Το εγχείρημα συγκρότησης της ΕΛΙΑΣ – Δημοκρατικής Παράταξης υλοποιήθηκε. Μέσα από τις αντιφάσεις του. Αντιφάσεις που χαρακτηρίζουν τις παθογένειες του χώρου της κεντροαριστεράς. Του σήμερα και όχι του αύριο. Ας μείνω σε δύο – τρεις: πολυδιάσπαση – κατακερματισμός – ατομικές στρατηγικές πολιτικών προσώπων.
Μπορεί το Πασόκ να ανέλαβε να διαχειριστεί την κρίση, κατά κύριο λόγο προϊόν του Καραμανλικού δημοσιονομικού εκτροχιασμού, που άφησε άναυδους τους εταίρους μας και τη διεθνή κοινότητα, με τα ψεύτικα στοιχεία που έδινε για το δημόσιο έλλειμμα, με τα επονομαζόμενα greek statistics. Μπορεί και αυτό να μην απέφυγε λάθη, πολιτικές ανεπάρκειες, έλλειψη στρατηγικού σχεδίου για διαχείριση της κρίσης με δικαιότερη κατανομή των βαρών της ως προς τους πιο αδύνατους κοινωνικά. Παρόλ’ αυτά το πολιτικό κόστος που του επιμερίστηκε είναι δυσανάλογο των ευθυνών του, σε σχέση με την αντιπολίτευση και τον ανέξοδο αριστερό – δεξιό λαϊκισμό της, σε υποτιθέμενες εναλλακτικές πολιτικές, αντιμετώπισης της κρίσης.
Η ΕΛΙΑ καλείται να δοκιμαστεί ξεκινώντας, από μία εκλογική αναμέτρηση, σε μία δύσκολη φάση όχι μόνο για τη χώρα αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη. Ακόμα είναι ορθάνοιχτες οι πληγές της οικονομικής κρίσης, ιδιαίτερα μεταξύ των χωρών του Νότου στην Ευρωζώνη, με αποκορύφωμα την αύξηση των δυνάμεων του ευρωσκεπτικισμού στην Ευρώπη.
Νομίζω, ότι δεν θέλει ιδιαίτερο σχολιασμό το πολιτικό κλίμα που επικρατεί στη χώρα, μέσα στο οποίο καλούνται οι πολιτικές δυνάμεις να διεξάγουν τον προεκλογικό τους αγώνα. Εστω και αν αυτός γίνεται κάτω υπό τη σκέπη των μεγάλων ευρωπαϊκών κομμάτων: Σοσιαλιστών, Λαϊκού, Φιλελευθέρων, Πράσινων, Ριζοσπαστικής Αριστεράς, κ.λπ.
Η εκτίμηση γενικά είναι ότι θα κυριαρχήσουν τα εσωτερικά πολιτικά προβλήματα σε βάρος των αναγκαίων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η Ε.Ε. έτσι ώστε να υπάρξει και νέα ώθηση στην ευρωπαϊκή ιδέα της ενοποίησης και ολοκλήρωσης, μετά μάλιστα την αναδίπλωση και ανάπτυξη των δυνάμεων του ευρωσκεπτικισμού και των διάφορων τύπων εθνικισμών.
Αυτό επιχείρησε να κάνει και ο Μάρτιν Σουλτς με την ομιλία του στην ιδρυτική συνδιάσκεψη της ΕΛΙΑΣ τη δεύτερη μέρα. Από την αρχή της ομιλίας του ξεκαθάρισε ότι μιλά σαν Ευρωπαίος και όχι σαν Γερμανός πολιτικός της αριστεράς, αναδεικνύοντας τι Ευρώπη ο ίδιος ονειρεύεται. Με σαφή τη διάκριση αριστεράς/ δεξιάς. Μία Ευρώπη της αλληλεγγύης, της δημοκρατίας, της ισονομίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ανάπτυξης, της απασχόλησης, της μείωσης των ανισοτήτων μεταξύ Βορρά – Νότου. Εν κατακλείδι διατύπωσε την πρότασή του για “περισσότερη κοινωνική Ευρώπη”.
Σ’ αυτό τον αγώνα για μία διαφορετική Ευρώπη, πρέπει να δούμε και τη θέση της χώρας μας στη μεταμνημονιακή εποχή.
Χωρίς αλλαγές στους συσχετισμούς δυνάμεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο χωρίς την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού κόμματος και την υποχώρηση των δυνάμεων του ευρωπαϊκού Λαϊκού κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες και λαϊκή δεξιά), αλλά και των δυνάμεων του ευρωσκεπτικισμού και της ριζοσπαστικής αριστεράς, δεν είναι εφικτές οι αλλαγές για μία περισσότερο δημοκρατική και κοινωνική Ευρώπη. Η εκλογή στη θέση του επιτρόπου του Μάρτιν Σουλτς γίνεται για πρώτη φορά από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και όχι όπως στην περίπτωση του Μπαρόζο, από τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, με μυστικές διαδικασίες και διαβουλεύσεις, βάσει του συσχετισμού δυνάμεων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ετσι αποκτά καθοριστικό πολιτικό ρόλο και αρμοδιότητες, αφού γίνεται με μεγαλύτερη δημοκρατική νομιμοποίηση, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον ποιο αντιπροσωπευτικό από τους θεσμούς της Ε.Ε.
Οι αλλαγές αυτές στην Ευρώπη επηρεάζουν θετικά και τις αλλαγές στην χώρα μας, ιδιαίτερα στη σημερινή φάση κατά την οποία η αλληλεξάρτησή μας έχει γίνει ακόμα στενότερη και μεγαλύτερη. Ας θυμηθούμε μόνο ότι οι πιστωτές μας όσον αφορά στο μεγαλύτερο μέρος του δημόσιου χρέους της χώρας, είναι πλέον οι άλλες χώρες εταίροι μας στην Ευρωζώνη και όχι οι αγορές και οι ιδιώτες.
Κατά συνέπεια οι ευρωεκλογές δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται σαν εκλογές χαλαρής ψήφου. Αντίθετα, αποκτούν σημαντική πολιτική σημασία και για τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στη χώρα, οι οποίες επηρεάζονται άμεσα από τις πρόσφατες, αλλά και σε εξέλιξη αλλαγές για “περισσότερη Ευρώπη”, (κοινή δημοσιονομική πολιτική, τραπεζική ενοποίηση, κοινές νομισματικές πολιτικές, κ.λπ.).
Για εμάς έχουν και έναν επιπλέον χαρακτήρα, που είναι η προσπάθεια ενότητας, ανανέωσης και εκσυγχρονισμού της κεντροαριστεράς με τη συγκρότηση της ΕΛΙΑΣ – Δημοκρατικής Παράταξης, παρά το γεγονός ότι δυστυχώς δεν κατάφερε να ενώσει όλες της τις δυνάμεις και ειδικά τη ΔΗΜΑΡ. Ομως έγινε η αρχή για την ενότητα και συσπείρωση του όσο το δυνατόν μεγαλύτερου μέρους των δυνάμεών της σε πολιτικό επίπεδο, ενώ παραμένει ανοιχτός ο δίαυλος επικοινωνίας και συνεννόησης με όλες της δυνάμεις της, που δεν έχουν ανταποκριθεί μέχρι σήμερα. Το ζητούμενο είναι να εκφραστεί και στο κοινωνικό επίπεδο. Στην κοινωνία των πολιτών. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα, για να υπάρξει η υπέρβαση της παθογένειας των ατομικών εγώ, των μικρο-μάγαζων και των ξεχωριστών κομματικών αμβώνων, που δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να εκπέμπουν τη μιζέρια μίας “καθαρότητας”, χωρίς αρχές ιδεολογικές και πολιτικές. Θολώνοντας την εικόνα της μεγάλης Δημοκρατικής Παράταξης, που σχεδόν το σύνολο των όποιων μεγάλων αλλαγών υπήρξαν σ’ αυτή τη χώρα, ιδιαίτερα μετά την μεταπολίτευση, της ανήκουν.