.
Στην Κρήτη η πρόωρη συγκομιδή άρχισε στα Χανιά (Κίσσαμο και Αποκόρωνα) αλλά και στο Ηράκλειο (Μεσσαρά), όπου οι πρώτες παρτίδες έδωσαν σχετικώς αναμενόμενα αποτελέσματα.
Στην Κίσσαμο σε ελαιοτριβείο στον Άστρικα οι δυο πρώτες παρτίδες είχαν απόδοση 6/1-6,2/1 (16,4%-16,1%) και οξύτητες 0,3ο και 0,4ο και σύμφωνα με τον ιδιοκτήτη του ελαιοτριβείου Γιάννη Μιχελάκη, ο λόγος της πρόωρης έναρξης ήταν η πρόθεση βιοκαλλιεργητών να αποφύγουν τυχόν δακοπροσβολές και να επιτύχουν καλή ποιότητα.
Στον Αποκόρωνα σε ελαιοτριβείο στον Τζιβαρά οι αποδόσεις ήταν 5,4/1-5,7/1 (18,5%-17,5%), και οι οξύτητες πολύ καλύτερες 0,1ο -0,2ο
Στην Μεσσαρα (Ασήμι) όπου άνοιξαν επίσης δυο ελαιοτριβεία κυρίως για Βιοκαλλιεργητές, οι οξύτητες ήταν χαμηλές 0,3ο -0,4ο , αλλά οι αποδόσεις ήταν 7-8/1
Στην Πελοπόννησο η συγκομιδή άρχισε, όπως πάντα νωρίτερα και φέτος, γύρω στις 20 Σεπτεμβρίου, στον Συν/σμο Αγ. Απόστολων Λακωνίας, για την πρώιμη ποικιλία «Αθηνολιά» και σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Συν/σμου Μπατσακη Παναγιώτη, οι αποδόσεις ήταν 5/1. Η οξύτητα κάτω του 0,3ο και η τιμή που επιτεύχθηκε με την πρώτη σύμβαση ήταν 3,80€/κ.
Η συγκομιδή άρχισε επίσης και σε άλλες περιοχές της Νότιας Πελοποννήσου, όπως στους Α.Σ. Νηλέα κοντά στην Πυλό, με την ποικιλία Μαυρολια και τον Α.Σ. «Θερμασία Δήμητρα» κοντά στην Ερμιόνη, με την ποικιλία Μανακι και οι αποδόσεις ήταν 6-7/1 και οι οξύτητες 0,2ο -0,3ο .
Γενικά, όμως, η πλειονότητα των παραγωγών και ελαιοτριβείων προσανατολίζεται να αρχίσει κατά τα μέσα Νοεμβρίου ή και κάπως νωρίτερα αν στο μεταξύ υπάρξει αξιόλογη βροχή, οπότε, όπως λένε, οι ελιές «ξελαδώνουν» ( αποδίδουν) καλύτερα!.

Αβασάνιστες οι συστάσεις για πρόωρη συγκομιδή
Οπωσδήποτε, ο φόβος της έξαρσης των δακοπροσβολών κατά τον Οκτώβριο –Νοέμβριο είναι υπαρκτός, παρά τις υψηλές θερμοκρασίες (38,7ο C στις 26/9 στα Χανιά) που σημειώθηκαν στα τέλη Σεπτεμβρίου και παρά τους αλλεπάλληλους ψεκασμούς που έγιναν απο την πλευρά των υπηρεσιών, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις τους.
Ωστόσο, συστάσεις της μορφής, «μαζέψτε φέτος νωρίτερα τις ελιές» απο υπηρεσίες δεν νομίζουμε ότι ευσταθούν, όχι μόνο γιατί αποτελούν πλήρη ομολογία αποτυχίας της κρατικής δακοκτονίας, αλλά και διότι αν ακολουθηθούν απο όλους τους παραγωγούς, μπορεί να προκαλέσουν σημαντική μείωση της συνολικής παραγωγής του νησιού.
Και αυτό γιατί, με την πρόωρη συγκομιδή, μπορεί βέβαια να επιτευχθεί οξύτητα χαμηλότερη και κάποια συνακόλουθη αύξηση της τιμής, δεν είναι όμως καθόλου βέβαιο ότι το όφελος αυτό θα αντισταθμίσει τις απώλειες στην ποσότητα. Γιατί με αποδόσεις γύρω 12-14%, δηλαδή 7-8/1, που παρατηρούνται αυτή την περίοδο, οι απώλειες μπορεί να φθάσουν και μέχρι και 50% αφού οι αποδόσεις που επιτυγχάνονται, συνήθως, μετά τα μέσα Νοεμβρίου, είναι 20-25%
Και όλα αυτά γιατί, όπως έχει διαπιστωθεί και πειραματικά αλλά και στην πράξη, η ελαίωση (σχηματισμός λαδιού στον καρπό) αυξάνεται σταδιακά μέχρι και Ιανουάριο, αλλά σαν κατάλληλος χρόνος συγκομιδής, χρόνια τώρα, η περίοδος των μέσων Νοεμβρίου. Κι αυτό γιατί, αργότερα, οι απώλειες ελαιοκάρπου απο τις καιρικές συνθήκες του χειμώνα, συνήθως υπερβαίνουν τα οφέλη απο την αύξηση της ελαίωσης.
Επομένως συστάσεις για επίσπευση της συγκομιδής απο διάφορους παράγοντες για πρόωρη συγκομιδή, πρέπει να εξεταστούν σοβαρά απο τους πολιτικά υπεύθυνους!

Ενίσχυση ελαιοπαραγωγών για απώλειες λόγω κορωνοϊού
Πρόταση ΥπΑΑΤ με δραστική καρατόμηση του 7χίλιαρου και των δικαιούχων!
Πρόταση του ΥπΑΑΤ για προσωρινή στήριξη των ελαιοπαραγωγών που πλήττονται από τις επιπτώσεις της πανδημίας του Κορωνοϊού, υποβλήθηκε, σύμφωνα, με ανακοίνωση του Υπουργείου, στις 24 Σεπτεμβρίου 2020 για έγκριση στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η πρόταση αυτή έγινε στα πλαίσια διαβούλευσης την οποία άνοιξε η ΕΕ για να υποβάλλουν τα Κράτη Μελή τις απόψεις τους για την καταβολή του πολυσυζητημένου ποσού των 7χιλιαδων ευρώ, ως έκτακτης εφάπαξ ενίσχυσης στους πληγέντες από τον Κορωνοϊό αγρότες, από τα αδιάθετα υπόλοιπα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) των Κρατών Μελών
Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ, ο Υπουργός κ. Μάκης Βορίδης αποφάσισε την στήριξη των κατά κύριο επάγγελμα ελαιοπαραγωγών με το νέο Μέτρο Μ21 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης. Και αυτό λογω της εξέχουσας σημασίας του ελαιολάδου ως εθνικού – στρατηγικού προϊόντος αλλά και του γεγονότος ότι οι ελαιοπαραγωγοί έχουν πληγεί ιδιαίτερα από την πανδημία με διαταραχές στον εφοδιασμό της αγοράς, διασυνοριακούς και εγχώριους περιορισμούς, κλείσιμο εστίασης, πτώση τουρισμού, κλπ.,
Ειδικότερα, το νέο μέτρο (Μ21) θα αφορά περίπου 145 χιλιάδες κατά κύριο επάγγελμα γεωργούς, οι οποίοι ήταν εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών & Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (ΜΑΙΕ) έως και τη λήξη υποβολής φορολογικής δήλωσης έτους.
Η συνολική ενίσχυση, που προβλέπεται να χορηγηθεί ανέρχεται σε 126,3 εκατομμύρια ευρώ και θα καταβληθεί εφάπαξ στους παραγωγούς κατά ποσά περίπου ανάλογα με την έκταση των ελαιώνων που έχουν δηλώσει.
Απο τα ποσά όμως που προβλέπονται στις κλάσεις που όρισε το ΥπΑΑΤ (Πιν.1) προκύπτει ότι το πολυσυζητημένο 7χίλιαρο, καρατομείται δραστικά και μειώνεται κάτω απο το μισό για πολύ λίγους μεγαλοπαραγωγούς, ενώ καταντά ελεημοσύνη για τους μικρούς παραγωγούς, που αποτελούν την πλειοψηφία.
Καρατόμηση όμως θα υποστεί και ο αριθμός των παραγωγών που θα ενισχυθούν, αφού οι «κατ΄επάγγελμα αγρότες» που ορίζονται ως δικαιούχοι (145 χιλ. κατά το ΥπΑΑΤ) είναι πολλοί λιγότεροι απο το ¼ των 600 χιλ. περίπου ελαιοπαραγωγών της χώρας.
Κι αυτό γιατί οι κατ΄επαγγελμα αγρότες είναι όσοι πληρούν σωρευτικά τις προϋποθέσεις του νόμου 4389/2016, (άρθ.65, παρ.1) οι οποίες κατά βάση είναι:
(α) Το εισόδημα απο την αγροτική δραστηριότητα να είναι το 50% τουλάχιστον του συνολικού.
(β) Η απασχόληση με την αγροτική δραστηριότητα να αποτελεί 30% τουλάχιστο του συνολικής

Τιμές: Αναλαμπές ανάκαμψης, αλλά θολός ο ορίζοντας
Αυξήσεις σε μικροποσότητες ειδικών ελαιολάδων
Κάποια σημάδια ανάκαμψης που παρουσιάστηκαν στις τιμές τελευταία για μικροποσότητες ειδικών ελαιολάδων, έδωσαν και πάλι την ευκαιρία για να εμφανιστούν δημοσιεύματα «ελπιδοφόρα» για την εξέλιξη των τιμών.
Ωστόσο, τα σημάδια αυτά δεν μπορούν αξιολογηθούν σαν τάση αύξησης των τιμών, ούτε προφανώς αποτελούν «κατώφλια» ανοίγματος των τιμών της φετινής αγοράς, αφού αφορούν περιορισμένες ποσότητες ειδικών ποικιλιών ή αγουρέλαια που έχουν συγκεκριμένους και περιορισμένους αγοραστές.
Έτσι το ελαιόλαδο της ποικιλίας Αθηνολιάς του Συν/σμου Αγίων Αποστόλων στην Πελοπόννησο, το οποίο συγκομίζεται αρκετά νωρίς, απο 15-20 Σεπτεμβρίου περίπου κάθε χρόνο, έκλεισε και φέτος συμφωνία με 3,80€/κ για 350 τόνους με την εταιρεία Alta Marena Ιταλίας.
Παρόμοιες αγοραπωλησίες αγουρελαίου συζητούνται και στον Συν/σμό «Θερμασία Δήμητρα» για αγουρέλαιο της ποικιλίας Μανάκι, αλλά και στην Μεσσαρά Κρήτης όπου η συζητούμενη τιμή είναι στα 3,50€/κ
Όμως μικροποσότητες αγουρελαίου παράγονται και στην Σικελία αλλά και στην Ισπανία όπου φέτος το σύστημα τιμών Poolred εμφάνισε την περασμένη εβδομάδα τιμή 4,0€/κ πιθανότατα για ελαιόλαδο της φημισμένης ποικιλίας Arbequina.
Ωστόσο, οι τιμές της αγοράς για συνήθη λάδια, δυστυχώς, εξακολουθούν να είναι καθηλωμένες στα ίδια χαμηλά επίπεδα τώρα και καιρό, κάτω απο την πίεση των μεγάλων αποθεμάτων (περίπου 800 χιλ. τόνων, στις χώρες της ΕΕ) αλλά και την προσδοκία για αυξημένη παραγωγή της Ισπανίας σε 1.650 χιλ. τόνους!
Έτσι, σύμφωνα με το τελευταίο Δελτίο τιμών του ΣΕΔΗΚ της 6.10.20 (www.sedik.gr), οι μέγιστες και ελάχιστες τιμές της διεθνούς αγοράς (Πιν.1.) αυτή την περίοδο είναι ίδιες η και χαμηλότερες απο ότι οι αντίστοιχες μέγιστες της ίδιας περιόδου του 2019, όποτε η Ισπανία είχε μειωμένη παραγωγή.

Τα Μνημειακά Ελαιόδεντρα επίκεντρο σε ντοκιμαντέρ γερμανικής TV
Στο πλαίσιο προβολής της Κρήτης ως περιβαλλοντικού και πρασίνου προορισμού
Οι Μνημειακές ελιές της Κρήτης και ο ρόλος τους στην ανάπτυξη του νησιού ως περιβαλλοντικού και πράσινου παραθεριστικού προορισμού, αποτέλεσαν αντικείμενο γυρισμάτων συνεργείου του Γερμανικού τηλεοπτικού καναλιού RTL, τις προηγούμενες μέρες σε διάφορες περιοχές του Ρεθύμνου και των Χανίων.
Το συνεργείο του Γερμανικού καναλιού που αποτελείται από τον δημοσιογράφο, Andrea Langheim και τον κάμεραμαν Von Wilmsdorff, άρχισε τα γυρίσματα από την Αργυρούπολη και άλλες περιοχές του Ρεθύμνου και συνέχισε στα Χανιά με επισκέψεις στις Μνημειακές ελιές των Βουβών και Βατολάκκου.
Στο Ρέθυμνο είχε συνέντευξη με τον Δήμαρχο Ρεθύμνου και Πρόεδρο του ΣΕΔΗΚ κ. Μαρινάκη ο οποίος ανάπτυξε τις δράσεις του ΣΕΔΗΚ για την προώθηση του Κρητικού ελαιόλαδο και την ανάδειξη του πολιτισμού της ελιάς, σημαντικό μέρος του όποιου αποτελούν τα Μνημειακά ελαιόδεντρα, τα οποία ο ΣΕΔΗΚ με μεθοδικές ενέργειες, τώρα και 15 χρόνια, προσπαθεί να, αξιολογήσει, αναδείξει και αξιοποιήσει σαν ζωντανά μνημεία της φύσης.
Το Γερμανικό τηλεοπτικό συνεργείο επισκέφτηκε επίσης την γνώστη ανά τον κόσμο Μνημειακή Ελιά των Βουβών και το εκεί Μουσείο Ελιάς, όπου ο Δήμαρχος Πλατανιά κ. Μαλανδράκης σε συνέντευξη του αναφέρθηκε το ιστορικό της ανάδειξης της, ενώ παράλληλα υπογράμμισε και τα αλλά περιβαλλοντικά και πολιτιστικά στοιχεία της ελαιοκαλλιέργειας στην περιοχή
Επίσκεψη του Γερμανικού καναλιού, έγινε επίσης και στην «Υψωμένη ελιά Βατολάκκου» όπου ο Επιστημονικός Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ Νίκος Μιχελάκης, αναφέρθηκε στον ρόλο του δέντρου στις θρησκευτικές παραδόσεις του χωριού στις οποίες οφείλει και την ονομασία του «Υψωμένη». Όπως είπε, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε ο αείμνηστος Γιάννης Γαλανάκης, οι κάτοικοι του χωριού, όταν επιδημίες, ξηρασίες η άλλα δεινά έπλητταν το χωριό με λιτανείες, επικαλούνταν την βοήθεια του Θεού «υψώνοντας» την Ελιά. Ο ιερέας, ο όποιος προηγείτο της λιτανείας, τοποθετούσε «ύψωμα» (αγιασμένο τεμάχιο από το κέντρο του πρόσφορου) μέσα στον κορμό του δέντρου.

Νέα εταιρεία ιδρύεται στη θέση της πρώην ΕΑΣ Σητείας
Με συμμετοχή 3 μεγάλων ιδιωτικών επιχειρήσεων
Με ανακοίνωση της η Ένωση Σητείας έκανε γνωστή την ίδρυση της εταιρείας «ΕΛΑΙΑ ΣΗΤΕΙΑΣ – La Sitia AE» στην όποια εκτός απο την ΕΝΩΣΗ ΣΗΤΕΙΑΣ ΑΕ, θα συμμετάσχουν οι εταιρείες: «ΡΑΙΔΕΣΤΟΣ ΑΕ» του ομίλου «Κ+Ν ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ», «INSPIRING EARTH» με την Θυγατρική της στον αγροτικό τομέα «OLYMΡIAN GREEN» και «GAIA EΠΙΧΕΙΡΕΙΝ».
Η επίσημη παρουσίαση της εταιρείας έγινε την Πέμπτη 1 Οκτωβρίου ώρα 17:00 στο Πολύκεντρο του Δήμου Σητείας από τους εκπροσώπους των εταιρειών που συμμετέχουν, παρουσία του Μητροπολίτη Ιεραπύτνης και Σητείας κ.κ. Κυρίλλου, των Υπουργών Εμπορικής Ναυτιλίας κ. Πλακιωτάκη, Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Βορίδη, του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης   κ. Στρατάκου, του Περιφερειάρχη κ. Αρναουτάκη του Δημάρχου Σητείας κ. Ζερβάκη κ.α. εκπροσώπων της Περιφέρειας, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, και των Συνεταιρισμών.
Με τη συνεργασία αυτή, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ένωσης Σητείας, ανοίγεται μια νέα σελίδα για την προώθηση και διάθεση του ποιοτικού ελαιόλαδου της περιοχής καθώς και την υποστήριξη των παραγωγών, με ότι αυτό συνεπάγεται για την οικονομική ικανοποίηση τους.
Στην συνέχεια την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου στο Πολύκεντρο του Δήμου Σητείας, έγινε συνάντηση με τους εκπροσώπους των Συνεταιρισμών κατά την όποια συζητήθηκε ο τρόπο λειτουργίας της νέας εταιρείας.(βλέπε www.sedik.gr ΕΛΑΙΟΝΕΑ 6-10-20)

Σχόλιο Ελαιονέων
Η ανάγκη να υπάρξει κάποια επανεκκίνηση των δραστηριοτήτων της πάλε ποτέ κραταιας ΕΑΣ Σητείας είναι προφανής. Γιαυτό και ευχόμαστε ολόψυχα η συγκεκριμένη πρωτοβουλία να επιτύχει.
Όμως η επιτυχία θα έχει νόημα αν αποβεί επωφελής για τους παραγωγούς οι οποίοι επί χρόνια κράτησαν ψηλά το επίπεδο της ποιότητας άλλα και της φήμης που έχει αποκτήσει παγκοσμίως το Σητειακό ελαιόλαδο.
Χρέος συνεπώς της σημερινής ηγεσίας είναι να διασφαλίσει και την ταυτότητα άλλα και το όνομα του προϊόντος, μη επιτρέποντας ανεξέλεγκτες χρήσεις του.
*Ο Νίκος Μιχελάκης, είναι Δρ. Γεωπόνος, πρώην Δ/ντης του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και Επιστ. Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ.
Τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του ΣΕΔΗΚ.
Μπορούν να αναδημοσιευτούν μόνο μετά